Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга өнгөрсөн 2019 оны зургадугаар сард зарлиг гаргаж, 17 шүүгчийн бүрэн эрхийг түдгэлзүүлсэн билээ. Гэхдээ эдгээр шүүгчдээс долоогийнх нь бүрэн эрхийг 2020 оны нэгдүгээр сарын 10-нд сэргээсэн юм. Тодруулбал,

1. Улсын дээд шүүхийн Иргэний танхимын тэргүүн Х.Сонинбаяр,

2. Улсын дээд шүүхийн Иргэний танхимын шүүгч П.Золзаяа,

3.Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн ерөнхий шүүгч Ж.Оюунтунгалаг,

4. шүүгч Д.Дэлгэрцэцэг,

5. Д.Байгалмаа,

6. Б.Нармандах 

7. Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Т.Энхжаргал нар эргэж ажилдаа орох боломжтой болсон. 

Өөрөөр хэлбэл, шалгалтын явцад давж заалдах шатны шүүхийн дээрх дөрвөн шүүгч Салхитын мөнгөний ордын маргалдагч талуудын гомдлыг хянаад анхан шатны шүүхэд буцаасан нь тогтоогдсон бол Х.Сонинбаяр, П.Золзаяа, Т.Энхжаргал  нарын гэмт хэргийн шинжтэй үйлдэл илрээгүй нь батлагдсан учраас ийн эрхийг нь сэргээсэн юм.

Тэгвэл уг хэрэгт Улсын дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын шүүгч Д.Цолмон, Г.Цагаанцоож, Ц.Амарсайхан, Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүгч Э.Халиунбаяр, Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн ерөнхий шүүгч Б.Цолмонбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн ерөнхий шүүгч Б.Сайханцэцэг нарыг буруутган яллах дүгнэлт үйлдэж, Хан-Уул дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх хурал өнгөрсөн сард болсон юм.

Үүнээс өмнө шүүгч Ц.Амарсайхан нь хорь хадвараа эмчүүлэхээр гадаадад байгаа тул хэргийг тусгаарлаад байсан.

Тэгвэл өнгөрсөн сард болсон шүүх хурлаас шүүгдэгч Б.Цолмонбаатарыг гэм буруутай гэж нийтийн албанд томилогдох эрхийг 5 жилийн хугацаагаар хасаж, 5 жилийн хорих ялаар шийтгэж, гэмт хэрэг үйлдэж олсон 60.000.000 төгрөгийг гаргуулж, улсын орлого болгох шийдвэр гаргасан юм.

Харин шүүгдэгч Э.Халиунбаярыг  өөртөө болон бусдад давуу байдал бий болгох зорилгоор бусдад албаны чиг үүрэг, бүрэн эрх, албан тушаалын байдалтай нь холбогдуулан хахууль өгсөн  үйлдэлд нь  Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22.5 дугаар зүйлийн 2 дах хэсэгт зааснаар  нийтийн албанд томилогдох эрхийг 3 жилийн хугацаагаар хасаж, 3 жилийн хорих ялаар мөн шийтгэсэн.

Түүнчлэн шүүгч Б.Сайханцэцэгийн хэргийг тусгаарлаж, Улсын дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын шүүгч Д.Цолмон, Г.Цагаанцоож нарыг цагаатгасан шийдвэр гаргасан.

Эдгээрээс гадна бүрэн эрхийг нь түдгэлзүүлмэгц ОХУ-аар дамжин АНУ-ыг зорьсон, нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч асан С.Төмөрбатыг эх оронд нь шилжүүлэн авах эсэхийг Америкийн шүүхэд хэлэлцэх мэдээлэл байсан ч одоогоор ямар ч мэдээлэл алга.

Тэгвэл үндэслэлгүй хөрөнгөжсөн гэх хэргээр дор дурдсан дөрвөн шүүгчийг АТГ-аас шалгаж байна. Тэдгээрт холбогдох хэргийг хэзээ боож, прокурорт шилжүүлэх нь тодорхойгүй байгаа юм.

Харин  

1. Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч, Ерөнхий шүүгч С.Амардэлгэр

2. Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч С.Төмөрбат үндэслэлгүй хөрөнгөжсөн

3. Багануур дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Н.Нарантуяа

4. Хан-Уул дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч П.Туяат нарыг үндэслэлгүй хөрөнгөжсөн болон бусад хэргээр шалгах ажиллагаа үргэлжилж байна. 

Үүнээс гадна цагаатсан Улсын дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын шүүгч Д.Цолмон, Г.Цагаанцоож нарын бүрэн эрхийг одоогоор сэргээх боломжгүй.

Учир нь анхан шатны шүүхээс ял авсан Э.Халиунбаяр, Б.Цолмонбаатар нар болон хэргийн бусад холбогдогчид давж заалдах шатны шүүхэд хандаад буй. Уг шүүхээс цагаатгасан хоёр шүүгчийг гэм буруутай гэж үзвэл, асуудал даамжрах нь тодорхой. Эсвэл гэм буруугүй гэж үзлээ ч Дээд шүүхийн шийдвэр хэзээ албажина, тэр цагт бүрэн утгаараа цагаадах юм.

Ийнхүү Салхитын мөнгөний ордын хэргийг шүүхдээ авлига авсан өгсөн, үндэслэлгүй хөрөнгөжсөн гэх хэрэгт нэр холбогдоод байсан 17 шүүгчээс долоо нь гэм буруугүй болох нь тогтоогдсон. Харин үлдсэн 10 шүүгчээс хоёр нь цагаатгагдсан бол хоёр шүүгчийн хэргийг тусгаарлаж, үлдсэн дөрвөн шүүгчийн хэргийг АТГ шалгаж байна. Харин шүүгч С.Төмөрбат оргон зайлсан хэвээр л байна.

Хуулийн хаалга татсан шүүгч нарыг ямар ирээдүй хүлээж буйг, хэрэг хаашаа эргэх нь одоогоор тодорхойгүй. Хамгийн гол нь үндэслэлгүй хөрөнгөжсөн гэх шүүгч нарын хэрэг ямар учир шалтгааны улмаас бүтэн жилийн хугацаанд хуулийн байгууллагад гацав гэдэг оньсого хэвээр байна.