УИХ-ын өнөөдрийн чуулганаар төсвийн тодотголыг хэлэлцэж байна. Энэ үеэр хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асууж хариулт авч байна.
-Л.Энх-Амгалан: Төсвийн алдагдал 9.9 хувь гэхээр цаашид ямар эрсдэл үүсэх бэ гэдгээ сайн тооцох ёстой. Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийг бид баталсан. Өрийн асуудлаа сайн тусгамаар байна. Хүүхдийн мөнгөний бодлогоо нийгмийн халамжаас тусгаарламаар байна. Нийгмийн халамж уг нь өөр шүү дээ. Энэ асуудлыг бодлогоор зохицуулах ёстой.
Бидэнд уг нь маш их боломж бий. Төсвийн тодотгол ярьж байхад Нийгмийн даатгал, Эрүүл мэндийн даатгалын олон зуун тэрбум төгрөг арилжааны банкуудад байршсан хэвээр байна. Гэтэл арилжааны банкууд үүнийг нь өндөр хүүтэй зээлдэг. Ийм байхад бид зээлийн хүүг буруулна гэж байна. Ямар учиртай юм бэ. Үүнээс гадна төрийн өмчид 500 гаруй компани байна. Үүнээс 300 гаруй нь алдагдалтай ажилладаг. Блансын үнэлгээгээрээ 26.2 их наяд төгрөгийн хөрөнгөтэй атлаа ард түмэнд үр ашиггүй. Төрийн өмчид байгаа компаниудын толгойг нь илэхэээ больмоор байна. Төсвийн тодотгол хийхэд үүнийгээ тооцож, оруулах уу.
-Ч.Хүрэлбаатар: Санал нэг. Төсвийн алдагдал 9.9 хувь гэдэг бол өндөр хувь. Цар тахлаас болж дэлхийн улс орнууд ч иймэрхүү байгаа. Нийтлэг үзэгдэл. 2016 онд 17.6 хувь байсан. Бид үүн рүү явж байна. Төсвийн тодотголд зардлаа хэмнэх гэж үзсэн.
Хүүхдийн мөнгийг халамжийн тухай хуулиар зохицуулдаг. Бодлогод өөрчлөлт оруулж байж, цаашид ямар хэлбэрээр явуулахыг тодорхойлно. Нийгмийн даатгалын сан, Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн мөнгө арилжааны банкуудад байршдаг. Үүнийг Сангийн яамны зүгээс салбар хороодод зөвлөмж хүргүүлдэг. Капитал банкинд 240 гаруй тэрбум төгрөг алдагдсан. 2018 оноос хойш авах гэж үзсэн. Гэвч банкны байдал хүндэрсэн учир авч чадаагүй.
Төрийн өбмчит ААН-ийн хувьд Их хурлын тогтоол өргөн мэдүүлсэн. Энэ асуудалд сайн анхаарах ёстой. Засаглалыг сайжруулах, санхүүгийн менежмент хийх зэрэг ажил их бий. 2020 онд нөхцөл байдал өөрчлөгдөх байх.
-Ж.Ганбаатар: Төсвийн хүрээний мэдэгдэлд ямар өөрчлөлт оруулж байгаагаа ил болгох хэрэгтэй. Төсвийн орлого, зарлагахарж байхад 2020, 2021 он хүртэл алдагдалтай байх юм байна. Бид ямар шаардлага хангаж байаж алдагдалгүй төсөв баталдаг хэмжээнд хүрэх вэ, Сангийн сайд аа.
ДНБ-нд төсвийн эзэлж байгаа хэмжээ дэлхийн улс орнуудтай харьцуулахад асар зөрүүтэй өндөр байдаг юм байна.
Бид орлогоо хэт бага төлөвлөж байна. Ханшны өсөлтөөс энэ орлого бүрдчих юм биш үү. Ханшны өсөлт ямар хурдацтай өсөж байгаа билээ. Монголбанк бодлого барьдаг болохоор өдөр бүрийн ханшийг мэдэхгүй гэдэг. Тиймээс орлого тал дээр сул тооцоо хийж байна. Уг нь бидэнд орлого олох боломж их бий. Төрийн өмчийг барьцаалж зээлээр машин авдаг асуудал байна. Болиоорой.
Сэтгэгдэл (2)