Улс орны эдийн засаг эрүүл байх үндэс уг нь дундаж давхарга дийлэнх олонх байх гэдэг. Энэ дундаж давхаргыг Жижиг дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчид бүрдүүлдэг нь ч маргашгүй үнэн. Тиймээс ч энэ салбарыг хөгжүүлэх гэж, хөл дээр нь босгох гэж 2009 оноос эхлээд ЖДҮХС-гаар дамжуулан хөнгөлөлттэй, маш бага хүүтэй зээл олгож эхэлсэн байдаг юм.
Арван нэг дэх жилдээ жижиг дунд үйлдвэрлэгчдийг дэмжихээр олгосон энэ зээл бараг их наяд руу дөхөж байгаа байх. Харамсалтай нь бодлогын гажуудал энэ салбарт гаарч их наяд орчмын энэ зээл нь жинхэнэ эздэдээ хүрч чадаагүй.
Улстөрчид хийгээд улстөрчдийн хамаарал бүхий этгээдүүд энэ зээлийн ихэнхийг авсан нь өнгөрсөн жилүүдэд ил болсон.
Уг нь манай улсын бүртгэлтэй 90 гаруй мянган аж ахуйн нэгжийн 70 орчим хувь нь жижиг дунд бизнес эрхлэгчид гэсэн статистик судалгаа бий. Гэсэн ч жижиг дунд үйлдвэрлэл хөгждөггүйн гол шалтгаан зориулсан дэмжлэгийг нь увайгүй улстөрчид авчихдаг байсантай нь холбоотой.
Ийм их тоотой, бага хүүтэй зээл гаргадаг байсан болохоор ялсан намын нөлөөтэй гишүүн энэ сангийн захирлаар өөрийн хүнээ томилуулахаар зүтгэдэг.
Энэ удаагийн сонгуулиар харин энэ “хишиг”-ийг УИХ-ын гишүүн, Эдийн засгийн байнгын хорооны дарга Ж.Ганбаатар хүртсэн бололтой.
Учир нь, Засгийн газар бүтэц, бүрэлдэхүүнээ зурахдаа ХХААХҮЯ-ны нэг газар байсан Жижиг, дунд үйлдвэрийн газрыг Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг болгосон. Харин даргаар нь Я.Эрдэнэсайханыг томилсон юм.
Я.Эрдэнэсайхан бол Ч.Улаан сайдын үед ХХААХҮЯ-ны Жижиг, дунд үйлдвэр хоршооны бодлогын газар, Төрийн захиргаа удирдлагын газрын даргаар ажиллаж байсан нэгэн.
Ч.Улаан сайдын нутгийн дүү түүний улстөрийн түлхээс нь УИХ-ын гишүүн Ж.Ганбаатар байсан юм. Түүний улстөрийн ивээлд явдаг тэрбээр энэ удаагийн орон нутгийн сонгуульд Баянгол дүүргийн сонгуулийн хорооны даргаар ажилласан юм.
Ер нь Ж.Ганбаатар гишүүн жижиг дунд үйлдвэрлэлийн салбарт тун ч оролцоотой байх гэж хичээдэг нэгэн. Буруутгаж байгаа юм биш, тэрбээр өнгөрсөн УИХ-ын сонгуулийн өмнөхөн Жижиг дунд үйлдвэрийг дэмжих тухай хуулийн төсөл санаачлаад батлуулж байлаа. Энэ салбар хөгжиж байж эдийн засаг сэргэх учир түүний санаачлан батлуулсан хуулийг магтах хэрэгтэй. Гэхдээ яагаад заавал түүний “шошго”-той хүмүүс энэ салбарыг удирдахаар улайраад байгааг нь бас гайхах хэрэгтэй байгаа юм.
Ганцхан Я.Эрдэнэсайхан ч биш, энэ салбар Ж.Ганбаатар гишүүний сонирхлыг үнэхээр татаад байгаа гэж хардахаар томилгоо дахин давтагдсан учраас ийн хардах эрхийг эдлэв.
Ердөө хэдхэн хоногийн өмнө нийслэлийн зарим томилгоонууд хийгдсэн. Эндээс харвал Нийслэлийн жижиг дунд үйлдвэрийг дэмжих төв ОНӨТҮГ-ын захирлаар Баянгол дүүргээс Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчийн хуралд сонгогдсон Г.Гангамөрөн томилогджээ. Манай улсын жижиг дунд үйлдвэрийн салбарт үйл ажиллагаа явуулдаг олонх аж ахуйн нэгж нь Улаанбаатар хотод байдаг гэдгийг тодотгоод шинэхэн захирал Г.Гангамөрөн гэж хэн бэ гэдэг талаар хэдхэн өгүүлбэр хэлье.
Г.Гангамөрөн бол гарамгай баатар Дандарын зээ охин гэгддэг, орон нутгийн сонгуулийн пиараа хотын түгжрэлд автомашиндаа хоол хийж эхлүүлж байсан нэгэн.
Ж.Ганбаатар гишүүний дэмжлэгтэйгээр нэр дэвших эрхээ авсан Г.Гангамөрөн сонгуулийн өмнөхөн хар машиныг хакердаж болох эсэх талаарх ярьж байсан нь дуу хоолойгоороо бичигдэн үлдсэн. Уг нь шударга ёсоор бол энэ нь 60 тэрбумын хэрэг шиг л Төрийн эрхийг хууль бусаар авах тухай яриа байсан юм.
Ар нь том байснаас болсон уу Г.Гангамөрөн сурталчилгааны хугацаагаа дуусган сонгуульд оролцсон ийм л бүсгүй. Албан тушаалаар “шагнуулах” биш, Ардын намаа хөөдөх шахсан юм, уг нь.
Гэтэл энэ бүхнийг үл тоон улсын хийгээд нийслэлийн Жижиг дунд үйлдвэрийн салбарын ийн Ж.Ганбаатар гишүүний хоёр хүн удирдахаар болж байгаа нь гайхмаар биш гэж үү?
Б.Цэрэнлхам
Сэтгэгдэл (6)