
Бэрхшээл бүхний цаана боломж байдаг хэмээх сайхан үг байдаг даа. Зарим нэг хүмүүс эцэг, эхийн буянаар элдвийн боловсрол эзэмшиж, энд тэнд аялаад л эрх мэдэл, эд баялгаараа олны өмнө танигддаг. Тэгвэл олны танил хүн бүр мөнгөтэй баян, эрх мэдэлтэйдээ алдар хүнд, амжилтыг эзэн болоогүй. Аливаа ажлыг хүнд хэцүү гэж гололгүйгээр хийж, аль чадахаараа хичээж байж өнөөдрийн энэ нэр хүндэд хүрсэн хүмүүс бишгүй л олон байдаг. Тэгвэл цувралынхаа эхний 5 хүний алдар нэрэнд хүрэхийнхээ өмнө ямар ажил хийж байсныг сонирхуулж байна.
Х.Баттулга: Багадаа уулнаас самар түүж зардаг байсан нь мөнгөний амтыг мэдрүүлжээ
Энэ эрхэмийг та бүхэн надаар хэлүүлэлтгүй сайн мэдэх биз ээ. Түүнд хийгээгүй ажил, оролдоогүй салбар гэж үгүй. Хүүхэд ахуй цаг нь Яармагийн дэнжид өнгөрсөн тэрбээр бүр багадаа уулнаас самар түүж тэрүүхэндээ хэр таарсан үнээр зарчихна. Зургийн сургуульд сурдаг байхдаа Баянгол зочид буудлын өмнүүр жуулчдад зургаа нэг доллараар борлуулна. Ингэж л бага байхаасаа хөдөлмөрийн үнэ цэнийг мэддэг болсон гэдэг. Улмаар 1990 оноос эхлэн наймаа хийж дотоодын хямд даавуугаар хүүхдийн хувцас оёж, Унгар улсад аваачиаж зарсан аж. Олсон хэдэн төгрөгөөрөө Сингапурыг зорьж, видео камер авчирч Монголдоо зарах бодол төрсөн санж. Тэр үед Сингапур улс руу визгүй зорчдог байжээ. Тиймээс тэндээс 600 доллараар камер авч энд нэг нугалж зардаг байсан нь эхэндээ гайгүй байж байгаад сүүлдээ ч манайхан авахаа больж, Бээжинд зарж эхэлсэн түүхтэй. Тэгж л хамгийн анхны капиталаа хуримтлуулж байжээ.
Ш.Сайхансамбуу: 7 ангиасаа эхлээд л ажлын хүнд хэцүүг мэдэрч ачигч хийдэг байсан
Улстөрч Ш.Сайхансамбуу мөнгөний үнэ цэнийг дунд сургуульд байхаасаа мэдэрсэн. Тэр долоодугаар анги төгссөн зунаа тухайн үеийн хөдөө аж ахуйн гуравдугаар дэлгүүрт ачигчаар ажилд оржээ. Ачигчийн сарын цалин 260 төгрөг бөгөөд зуны хоёр сар ажиллаад 520 төгрөг авсан байна. Энэ нь түүний одоогийн олж буй хэдэн тэрбум төгрөгөөс илүү үнэ цэнтэй байсан гэдэг. Тэрбээр цалингаа авсныхаа дараа анх удаа шинэ хувцас өмсөж үзсэн гэх. Олон ах, эгчтэй болохоор түүнд шинэ хувцас өмсөх боломж барагтай гардаггүй байсан болов уу. Цалингаа аав, ээждээ өгөхөөс гадна хичээлийнхээ хэрэгслийг ч бэлтгэчихдэг байсан аж. Түүнчлэн тэрбээр тавдугаар ангиасаа л жолооч болохыг мөрөөджээ. Энэ нь хашааныхаа ах болох Мөнхөө гэдэг жолоочийг даган тээвэрт явсантай холбоотой юм. Тээвэрт явж, элдэв сонин адал явдалтай учрах нь түүний хувьд жаргал байж. Гэтэл 10 дугаар анги төгсөх жилээ жолооч болох мөрөөдлөө нисэгчээр сольжээ. Дунд сургуулиа төгсөөд ЗХУ-ын Нисэхийн дунд сургуульд орох гэж оролдсон боловч нисэгчийн хүү нисэгч гэдэг шиг түүнд орон зай гарсангүй. Гэхдээ тэр хувийн онгоцоор явсан болохоор нисэгч болох мөрөөдлөө биелүүлсэн гэж ярьдаг. Ингээд 1976 онд модны үйлдвэрт банз боловсруулах цехэд ажиллав. Хоёр жилийн дараа үйлдвэрт сайн ажилласан гээд Политехникийн сургуульд суралцах урилга гардуулсан байна
Нара: Японд байхдаа бааранд ширээний үйлчлэгч хийж байсан
Тэрбээр Японд “Кеnzo” гэдэг бааранд ажиллаж байсан. “Кenzo”-д хоёр жил ажиллаж хүссэн зүйлээрээ худалдаад авчих чадвартай болсон гэдэг. Нарагийн хувьд шөнийн цагаар тамхи, архи, дуу чимээнд ажиллаж мөнгө олно гэдэг ямар их хэцүү болохыг мэдэрсэн байх. Тэрбээр мөн бааранд их орж, шоуддаг дэггүй оддын нэгт яах аргагүй багтдаг. Энэ нь ч бас учиртай байх. Зовлонг нь тойроод биш дайраад гарч ирсэн болохоор зочилсон баарныхаа зөөгч нарт гарыг нь цайлгах нэрийдлээр багаггүй мөнгө цацдаг байсан ч байж магадгүй юм.

С.Наран: Шөнийн цэнгээний газар дуулдаг байсан хатагтай.
Дуучин маань анх хөдөөнөөс ирчихээд хотын амьдралд дасах, дуугаа бичүүлэх, айлын хажуу өрөө хөлслөх мөнгө олохын тулд бааранд дуулах зэргээр мөнхийн л тэмцэлтэй явсан гэдэг. Олсон мөнгөөрөө идэж уух, хувцаслах гээд эмэгтэй хүний хэрэглээ барагдахгүй. Ганцаараа хотод орж ирсэн түүнийг түшээд авах продюсер байгаагүй гэдэг. Мөн Хотод байр сууриа олохын тулд найз нөхдийнхөөрөө ганц хоёр сараар байдаг байжээ. Тэгэхээр тэрбээр хөдөөнөөс ирээд хамаатан, найз нөхдийндөө байрладаг оюутан залуусын зовлонг хамгийн их ойлгох нь дамжиггүй ээ.
Цоомоо: Дэнжийн мянгын зах дээр ундаа зардаг байжээ.
“TV cocktail” хамтлагийн жүжигчин Цолмонбаяр буюу Цоомоо “Twitter” дэх микро блогтоо ундаа зарж байсан тухайгаа бичжээ. Тэрбээр социализмын үеийн “Дэнжийн мянга” хар захын зурганд хариу болгон бичсэн нь тэр аж. Цоомоо жиргэхдээ “Ундаа зараад л гүйдэг байж билээ. Дэнжийн мянгын зах аа гэж олон ч хүний амьдралыг дээшлүүлсэн газар даа“ хэмээн бяцхан дурсамжаа дэлгэжээ. Тэрбээр түүх өгүүлсэн зургийг хараад ийнхүү бичсэн юм. Багадаа ундаа зардаг жаал хүү өдийд олны хүндэтгэлийг хүлээсэн чадварлаг жүжигчин болсон нь түүний аргагүй л хөдөлмөрч нэгэн болохыг харуулна.

Энэ эрхэмийг та бүхэн надаар хэлүүлэлтгүй сайн мэдэх биз ээ. Түүнд хийгээгүй ажил, оролдоогүй салбар гэж үгүй. Хүүхэд ахуй цаг нь Яармагийн дэнжид өнгөрсөн тэрбээр бүр багадаа уулнаас самар түүж тэрүүхэндээ хэр таарсан үнээр зарчихна. Зургийн сургуульд сурдаг байхдаа Баянгол зочид буудлын өмнүүр жуулчдад зургаа нэг доллараар борлуулна. Ингэж л бага байхаасаа хөдөлмөрийн үнэ цэнийг мэддэг болсон гэдэг. Улмаар 1990 оноос эхлэн наймаа хийж дотоодын хямд даавуугаар хүүхдийн хувцас оёж, Унгар улсад аваачиаж зарсан аж. Олсон хэдэн төгрөгөөрөө Сингапурыг зорьж, видео камер авчирч Монголдоо зарах бодол төрсөн санж. Тэр үед Сингапур улс руу визгүй зорчдог байжээ. Тиймээс тэндээс 600 доллараар камер авч энд нэг нугалж зардаг байсан нь эхэндээ гайгүй байж байгаад сүүлдээ ч манайхан авахаа больж, Бээжинд зарж эхэлсэн түүхтэй. Тэгж л хамгийн анхны капиталаа хуримтлуулж байжээ.

Улстөрч Ш.Сайхансамбуу мөнгөний үнэ цэнийг дунд сургуульд байхаасаа мэдэрсэн. Тэр долоодугаар анги төгссөн зунаа тухайн үеийн хөдөө аж ахуйн гуравдугаар дэлгүүрт ачигчаар ажилд оржээ. Ачигчийн сарын цалин 260 төгрөг бөгөөд зуны хоёр сар ажиллаад 520 төгрөг авсан байна. Энэ нь түүний одоогийн олж буй хэдэн тэрбум төгрөгөөс илүү үнэ цэнтэй байсан гэдэг. Тэрбээр цалингаа авсныхаа дараа анх удаа шинэ хувцас өмсөж үзсэн гэх. Олон ах, эгчтэй болохоор түүнд шинэ хувцас өмсөх боломж барагтай гардаггүй байсан болов уу. Цалингаа аав, ээждээ өгөхөөс гадна хичээлийнхээ хэрэгслийг ч бэлтгэчихдэг байсан аж. Түүнчлэн тэрбээр тавдугаар ангиасаа л жолооч болохыг мөрөөджээ. Энэ нь хашааныхаа ах болох Мөнхөө гэдэг жолоочийг даган тээвэрт явсантай холбоотой юм. Тээвэрт явж, элдэв сонин адал явдалтай учрах нь түүний хувьд жаргал байж. Гэтэл 10 дугаар анги төгсөх жилээ жолооч болох мөрөөдлөө нисэгчээр сольжээ. Дунд сургуулиа төгсөөд ЗХУ-ын Нисэхийн дунд сургуульд орох гэж оролдсон боловч нисэгчийн хүү нисэгч гэдэг шиг түүнд орон зай гарсангүй. Гэхдээ тэр хувийн онгоцоор явсан болохоор нисэгч болох мөрөөдлөө биелүүлсэн гэж ярьдаг. Ингээд 1976 онд модны үйлдвэрт банз боловсруулах цехэд ажиллав. Хоёр жилийн дараа үйлдвэрт сайн ажилласан гээд Политехникийн сургуульд суралцах урилга гардуулсан байна

Тэрбээр Японд “Кеnzo” гэдэг бааранд ажиллаж байсан. “Кenzo”-д хоёр жил ажиллаж хүссэн зүйлээрээ худалдаад авчих чадвартай болсон гэдэг. Нарагийн хувьд шөнийн цагаар тамхи, архи, дуу чимээнд ажиллаж мөнгө олно гэдэг ямар их хэцүү болохыг мэдэрсэн байх. Тэрбээр мөн бааранд их орж, шоуддаг дэггүй оддын нэгт яах аргагүй багтдаг. Энэ нь ч бас учиртай байх. Зовлонг нь тойроод биш дайраад гарч ирсэн болохоор зочилсон баарныхаа зөөгч нарт гарыг нь цайлгах нэрийдлээр багаггүй мөнгө цацдаг байсан ч байж магадгүй юм.

С.Наран: Шөнийн цэнгээний газар дуулдаг байсан хатагтай.
Дуучин маань анх хөдөөнөөс ирчихээд хотын амьдралд дасах, дуугаа бичүүлэх, айлын хажуу өрөө хөлслөх мөнгө олохын тулд бааранд дуулах зэргээр мөнхийн л тэмцэлтэй явсан гэдэг. Олсон мөнгөөрөө идэж уух, хувцаслах гээд эмэгтэй хүний хэрэглээ барагдахгүй. Ганцаараа хотод орж ирсэн түүнийг түшээд авах продюсер байгаагүй гэдэг. Мөн Хотод байр сууриа олохын тулд найз нөхдийнхөөрөө ганц хоёр сараар байдаг байжээ. Тэгэхээр тэрбээр хөдөөнөөс ирээд хамаатан, найз нөхдийндөө байрладаг оюутан залуусын зовлонг хамгийн их ойлгох нь дамжиггүй ээ.

“TV cocktail” хамтлагийн жүжигчин Цолмонбаяр буюу Цоомоо “Twitter” дэх микро блогтоо ундаа зарж байсан тухайгаа бичжээ. Тэрбээр социализмын үеийн “Дэнжийн мянга” хар захын зурганд хариу болгон бичсэн нь тэр аж. Цоомоо жиргэхдээ “Ундаа зараад л гүйдэг байж билээ. Дэнжийн мянгын зах аа гэж олон ч хүний амьдралыг дээшлүүлсэн газар даа“ хэмээн бяцхан дурсамжаа дэлгэжээ. Тэрбээр түүх өгүүлсэн зургийг хараад ийнхүү бичсэн юм. Багадаа ундаа зардаг жаал хүү өдийд олны хүндэтгэлийг хүлээсэн чадварлаг жүжигчин болсон нь түүний аргагүй л хөдөлмөрч нэгэн болохыг харуулна.
24tsag.mn
Сэтгэгдэл (20)