12 дугаар сарын 21-нийг тойрсон элдэв яриа, цуу, хөдөлгөөн, санаачилга, сэрэмжлүүлэг бөөрөнхий гараг, бөмбөрцөг дэлхийгээр маань нэг болж байна. Манайд л гэхэд сүүлийн үед нэр бүхий хэдэн хүмүүс шинжлэх ухааны нэр барьж олныг  төөрөлдүүлээд байгаа. Буддын шашны зүгээс авч үзэх юм бол харин ч 21-ний өдөр монголчуудын хувьд бэлэг дэмбэрэлтэй, идээ будаа элбэг хангалуун өдөр өнгөрөх аж. Олныг үймрүүлсэн цуурхалд албан ёсны шинжлэх ухаан "Дэлхий сүйрэхгүй. Тэр өдөр юу ч болохгүй" гэдэг мэдэгдлийг аль хэдийн хийсэн. Шинжлэх ухаан, эрүүл сэтгэлгээ гэдэг зүйлээс дэндүү хол тэдгээр хүмүүсийн яриад буй 12 дугаар сарын 21 гэхэд галав юүлж, дэлхий шинэ эзэдтэй болох тухай цуурхалд Монголын буддын нийгэмлэгийн лам нар болон “Манба дацан” хийдийн тэргүүн хамба лам Д.Нацагдорж ингэж хариулж байна.

12 сарын 21-нд байгаль ертөнц сөнөж, наргүй болж, дэлхийн туйл гэнэт шилжиж, цардас давхарга нь хэзээ ч хайлах боломжгүй байдлаар хөлдөнө гэсэн мэдээлэл гараад байгаа. Монголын ард түмэн ч гэсэн нилээдгүй түгшүүртэй байдалд байна. Нөгөө талаар олон хүн санаа зовж ажил амьдрал болон аливаа нэг зүйлд тодорхой цаг хугацааг зарахаас гадна бас яаж үүнд оролцохов гэдэг үүднээс түгшсэн, айсан байдалтай байгаа. Тиймээс бид  бурхан шашин, зурхай, буддын гүн ухааны онол, шүүмжийн талаас тайлбар хийж байна.


 2012 оны жил, гараг од эрхэс, cap өдрийг зурхайн ухааны үүднээс авч үзэх нь

7-р жарны Баясгалан хэмээх усан луу жил буюу 2012 оныг зурхайн ухааны онол тооцоолон бодох аргаар нар cap, гараг одны харилцан хамаарлыг тооцож үзэхэд энэ жил манай дэлхий сөнөж, наргүй болох ямарч үндэслэл байхгүй байна. Харин ч Баясгалан хэмээх усан луу жил хэмээн оноосон нэр нь сайн үүд буй болохыг бэлгэдсэн байна. Мөн усан луу жилийн тухайд авч үзвэл ард нийтээрээ өег цатгалан, сүү сааль арвин, өвчин зовлонгүй, юу санасан хэрэг бүтнэ хэмээсэн.

Гараг, cap, одны (жэдзий) учрал барилдлага нь арван барилдлагийн дотроос идэрийн барилдлагатай байгаа бөгөөд энэ өдөр үйл бүхэн хялбар бүтнэ. Үйл урлах, хувцас өмсөж чимэг зүүх, бүжиг наадам үйлдэх, аливаа сайн үйлийг дэлгэрүүлэхэд эерэг сайн өдөр хэмээн тодорхойлсон байна.

2012 оны 12 сарын 21 -ны өдрийн нар, cap, гараг наран одны 25 дахь буюу Түмдод, гараг саран одны 26 дахь буюу Түммад учрал барилдлагыг нарийвчлан зурхайн аргаар тооцоолон үзэхэд нар, cap, гараг одны хооронд ямар нэгэн онцын аюултай зүйл байхгүй байгаа нь энэхүү өдөр ертөнцийн эвдрэл сүйрэл болохгүй нь баталгаатай байна. Харин ч ноён хүний сүлд гараг тохиож байгаа.

Тэнгэр лус, бирд, ад хорлолд шүтсэн бөө тэргүүтэн худал цуурагчдыг няцаах нь

Бид сайн цагийн ардчилсан нийгэмд амьдарч үг хэлэх эрх, эрх чөлөөгөө эдлэхийн зэрэгцээ худлаа хэлэх, шунал хүсэлдээ хөтлөгдөн бусдыг хуурахгүй байх зэрэг олон зөв ес суртахуунтай байх үүрэгтэй. Гэтэл сүүлийн үед Бат-Отгон, Давааням тэргүүтэй олон хүмүүс монголчуудыг тэнгэр шүтээнтэй, тэнгэрийн хүч гэх мэт доорд үзэл бодолд итгүүлэн үнэмшүүлэх талаар ихээхэн ажиллаж байна. Бурхан багш бээр тэнгэр болон лус тэргүүтнийг ашдийн авралд хэзээ ч бүү барихтүн хэмээн айлджээ.

Эртний Энэтхэгийн мэргэн бандида Шантидэва гэгээн:

“Авралт бурхны шашин байсаар атал Аливаа тэнгэрт сүсэглэгч тэр хүмүүн
Ариун Гангын хөвөөнд суусаар атал
Алд худаг малтан цангах адил” хэмээсэн хийгээд бас
‘Шунг дагалгүй би зохиов хэмээн цззжээ далдагч сэтгэлийн галзуу- гэсэн сонсголонтой зарлиг буй.

Өөрсдиин өчүүхэн оюун ухаандаа дулдуйдан энэ сарын сарын 21-нд дэлхий сөнөнө, наргүй болно гэх мэт бөө, ад албин чөтгөрт номлогдож гай муу ёрыг зөгнөдөг “Хэлний чөтгөр” шүгэлсэн, мөнгөний шунал, нэр хүндэд хэт улайрсан нөхдүүд монголын нийгэмд ихээхэн буруу сурталчилгааг явуулсаар ирсэн. Эдгээр “хэлний чөтгөр” шүгэлсэн хүмүүсийн тухай 17-р жарны усан луу жилийн зурхайд муу ёрыг зөгнөгчид хүмүүсийн оюун санааг элдвээр төөрөгдүүлж, дараа жилийн байгалийн ган гачиг гарах муу ёрыг эхлүүлнэ хэмээжээ. Олон нийтийн оюун санаа, эд хөрөнгө, ажил явдлыг үймүүлэгч хүмүүст зохих арга хэмжээ авах шаардлагатай гэж үзэж байна. Тэр өдөр наргүй харанхуй болохгүй бөгөөд харин худал яригчид мунхагаар бүрхэгдсэнийг мэдрэх болно. Цаашдаа энэ хүмүүс ийм мэдээлэл хийгээд байх юм бол алхам тутамд нь бид асуудлыг тавьж байх болно. Бид олон жил дуугүй явж байгаа шүү. Хүлцэнгүй байх тусам ингэж болохгүй. Зарим оюун ухааны хомсдолтой, ертөнцийг үзэх зөв үзлийг онож мэдэх чадвар муутай хүмүүс дур мэдэн хэвлэл мэдээллийн хэрэгслийг ашиглан олон түмний оюун санааг  хиртүүлж байна. Нэр цохож хэлэхэд Бат-Отгон, Давааням гэдэг хүмүүс  ярих гэж буй зүйлээ сайн судлах хэрэгтэй. 12 сарын 21-нд дэлхий ямар ч байсан сөнөхгүй бөгөөд гэрэлт нар манддагаараа мандана. Мунхагийн харанхуйгаар дэндүү бүрхэгдсэн та нарын оюун санааг тэр өдрийн нарны тусгал өчүүхэн ч атугай гэрэлтүүлэх болтугай.

Монголын ард түмэн 21-ний өдөр амар амгалантай байхыг ерөөе. Энэ өдөр ээлтэй сайхан байх болно. Ертөнцийг аль нэгэн зүгт байгалийн үзэгдэл болохыг үгүйсгэхгүй. Энэ байх ч ёстой. Үүн дээр дөрөөлж олныг төөрөлдүүлж болохгүй. Монголын ард түмэн айж сандархаасаа илүү,  өвөлдөө сайн бэлдэх хэрэгтэй. Энэ өдөр ямар нэгэн зүйл болохгүй юм байна гэдэгт баттай итгэх хэрэгтэй. Худал хүмүүсийн яриад байгаа зүйлийн талаар монголын засгийн газар дуугарах ёстой. 21-нд бэлэг дэмбэрэлтэй сайхан өдөр болно.