Өнөөдөр УИХ-ын танхимд суугчид бүгдээрээ утастай, зарим нь таблет компьютертэй. Товчоор хэлбэл цөм ухаалаг төхөөрөмжтэй. Энэ нь зарим сонгогчид таалагдахгүй байгаа аж. Гэхдээ ухаалаг төхөөрөмж хэрэглэдэгт нь биш, түүнийгээ цаг ямагт ашиглаад ажилтайгаа хольж байгаад зовниж байна. Гишүүд утсаараа интернэтэд орно, ярина, зураг авна, бичлэг хийнэ. Ийм технологийн шинэ дэвшлийг төрийн тэргүүн эгнээний эрхмүүд түүчээлэн хэрэглэх нь зүйн хэрэг. Гэхдээ тэд улс орны ирээдүйг шийдвэрлэх чухал эрдэмд суралцаж, ажиллаж байгаа нэг төрлийн оюутан юм. Сурахын дэргэд утас садаа гэдгийг багш маань оюутнууддаа ойлгуулдаг шиг УИХ-ын эрхэм гишүүдэд ийм төрлийн ухамсар хэрэгтэй гэх үзэл газар авч байна.

    Оюутан байхад нэг удаа утас дуугарахаар нь хартал ээж минь залгаж байна. Аваад, ширээн доогуур тонгойж байгаад “Ээж, би хичээлтэй байна. Тараад дохиё” гэж хэлчихээд өндийтөл багш дэргэд зогсож байж билээ. Тэгээд “Яагаад утсаар яриад байна, миний хичээл дээр ярьж болохгүй гэж анхны хичээл ороход анхааруулсан” гэж хэлчихээд цүнхээ аваад гараад явчихав. Түүнээс хойш хичээлээ орохгүй болохоор нь ангиараа гуйж, дахиж хэн нь ч утас гаргахгүй гэж ам, андгай өргөж байж хичээлээ цааш үргэлжлүүлсэн юм. Багш бидэнд ингэж өөртөө хэрэгтэй зүйлийг сурч байгаа чухал үедээ сатаарч болохгүй гэдгийг хэзээ ч мартагдахгүйгээр ойлгуулсан. Түүнээс хойш утасны чичиргээний дуу, эсвэл ширээн дээр асаалттай байгаа утас үзэгдвэл гараад л явчихдаг байж билээ. Заримдаа ч утас үнэхээр төвөгтэй, анхаарал сарниулагч болдог шүү.

    Өнөөдөр УИХ-ын танхимд суугчид бүгдээрээ утастай, зарим нь таблет компьютертэй. Товчоор хэлбэл цөм ухаалаг төхөөрөмжтэй. Энэ нь зарим сонгогчид таалагдахгүй байгаа аж. Гэхдээ ухаалаг төхөөрөмж хэрэглэдэгт нь биш, түүнийгээ цаг ямагт ашиглаад ажилтайгаа хольж байгаад зовниж байна. Гишүүд утсаараа интернэтэд орно, ярина, зураг авна, бичлэг хийнэ. Ийм технологийн шинэ дэвшлийг төрийн тэргүүн эгнээний эрхмүүд түүчээлэн хэрэглэх нь зүйн хэрэг. Гэхдээ тэд улс орны ирээдүйг шийдвэрлэх чухал эрдэмд суралцаж, ажиллаж байгаа нэг төрлийн оюутан юм. Сурахын дэргэд утас садаа гэдгийг багш маань оюутнууддаа ойлгуулдаг шиг УИХ-ын эрхэм гишүүдэд ийм төрлийн ухамсар хэрэгтэй гэх үзэл газар авч байна.

    Байнгын твиттер, фэйсбүүкт, вэб хуудас, блогтоо нийтлэл бичиж суудаг гишүүн төрийн танхимд цөөнгүй. Зурагтаар гарахыг нь үзвэл зарим нь утсаар ярьж суугаа харагддаг. Улс орныг ирээдүйд хөгжүүлж ажиллах оюутан залуусыг багш нар утсаа унтраа гэж зандарч байна. Гэтэл улс орны ирээдүйг чиглүүлэх хуулийг баталж суугаа гишүүд утсаар ярингаа товлуур дарж байгааг сонгогчид анзаарч эхэлсэн нь энэ аж.

    Гадаадын зарим улс оронд парламентын гишүүдийг гар утсаа унтраахыг шууд сануулах явдал гарч байжээ. Тухайлбал өнгөрсөн жил Соломоны арлуудын парламентын гишүүдийг утсаа унтраана уу гэж спикер нь хэлсэн байдаг. Учир нь гар утас анхаарал сарниулах, бусдад төвөг учруулдаг гэж үзжээ. Түүнчлэн Японд гэхэд бусдад төвөг учруулна гэсэн шалтгаанаар хурдан галт тэргэнд явахдаа утсаар ярьж болохгүй гэсэн дүрэмтэй байдаг аж.
Манай гишүүд УИХ-ын танхимд хэн байгаа, хэн хэн ирээгүйг интернэтээр мэдээлдэг. Үнэндээ тэр нь албан ёсны Тамгын газар гэсэн байгууллагын хийх ажил. Заримдаа нэгнийхээ салаавч гаргаж байгаа зургийг, заамдалцан цохилцож байгаа бичлэгийг авч түмэнд түгээдэг. Сэтгүүлч, зураглаач, гэрэл зурагчин гээд үүнийг хийхээр мэргэшсэн хүмүүс байтал гишүүд булаацалдах хэрэг бий юу. Сурах үедээ сатаарахгүй байхыг багш хүүхдүүддээ сануулдаг шиг ажиллах үедээ мэргэжлээ солих хэрэггүй гэсэн үгээ иргэд гишүүдэд дайж байна.

    УИХ-ын одоогийн гишүүд цөм гар утастай. Тэдний 45 нь твиттер хаягтайгаас 20 гаруй нь тогтмол ашигладаг. Мөн төдий тооны гишүүн фэйсбүүк хаягаа идэвхтэй хөтөлж байна. Фэйсбүүк болон твиттерийг гишүүдийн туслах нь ажиллуулдаг гэх ч зарим нь үнэхээр өөрөө бичиж суудаг. Их ажлын хажуугаар жижиг ажил “хөтөлж” сатаарч байгааг зүгээр хараад өнгөрөх боломжгүй.

    Өөрийнхөө ирээдүйн төлөө, цаашилбал улс орны сайн сайхныг бодож оюутнууд хичээлдээ хариуцлагатай ханддаг болж. Гэтэл улс орны төлөө, нутаг усныхаа төлөө, гэр бүл, өөрийнхөө төлөө ажиллаж байгаа УИХ-ын гишүүд хариуцлагагүй харагдаж байгаа нь харамсалтай. Бие нь танхимд бодол нь твиттерт яваа үед сайн хууль, саар төслийг ялгаж салгах боломж хэдэн хувь бэ. Утсаа унтраа үгүй бол энэ чуулганыг хойшлуулна, чуулган хаялт хийнэ гэж дуугарах, санаачлах хүн байгаа болов уу?