Сүүлийн үед Солонгосын хойгийн байдал улам хурцдаж байна. Тиймээс
www.24tsag.mn сайт дайн дэгдээж магадгүй хэмээн үнэлэгдэж буй Хойд
Солонгосын цэрэг арми болон удирдагчдын талаарх сонирхолтой мэдээллийг
хүргэе. Сүүлийн үед Солонгосын хойгийн байдал улам хурцдаж байна. Тиймээс www.24tsag.mn сайт дайн дэгдээж магадгүй хэмээн үнэлэгдэж буй Хойд Солонгосын цэрэг арми болон удирдагчдын талаарх сонирхолтой мэдээллийг хүргэе.




Цэргийн хүчин чадал. Хойд Солонгос цэргийн хүчин чадлаараа дэлхийд дөрөвдүгээрт бичигддэг. АНУ-ын Үндэсний аюулгүй байдлын байгууллага “CIA”-ийн мэдээлснээр 2011 оны байдлаар тус улсад 1.19 сая хүн цэргийн албыг идэвхитэй хашиж байна гэв. Үүний 1.02 сая нь армид, 60 мянган нь тэнгисийн цэргийн флотод, 110 мянга нь агаарын хүчинд хуваарилагджээ. Мөн 189 мянган хагас цэргэжсэн бие бүрэлдэхүүнтэй, 600 мянган бэлтгэл цэрэгтэй аж. Судалгаагаар Хойд Солонгосын 25 хүний нэг нь цэрэгт элссэн бөгөөд уг албыг таван жилээр хашдаг байна. Тэнгисийн флот, агаарын хүчинд 3-4 жил албаа гүйцэтгэдэг юм байна.

Цөмийн чадамж. Хойд Солонгос цөмийн хүчин чадлаа нэмэгдүүлэхийг хичээдэг ч хоёрхон цэнэгт хошуутай хэмээн “CIA”-ийн 2009 оны эмхэтгэлд бичжээ. Харин цэнэгт хошуугаараа тэргүүлэгч улсууд буюу ОХУ-д 13 мянга, АНУ-д 9500, Нэгдсэн вант улсад 192 байдаг тайланд дурджээ.
Хойд Солонгосыг гурван удаа цөмийн зэвсэг туршсан гэж үзэж байна. 2009.05.25-ны өдөр хийж байсан хоёр дахь удаагийн цөмийн туршилтаар газар хөдлөлт 0.5 баллаар хүчтэй байв. Газар хөдлөлтийн хэмжээ 0.2 балл өсөх тусам туршсан цөмийн зэвсгийн хэмжээ хоёр дахин өсдөг тул Хойд Солонгосчуудын гурав дахь удаагийн цөмийн зэвсгийн туршилт өмнөхөөс 5-6 дахин их хүчтэй болсон байна.
Пуужингийн хөтөлбөр. Хойд Солонгос пуужингийн хөтөлбөрөө 1970 оноос хэрэгжүүлж эхэлсэн бөгөөд 1984 оны дөрөвдүгээр сард “Scud-B” алсын тусгалтат пуужинг туршжээ. Тус улс 500 км-ийн тусгалтат “Scud-C”, 800 км-ийн тусгалтат “Scud-D”, 1300 км-ийн тусгалтат “Нодонг” пуужинг үйлдвэрлэсэн байна. 1998 онд “Taepodong-1” пуужинг туршсан боловч бүтэлгүйтжээ. Дараа нь тив хоорондын тусгалтат “Taepodong-2” пуужинг үйлдвэрлээд туршиж үзээгүй боловч хэзээ ч ашигладахад бэлэн гэж АНУ мэдээлж байв. Тус улсыг 600-750 пуужинтай гэж үздэг.
Мөн Бирм, Нигери, Египт, Иран, Ливи, Пакистан, Сири, Йемен зэрэг улсад пуужин нийлүүлсэн нь батлагджээ.

Зэр зэвсгийн хүчин чадал. Тус улс дээрх хэд хэдэн аслын тусгалтат пуужин, 600-750 богино зайн пуужингаас гадна 3500 танктай. Нийтдээ 17 сая 600 мянга гаруй зэр зэвсэгтэй аж. Зэр зэвсэг үйлдвэрлэдэг 120 мянган ажилтантай гэдгийг тайланд дурджээ.

Хүний эрх. Хойд Солонгос ажлын зургаан өдөртэй ч ням гарагийг сайн дурын ажлын өдөр болгодог тул амрах зав тун бага. Энэ мэтчилэн хүний эрхийг хамгийн ихээр зөрчдөг улс гэж олон улсын байгууллагууд үздэг. Үүнтэй холбоотойгоор НҮБ-ын Хүний эрхийн хороо бодит байдлыг шалгахаар болсон. Харин тус улсын мэдээллээр хүн амынх нь 0.8 хувь л шорон, саатуулах төвд суужээ.

Суртал ухуулга. Мэдээж Хойд Солонгост “Солонгосын ажилчдын нам” гэсэн ганц л нам бий. Сонирхолтой нь энэ намын гишүүн агуу удирдагч Ким Чен Ирийн зурагтай тэмдгийг байнга зүүх ёстой байдаг. Тус улсад бүх ХМХ-ийг хянаж байдаг “Суртал ухуулга ба Түгшүүрийн яам” гэж бий. Хойд Солонгос хэвлэлийн эрх чөлөөгөөр дэлхийд хойноосоо хоёрдугаарт бичигдэж байна.

Эрдэс баялаг. Тус улс Солонгосын хойгийн эрдэс баялагийн ихэнх хувийг эзэмшдэг гэжээ. Эрдэс баялагаа ашиглаж эхэлсэн болон хэр их нөөцтэй талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл ховор ч өндөр чанарын хүдрийн орд, сайн чанарын чулуун нүүрс, хүрэн нүүрс, хар тугалга, алт, мөнгө, зэсээр баялаг орон аж.
Баяр. Хойд Солонгосын баяр наадам бүр агуу удирдагчидтай холбоотой. Тухайлбал тэд шинэ жилийн баярыг тэмдэглэдэггүй. Оронд нь 12 сарын 24-ний өдөр Ким Чен Ирийн ээжийн төрсөн өдрийг улс даяар тэмдэглэдэг. Бас Валентиныг ч үл тоогоод их удирдагчийн төрсөн өдрийг 2 сарын 16-нд тэмдэглэдэг.



Удирдагч. Ким Чен Ирийн нууц хүү, өнөөгийн удирдагч Ким Чен Ын 2010 оны есдүгээр сар буюу 27 нас хүртлээ олны өмнө гараагүй. Түүний амь насанд халдаж магадгүй гэж үзсэн учраас ийнхүү нууцалсан байна. Эцгийнхээ үхлийн дараа ил гарсан удирдагч дайн өдөөх болов уу?


Хойд Солонгост юу болоод байна? Солонгосын хойгт АНУ, Өмнөд Солонгосын цэргүүдийн хамтарсан сургалтыг сүр дуулиантайгаар хийсэн явдлыг тус улсын удирдагч Ким Чен Ын өдөөн хатгасан хэрэг гэж үзсэн билээ. Тэрбээр хоёр өдрийн өмнө улсынхаа цэрэг, армийг байлдааны өндөржүүлсэн бэлэн байдалд оруулж, АНУ-ын Хавай, Гуам арал дахь цэргийн баазыг онилсон хэмээн мэдэгдсэн юм. Тэгвэл өчигдөр Өмнөд Солонгостой харьцах цэргийн утсан холбоогоо тасалж “Хэзээ ч дайн дэгдэж магадгүй байхад цэргийн утсан холбоогоо хадгалах шаардлага алга” гэжээ. Өнгөрсөн хоёрдугаар сард тус улсын төрийн албаны сайтад АНУ-ыг сөнөж буй бичлэг тавьсан нь дэлхийд айдас, таамаг төрүүлж байлаа.

Батлан хамгаалах төсөв.Тус улс батлан хамгаалах салбартаа 2009 онд 570 сая ам.доллар зарцуулсан гэж мэдээлжээ. Харин АНУ-ын шинжээчид тухайн жилд 8.7 тэрбум ам.доллар зарцуулсан гэж тайлагнасан байна. Энэ нь хүн ам нь өслгөлөнд нэрвэгдсэн тус улсын ДНБ-ний 30 гаруй хувийг эзэлж байв. Харин сүүлийн гурван жилийн дотор энэ төсөв 2-3 дахин өссөн хэмээн таамаглаж байна.


Хойд Солонгосыг гурван удаа цөмийн зэвсэг туршсан гэж үзэж байна. 2009.05.25-ны өдөр хийж байсан хоёр дахь удаагийн цөмийн туршилтаар газар хөдлөлт 0.5 баллаар хүчтэй байв. Газар хөдлөлтийн хэмжээ 0.2 балл өсөх тусам туршсан цөмийн зэвсгийн хэмжээ хоёр дахин өсдөг тул Хойд Солонгосчуудын гурав дахь удаагийн цөмийн зэвсгийн туршилт өмнөхөөс 5-6 дахин их хүчтэй болсон байна.

Мөн Бирм, Нигери, Египт, Иран, Ливи, Пакистан, Сири, Йемен зэрэг улсад пуужин нийлүүлсэн нь батлагджээ.








Д.Идэр
www.24tsag.mn
www.24tsag.mn



























































Сэтгэгдэл (14)