Хятадад “H7N9” хэмээх шувууны ханиадны вирусээр халдварлагсдын тоо 21 хүрч, амиа алдагсдын тоо зургаа болсон талаар бид өмнө нь мэдээлсэн.  Хэдий тийм ч энэ өвчин Хятадын зүүн зүгийн мужууд, ялангуяа энэ бүс нутгийн гол хот Шанхай хотоос илэрч байгаа.  Шанхайд  цаашид эл вирус улам хурдацтай тархах төлөвтэй байгаа учир Монголоос Хятад руу хүмүүс зорчихыг хориглож  хил хүртэл хаагаад байгаа юм.

Мөн энэхүү  шинэ төрлийн шувууны ханиадыг  “Блүүмберг”, “Медикал Дейли” зэрэг гадны зарим цахим хуудаст гахайнуудтай холбоотой байж магадгүй талаар мэдээлсэн юм. Учир нь “H7N9”-ээр хүмүүс өвчлөхөөс өмнө Шанхай хотын ундны усны гол эх үүсвэр болсон Хуанпу голоос үхсэн гахайнууд олдож, богинохон хугацааны дотор 20 мянгад хүрч сураг тасарсан. Гахайнуудыг нэгэн төрлийн нууцлаг өвчний улмаас үхсэн, голын эх болон дунд хэсгээс холгүй орших фермийн аж ахуй эрхлэгчид үхсэн гахайнуудаа голд хаясныг албаныхан тогтоосон. Гахай хаях үйлдлийг таслан зогсоосон уу, энэ тухай мэдээлэхээс цааргалсан уу ямартаа ч Хуанпу голоос олдсон үхсэн гахайнуудын тухай цуврал мэдээлэл дууссан. Тэгвэл Засгийн газрын албаныхан “Үхсэн гахайнуудаас хүнд халдварладаг өвчин илрээгүй. Хуанпу гол гахайнуудаас болж бохирдоогүй. Голыг ариутгасан. Голын бохирдлын хэмжээ өнгөрөгч онынхтой адилхан байна” гэх зэргээр мэдээлэл өгч байсан. Мөн “Синьхуа”, “Чайна Дейли” гэх мэт Хятадын цахим хуудас “Блумберг”, “Медикал Дейли” зэрэг гаднын цахим хуудсуудын мэдээллийг няцааж, Хуанпу голоос олдсон үхсэн гахайнуудаас “H7N9”-ийн вирус илрээгүй гэв. Гэхдээ энэ хоёр өвчний голомт Шанхай хотод байгаа нь бодит үнэн.  Тэгвэл “H7N9”-ийн голомт болсон Хятадын хамгийн олон хүн амтай Шанхай хотоос шинэ төрлийн шувууны ханиадаар 10 хүн өвчилж, дөрөв нь нас бараад байгааг хотын захиргааныхан саяхан мэдээлээд өнгөрсөн.  Шанхай орчмын бүх газарт ариутгал хийж байгаа юм. Нөгөөтэйгүүр энэ өвчний улмаас амиа алдагсад 50-иас дээш насныхан бөгөөд тахиатай ямар нэгэн байдлаар холбоотой хүмүүс байжээ. Ямартаа ч Хятадад амьд тахианы худалдааг хориглож, мужуудын удирдлагууд “H7N9” гарахаас сэргийлж, өвчилсөн байж болох хүмүүсийг тогтоох ажлыг эхлүүлсэн байна.
    БНХАУ-д шувууны ханиад гарсантай холбоотойгоор өнгөрсөн мягмар гаригаас эхлэн тахианы мах хилээр оруулахыг хориглосон байна. Мөн манай ЭМЯ-наас Хятадад сурч буй иргэдэдээ сэрэмжлүүлэг хүргээд байгаа аж. Үүнийг Монголын ЭСЯ-аар дамжуулан зохион байгуулсан байна. Мөн урд хөрш рүү зорчоод ирж байгаа хүмүүсийг хилээр оруулахдаа тандалт судалгаа хийхээр болжээ. Үүнтэй зэрэгцэн хүнсний сүлжээ дэлгүүрүүдийн тахиа, гахайны борлуулалт эрс муудаж байгаа талаар эх сурвалжууд хэллээ.  Тиймээс дэлгүүрүүд гахай, тахианыхаа маханд хямдрал зарлаж байгаа аж. Энэхүү мэдээллийн мөрөөр “Номин” их дэлгүүр,  “Миний зах”- ын салбаруудаар орж тахиа, гахайны махны үнийг судалсан юм.

Тахианы мах савласан нь 1кг 5999 төгрөгөөс 4999 төгрөг болж хямдарсан байлаа.
Орос тахианы мах 11249 төгрөгөөс 9300 болж,  Капитал маркет тахианы гуя мөн л байгаа үнээсээ мянган төгрөгөөр буурсан байв.
    Махны тасгийн худалдагчаас гахай, тахианы махны борлуулалт, үнийн хямдрал зарласан эсэхийг тодруулсан юм.

-"Уржигдраас эхлэн тахианы махны борлуулалт мэдэгдэхүйц буурлаа. Харин гахайны махны борлуулалт гайгүй байна. 1кг нь 10000 төгрөгөөр зарагдаж байгаа.  Борлуулалт муудлаа гээд үнээ хямдруулсан юм одоогоор алга.  1 кг мөч дунджаар 6000, гуя 5400 төгрөгөөр худалдаалагдаж байна" гэсэн юм.

"Миний дэлгүүр"-ийн 13 дугаар хороолол дахь салбар орвол, "Нийт сүлжээний хэмжээнд долоо хоног бүр хямдрал зарлаж байгаа. Уржигдар хямдрал зарлаж тахианы мах 1кг нь 3300 төгрөг болж хямдарсан. Ер нь бол манайх хямдрал зарладаг. Борлуулалт буурч байгаа. Хямдрал зарлах үед борлуулалт нэмэгддэг. Хямдрал зарлаагүй үедээ тахианы гуя 5560, тахианы мөч 4370 төгрөгөөр худалдаалдаг" гэв.

Ямарч байсан иргэд Хятадад гарсан шувууны ханиаднаас болж тахианы махны хэрэглээгээ багасгажээ. Энэ нь зарим дэлгүүрүүдэд борлуулалт буурах нөхцөлийг бүрдүүлээд  байна.