
Гэтэл манай үйлдвэр хөдөө аж ахуйн сайд, өөрийн чиг үүрэгт хамааралгүй асуудлаар тэр дундаа төрийн нэгдмэл бодлогоор илэрхийлдэг эмзэг сэдвээр ганцаараа хашхирсан. Төрийн сайд хүний байр суурийг гадаадын хэвлэл мэдээлэлд Монгол Улсын Засгийн газрын байр суурь л гэж хүлээж авах нь гарцаагүй. Эл явдлын ул мөр балраагүй байхад Монгол Улсын Ерөнхий сайдаар ажиллаж байсан М.Энхсайханы байгуулсан МҮАН “Крымын санал асуулга олон улсын хууль дүрмийн дагуу явагдсан” гэсэн хачирхалтай мэдэгдэл хийлээ. Дарааллан хэлсэн мэдэгдлийг Монголчуудын байр суурь гэж олон улс хүлээн авч байна.
Монгол Улсын гадаад бодлогын үзэл баримтлалд 1.5 Гадаад бодлогын нэгдмэл байдлыг хангаж, залгамж чанарыг хадгална. Гадаад бодлогын нэгдмэл байдлыг хангах, төрийн захиргааны төв болон засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгжийн гадаад харилцааг уялдуулан зохицуулах, хяналт тавих үүргийг гадаад харилцааны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага гүйцэтгэнэ” гэж заасан байдаг. Энэ нь гадаад бодлого нэгдмэл байх, ямар нэг хүн төрийн бодлого тодорхой болоогүй байхад сайн дураараа орилж чарлаад байхгүй байх, гадаад харилцааны асуудлаар зөвхөн гадаад харилцааны яам мэдэгдэл мэдээлэл хийх тухай маш нарийн зохицуулалт юм. Түүнчлэн тус үзэл баримтлалын
-14.1-т ОХУ, БНХАУ-тай найрсаг харилцаатай байх нь Монгол Улсын гадаад харилцааны бодлогын эн тэргүүний зорилт мөн бөгөөд тэдгээр улстай бүхэлдээ тэнцвэртэй харилцаж, сайн хөршийн ёсоор өргөн хүрээтэй хамтын ажиллагаа хөгжүүлнэ. Чингэхдээ энэ хоёр улстай харилцаж ирсэн түүхэн уламжлал, эдийн засгийн хамтын ажиллагааны өвөрмөц онцлогийг харгалзах;
-14.2.АНУ, Япон, Европын холбоо, Энэтхэг, БНСУ, Турк зэрэг өрнө, дорнын улс, холбоотой “гуравдагч хөрш”-ийн бодлогын хүрээнд түншлэлийн харилцаа, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэх” гэж тодорхойлсон байна.
Гэтэл крымын үйл явдалд ОХУ нэг талд, Манай гуравдагч хөршүүд сөргөлдөгч талд орж, харин БНХАУ төвийг сахисан байр сууринаас хандаж байна. Энэ нөхцөл байдлыг харгалзан үзсэн ч бид БНХАУ-ын байр суурь, цаашдын улс төр, дипломатын үйл ажиллагааны хандлагыг тодорхойлж мөн гуравдагч хөршүүдийнхээ ашиг сонирхолыг харгалзаж байр сууриа илэрхийлэх ёстой болж байгаа юм. Том гүрнүүдийн зодоон дундуур гүйж ороод байх нь бидэнд тийм ч ашигтай биш. ОХУ, БНХАУ, гуравдагч хөршийнхөө эрх ашгийн тэнцвэрийг хангаж ухаалаг бодлого явуулж байж оршин тогтнохуйн баталгаа хангагдана. Харин үүнийг манай Х.Баттулга сайд мэдээд тэгж хэлэв үү? Мэдэгдэхгүй үг гээчихэв үү? Гэдэг нь тун сонин. Түүний ийнхүү “ухвар мөчит” ааш гаргасныг гайхаад байхад түүнээс ч том гайхшрал төрүүлэх мэдэгдлийг М.Энхсайхан хийх нь тэр. Монгол Улсын Ерөнхий сайдаар ажиллаж байсан хүн ийм ахархан сэтгэж эхлэв үү? Эсвэл бид ийм ахархан алхаатай Ерөнхий сайдтай байв уу? Ер нь аливаа нам дотооддоо улс төрийн бодлогоор өрсөлдөхөөс гадаад бодлогын асуудлаар засаг төрөөсөө түрүүлж орилох нь хэр зохимжтой вэ? Монгол Улс тусгаар тогтнол эрх чөлөөгөө хангахын тулд хоёр хөрш, гуравдагч улсуудын дунд амаргүй хүнд бодлогыг явуулж ирсэн. Зөвхөн ганц хөршийнхөө нөлөөнд багтаж ертөнцөөс таслагдаж байсан гашуун түүх ч бий. Түүхэн сургамж, оршин тогтнохуйн шаардлагаар Монгол Улсын гадаад бодлогын үзэл баримтлал батлагдсан байдаг. Үүний үнэ цэнэ утга учрыг хуулиасаа том төр, төрөөсөө том дарга нар ойлгохгүй яваа бололтой. Х.Баттулга түүний араас М.Энхсайхан нарын хийсэн булчимгүй үйлдэл манай гуравдагч хөршүүдэд ямар сэтгэгдэл төрүүлэх, хамтын ажиллагаанд ямар өөрчлөлт гарах, хөрөнгө оруулалтанд хэрхэн нөлөөлөх талаар бодолцож дүгнэлт хийх шаардлагатай. Цаашлаад хэдэн малынхаа шүлхийн вакциныг хөлдөөхгүй авчирч чадахгүй байж өөрт нь хамааралгүй болоод удаж байгаа төмөр замын асуудлаар шүлэнгтэн донгодож, түүнээсээ хэтэрсэн төрийнхөө нэгдмэл бодлогыг уландаа гишгэдэг хүнийг сайдаар нь байлгаад байх уу? Гэдгийг бодох ч цаг болжээ.
Сэтгэгдэл (101)