Засгийн газрын хуралдаан болж иргэд наадмаар хэрхэн амрах талаар хэлэлцжээ. Хуралдаанаар долдугаар сарын 10-ны даваа гарагийн ажлын өдрийг долдугаар сарын 16-ны ням гарагт шилжүүллээ.

Орон нутгийн сонгогчдын эрх ашгийг хамгаалах нийгэмлэгээс Ерөнхийлөгчид АН-аас нэр дэвшигч Х.Баттулгын нэрийг татуулах асуудлаар өнөөдөр Сонгуулийн Ерөнхий хороонд шаардах бичиг хүргүүллээ.

Баянзүрх дүүргийн 23, 28 дугаар хорооны иргэдийн нийтийн тээврийн үйлчилгээний хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, автобусны зогсоол хоорондын зайг ойртуулж, иргэдийн эрэлт хэрэгцээг хангах үүднээс

Цаг уур, орчны шинжилгээний газрын Урьдчилан мэдээллэх хэлтсээс авсан мэдээгээр ойрын өдрүүдэд хэт халж өдөртөө 30-35

Хэнтий аймгийн Ардчилсан эмэгтэйчүүдийн холбоо, Ардчилсан залуучуудын холбоо, Одонтой ээжүүдийн холбооны гишүүд

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн хоёр дахь шатны санал хураалт энэ сарын 7-нд болно. Гадаадад амьдарч байгаа монгол иргэдийн хувьд өнөөдөр саналаа өгч байгаа юм. Монгол Улсын тав дахь Ерөнхийлөгчийг сонгох энэ удаагийн сонгуулийг өмнөх сонгуулиудтай харьцуулбал “Цахим дайн” гэмээр аж. Учир нь нэр дэвшигчдийн талаар элдэв бичлэг, эвлүүлгүүдийг фэйсбүүк, твиттерт хуурамч хаягнаас тараах үзэгдэл хэрээс хэтэрч байна. Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн, Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд Д.Оюунхоролыг “Мөнгө тарааж байна” гэх эвлүүлгийг “Шантаажчин” гэдэг хуурамч хаягнаас түгээжээ. Тиймээс Д.Оюунхорол сайдын ажлын албанаас энэхүү хаягийг репорт хийхийг фэйсбүүк хэрэглэгчдэд уриалсан байна.

Тулгар төрийн 2226, Их Монгол Улсын 811, Ардын хувьсгалын 96 жилийн ой, Үндэсний их баяр наадмыг тохиолдуулан цагдаагийн байгууллагын хуулиар хүлээсэн чиг үүрэг, дэвшүүлсэн зорилтыг хэрэгжүүлэхэд

Нийслэлийн Засаг даргын орлогч П.Баярхүүгээр ахлуулсан Онцгой комиссын ажлын хэсэг өнөөдөр Налайх дүүргийн 2 дугаар хорооны нутаг дэвсгэр Нарлагийн гудамжны айлуудын

Манай улс бөөр шилжүүлэн суулгах хагалгааг 1996 онд хамгийн анх хийсэн байдаг. Түүнээс хойш эмч, мэргэжилтнүүд маань ч чадавржиж, “Бөөр шилжүүлэн суулгах баг”-ийн хамт олон өнөөдрийг хүртэл олон хүнийг аварснаар Олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдөөд байна.

Тэгвэл энэ сарын 9,10-ны өдрүүдэд Ерөнхий сайдын ивээл дор зохион байгуулагдах “Эрхтэн шилжүүлэн суулгалтын хүний нөөцийг чадавхижуулах нь” Олон улсын хуралд бөөр шилжүүлэн суулгах талаар Олон улсын эрдэмтэн, эмч нар туршлага солилцож, чухал асуудлуудыг хэлэлцэх юм байна. Энэ талаар УНТЭ-ийн “Бөөр шилжүүлэн суулгах үндэсний баг”-ийн ахлагч,Урологи-Андрологийн Төвийн эрхлэгч, АУ-ны доктор Д.Баян-Өндөр эмчтэй ярилцлаа.

-Бөөр шилжүүлэн суулгах эмчилгээг Монгол эмч нар маань чадварлаг хийж байна. Харин хэдхэн хоногийн дараа болох “Эрхтэн шилжүүлэн суулгалтын хүний нөөцийг чадавхижуулах нь” Олон улсын хуралд Дэлхийн болон Азийн орнуудын эрдэмтэд, эмч, мэргэжилтнүүд чуулснаар ямар ач холбогдолтой вэ?

-Энэ удаагийн Олон улсын хоёрдугаар хурал нь илүү өргөн хүрээтэй зохион байгуулагдах гэж байна. Хийсэн ажлаа шинжлэх ухаанчаар дүгнүүлж, олон нийтэд танилцуулан олон улсын эрдэмтдээр хэлэлцүүлж, үр дүнгээ харьцуулна гэдэг бол энэ хурлыг зохион байгуулсан хамгийн том ололт юм. Энэ хуралд Монголын эрдэмтэд 38 илтгэл тавьж хэлэлцүүлнэ. Үүнд бөөр шилжүүлэн суулгалттай холбоотой “Бөөр шилжүүлэн суулгах эмчилгээ”, “Донор бөөрний судасны реконструкци”, “Бөөр шилжүүлэн суулгах үеийн дархлаа дарангуйлах үндсэн эмчилгээ”, “Бөөр шилжүүлэн суулгасны дараа шээсний замын үрэвсэл” гэх мэт өргөн хүрээг хамарсан илтгэлүүд тавигдана.

-Ер нь эрхтэн шилжүүлэн суулгалт дээр яалт ч үгүй донорын асуудал хөндөгддөг. Бөөрний донор хэр олдоцтой байдаг вэ, мөн иргэд, өвчтөнүүд энэ талаар хэр сайн ойлголттой байдаг вэ?

-Эрхтэн шилжүүлэн суулгах эмчилгээ гэдэг бол өөрийн эд эрхтэн нь ямар ч эмчилгээгүй болсон нөхцөлд хүнээс донор эрхтэнг авч суулгах эмчилгээ юм. Тиймээс бидний өмнө тулгамдаж буй асуудлын нэг бол донорын асуудал байдаг. 2000 онд анхны донорын тухай хууль батлагдсан. 2012 онд тус хууль нь зөвхөн цусан төрөл донор болох эрхтэй байсныг төрөл төрөгсөд нь мөн эрхтэй болж шинэчилэгдсэн. Мөн эхнэр, нөхөр харилцан донор болох боломжтой болсон төдийгүй эдгэшгүй өвчин туссан хүн сайн дураараа донор болох боломжтой болсон юм. Гэвч донорын хууль асуудлыг бүрэн шийдэж чадахгүй учир дутагдалтай байгаа. ЭМЯ болон эрхтэн шилжүүлэн суулгалтыг хариуцсан мэргэжилтнүүд маш сайн ажиллаж, донорын хуулийг өөрчлөх баг байгуулсан. Донорын хууль хэлэлцэх шатандаа явж байна.

Донорын хууль өөрчлөгдсөнөөр тархины үхэлтэй амьгүй донорын эрхтэнээ өгөх зөвшөөрлийн асуудал, эрхтэн шилжүүлэн суулгах шаардлагатай хүнийг бүртгэх, хувиарлах үйл ажиллагааг сайжруулах байгуулагатай болох зэрэг энэ чиглэлийг дэмжсэн том алхам болно.
Бөөр шилжүүлэн суулгах хагалгааг 2006 оноос 11.8 сая төгрөгөөр хийгдэж байсныг Засгийн газрын тогтоолоор үнэ төлбөргүй болгохоор ажиллаж байна. Энэ төлбөрийн 3.8 сая төгрөгийг өвчтөн өөрөө төлдөг. Гэхдээ бөөр шилжүүлэн суулгах хагалгааны өртөг харилцан адилгүй байдаг нь тухайн хүний биеийн байдал, донорын зохицол, бөөрийг өөриймсгөж хүлээж авахад хэрэглэсэдэг эмнээс ихээхэн хамаардаг. Удахгүй болох олон улсын хурлаар донорын хуулийн талаар мөн хэлэлцэж, санал бодлоо солилцоно. Сонирхуулахад манай улсын хувьд нийт 130 орчим бөөрний амьд донор байдаг. Эдгээр хүмүүсийг хянах зорилгоор жил бүр тогтмол хугацаанд үзлэгт хамрагдаж зөвлөгөө өгдөг.

123


-Манай улсын хувьд бөөрний өвчлөл хэр өндөр орны тоонд ордог вэ?

- Миний хувьд бөөрний өвчин, өвчлөл гэхээс илүү мэс заслын талаар нарийн ярьвал зүгээр байх. Бөөрний мэс заслын тухайд жилдээ 100-140 хүн бөөрний дутагдалд орж байна. Сүүлийн жилүүдэд төрийн зүгээс бөөрний мэс засал, бөөрний дутагдалтай хүмүүст нэлээдгүй анхаарч ажиллаж байгаа бөгөөд орон нутаг, дүүргийн олон эмнэлгүүдэд гемодиализын аппарат суурьлуулсан. Ингэснээр аппаратанд ороод донор эрхтэнээ хүлээгээд байж байх боломжтой болж болно гэсэн үг. Одоогийн байдлаар бөөр шилжүүлэн суулгах хагалгаанд орохоор хиймэл бөөрний аппаратанд орж байгаа хүмүүс маш олон байна. Улсын хэмжээнд 160 гемодиализийн аппарат ажилладаг бөгөөд 617 өвчтөнд эмчилгээ хийж байна. Аппаратанд ордог хүмүүс байнга аппаратнаас хамааралтай байх шаардлагатай байдаг. Тиймээс бөөр шилжүүлэн суулгах хагалгаанд нэн даруй орж байж, аппаратны ачаалал багасна.

-Энэ удаагийн хурлын нэр “Эрхтэн шилжүүлэн суулгалтын хүний нөөцийг чадавхижуулах нь”. Манай улсын хувьд хүний нөөцийг бэлдэх тал дээр хэр анхаарч ажилладаг вэ?

-Ер нь энэ эмчилгээг анх Монголд хийж эхлэх үед эмч мэргэжилтнүүдээ гадаадад сургадаг байсан. Одоо бол энэ чиглэлээр мэргэших хүсэлтэй эмч нар маань бөөр шилжүүлэн суулгах багийн гишүүн болоод суралцаад явж байна. Жилдээ 3-4 эмчийг гадаадад 2-3 сарын хугацаанд чиглэл, чиглэлийн эмчилгээний асуудлыг судлах зорилгоор сургаж байна. Дэлхийн болон Азийн эрхтэн шилжүүлэн суулгах холбооны хурлуудад тогтмол оролцож, туршлага судлах тал дээр нь анхаарч байна.

-Танай бөөр шилжүүлэн суулгах багт нийт хэдэн эмч байдаг вэ?

-Одоогийн байдлаар 14 эмч байна. Залуу эмч нарыг бэлдэхийн тулд үе шаттайгаар олон удаа мэргэжил дээшлүүлэх шаардлагатай байдаг. Мөн эрхтэн шилжүүлэн суулгах эмчилгээний дараа хянах боловсон хүчин хэрэгтэй байдаг учраас удаан хугацаанд бэлтгэх шаардлага гардаг. Тухайлбал манай улсын хувьд Эрхтэн шилжүүлэн суулгах лаборатори манай эмнэлэгт л байдаг. Тиймээс манай эмнэлэг Бөөр шилжүүлэн суулгах дараа үеийн залуучуудыг бэлтгэж байна.

Бөөр шилжүүлэн суулгах багийн хувьд хүндрэлгүй бөөр шилжүүлэн суулгах мэс заслыг хийж байна. Харин хүндрэлтэй эсрэг бие үүссэн нэг тохиолдолд эсрэг биеийг бууруулах эмчилгээ хийсний дараа бөөр шилжүүлэн суулгах мэс заслыг саяхан хийсэн.

”Манай багийн хувьд цаашид цусны бүлэг өөр хүмүүст болон давтан бөөр шилжүүлэн суулгах мэс заслыг хийхэд эмч нараа бэлтгэх, техникийн шинэчлэл хийх зорилт тавин ажиллаж байна.”
-Манай улс 2006 оноос хойш хэдэн хүнд бөөр шилжүүлэн суулгах хагалгаанд орсон бэ?

-Одоогийн байдлаар 136 хүнд бөөр шилжүүлэн суулгах хагалгааг хийсэн байна. Үүнээс 12-г нь цогцосны донороос бөөр шилжүүлэн суулгасан. Харин 2016 оны шинэ жилийн дараа 2 цогцосны донороос 4 бөөр, нэг элэг шилжүүлэн суулгасан. Үүнээс хойш амьгүй донор гараагүй байна. Ер нь бөөр шилжүүлэн суулгах хагалгааг ихэнх тохиолдолд төрөл төрөгсдөөс нь буюу амьд донороос нь авч хийнэ. Дээрх тоо нь 10 жилийн хугацаанд гэж үзэх юм бол бага тоо. Учир нь донортой шууд холбоотой асуудал. Харин манай багийн нэг дэвшилттэй тал бол өмнө нь бөөр шилжүүлэн суулгах хагалгааг төслийн хэмжээнд хийдэг байсан бол одоо ердийн төлөвлөгөөт мэс заслын хэмжээнд хийдэг болсон.

123


- Бид бөөрөө өвчлүүлэхгүй байх тал дээр хэрхэн урьдчилан сэргийлэх ёстой вэ?

-Монгол орны хувьд цаг агаарын эрс тэс уур амьсгалтай. Ялангуяа хавар, намрын улиралд өдөр шөнийн хэмийн зөрөө их. Хувцасаа тохируулж өмсөөгүйн улмаас даарах нь дархлаа муудах нэг шалтгаан. Ингэснээр амьсгалын замын болон бөөр шээсний замын халдвар авах эрсдэл бий болно. Ер нь жилд нэг удаа цогц шинжилгээнд хамрагдах шаардлагатай. Цаашлаад хүүхдээ заавал үзлэгт хамруулж байх хэрэгтэй. Хүүхдийг мэдэхгүй, анзаарахгүй явснаар өвчнийг нь хүндрүүлэх аюултай байна.

Бөөр шээсний замын үрэвсэлтэй хүмүүс болон бодисын солилцооны алдагдалтай хүмүүс зуны халуун өдрүүдэд бөөрөнд чулуу үүсэх эрсдэлтэй. Хэрвээ 1-2 удаа шээж байвал та бөөрний чулуу үүсэх эрсдэлтэй байна гэсэн үг. Энэ нь өөрийн биеийн шингэнийг арьсаар, хөлсөөр алдаж шээсний хэмжээ багасаж, давсны өндөр тунтай шээс ялгаруулна. Тиймээс ийм үед ус сайн ууж, өдөрт ойролцоогоор 5-6 удаа шээх ёстой. Хамгийн энгийн арга бол ус, шингэн сайн уухыг зөвлөнө.

“Д.Баян-Өндөр эмч нь, Беларусын Минск хотод АУИС-ийн эмчилгээний чиглэлээр төгсөж 1995 оноос Урологийн тасагт бөөрний мэс заслын эмчээр ажиллаж байна. Түүнд 2006 онд Бөөр шилжүүлэн суулгах багт ажилласнаар эрхтэн шилжүүлэн суулгах эмчилгээний салбарт чадвараа сорих боломж нээгдсэн юм. Улмаар 2015 оны 4 дүгээр сараас“Бөөр шилжүүлэн суулгах баг”-ийн ахлагчаар ажиллаж байна.”

Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын алба санаачлан “Орон сууц, нийтийн аж ахуйн үйлчилгээний салбарын өмнө тулгамдаж буй асуудлыг төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн хүрээнд шийдвэрлэх нь” сэдэвт хэлэлцүүлгийг Барилга, хот байгуулалтын яамтай хамтарч өнөөдөр Барилгын хөгжлийн төвийн байранд зохион байгууллаа. Хэлэлцүүлэгт Барилга, хот байгуулалтын сайд Г.Мөнхбаяр, Улаанбаатар хотын Ерөнхий менежер бөгөөд Захирагчийн ажлын албаны дарга Т.Гантөмөр, Эрчим хүчний зохицуулах хороо, УБДС ТӨХК, УБЦТС ТӨХК, УСУГ, ОСНААУГ, Монголын сууц өмчлөгчдийн холбоодын дээд зөвлөл болон холбогдох байгууллагуудын удирдлага, төлөөлөл оролцлоо.

Хэлэлцүүлгээр хот, нийтийн аж ахуйн чиглэлээр тусгай зөвшөөрөл өгдөг төрийн байгууллага болон энэ салбарт ажилладаг хувийн хэвшлийнхний өмнө тулгамдсан асуудлуудыг хэрхэн шийдвэрлэх гарц гаргалгааг ярилцсан юм.



Улаанбаатар хотын ерөнхий менежер Т.Гантөмөр “Өнөөдрийн хэлэлцүүлгийн үр дүнд хот, нийтийн аж ахуйн үйлчилгээний салбарын өмнө тулгамдсан асуудлыг Төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн зарчимд тулгуурлан шийдвэрлэнэ. Нийслэл дэх орон сууцны хэмжээнд гарч буй олон учир дутагдалтай асуудлыг шийдвэрлэх эрх зүйн орчинг боловсронгуй болгох, бүтэц зохион байгуулалтаа тодорхой болгох, шаардлагатай хөрөнгө санхүүгийн асуудлыг улс, нийслэлийн төсөвт тусгуулах, Төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийг сайжруулж, хувийн хувшлийн байгууллагуудаа төрийн зүгээс дэмжиж ажиллая гэсэн зорилготойгоор энэ хэлэлцүүлгийг зохион байгуулж байна” хэмээлээ.



Барилга, хот байгуулалтын сайд Г.Мөнхбаяр “Хэлэлцүүлэг өргөн хүрээтэй, үр дүнтэй болно гэдэгт итгэлтэй байна. Орон сууц нийтийн аж ахуйн салбарын үйл ажиллагаа нь нүдэнд харагддаггүй ч хүнд хүрч байдаг онцлогтой” хэмээн хэллээ гэж нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн эхний шатны санал хураалт тодорхой үр дүнд хүрч чадалгүй 2 дахь шатны санал хураалтад хүрээд байна. Энэ санал хураалт ард иргэд үнэндээ юуг хүсч байгаа, ямар санаа бодолтой байгааг тодорхой харууллаа.

Сонгуулийн санал хураалт эхлээгүй байхад ялалтаа тэмдэглэж байсан МАН олон аймгаас гэнэтийн гэмээр дүн авсан. Энэ бол сонгогчдын тэдэнд өгч буй бодит дүн. Тухайлбал Орхон аймаг. Эрдэнэт үйлдвэрийн 49 хувийг төрийн мэдэлд буцаан авлаа хэмээн улс төр хийж байсан МАН Орхон аймгийн 43 хэсгийн хороодод саналаа өгсөн 42 885 иргэнээс ердөө 9 мянган санал авч сүүл мушгисан. Эндээс пиарчид нэг л зүйлийг ойлгох хэрэгтэй. Эрдэнэтчүүд тэднийг дэмжихгүй байгаа юм байна. Эрдэнэтийн асуудлаарх ЗГ-ын шийдвэрийг тэд буруу гэж дүгнэж байна. Цаашлаад энэ сэдвийг ухаж төнхөх нь улс төрийн хувьд ашиггүй болж. Одоо 2 дахь шатны санал хураалтад ямар үнэлгээ авах нь цэвэр тэд нийгмийг, олон нийтийн санаа бодлыг хэр сайн мэдэрч чадахаас хамаарна
Э.Бат

УИХ-ын гишүүн асан Ц.Оюунгэрэл, хуульч О.Алтангэрэл нар мэдээлэл хийж, МАН-ын дарга М.Энхболд, нийслэлийн МАН-ын дарга Ц.Сандуй, А.Ганбаатар нарын 60 тэрбум болон төрийн албыг наймаалцах

УИХ-ын чуулганаар олонхоороо хүч түрэн “Эрдэнэт”-ийг 100 хувь төрийн өмчид авах тогтоолын төсөл баталснаас таван сарын дараа тус үйлдвэрийн 49 хувийг хувийн компанид шилжүүлэх нь зүйтэй гэсэн шийдвэрийг шүүхээс гаргаад байна. Энэ нь УИХ хууль бусаар бусдын өмчийг булааж авсныг шүүхээс нотолсон гэсэн үг. Харин УИХ-ын тогтоолыг хүчингүй болгосон шүүхийн шийдвэрийг эсэргүүцэж “Эрдэнэт”-ийн жагсчээ. Уг нь УИХ хууль баталдаг институци болохоос шүүх биш. Шүүх баталсан хуулийнх нь дагуу аливаа асуудал, хэн нэгний гэм бурууг нь тогтоодог чиг үүрэгтэй байгууллага шүү дээ. Шүүхээс бол УИХ-аас гаргасан “Эрдэнэт”-ийн тогтоолыг хууль бус л гэж үзэж. Гэтэл ямар учраас Ногоон намын дарга О.Бум-Ялагч шүүхийн шийдвэрийг эсэргүүцэж, Нийслэлийн захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхэд гомдол гаргадаг ч юм, бүү мэд.

“Эрдэнэт” үйлдвэрийн захиргаа хүний нөөцийн орлогч Д.Мөнхболд “Хүмүүсийн сэтгэл айдастай байна. Ажлаас халагдах вий гэж айж байгаа” талаар хэвлэлд ярилцлага өгч. Аргагүй шүү дээ, “Эрдэнэт” эрх баригчдын хамаатан садан, найз нөхдөөр дүүрсэн, ажилгүй болох вий гэж айж байгаа нь намчид, дарга нар л байгаа байх. Шахаа, шантааж нь алга болно гэж эмээж байгаа байх. Мэдээж, шүүхийн шийдвэрийг зөвшөөрөхгүй бол давж заалдах шатны шүүхэд хандах эрх тэдэнд байгаа.

Оросын “Ростех” компанийн мэдэлд байсан “Эрдэнэт”-ийн 49 хувийг “Монголын зэс компани” худалдаж авсан асуудал өнгөрсөн оны өдийгөөс эхлээд бүтэн нэг жил улстөрчдийн, улс төрийн намуудын “могойд барьдаг” мод болж хувирсан. Ёстой л “Амар байна уу гэсэн биш гай болов” гэгчээр “Эрдэнэт”-ийг зуун хувь Монголд авч ирсэн биш хулгайч, худалчаараа дуудуулж, эцэстээ өмчөө дээрэмдүүлээд үлддэг нь хаанахын хууль вэ?

“Оросууд 49 хувиа монголчуудад биш казакуудад зарчихсан бол яах байсныг бүү мэд. Ямар ч байсан Казакстаны хоёр компани “Эрдэнэт”-ийн 49 хувийг худалдаж авах сонирхлоо оросуудад илэрхийлж байсан л гэсэн сураг дуулдсан.

Ийнхүү “Эрдэнэт” сүүлийн хоёр сонгуулийн гол том хэрүүлийн сэдэв болж байна. Улсын төсвийн дийлэнхийг бүрдүүлдэг, Монголын топ татвар төлөгч үндэсний ганц үйлдвэр маань шүү дээ.

Намууд нэр дэвшигчээ тодруулсан тавдугаар сараас хойш бүтэн хоёр сар монголчууд улс төржлөө. Хоёр талд гараад хоёр сар “байлдлаа”, монголчууд. Энэ их улстөржилт цаашдаа Монголын хөгжил, эдийн засаг, үндэсний аюулгүй байдалд ч нөлөөлж мэдэхээр болж.

Ямар ч хамаагүй аргаар эрх мэдэлд хүрэх гэсэн нэр дэвшигчид улс орныхоо эдийн засаг, үндэсний аюулгүй байдал, гадаад харилцаа, хөрөнгө оруулалтаараа туг тахих нь холгүй байна.

Төсвийн алдагдал нь хагас тэрбумд хүрсэн / тавдугаар сарын байдлаар/, эдийн засаг тогтворжсон ч гадаадын хөрөнгө оруулалт сэргээгүй, гадаад өрийн хэмжээ таазаа хэдийнэ давчихсан нөхцөлд “Эрдэнэт”-ийн асуудлаар төр ба хувийн хэвшил хамтраад шийдлээ олж чадвал гадаад зах зээлд сайн сигнал болж чадна. Харин шүүхийн шийдвэрийг төр нь үл хүндэтгэх аваас бид гадаадын төдийгүй дотоодын хөрөнгө оруулагчдаа үргээж ч мэдэх юм.

Учир нь бидний энэ их улс төржилт “Монголчуудтай наймаа хийж болохгүй” гэсэн ойлголтыг хөрөнгө оруулагчдад төрүүлж мэдэхээр, бүр улсаа доог тохуу болохоороо нэг боллоо.

Бүх зээлээ төрөөр төлүүлээд, бүх компаниа зуун хувь төрдөө аваад буцаад социализм руугаа үсрэх үү, ингэхэд?

Ж.ЭРХЭС

Жил бүрийн баяр наадмын өдрүүдэд нийгмийн эрүүл мэндийн асуудлууд болох хүн амын дундах хоолны хордлого,

Улсын Их Хурлын 2018 оны төсвийн төслийг хэлэлцэв

Хэдхэн долоо хоногийн өмнө буюу зургадугаар сарын эхээр Роналдо Лиссабонд очиж Португалын шигшээ багтайгаа нэгдэхдээ нэгэн чухал ажлыг давхар амжуулжээ.

Жил бүрийн баяр наадмын өдрүүдэд нийгмийн эрүүл мэндийн асуудлууд болох хүн амын дундах хоолны хордлого, архины хордлого, усанд живэлт,осол гэмтэл, тэр дундаазам тээврийн осол, наршилт, артерийн даралт ихсэлтийн тохиолдлууд нэмэгддэг. Тиймээс ард иргэдэд сэрэмжлүүлэх үүднээс өнөөдөр ЭМЯ, Нийгмийн эрүүл мэндийн үндэсний төв, Нийслэлийн эрүүл мэндийн газар, Замын цагдаагийн албанаас хамтран олон нийтэд хандан мэдээлэл хийж байна.



Монгол улсын хэмжээнд 2016 оны байдлаар 107559 хүн гэмтэж, зам тээврийн ослоор 17197 хүн гэмтэж, 484 хүн нас барсан нь нийт осол гэмтлийн шалтгаант өвчлөл, нас баралтын 2-р шалтгаан болж байна. Зам тээврийн ослын улмаас гэмтэгсэд нийслэлд их байгаа боловч нас баралтын түвшин орон нутагт өндөр байна.

Харин хоол хүнсээр дамжих өвчин, гэдэсний халдвар 2016 оны байдлаар улсын хэмжээнд бактерийн гаралтай хоолны хордлогот халдварын 430, сальмонеллёзын 181, цусан суулгын 2848 тохиолдол тус тус бүртгэгдсэн бөгөөд өвчлөлийг сараар үзвэл 4-р сараас ихсэж, 5-7 сард дээд цэгтээ хүрч, 9-р сараас буурч эхэлдэг. /ЭМХТ–ийн 2016 оны үзүүлэлт/

Усанд живэлт 2017оны07 дугаар сарын 03-ны өдрийн байдлаар 12 аймгийн 29 сум, нийслэлийн 4 дүүрэгт нийт 42 удаагийн усны осол гарч, 53 хүн амь насаа алдсан байна. Үүнээс 10 хүүхэд, 43 нь насанд хүрэгсэд байгаа юм./ОБЕГ/

Тиймээс иргэд та бүхнийг баяр наадмын өдрүүдэд анхаарал болгоомжтой амарч, зугаалж, наршилт, даралт ихсэх, усанд живэх, хоолны хордлого, архины хордлого, зам тээврийн осол гэмтлээс сэргийлж, 8-аас дээш сартай жирэмсэн эхчүүд хол замд зорчихгүй байхыг анхааруулж байна. Иргэд та бүхэн дараах зөвлөмжийг олон нийтэд түгээнэ үү.

Үүнд:

1. Архи дарс хэтрүүлэн хэрэглэхгүй байх

2. Голын ойр орчим бага насны хүүхдийг явуулахгүй байх

3. Согтууруулах ундаа хэрэглэсэн үед гол усанд орохгүй байх

4. Хоол хүнсээ зөв хадгалан, гарын ариун цэврийг сайтар сахих

5. Ил задгай газраас хоол хүнс худалдан авахгүй байх

6. Даралтны эмээ тогтмол ууж, хэт халалтын үед гадуур явахгүй байх

7. Үер усны аюулаас болгоомжилж, гол усны түвшин нэмэгдэж байгаатай холбогдуулан голд сэлэхгүй байхыг анхааруулж байна.

Эх хүүхдийн эрүүл мэндийн үндэсний төв НҮБ-ын шагнал хүртлээ

Хүн бүрийн амжилтын хэмжүүр, түүнд хүрэх үнэ цэнэ ялгаатай. Зарим нь дардан замаар амжилтын оргилд хүрдэг бол өөр нэгэн нь унаж бүдэрч, өгсөж уруудсаар эцэст нь хүссэндээ хүрсэн түүх ч байдаг. Тухайлбал, эрх чөлөөт их гүрний лидер болохынхоо өмнө Дональд Трамп 25 насандаа эцгийнхээ үл хөдлөх хөрөнгийн бизнесийг өвлөн авчээ. Угаас чинээлэг орчинд төрж өссөн түүний амжилтын зам дардан байсан.

Харин дизайнер Ральф Лорен 25 насандаа дэлгүүрийн худалдагчаар ажиллаж байв. Цэргийн албанаас халагдаж ирээд хувцасны дэлгүүрт ажиллаж байхдаа тэр өөрийгөө ирээдүйн саятан, загварын ертөнцийн чухал нэгэн болно гэдгээ төсөөлөө ч үгүй байсан гэдэг. Өдгөө дэлхийд нэр алдраа түгээсэн алдартнууд 25 насандаа юу хийж байсныг харцгаая. Та ч 25 настайдаа хэн байснаа санаарай.



АНУ-ЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧ ДОНАЛЬД ТРАМП ЭЦГИЙНХЭЭ БИЗНЕСИЙГ ӨВЛӨН АВАВ

Трамп үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт чамлахааргүй амжилт олсон, гүйлгээ ухаан сайтай бизнесмэн эрийн хүү болон мэндэлжээ. Багаасаа чинээлэг орчинд өсөж торнисон тэрбээр 25 насандаа Elizabeth Trump & Son нэртэй эцгийнхээ бизнесийг өвлөн авсан байна. Хожим тэрбээр компанийнхаа нэрийг Trump Organization болгон өөрчилжээ.



ЖҮЖИГЧИН ЖЕННИФЕР ЛОУРЕНС ХЭДЭН САЯЫН ОРЛОГОТОЙ, ОСКАРЫН ШАГНАЛТАН БОЛСОН БАЙВ

Өдгөө 26 настай жүжигчин Женнифер Лоуренс 2016 онд 46 сая ам.долларын орлого олсноор Холливудын хамгийн өндөр орлоготой эмэгтэй жүжигчнээр нэрлэгдсэн. Forbes сэтгүүлийн мэдээллээр тэр 2015 онд 52 саяын орлого олсон байна.

25 насандаа тэрбээр “Өлсгөлөн тулаан” киноны гурван цувралд тоглочихсон, бас хэдийн Оскар атгаад амжсан байв.



APPLE-ЫН СТИВ ЖОБС САЯТАН БОЛЧИХСОН БАЙВ

1980 оны арванхоёрдугаар сарын тэр нэг өдөр Apple Computer компанийн хувьцаа хөрөнгийн бирж дээр тавигдсан эхний өдрөө компанийн үнэлгээ 1,2 тэрбум ам.долларт хүрэв. Ингээд компанийг үүсгэн байгуулагчид нь баячууд болжээ. Стив Жобс тэдний нэг бөгөөд тэр үед 25 настай байсан юм.

Хожим тэр нэгэн ярилцлагадаа “Мөнгөөр амьдралаа сүйрүүлж хэзээ ч болохгүй” гэж ярьсан байдаг.



FACEBOOK 300 САЯ ХЭРЭГЛЭГЧТЭЙ БОЛЖ, МАРК ЦУКЕРБЕРГ АНХ УДАА АШИГТАЙ АЖИЛЛАЖ ЭХЛЭВ

Марк Цукерберг 25 нас хүртлээ таван жилийн турш Facebook-ийг хөл дээр нь босгохын тулд шаргуу хөдөлмөрлөсөн гэдэг. Харин тэр жил, 2009 онд, Facebook анх удаа ашигтай ажиллаж, 300 сая хэрэглэгчтэй болжээ. Сэтгэл нь хөдөлж, ихэд баярласан тэр үүнийг ердөө эхлэл гэдгийг мэдэж байсан гэдэг.

Харин удаах жил нь Цукерберг Time сэтгүүлийн “ОНЫ ХҮН”-ээр тодорсон юм.





“ГОЛДМЭН САКС”-ЫН ЛЬОД БЛАНКФЕЙН АМЖИЛТ МАРУУХАН ХУУЛЬЧ БАЙВ

Дэлхийд зартай “Голдмэн Сакс” санхүүгийн группийн гүйцэтгэх захирал Льод Бланкфейн анхнаасаа санхүүгийн салбарын хүн байгаагүй. Хуульчаар гараагүй эхлүүлсэн тэрбээр 24 насандаа Харвардыг дүүргэжээ. Улмаар Donovan Leisure хуулийн фирм туслах ажилтнаар ажилд орсон байна.

Ажил нь урагш муутай, амьдрал нь тогтоогүй Бланкфейн тамхи байнга татдаг, хааяа нэг мөрийтэй тоглоом тоглодог байсан гэнэ. Байгууллагынхаа түншлэл тогтоох хэлтэст ажиллаж байсны дүнд тэрбээр хөрөнгө оруулалтын банкинд ажиллахаар шийдэж, 27 настайдаа J. Aron-д ажилд оржээ. Эндээс түүний өсөн дэвжих үүд хаалга нээгдсэн байна.





ЗОХИОЛЧ ЖЕЙ.КЕЙ РОУЛИНГТ “ХАРРИ ПОТТЕР” БИЧИХ САНАА ТӨРӨВ

Дэлхийн хамгийн өндөр орлоготой зохиолч Роулинг 25 настайдаа хуваариасаа хоцорсон галт тэрэг хүлээж суухдаа “Харри Поттер” зохиолоо бичих санаагаа олжээ. Тэр оройдоо Роулинг зохиолоо бичиж эхлүүлсэн бөгөөд эхний номоо дуусгатлаа хэдэн жил зарцуулсан гэнэ. Хүний эрхийн төлөөх Amnesty International байгууллагын Лондон дахь оффист нарийн бичгийн даргаар ажиллаж байхдаа Роулинг “Харри Поттер”-ын тухай ургуулан бодсоор ажлаа цалгардуулсан гэж халагджээ. Гэнэт ажилгүй болчихоод тэтгэмжийн мөнгөөр амь зогоож байхдаа тэр илүү төвлөрөх боломжтой болсон гэнэ.

Энэ хугацаанд тэр гэрлэж, охинтой болж, дараа нь нөхрөөсөө салж, сэтгэл санааны гүн хямралд орсон ч эцэст нь 1995 онд эхний номоо амжилттай дуусгажээ. “Харри Поттер”-ын анхны цуврал 1997 онд хэвлэгдсэн юм.





ХИЛЛАРИ КЛИНТОН ЙЕЛИЙН ИХ СУРГУУЛИЙГ ТӨГСӨВ

Хиллари Клинтон 23 настайдаа Йелийн их сургуульд хамт суралцаж байсан Билл Клинтонтой учирчээ. Найз залуутайгаа хамт байхын тулд нэг жил улиран суралцаж, 1997 онд 25 нас хүрэхийнхээ өмнөхөн хуулийн зэрэг хамгаалсан байна. Төгсөлтийн баярын дараа дурлалт залуугаасаа гэрлэх санал авсан ч татгалзжээ.

Тэр жилдээ Хиллари Клинтон Йелийн их сургуулийн дэргэдэх хүүхдийн сургалтын төвд ажилд орсон байна.

1975 онд Арканзас руу нүүснийхээ дараа Хиллари найз залуугийнхаа гэрлэх саналыг хүлээн авсан аж. Удалгүй Билл Арканзас мужийн захирагч болж, Хиллари мужийн “тэргүүн хатагтай” болов. Дараа нь тэрбээр АНУ-ын Тэргүүн хатагтай, АНУ-ын Сенатч, дараа нь АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн даргын алба хашсан билээ.





ДИЗАЙНЕР РАЛЬФ ЛОРЕН ДЭЛГҮҮРТ ХУДАЛДАГЧААР АЖИЛЛАЖ БАЙВ

Ralph Lauren брэндийг үүсгэн байгуулагч, гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж байсан тэрбээр Баруч Коллежид суралцан төгсөж, дараа нь цэргийн алба хаажээ. 24 насандаа тэр цэргийн албанаас халагдаж, Brooks Brothers бэлэн хувцасны дэлгүүрт худалдагчаар ажиллах болсон байна.

26 настайдаа тэрбээр Европ стилийн зангианы загвар гаргахаар шийдэж, амжилтын гараагаа эхлүүлжээ. Дараа жил нь тэрбээр “Polo” брэндийг гаргасан юм.

С.ЦЭЛМЭГ

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч С.Батболд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн дахин санал авахтай холбогдуулан зарим арга хэмжээний тухай захирамж гаргалаа. Захирамжаар нийслэлийн нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулж байгаа хүнс, барилгын болон мод, модон материал, түүхий эд, техникийн зах, худалдааны төвүүдийн тухайн 7 хоногийн амралтын өдрийг сонгуулийн санал авах өдөр буюу 2017 оны долоодугаар сарын 7-ны өдөрт шилжүүлэн зохион байгуулалтын арга хэмжээ авахыг аж ахуйн нэгж, байгууллагын удирдлагуудад үүрэг болгов. Гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, замын хөдөлгөөний ачааллыг бууруулах, иргэдийн дахин санал хураалтад идэвхтэй оролцох нөхцөлийг бүрдүүлэхэд тус захирамжийн зорилго оршиж байгаа юм гэж нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.