Монгол Улсын Шадар сайд, Улсын онцгой комиссын дарга Ө.Энхтүвшин Хөвсгөл аймагт Мал эмнэлгийн урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээний нээлтэд оролцсоныхоо дараа аймгийн Онцгой комиссын хурлыг зарлан хуралдуулав. Аймгийн онцгой комиссын дарга, Засаг дарга Л.Ганболд энэ он гарсаар хийсэн ажлынхаа талаар товч мэдээлэл хийв.
Мэдээллээс үзвэл аймгийн хэмжээнд 2362,1 мянган толгой мал төллөхөөс 1530,7 мянга нь төллөсөн. Төл малын бойжилт 98,5 хувьтай, хорогдол 0,5 хувьтай байна. Хөвсгөл аймаг шүлхий өвчнөөр тайван, эрүүл бүс гэсэн статусаа хамгаалж байгаа цөөхөн аймгийн нэг юм.
Он гарсаар долоон суманд 16 удаа ой, хээрийн түймэр гарч давхардсан тоогоор Онцгой байдлын байгууллагаас 156 албан хаагч, нутгийн захиргааны байгууллага болон иргэдийн төлөөлөл болох 709 хүн ажилласан байна. Одоогоор хуурайшилтын нэн аюултай зэрэглэлд байгаа боловч урьдчилан сэргийлэх ажлыг зохион байгуулсан, Онцгой байдлын албаны салбар нэгжийг өргөтгөсөн, Гал түймэр унтраах, аврах ангиуд байгуулсан нь үр дүнгээ өгчээ. Ингэснээр өмнөх жилүүдтэй харьцуулахад түймрийн тоо хэмжээ, учрах хохирол багассан байна. Мөн хэд хоногийн өмнө үүлэнд зориудаар нөлөөлсний дүнд цас орж түймэр гарах эрсдлийг бууруулан, хаваржилт, тариалалтад өгөөжөө өгчээ.
Аймгийн удирдлагууд цаашид хорио цээрийн тусгаарлах байгууламж, автозамын хяналтын иж бүрэн пост байгуулах, малын эмч нарын үйлчилгээний хөлсний үнийг нэмэгдүүлэх хүсэлт тавилаа.
Шүлхий өвчний вакцинжуулалтын үеэр нэг үхэр тарихад 200, нэг бог тарихад 150 төгрөг байгаа нь бодит зардлаас доогуур байгаа юм. Тарилга хийх нэг зүү 500-750 төгрөг, нэг удаагийн тариур 300-500 төгрөг байгаа нь ажлыг чанартай, стандартын шаардлагад нийцүүлж хийх боломжгүй байдаг байна. Мөн малчны хотонд очиход шатахууны зардал олгодоггүй нь хүндрэл учруулж байгаа талаар малын эмч нар гомдол, санал гаргадаг байна.
Үүний зэрэгцээ аймгийн Хүнс, хөдөө аж ахуйн газрыг ариутгал, халдваргүйтгэлийн автомашинтай болгох, Мөрөн сумын малчны хороололд хүн, малын гүний худаг гаргах, “Хөвсгөл Азза” компанийг онцгой байдлын үед болон урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр ажиллах ковшоор хангах, Мөрөн-Хилэнтийн гүүр хоорондын 5.6 км газар авто зам барих, цаг агаарт зориудаар нөлөөлөх зорилгоор пуужин нэмж авах, үүлний радарын сүлжээ байгуулах хөрөнгө гаргах зэрэг хүсэлт тавилаа.
Монгол Улсын Шадар сайд, Улсын онцгой комиссын дарга Ө.Энхтүвшин эдгээр санал, хүсэлтийг анхааралдаа авч, шийдвэрлэнэ гэлээ. Хэдийгээр Хөвсгөл аймагт шүлхий өвчин гараагүй ч хил залгаа аймгуудын сумдад өвчлөл байгаа учир хяналтаа чангатгаж, ариутгал, халдваргүйжүүлэлт, дархлаажуулалтыг чанартай хийхийг үүрэг болгов.
Шүлхийтэй нутгаас отор нүүдэл, шилжилт хөдөлгөөн хийхийг хязгаарлах, малчид шүлхийгээр өвчилсөн мал авчирснаас Улаанбаатар хотод хүртэл шүлхий гарсныг сануулж, малчдад хариуцлага тооцох цаг болсныг ч анхаарууллаа. Учир нь 2017 оноос хойш 13 аймаг, 44 сум, нийслэлийн дүүрэгт гарсан шүлхй өвчний улмаас 15 мянга гаруй толгой малыг зориуд устгаж, нөхөн олговорт төсвөөс 10 орчим тэрбум төгрөг гаргахаар байгаа юм.
Зээрийн нүүдлийг анхааралтай ажиглаж, өвчний халдвар тээж байгаа эсэхийг нь шинжилж байх, хойд хөршид гарсан гахайн мялзан өвчин хил дамжин орж ирэх, ой, хээрийн түймэр, иргэд үер, усны аюулд өртөхөөс урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр хийж байгаа ажлаа эрчимжүүлэхийг чиглэл болгов.
2017-2018 оны өвөлжилт, хаваржилтын үеэр Хөвсгөл аймгийн удирдлагуудаас тавьж байсан хүсэлтийг Засгийн газар, Улсын онцгой комисс шийдвэрлэсэн байна. Тухайлбал улсын нөөцөөс өвс, тэжээлийг хөнгөлөлттэй үнээр малчдад олгож, малын эм, био бэлдмэл нийлүүлжээ. Мөн Цагаан-Уул, Улаан-Уул суманд байрлах сум дундын нөөцийн фондын ажилчдын орон тоо, цалингийн сан батлуулах талаар Засгийн газар тогтоолын төсөл боловсруулаад байна.
Цагаан-Уул суманд Гал унтраах, аврах анги байгуулах, Цагаан-Үүр сумын Эрүүл мэндийн төвд Эрүүл мэндийн сайдын багцаас хоёр ширхэг УАЗ фургон автомашин олгосон бол, аймагт шуурхай ажиллагааны үед буюу цас цэвэрлэх техник нийлүүлэхээр салбарын яам сонгон шалгаруулалт зарлажээ гэжЗасгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
