Улсын драмын эрдмийн театр нэгэн шинэ жүжгийг олон нийтэд хүргэхээр бэлдэж байна. “Надтай үлдээч” хэмээх нэртэй уг жүжгийн найруулагчаар А.Чингүн ажиллаж байна. Урлагийн тайз тэр дундаа драм хэмээх арвин түүхтэй, их урлагт шинэ залуу найруулагч уран бүтээл туурвих нь хэн бүхэнд олдохгүй боломж. Тэр тусмаа 85 жилийн түүхтэй их театрын хэмжээнд. Тэгвэл нийгэм өөрчлөгджээ. Түүнийг дагаад түүнийг түүчээлэгч залуусын хандлага. Үүнийг тодотгосон гэлтэй нэгэн шинэ жүжиг Улсын драмын эрдмийн театрын тайзнаа тавигдах гэж байна. “Надтай үлдээч” хэмээх уг жүжгийн найруулагчаар залуу уран бүтээлч А.Чингүн ажиллаж байгаа юм. “Нийгмийн өнгө төрхийг харуулсан бүтээл хиймээр байна гэсэн санал тавьсны хүрээнд энэхүү жүжгээ найруулан тавьж байна” хэмээсэн түүний ажлын нэгээхэн хэсгийг сурвалжиллаа.
-Уянгын драмын жүжгийн найруулагчаар анх удаага ажиллаж байгаа гэж сонссон юм байна?
-Тийм ээ. Миний хувьд СУИС-ийг 2009 онд найруулагч, жүжигчин мэргэжлээр төгссөн. Түүнээс хойш УДЭТ-т 10 дахь жилдээ ажиллаж байна. Энэ хугацаанд олон ажлыг хийж гүйцэтгэлээ.
-Театр хэмээх их урлагийн “гал тогоо”-нд 10 гаруй жил “буцалсан” хүний хувьд одоо л өөрийн гэсэн бүтээлийг олон нийтэд хүргэх гэж байна гэж ойлголоо. Дүр сонголтын хувьд хэрхэн сонгосон юм бол. Жишээ нь, залуу жүжигчин Б.Шинэбаярыг гол дүрээр сонгосон байна лээ?
-Б.Шинэбаяр бол туршлагатай жүжигчин. Жүжиг маань нийгэм рүү тэр дундаа залуус руу чиглэсэн болохоор тэр хүрээнд сонголтоо хийсэн. Шинээгээ гол дүрээр сонгосон юм. Мөн СТА Ц.Баясгалан, О.Гэрэлсүх ах гээд туршлагатай жүжигчидтэй хамтран ажиллахаар болсон.
-Олон хүний хөдөлмөр шингэжээ. Жүжгийн бэлтгэл ажлыг хэзээнээс эхэлсэн вэ?
-Өнгөрсөн оны арванхоёрдугаар сараас эхэлсэн. Ер нь бүхий л ажлыг тодорхой үе шаттайгаар давдаг. Эхлээд зохиол гарсны дараа уран сайхны зөвлөлөөр ордог. Тэдгээр хүний зөвшөөрлийг авсны хүрээнд нийгэм болон залуу үед уран бүтээл болгон хүргэх гэж байгаа нь энэ.
-Аливаа уран бүтээлийг олон нийтэд хүргэхэд тодорхой хэмжээний дуу “мэндэлдэг”. Энэ дагуу таны найруулсан жүжгийн дуу удахгүй олон нийтийн хүртээл болох юм билээ. Магадгүй аливаа жүжгийг дуугүйгээр төсөөлж боломгүй байх. Нууц биш бол дууг хэн дуулсан, хэзээнээс цацагдах вэ?
-Өнөө маргаашгүй цацагдах болно. Сонирхолтой үүднээс чамд хэлье Дуучин Ука дуулсан.
-Жүжгийн зохиолыг О.Элбэгтөгс бичсэн гэсэн. Яагаад энэ зохиолыг сонгох болов?
-Зохиолч Элбэгтөгсөд нийгмийн өнгө төрхийг харуулсан бүтээл хиймээр байна гэсэн саналыг анх тавьсан юм. Тэр дагуу санаа бодлоо хэлж “Надтай үлдээч” гэдэг зохиолоо бичүүлсэн байдаг. Нэг эрдэмтний хэлсэн үг байна. “2060 он гэхэд хайр сэтгэл гэдэг зүйл устана, энэ дундаас зөвхөн эхийн хайр үлдэнэ” гэж.
-Таны найруулсан жүжгээс үзэгчдэд ямар сэтгэгдэл үлдэнэ гэж бодож байна вэ?
-Хосууд, залуучууд өнөөдрийн нийгмийн бодит байдлыг ойлгож, энэ жүжгийг үзээд гарахдаа гар гараасаа чанга атгаад “Надтай үүрд үлдээч” гэж хэлэээсээ гэж бодож байна. Өөрийн найруулж байгаа жүжгээрээ дамжуулан үүнийг өгөхийн төлөвлөгөөтэй ажиллаж байна гэлээ.
Энэ үеэр манай сурвалжлах багийнхан тайзны ард руу “зочиллоо”. Энэ үеэр Хосоо буюу жүжгийн гол дүр болох Шинэбаяртай таарав. Удахгүй олон нийтийн хүртээл болгох жүжгийн гол дүр хэмээх хариуцлагатай ажилд ногдсон тэрбээр “Дүрийн тухай задлаад ярих гэхээр хамаг нууцаа дэлгэчих гээд байна. Ерөнхийдөө дүрээрээ дамжуулж хүний мөн чанар гэдэг зүйлийг тодоор харуулахыг хичээж байна. Уянгын драмын жүжиг гэдэг утгаараа бол анхны удаагаа гол дүрийг бүтээж байна. Эмгэнэлт хайрын түүх, сонгодог, түүхэн баримтат гэх мэтчилэн олон төрлий жүжигт дүр бүтээж байсан. Гаргаж байгаа хандлага, зан араншингийн хувьд дүр маань надаас нэлээн хол байсан гэхдээ энэ дүрийг бүтээж өөрийгөө сорье, эвдэе л гэж бодсон” гэлээ.
Харин түүний сайн найзын дүрийг бүтээж буй Суугий буюу Э.Тодгэрэл “Зохиолч О.Элбэгтөгсийн зохиол найруулагч А.Чингүний хамгийн анхны бүтээл болох “Надтай үлдээч” уянгын драмын жүжгийн дүрийг бүтээж байна. Энэ бол эерэг дүр. Драмын уран бүтээлч гэхгүй бүх уран бүтээлд содон дүр гэж байдаг. Хэлэх гэсэн санаагаа өөр ногдсон дүрээрээ харуулахыг зорьж байна” хэмээгээд тэрбээр цааш “ажил”-даа орлоо.
Эцэст нь дүгнэхэд найруулагч А.Чингүний бүтээл, О.Элбэгтөгсийн зохиол болох “Надтай Үлдээч” хэмээх жүжгийн бэлтгэлээр ороод гарсан нь энэ байв. Энэ хугацаанд өөрт ногдсон дүрээрээ, үзэгчдэд хүргэх гэсэн гол санаа нь “Анд найз” гэдэг үгийн ард ямар агуу үнэ цэнэ, бие биенээ гэсэн сэтгэл байдгийг харуулахаарыг зорьж буй нь мэдрэгдэж байсныг нуух юун.
С.Нацагтовуу