Өршөөлийн тухай хуулийг хэзээ батлах бол гэсэн хүлээлт нийгэмд хүчтэй байна. Яагаад гэвэл хууль үйлчилж эхэлбэл анх удаа, санамсар болгоомжгүйгээс болж хэрэгт холбогдсон 3000 хоригдол суллагдах учиртай.
Сүүлийн 20 жилд УИХ-аас таван удаа өршөөлийн хуулийг баталж байсан. Тодруулбал 1991, 1996, 2000, 2006, 2009 онуудад Өршөөлийн тухай хууль батлан гаргасан. Хамгийн сүүлд буюу 2009 оны хуулиар гурван мянга гаруй хоригдол төрийн өршөөлийг авч, эрх чөлөөтэй болсон байна. Харин энэ удаа мөн л төдий тооны хүн өршөөлөөр суллагдана. УИХ-ын гишүүн Ц.Оюунбаатар, Л.Цог, Ц.Цолмон нарын нэр бүхий 24 гишүүн Өршөөл үзүүлэх тухай хуульд өөрчлөлт оруулах ёстой гэж үзэн, дээрх төслийг санаачилсан. Гэхдээ хууль санаачилж, дэмжигч гишүүдийн гарын үсгийг цуглуулснаас хойш багагүй хугацаа өнгөрөөд байна.
Нөгөөтэйгүүр хуулийн төсөл нь "Өршөөл үзүүлэх тухай" гэж байгаа ч, "Н.Энхбаярыг суллах тухай" хэмээн уншигдаж буй. Төслийг санаачилсан гишүүдийг харсан ч тэр "МАХН-ын дарга Н.Энхбаярыг суллуулах гэсэн оролдлого байж болзошгүй" гэх хардалтыг дагуулж байгаа нь үнэн. Гэхдээ бусдад учруулсан хохирлоо эргэн төлсөн, хөнгөн, хүндэвтэр хэргээр ял эдэлж байгаа хоригдлууд 100 хувь өршөөгдөх учраас, ганц Н.Энхбаяраар хаяглаж болохгүй биз ээ.
Мөн АТГ-т шалгагдаж байгаа цөөнгүй хэрэг Өршөөлийн хуульд хамрагдах болж байгаа гэх мэдээлэл сүүлийн өдрүүдэд хөвөрч эхэллээ.
Авлигатай тэмцэх газрын Мөрдөн шалгах хэлтэст одоогийн байдлаар эрүүгийн 55 хэрэг шалгагдаж байцаан шийтгэх ажиллагаа хийгдэж байна. Эдгээрээс 45 хэрэг нь УИХ-аар хэлэлцэж байгаа Өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн үйлчлэлд хамрагдахаар байна.
Учир нь хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр ил болсон Өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн төслийн 9 дүгээр зүйлд өршөөлд хамааруулахгүй нөхцөл байдлыг тусгасан байна. Үүнд зөвхөн Хээл хахууль авах /Эрүүгийн хуулийн 268 дугаар зүйл/, Хээл хахууль зуучлах /Эрүүгийн хуулийн 270 дугаар зүйлийн 270.2 дахь хэсэг/ гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийг өршөөлд хамааруулахгүй байхаар заажээ. Төрийн болон төрийн өмчит аж ахуйн нэгжийн албан тушаалтны албан тушаалын эрх мэдлээ урвуулах, хэтрүүлэх гэмт хэргүүд өршөөлд хамрагдахаар төсөлд тусгагдсан байна.
Өршөөлийн хуулийн үйлчлэлд хамрагдаж буй эрүүгийн 45 хэргийн улмаас улсад учирсан хохирлын нийт хэмжээ 12 тэрбум 243 сая төгрөг байна. Түүнчлэн Өршөөл үзүүлэх тухай хууль батлагдсанаар хуульд заасан хугацаанаас өмнө үйлдэгдсэн авлига, албан тушаалын гэмт хэрэг илэрсэн ч эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлгүй болох юм байна.
Тэгэхээр АТГ-т шалгагдаж байгаа эдгээр хэргүүд Өршөөлийн хуульд хамрагдаж эхэлвэл нэр бүхий идэж уусан дарга нар ч хавчуулагдах магадлалтай гэж олон түмэн харж байна.
Д.Дуулим
Сэтгэгдэл (9)