Сүүлийн жилүүдэд монголчууд ёстой л оюуны ядууралд ороод байх шиг. Элдэв зураг шэйрлэж баян болохыг мөрөөдөж суух олон байхад зарим нь учир битүүлэг, уг үндэс нь тодорхойгүй олон төрлийн сүлжээнд элсэж, хохирсоор байна. Хамгийн сүүлд л гэхэд Казахстанаас ядуурлыг бууруулах төслөөр орж ирсэн гэх “G- Time” сүлжээ олон иргэдийг амаар нь шороо үмхүүлэв. Тэгвэл монголчуудын тархийг угааж дөнгөсөн тус сүлжээний талаар болон сүлжээтэй холбоотой ойрын өдрүүдэд өрнөсөн үйл явдлыг багц 24 буландаа онцолж байна.  

Санхүүгийн зохицуулах хорооноос “G- Time” корпорейшн ХХК-ийн үйл ажиллагаанд шалгалт хийжээ. Шалгалтаар “Оюуны өмч, улсын бүртгэлийн ерөнхий газарт “Гадаад худалдаа”-ны чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулахаар бүртгүүлсэн тус компани Казахстаны Шунгит ордын чулуун бүтээгдэхүүн болон цаг борлуулдаг гэх боловч газар дээр нь очиж үзэхэд энэхүү үйл ажиллагаагаа үндсэндээ хийхгүй байгаа нь тогтоогдсон байна. Мөн бараа худалдаалахгүйгээр багаар ажиллаж, доороо олон гишүүн элсүүлэх тусам өндөр амжилтад хүрнэ гэх мэт тайлбар, таниулга хийн иргэдийг илт төөрөгдүүлж байжээ. Тус компаниас явуулж, хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр сурталчилж байгаа “Автомашины хөтөлбөр” нь иргэдийг 5000 ам.доллараар шатлан элсүүлж, долоон хүний мөнгийг цуглуулан, түүнээсээ нэг хүнд машин авч өгөөд бусдыг нь хохироож буй “хууран мэхэлж ашиг хонжоо олох” хуулиар хориглосон үйлдэлтэй шинж, чанарын хувьд төстэй байна. Удахгүй тус компани яг энэ олон шатлалт маркетинг буюу пирамид тогтолцооны аргаараа “Орон сууцны хөтөлбөр” гээчийг явуулна гэж байгаа нь иргэдийн амин чухал хэрэгцээн дээр луйвар хийх, хүмүүсийг улам их хэмжээгээр хохироход хүргэх ноцтой санаархал юм" гэх дүгнэлт гаргажээ. Иргэдийг их хэмжээний буюу 20 гаруй сая төгрөгөөр элсэн оруулаад байр өгнө хэмээн төөрөгдүүлж, онц их хэмжээгээр залилан мэхлэхээр төлөвлөж байсан нь мөрдөн байцаалтын шатанд тодорхой болоод байгаа аж.

Казахстанаас ядуурлыг бууруулах төслөөр орж ирсэн “G- Time” сүлжээг цагдаагийн газраас луйвар гэдгийг нь мэдээлсээр байтал иргэд хууртсаар өнөөдрийн энэ байдал хүрээд буй. Сүүлийн хагас жилийн хугацаанд  Монгол Улсыг хамгийн ихээр хэрэн сүлжсэн “Луйвар”-аар “G- Time”-ыг нэрлэж болно.  

Хялбар аргаар баяжихын мөрөөдсөн, сайхан сэтгэлт монголчуудыг итгэлийг олохын тулд “G- Time” сүлжээ доорх байдлаар явагддаг байжээ. Тэд эхлээд 62 мянга 500 төгрөгөөр элсээд мөнгөө 187.500, 250.000 зэргээр өсгөж авдаг сүлжээ гэгдэж байв. Хамгийн гол нь өөрийнхөө дор хүмүүс элсүүлж, эхлээд орсон хүмүүс нь мөнгөө өсгөж авах зэргээр урд хормойгоороо хойд хормойгоо нөхөж явдаг байсан аж. Ингэсээр сүүлд орсон хүмүүс нь ямар ч мөнгөгүй болоод шатаж хоцордог байна. Энэ нь хуурамч сүлжээний бизнес гэдгийг илтгэх ажээ. Гэтэл энэ сүлжээний зар олон нийтийн дунд явсаар л байна. Хялбар аргаар мөнгө олж долоо хоногийн дотор 62500 төгрөгөө 187500 болгон өсгөх боломжтой гэсэн зар их байна. Үүнд зарим иргэд хууртаж хохирч байгаа юм. Үүнийг хэн зохиож, хаанаас гаргасан нь одоогоор тодорхойгүй байна. Ямартай ч үүнд оролцсон хүмүүсийг шалгаж байгаа гэнэ. Хамгийн гол асуудал нь энэ хэргийн хохирогч, залилагч нь олддоггүй гэнэ. Үүнийг цагдаагийн албан хаагчид тайлбарлахдаа хүний мөнгийг хүчээр булааж аваагүй учир хэрэг үүсгэх үндэслэлгүй гэж үздэг байна. 

Казакстан улсаас Монголд орж ирсэн “G- Time” корпорацийн монгол дахь албан ёсны салбараас шилдэг лидерүүдэд автомашин гардуулж өгөх ёслолын ажиллагаа энэ сарын 7-ны өдөр “Улаанбаатар палас”-т болж өнгөрсөн юм. Шилдэг лидерүүдэд автомашины түлхүүр гардуулж өгөх ёслолын ажиллагааг нээж “Жи тайм” корпорацийн Монгол дахь албан ёсны салбарын ерөнхий захирал Ж.Марат үг хэлж, иргэдийн толгойг юу гэж угааж байсныг сийрүүлье. Тэрбээр “Өнөөдөр манай корпорацийн түншлэгч нарын баярын өдөр тохиож байна. Бидний хамтрагч нарын шилдэгүүд автомашины түлхүүр гардан авна. Энэ бол бидний ажлын үр дүнг харуулах арга хэмжээ юм. Зөвхөн нэг удаа “G- Time” корпорацийн бүтээгдэхүүн худалдан авснаар маш том хэмжээний шагнал урамшуулал авах боломжтой гэдгийг харж болно. Хэрэв та бидэнтэй хамтрахыг хүсвэл эхлээд компаниа судлаад, суралцаад, хоёр талын гэрээ байгуулснаар харилцан зөвшилцөж байж элсэн ордог. Түүний дараа компанийн бүтээгдэхүүнээ худалдан аваад , дараа нь бүтээгдэхүүнээ сурталчилж, өөрөөсөө хоёроос гурван гишүүн урьснаар амжилтанд хүрэх боломж нээгдэж байгаа юм. Олон мянган хүмүүс манай компанийг санхүүгийн пирамид хэлбэрээр мөнгө угаадаг гэж андуурч ойлгодог. Энэ бол маш өрөөсгөл ойлголт юм. “G- Time” бол өөрөө үйлдвэрлэгч компани юм. Маш богино хугацаанд бид үйлдвэрлэл бий болгож чадсан. Өөрийн гэсэн бүтээгдэхүүнтэй, тухайн бүтээгдэхүүнээ гишүүндээ борлуулах ажиллагаа явуулдаг.

Манай компани дэлхий дээр хоёрхон газар буюу ОХУ-ын Шүрэн арал болон Казакстаны нутагт олборлолт хийдэг шунгит гэх чулууг олборлож, хүний эрүүл мэндэд маш тустай гэдгийг илрүүлж нээсэн юм. Шунгит нь 45 хувийн идэвхижилттэй эрдэс бодис агуулдаг. Энэ бодисыг Казакстаны эрдэмтэд 25 жилийн турш судалж туршсаны эцэст энэ үр дүнг бий болгоод байна.  Маш өргөн хэмжээний судалгааг хийснээр 95 хувийн идэвхжилттэй миниралыг нээж гаргаснаар бид гарын тос, маск, гуужуулаг, үе мөчний тос, саван гэх мэт гоо сайхны болон эмчилгээний зориулалттай бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж эхэлсэн. Манай үйлдвэрийн хийж буй экологийн цэвэр бүтээгдэхүүнтэй зэрэгцүүлэх ижил төрлийн бүтээгдэхүүн дэлхий дээр байхгүй гэдгийг энд онцолмоор байна. Түүнчлэн бидний хийж буй бүтээгдэхүүн Казакстан улсын Хууль зүйн сайдын зөвшөөрөлтэйгөөр худалдаалагддаг гэдгийг хэлье” хэмээн иргэдийг сэнхэрүүлж байжээ.

Тус сүлжээнийхэн бусдад итгэл үнэмшил төрүүлэхийн тулд Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбатын нэрийг барьж, цахим сүлжээнд зар тараагаад амжсан. Тэгвэл энэ гарсан мэдээлэл ташаа худал болохыг Ерөнхий сайдын хэвлэлийн албанаас албан ёсоор мэдээлсэн билээ. Уг мэдэгдэлд, “Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат "G-time" гэх санхүүгийн сүлжээтэй ямар нэгэн байдлаар огт холбоогүйн дээр энэ үйл ажиллагааг дэмжсэн ямарч арга хэмжээнд оролцоогүй, энэ талаар ямар нэгэн эерэг байр сууриа илэрхийлээгүй болно. 

Иймд олон нийтэд итгэл төрүүлэх зорилгоор энэхүү сүлжээндээ Монгол Улсын Ерөнхий сайдын нэрийг ашиглаж байгаагаа даруй зогсоохыг зарим нэр бүхий хүнээс шаардаж, баталгаагүй эх сурвалжийн энэ талын худлаа мэдээллийг цааш түгээж, иргэдийг төөрөгдүүлэхэд "хувь нэмэр"-ээ оруулахгүй байхыг сэтгүүлчид, хэвлэл мэдээллийн байгууллагууд болон хувь хүмүүсээс хүсч байна. 

Дашрамд дурдахад санхүүгийн пирамид бүхий энэхүү сүлжээ нь Монгол Улсын холбогдох хуулийг зөрчиж байгаа эсэхийг хуулиар хүлээсэн үүргийнхээ дагуу Санхүүгийн зохицуулах хороо болон цагдаагийн байгууллага шалгаж тогтоон ард түмэнд үнэн зөвөөр нь даруй мэдээлэх хэрэгтэй гэж үзэж байна” гэжээ.

Казахстан улсын Засгийн газрыг нэрийг барьж, Монгол Улсын иргэдийг “G-time” сүлжээнд элсүүлэн, залилж байсан этгээдийг цагдаа нар баривчилжээ. Тодруулбал, “G-time” сүлжээний захирал Ж.Марат гэгчийг энэ сарын 12-нд "Чингис хаан" олон улсын нисэх буудал дээрээс баривчилж, Монгол Улсад сүлжээний бизнес эрхэлж, санхүүгийн пирамид хэлбэрээр олон мянган хүнийг элсүүлж, мөнгө угаасан гэх үндэслэлээр эрүүгийн хэрэг үүсгэн Улсын мөрдөн байцаах газарт шалгаж, эхэлсэн байна.

Түүнд энэ сарын 10-ны өдөр хилийн хориг тавьсан байна. Мөн түүний эхнэрт хилийн хориг тавьсан байсан ч тэрээр тухай өдөр монгол улсын хилээр нэвтрэн, нутаг буцсан талаар зарим эх сурвалж мэдээллээ. Одоогоор сэжигтэн Ж.Маратын дансан дахь зургаан тэрбум төгрөгийг хууль, хяналтынхан битүүмжилжээ. Үргэлжлүүлэн хэчнээн иргэдийг санхүүгийн пирамидын луйврын аргаар хохироосон гэдгийг тогтоохоор мөрдөн байцаалтын ажиллагаа үргэлжилж байгаа аж.

Ж.Маратад Эрүүгийн хуулийн 148.4-т заасан “Энэ гэмт хэргийг онц аюултай гэмт хэрэгтэн, зохион байгуулалттай бүлэг, гэмт бүлэглэл үйлдсэн, түүнчлэн энэ хэргийн улмаас онц их хэмжээний хохирол учирсан бол эд хөрөнгийг хурааж, арваас дээш арван таван жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ” гэх үндэслэлээр түүнд эрүүгийн хэрэг үүсгэсэн байна.

“G-time” захирал Ж.Матад гэгч нь Казахстан улсаас үүсэлтэй “G-time” корпорацийн ерөнхийлөгч, үүсгэн байгуулагч  Жумагулвоеийн төрсөн дүү аж.  Тэрээр 2016 оны арванхоёрдугаар сард нэг удаа Монголд ирж, “G-time” сүлжээнд элссэн иргэдтэй уулзчихаад буцаж байжээ. Дараа нь дахин буюу 2017 оны нэгдүгээр сард Монголд ирээд байсан нь энэ аж.

Эх сурвалжийн мэдээлж буйгаар Ж.Марат нь 50 гаруй насны эрэгтэй юм байна. Тэрээр чухам ямар мэргэжилтэй эсэх талаараа Монгол иргэдэд хэлж байгаагүй аж. Зөвхөн “G-time” сүлжээний талаар ярьдаг байсан гэнэ. Тус сүлжээний Монгол дахь төлөөлөгчид нь “G-time” бол Казахстан улсын Засгийн газрын "Ядуурлыг бууруулах төсөл" хэмээн иргэдийг төөрөгдүүлэг байжээ.

Түүнчлэн “G-time"-ийн үйл ажиллагаа үнэн бодит төсөл гэдгийг НҮБ-аас хүлээн зөвшөөрсөн гэх мэтээр иргэдэд мэдээлэл өгч, сүлжээндээ элсүүлдэг байжээ. Улмаар элссэн иргэдээс 130 мянган төгрөгөөс хоёр сая 300 мянга хүртэлх төгрөгийг дөрвөн үе шаттай авдаг байсан гэдэг. 

Б.Энхжин