УИХ-ын гишүүн Ж.Батзандан Турк улсын иргэн Вэйсел Акчайг Монгол Улсын нутаг дэвсгэр дээрээс хулгайлах оролдлогод, Монгол Улсын Засгийн газар оролцсон эсэх, хэрэв оролцсон бол буруутай албан тушаалтнуудад хариуцлага тооцсон эсэхийг Ерөнхий сайдаас асуужээ.
Асуулгад “Монгол Туркийн хамтарсан “Улаанбаатар Эмпати” сургуулийн захирал Турк улсын иргэн Вэйсел Акчай /Veysel Akcay/-г 2018 оны долдугаар сарын 27-ны өдөр Монгол улсын нутаг дэвсгэр дээрээс хулгайлах оролдлого гарч, энэхүү хууль бус үйл ажиллагаанд Монгол улсын тусгай албад оролцсон талаар хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр мэдээлсэн билээ.
Хүний эрхийн түгээмэл тунхаглалд “Хүн бүр амьд явах, хэмжээлшгүй эрх чөлөөтэй, халдашгүй дархан байх эрхтэй” гэж, мөн Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Арван дөрөвдүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Монгол Улсад хууль ёсоор суугаа хүн бүр, хууль шүүхийн өмнө тэгш эрхтэй байна” гэж тус тус заасан бөгөөд Монгол Туркийн хамтарсан “Улаанбаатар Эмпати” сургуулийн захирал Турк Улсын иргэн Вэйсел Акчай /Veysel Akcay/ нь Монгол улсад хууль ёсоор оршин суугаа Турк улсын иргэн юм.
Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1 дүгээр зүйлийн 1.2.4-т “Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт гадаадын иргэн, харьяалалгүй хүнд холбогдуулан эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа явуулахад энэ хуульд заасан журмыг баримтална” гэж заасан бөгөөд Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулиас гадуур гадаадын иргэн харьяалалгүй хүнийг баривчлах, албадан саатуулах, өөр улс руу шилжүүлэх нь Монгол Улүсын үндсэн хуулиар хамгаалагдсан хүний эрх, эрх чөлөө, халдашгүй байдлыг ноцтой зөрчсөн, хүний хулгайн гэмт хэрэгт зүй ёсоор тооцогдоно.
Иймд Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.13, мөн хуулийн 33 дугаар зүйлийн 33.1.2-т заасны дагуу УИХ-ын гишүүний бүрэн эрхийнхээ дагуу дараах асуулгыг Монгол Улсын Ерөнхий сайд танд хандан тавьж байна. Үүнд: нэгд, Иргэд, олон нийтийн дунд Монгол Туркийн Засгийн газрын хооронд нууц тохироо хийсэн гэсэн хардлага байна. Ардчилсан ёс, шударга ёс, эрх чөлөө, тэгш байдал, үндэсний эв нэгдлийг хангах, хууль дээдлэх төрийн үйл ажиллагааны үндсэн зарчим алдагдсан, хувь хүний халдашгүй дархан байх эрх зөрчигдсөн эсэх талаар; хоёрт, Монгол Улс нь Олон улсын хэм хэмжээг дээдлэн сахидаг эрх зүйт төртэй ардчилсан орон билээ. Хүний эрхийн түгээмэл тунхаглал болон Монгол Улсын Үндсэн хуулийг зөрчиж гаднын улс орны тусгай албадтай гэрээ хэлэлцээр хийх эрх Монгол Улсын Засгийн газарт байхгүй болно. Иймд Олон улсын гэрээ конвенц, Монгол Улсын хууль тогтоомжийг зөрчин энэ ажиллагаанд оролцсон байгууллага, албан тушаалтнуудад ямар хариуцлага тооцсон талаар.
Энэхүү асуулгын хариуг Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуулийн 33 дугаар зүйлийн 33.3-т заасан хугацааны дотор бичгээр ирүүлж, улмаар Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуулийн 33 дугаар зүйлийн 33.4-т заасны дагуу УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар хэлэлцүүлэхийг танаас хүсье” гэжээ
Л.Сайнбаяр
Сэтгэгдэл (3)