Монгол Улсын Ерөнхийлөгч нэр дэвших эсэх асуудлаар хуульч Д.Үүрцайх, О.Мөнхсайхан нарын тэргүүтэй иргэд ҮХЦ-д өргөдөл өгсөн. Эл асуудлаар хуульч Д.Үүрцайх байр сууриа илэрхийллээ. Тэрбээр "Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтөөр Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийг зургаан жилийн хугацаатай нэг удаа сонгоно гэж заасан. Энэ бол Үндсэн хууль. Үндсэн хууль тогтоочийн хүсэлт зорилго бол улирч сонгогддоггүй байх, найман жил бус зургаан жилийн хугацаатай Ерөнхийлөгчийн бүрэн эрхийг нэг этгээд хэрэгжүүлдэг байя гэсэн агуулгаар баталсан. Гэтэл Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн тухай хуульдаа энэ агуулгыг тусгаагүй.
Үндсэн хуульд заасан 50 нас хүрсэн, Монгол Улсын иргэн, сүүлийн таван жилийн хугацаанд эх орондоо байнга оршин суусан байх гэхчилэн бүх шаардлагыг нь оруулсан атлаа зургаан жилийн хугацаагаар зөвхөн нэг удаа гэдэг шаардлагыг нь оруулаагүй. Зөвхөн нэг удаа гэдгийн ард өмнө нь Ерөнхийлөгчөөр сонгогдон ажиллаж байгаагүй хүн нэр дэвшинэ. Ерөнхийлөгчөөр сонгогдоно гэсэн хязгаарлалт байгаа. Энэ бол тодорхой заалт. Гэтэл ийм тодорхой байгаа зүйлийг Ерөнхийлөгч сонгуулийн тухай хуульдаа заагаад өгөх шаардлагатай байсан. Өөрөөр хэлбэл, давтаад өгөх байсан. Ийм тохиолдолд маргаан үүсэхгүй, Ерөнхийлөгчийн сонгууль явуулахад хууль зүйн аливаа эрсдэл үүсэхгүй байх байсан.
Хууль тогтоогчид энэ үүргээ биелүүлээгүй учраас бид ҮХЦ-д хандсан. Гэтэл Цэц өнөөдөр тодорхойгүй хугацаагаар бүрэлдэхүүнд өөрчлөлт оруулахаар хуралдааныг хойшлуулчихлаа. Гэхдээ маш хурдан асуудлыг шийдэхгүй бол Ерөнхийлөгчийн сонгуулийг хэвийн явуулах боломжгүй байдал үүсэх гээд байна. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга ҮХЦ дээр очиж хүндэтгэл үзүүллээ гэж байгаа боловч энэ нь нөлөөлөх гэсэн оролдлого гэж хуульчийн хувьд харж байгаа. Мөн хэвлэл мэдээлэл олон нийтийн сүлжээ, жагсаал цуглаан зохион байгуулж байгаа нь ҮХЦ-д нөлөөлөх гэсэн илэрхий оролдлого гэж үзэж байна. Бидний авсан мэдээллээр, ҮХЦ-ийн Ц.Нанзаддорж гишүүн нь оролцох боломжгүй гэж үзсэн юм шиг байна. Тэр хүн урьдчилан тохиролцсон бололтой. Тэр хүн ҮХЦ-ийн хуралдаанд оролцоод татгалзана гэдгийг өөрөөс нь өөр хэн ч мэдэх учиргүй. Гэтэл бүх мэдээлэл ил болчихсон нь Төрийн тэргүүн болоод түүний хүмүүс ҮХЦ-д нөлөөлж, өнөөдрийн хуралдааныг хойшлуулах асуудлыг үгсэн тохиролцож, зохион байгуулжээ гэж харж байна" гэлээ.
Б.Баатар
Сэтгэгдэл (7)