Улаанбаатар хотын үе үеийн Засаг дарга нарын “мөрөөдөл” болсон Нийслэл Улаанбаатар хотын Эрх зүйн байдлын тухай хуулийг баталлаа.
Монгол Улс тэртээ 1994 оны долоодугаар сарын 5-ны өдөр Нийслэлийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийг баталсан байдаг. Энэ хуулийг анх батлахад Улаанбаатар хот 117 хороо, 609 мянган оршин суугчтай байсан бол өнөөдөр 173 хороо, 1,5 сая орчим хүн амтай, улсын хэмжээнд нийт аж ахуйн нэгжийн 63 хувь, Монгол Улсын дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 64,5 хувийг үйлдвэрлэдэг томоохон голомт болсон байна. Тиймээс хүн амынх дийлэнх нь амьдардаг нийслэлчүүдийн эрх зүйн байдлыг шинэчлэх, эдийн засгийн хувьд чадамжтай болгох Нийслэлийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийг шинэчлэн найруулж, УИХ-д өргөн барьсан бөгөөд өчигдрийн чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар баталсан юм.
1.2 сая хүн амтай нийслэл хот өргөжин тэлж, өнгө нэмэх хууль эрх зүйн орчин ийнхүү бүрдэв.
Тодотговол Нийслэл Улаанбаатар хотын Эрх зүйн байдлын тухай хууль батлагдснаар нийслэл хот нь “эдийн засаг, нийгмийн цогцолбор”-ын хувьд тусгай болон хотын аж ахуйн асуудлаарх бусад чиг үүргийг хэрэгжүүлэхдээ эдийн засаг, нийгмийн асуудлаа бие даан шийдвэрлэх бодит боломжийг бүрдэж байгаа юм.
Мөн нийслэл хотын дагуул хот нь эдэлбэр газартай байж, хүн ам, эдийн засаг, дэд бүтэц, тээвэр, логистикийн нэгдмэл тогтолцоог бүрдүүлж, газар зүйн байрлал болон нийслэл хотын тусгай чиг үүргийг гүйцэтгэхэд стратегийн ач холбогдолтой, дэд бүтэц бүхий төвлөрсөн суурин газар байх боломж нээгдэж байна.
Төвлөрлийг сааруулж, түгжрэлийг арилгах, төсвийн бие даасан байдлыг хангах, татварын эрхтэй болгох, талцал хуваагдлыг эцэс болгоход энэхүү хууль хувь нэмэрээ оруулна гэдгийг УИХ-ын дарга Г.Занданшатар онцолсон.
Тэрбээр “УИХ-ын гишүүд, УИХ-ын Тамгын газар, Төрийн байгуулалтын байнгын хороо, НЗДТГ, ажлын хэсгийнхэн богино хугацаанд сайн ажиллаж, Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын эрх зүйн байдлын тухай хууль, түүнийг дагалдуулан санаачилсан 19 хуулийг баталлаа. Хуулийг хэрэгжүүлэхэд НЗДТГ, НИТХ, УИХ-ын гишүүд, Засгийн газрын холбогдох яамд идэвхтэй ажиллах нь зүйтэй. Орон нутагт эрх мэдлийг шилжүүлэх том эхлэл, суурь тавигдаж байгаа. Нийслэл, дүүрэг нийгэм, эдийн засгийн хувьд хөгжиж, биеэ даах боломжийг бүрдүүлсэн анхны том шинэчлэлийг хийж чадлаа. 27 жилийн дараа энэ хуульд өөрчлөлт орж байгаа. Маш том шинэчлэл болсон гэдэгт итгэлтэй байна. Төвлөрлийг сааруулах, түгжрэлийг арилгах, төсвийн бие даасан байдлыг хангах, татварын эрхтэй болгох, талцал хуваагдлыг эцэс болгоход энэ хууль ихээхэн хувь нэмэр оруулна” гэсэн юм.
Нийслэлчүүдийн эрх ашгийг дээгүүрт эрэмбэлсэн хуулийг улстөрчийн хувьд зангараг харуулж, баталуулж чадсан Хотын дарга Д.Сумъяабазарт нийслэлчүүд талархаж буй сэтгэлээ илэрхийлж байна.
Б.Баатар
Сэтгэгдэл (4)