УИХ-ын Эдийн засгийн байнгын хороогоор Жолоочийн даатгалын тухай хуулийн төслийг хэлэлцэх үеэр УИХ-ын гишүүн Т.Доржханд нэлээд идэвхтэй оролцож, эсэргүүцсэн санал хэлж байсан юм. Энэ үеэр Т.Доржханд гишүүн, төсөл санаачлагч Т.Аюурсайхан нарын дунд дараах маргаан өрнөв.
Т.Аюурсайхан: Доржханд гишүүн Ашиг сонирхлын хуулиа уншаарай, өргөсөн тангаргаа санаарай. Таны гэр бүлийн хүн “Монре даатгал”-ын тодорхой хувийг эзэмшдэг. Таны гэр бүлийн хүн гэдэг нийтийн ашиг сонирхлооро таны хамаарал бүхий этгээд.
Т.Доржханд: “Монре даатгал” миний байгуулсан компани биш. Би ашиг сонирхол хамгаалж биш, мэргэжилтнийхээ хувьд үг хэлж байна. Би даатгалын компанийн хуулийн төсөл дээр ажиллаж байсан хүн шүү.
УИХ-ын Байнгын хорооны танхимд болсон уг маргааны дараа УИХ-ын гишүүн Т.Доржханд даатгалын салбарт “Ашиг сонирхлын зөрчилтэй” эсэх талаар нягталлаа.
УИХ-ын гишүүд жил бүр Хөрөнгө орлогын мэдүүлгээ АТГ-т хуулийн хугацаанд гаргаж өгдөг. УИХ-ын гишүүн Т.Доржхандын 2020 оны хөрөнгө орлогын мэдүүлэгтээ тэрбээр “Монре даатгал” ХХК-ийн хувьцаатай гэдгээ дурджээ.
Хэдийгээр тэрбээр, “Монре даатгал”-ыг үүсгэн байгуулаагүй, ашиг сонирхол байхгүй гэж байгаа ч УИХ-ын гишүүн Т.Доржхандын хамаарал бүхий этгээд нь тус компанийн хоёр гол хувьцаа эзэмшигчийн нэг. Улсын бүртгэлийн нээлттэй мэдээллээс шүүж үзвэл 2006 онд байгуулагдсан “Монре даатгал” ХХК-ийн хоёр хувьцаа эзэмшигчийн нэг нь Уламбаярын Сийлэн, нөгөө нь Пүрэвжавын Эрдэнэбаатар. У.Сийлэн нь УИХ-ын гишүүн Т.Доржхандын гэргий юм.
Тэгэхээр Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуулийн дагуу аливаа даатгалын компаниудын асуудлаар УИХ-ын гишүүн Т.Доржханд байр сууриа илэрхийлэх нь “Ашиг сонирхлын зөрчилтэй гэж ойлгохуйц нөхцөл байдал” гэж харагдаж байгаа юм. Тус хуульд “хамаарал бүхий этгээд”, “ашиг сонирхлын зөрчил” зэргийг юу гэж тусгасныг доор дэлгэрүүлье. Мөн УИХ-ын гишүүн тангараг өргөхдөө “ашиг сонирхлоос ангид байна” гэж тангаргалдгийг сануулъя.
Хамаарал бүхий этгээд: Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуульд Хамаарал бүхий этгээдийг тодорхойлохдоо тухайн нийтийн албан тушаалтны эцэг, эх, төрсөн ах, эгч, дүү, гэр бүлийн гишүүн, хамтран амьдрагч, эхнэр, нөхрийн эцэг эх, төрсөн ах, эгч, дүү, бусад нэгдмэл сонирхолтой этгээдийг хэлнэ гэж тодорхойлсон.
Ашиг сонирхлын зөрчил: Хуульд нийтийн албан тушаалтан албаны бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэх үед түүний хувийн ашиг сонирхол нийтийн ашиг сонирхолтой зөрчилдөх болон албан үүргээ тэгш, шударгаар хэрэгжүүлэхэд харшаар нөлөөлж болохуйц нөхцөл байдлыг ашиг сонирхлын зөрчил хэмээн заажээ. Харин “Ашиг сонирхлын зөрчилтэй гэж ойлгохуйц нөхцөл байдал” гэж тухайн нийтийн албан тушаалтан өөрийн нэг ангид сурч байсан болон сурч байгаа этгээд, мөн гишүүнчлэлд нь хамаардаг холбоо, сан, хамтын шийдвэр гаргадаг байгууллага, тэдгээрийн гишүүд, нэг нутгийн хүн зэрэг олон нийтийн зүгээс ашиг сонирхлыг зөрчилтэй гэж ойлгохуйц этгээдтэй холбоотой асуудлаар үйл ажиллагаа явуулахыг хэлнэ нэмээжээ.
УИХ-ын гишүүний тангараг: УИХ-ын гишүүн нь “Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн би ард түмнийхээ элчийн хувьд нийт иргэн, улсын ашиг сонирхлыг эрхэмлэн, төрт ёс, түүх соёлынхоо уламжлалыг хүндэтгэж, Монгол Улсын Үндсэн хуулийг дээдлэн сахиж авлига ашиг сонирхлоос ангид байж, гишүүний үүргээ чин шударгаар биелүүлэхээ тангараглая. Миний бие энэхүү тангарагаасаа няцюал хуулийн хариуцлага хүлээнэ” хэмээн Төрийн сүлдэнд тангараг өргөдөг юм.
О.Балдан-Очир
Сэтгэгдэл (4)