2021 он бол тулгар төрийн 2230, Их Монгол Улс байгуулагдсаны 815, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 110, Ардын хувьсгалын 100 жилийн олон тэгш ой тохиосон жил байсан. Энэ ч утгаараа Үндэсний их баяр наадмыг, ардын хувьсгалын 100 жилийн ойг эрх баригч МАН-ынхан нижгэр тэмдэглэхээр зэхэж байсан юм. Гэсэн ч цар тахлын хэцүү үед олон тэрбумын зардал гарган наадахыг эсэргүүцсэн иргэдийн жагсаалаас улбаалан Засгийн газар Үндэсний их баяр наадмыг тэмдэглэхгүй гэсэн шийдвэрийг долдугаар сарын 2-нд гаргаж байлаа. Гэхдээ Засгийн газар ийм шийдвэр гаргахаасаа өмнө баяр наадмыг тэмдэглэн өнгөрүүлэх тухай өөр өөр шийдвэрүүдийг хоёрхон долоо хоногийн дотор гаргаж байсан юм. Үндэсний их баяр наадмын талаар Засгийн газар, Наадмын комиссын гаргаж байсан шийдвэрүүдийг танилцуулъя.
Нэг. 2021.06.16 Засгийн газрын хуралдаанаар Үндэсний их баяр наадмыг үзэгчгүй зохион байгуулахаар болов. Уг шийдвэрийг танилцуулахдаа “Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ цар тахлын энэ үед аймаг, сумын наадам хийхгүй. Үндэсний их баяр наадмыг үзэгчгүй зохион байгуулах чиглэл өгсөн. Хэмнэгдэх зардлыг цар тахлын хариу арга хэмжээнд зарцуулах нь зүйтэй гэж үзлээ” хэмээж байв.
Хоёр. 2021.06.25 Баяр наадмын комиссын мэдээлэл. Наадмын зохион байгуулах хорооны ажлын хэсгийн дарга Н.Баатархүү “Энэ жил наадмыг Хүй долоон худагт цахим байдлаар зохион байгуулахаар бэлтгэл ажил эхэлж байна. Энэ жилийн наадмыг 2.8-3 тэрбум төгрөгийн хооронд хийнэ. Ардын хувьсгалын 100 жилийн ойн тэмдэглэл үүнээс тусдаа, бүтэн жил үргэлжилнэ. 10 тэрбум төгрөг нь 100 жилийн бүтэн жилийн үйл ажиллагааны санхүүжилт” гэж хэвлэлийн хурлын үеэр мэдээлэв.
Гурав. 2021.07.02 Засгийн газар ээлжит бусаар хуралдаж Үндэсний их баяр наадмыг нэг жилээр хойшлуулах шийдвэр гаргав. Баяр наадмыг хойшлуулж хэмнэсэн зардлыг эрүүл мэндийн салбарт зарцуулахаар болсон гэдгийг Ерөнхий сайдын хэвлэлийн төлөөлөгч Ч.Болортуяа мэдэгдэв.
Засгийн газар ийнхүү баяр наадмыг хойшлуулж, хэмнэсэн зардлаараа эрүүл мэндийн салбарыг санхүүжүүлнэ гэсэн шийдвэр гарсан боловч үүнтэй зэрэгцээд Ардын хувьсгалын 100 жилийн ойд зориулан Соёлын сайд Ч.Номин арван тэрбум төгрөгөөр 34 арга хэмжээг санхүүжүүлж байгаа тухай хэвлэлүүд мэдээлэв. Харин үүнийг үгүйсгэн Ч.Номин сайд өөрийн сошиал хуудсаар дамжуулан “Ардын хувьсгалын 100 жилийн ойн хүрээнд зохион байгуулагдах нэгдсэн арга хэмжээний зардалд 10 тэрбум төгрөг зарцуулах төсөв байсан билээ. Гэвч коронавируст цар тахлын тархалт өдрөөс өдөрт нэмэгдэж, хэн хүнгүй санаа зовниж байгаа энэ хүнд үед дээрх 10 тэрбум төгрөгийг эрүүл мэндийн салбарт, иргэдийн эрүүл мэндийг дэмжихэд зарцуулах асуудлыг Засгийн газар УИХ-д оруулахаар боллоо. Иймд төсвийн зориулалтыг өөрчлөхийн тулд Засгийн газар УИХ-д төсвийн тодотгол өргөн барих бөгөөд УИХ хэлэлцэн батлах юм. Хүн ардынхаа үндэсний нэгдмэл үнэт зүйлийг бэхжүүлэхийн төлөө манай яам ажиллах бөгөөд амаргүй цаг үеийг хамтын хүч, эв нэгдэл, хүндлэл ойлголцлоор даван гарцгаая” хэмээн 2021 оны зургадугаар сарын 24-нд нийтэлсэн байдаг юм.
Гэтэл энэ 10 тэрбум төгрөг эрүүл мэндийн салбар руу ороогүй, ихэнх нь төлөвлөсөн 34 арга хэмжээндээ зарцуулагдсан тухай мэдээлэл байна. Эдгээр 34 арга хэмжээний дөрөв нь тус бүр тэрбум төгрөг давсан санхүүжилттэй байсан бөгөөд бүр тодруулбал, Ардын хувьсгалын 100 жилд зориулсан уран сайхны кино бүтээх ажлыг эхлүүлэхэд нэг тэрбум 200 сая төгрөг, 21 аймгийг брэнджүүлэхэд нэг тэрбум төгрөг, Ардын хувьсгалын 100 жилийн ойн медальд нэг тэрбум төгрөг, бусад арга хэмжээ гэсэн багцаар нэг тэрбум 190 сая төгрөг төсөвлөсөн. Соёлын сайд Ч.Номингийн Ардын хувьсгалын 100 жилийн ойн хүрээнд зохион байгуулах нэгдсэн арга хэмжээнд зарцуулах 10 тэрбум төгрөгийн задаргааг хүснэгтээр харуулъя.
Соёлын сайд энэ мөнгийг эрүүл мэндийн салбарт зарцуулахаар шилжүүлнэ гэж сошиалаар мэдэгдэж байсан ч эхнээсээ эдгээр 34 арга хэмжээнд зарцуулсан баримтуудын гүйлгээ ил болсон. Эс бөгөөс гүтгэлэг гэвэл эрүүл мэндийн салбар руу эрх шилжүүлсэн баримтаа тайлагнана уу, Ч.Номин сайд аа!
О.Балдан-Очир
Сэтгэгдэл (8)