Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрийг орд газрынх нь хамт хувьчлах талаар УИХ хэлэлцэж байна. Хувьчлах шийдвэр гараагүй байгаа ч авах эзэд нь хэдийнэ тодорчээ. Үйлдвэрийг хувьчлах шийдвэр гарсан тохиолдолд Худалдаа хөгжлийн банкны ард байдаг МАН дахь хотын бүлэг авах гэнэ. Тус банк 2002 оны 12 дугаар сард 12,4 сая ам.долараар АНУ-ын “Жеральд металз” компани болон Швейцарь улсын “Лугано” банкны консорциумд хувьчлагдсан байдаг. Дуудлага худалдаа 12 сая доллароос эхлэн дуудагдсан боловч ердөө 400 мянгаар нэмэгдсэн байдаг. Хувьчилж авсан шинэ эздийн ард тухайн үед ерөнхийлөгч байсан Н.Энхбаяр байв. Энэ ажлыг гардан зохион байгуулсан хүн бол тухайн үеийн Монголбанкны ерөнхийлөгч О.Чулуунбат. Гар нийлж байсан хоёр түнжин хагарснаар уг банкыг өнөөдрийн шинэ эзэд нь 2006 оны 12 дугаар сард 72 сая доллароор худалдаж авсан билээ. Гэхдээ гартаа оруулах гээд алдсан Н.Энхбаярт 15 сая доллар өгч байж өөрийн болгосон юм гэдэг. Энэ банкны ТУЗ-ийн даргаар одоо шинэ баян сахал Эрдэнэбилэг (Баабар түүнийг яг ингэж бичсэн) гэдэг хүн ажилладаг. Нууц эзэд нь шадар сайд М.Энхболд, түүнийг тойрон хүрээлдэг улс төр, бизнесийн бүлэг. Тэд Дарханы үйлдвэрийг аваад зогсохгүй “Эрдэнэт”-ийг гартаа оруулахаар шийдсэн гэнэ. Үйлдвэрийн захирал Ч.Ганзоригийн оронд өөрийн талын Эрдэнэцогт гэдэг хүнийг томилох бэлтгэл ажлыг одоо ид хангаж байгаа бөгөөд үүнийгээ ч Ч.Ганзоригт хэлж ажлаа өнөө маргаашгүй өгөхийг сануулжээ. Харин Ч.Ганзориг “Ажлаа өгч болно. Гэхдээ он дуусгаад аваач” хэмээн гуйсан гэнэ. Төрийн өмчит компаний томилгоо улс төр, бизнесийн бүлгийнхэнд ногддог юм байна. Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр, “Эрдэнэт” ХХК М.Энхболдын бүлэглэлийн гарт орсоноор тус бүлэглэл эдийн засгийн хувьд бусдаасаа илүү хүчтэй болох юм байна.
Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрт сүүлийн жилүүдэд байнга улс төрийн томилгоо хийгдэж ирсэн байдаг. Анх 1996 онд тус үйлдвэрийн дэд даргаар томилогдсон Батгэрэл гэгч их хэмжээний мөнгийг нь аваад алга болсон. Түүнийг өдгөө гадаадад амьдардаг гэж ярьдаг. Тэрбээр уг албан тушаалд томилогдохоосоо өмнө тухайн үеийн МСДН-ын Тамгын газрын даргаар ажиллаж байсан юм. Мөнгө аваад зугатхаас гадна энэ нөхөр Төмөртэйн ордыг Баярцогт гэдэг хүнд худалдсан аж. Тэр хүнийг нь одоогийн Сангийн сайд С.Баярцогт мөн биш гэж маргадаг. Мөн биш алин нь ч байсан Баярцогт уг ордыг цаашаа Хятадын компанид худалдчихсан. Худалдан авсан хятадууд энд олборлолт явуулж хүдрийг нь урд хөршид завсар чөлөөгүй гаргаж байсан гэдэг. Энэ маргаан шүүхээр явсаар орд төрийн мэдэлд арайхийн эргэж ирсэнийг өнөөдөр хүмүүс мартаагүй байгаа байх аа.
Г.Эрдэнэбат
Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрийг орд газрынх нь хамт хувьчлах талаар УИХ хэлэлцэж байна. Хувьчлах шийдвэр гараагүй байгаа ч авах эзэд нь хэдийнэ тодорчээ. Үйлдвэрийг хувьчлах шийдвэр гарсан тохиолдолд Худалдаа хөгжлийн банкны ард байдаг МАН дахь хотын бүлэг авах гэнэ. Тус банк 2002 оны 12 дугаар сард 12,4 сая ам.долараар АНУ-ын “Жеральд металз” компани болон Швейцарь улсын “Лугано” банкны консорциумд хувьчлагдсан байдаг. Дуудлага худалдаа 12 сая доллароос эхлэн дуудагдсан боловч ердөө 400 мянгаар нэмэгдсэн байдаг. Хувьчилж авсан шинэ эздийн ард тухайн үед ерөнхийлөгч байсан Н.Энхбаяр байв. Энэ ажлыг гардан зохион байгуулсан хүн бол тухайн үеийн Монголбанкны ерөнхийлөгч О.Чулуунбат. Гар нийлж байсан хоёр түнжин хагарснаар уг банкыг өнөөдрийн шинэ эзэд нь 2006 оны 12 дугаар сард 72 сая доллароор худалдаж авсан билээ. Гэхдээ гартаа оруулах гээд алдсан Н.Энхбаярт 15 сая доллар өгч байж өөрийн болгосон юм гэдэг. Энэ банкны ТУЗ-ийн даргаар одоо шинэ баян сахал Эрдэнэбилэг (Баабар түүнийг яг ингэж бичсэн) гэдэг хүн ажилладаг. Нууц эзэд нь шадар сайд М.Энхболд, түүнийг тойрон хүрээлдэг улс төр, бизнесийн бүлэг. Тэд Дарханы үйлдвэрийг аваад зогсохгүй “Эрдэнэт”-ийг гартаа оруулахаар шийдсэн гэнэ. Үйлдвэрийн захирал Ч.Ганзоригийн оронд өөрийн талын Эрдэнэцогт гэдэг хүнийг томилох бэлтгэл ажлыг одоо ид хангаж байгаа бөгөөд үүнийгээ ч Ч.Ганзоригт хэлж ажлаа өнөө маргаашгүй өгөхийг сануулжээ. Харин Ч.Ганзориг “Ажлаа өгч болно. Гэхдээ он дуусгаад аваач” хэмээн гуйсан гэнэ. Төрийн өмчит компаний томилгоо улс төр, бизнесийн бүлгийнхэнд ногддог юм байна. Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр, “Эрдэнэт” ХХК М.Энхболдын бүлэглэлийн гарт орсоноор тус бүлэглэл эдийн засгийн хувьд бусдаасаа илүү хүчтэй болох юм байна.
Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрт сүүлийн жилүүдэд байнга улс төрийн томилгоо хийгдэж ирсэн байдаг. Анх 1996 онд тус үйлдвэрийн дэд даргаар томилогдсон Батгэрэл гэгч их хэмжээний мөнгийг нь аваад алга болсон. Түүнийг өдгөө гадаадад амьдардаг гэж ярьдаг. Тэрбээр уг албан тушаалд томилогдохоосоо өмнө тухайн үеийн МСДН-ын Тамгын газрын даргаар ажиллаж байсан юм. Мөнгө аваад зугатхаас гадна энэ нөхөр Төмөртэйн ордыг Баярцогт гэдэг хүнд худалдсан аж. Тэр хүнийг нь одоогийн Сангийн сайд С.Баярцогт мөн биш гэж маргадаг. Мөн биш алин нь ч байсан Баярцогт уг ордыг цаашаа Хятадын компанид худалдчихсан. Худалдан авсан хятадууд энд олборлолт явуулж хүдрийг нь урд хөршид завсар чөлөөгүй гаргаж байсан гэдэг. Энэ маргаан шүүхээр явсаар орд төрийн мэдэлд арайхийн эргэж ирсэнийг өнөөдөр хүмүүс мартаагүй байгаа байх аа.
Г.Эрдэнэбат
