
Энд Ш.Нарантуяа даргын мууг хэдэн хүн үзсэнийг сонирхуулахаас илүүтэй хөндөх ёстой хэд хэдэн асуудал байгаа юм. Таван настай хүү эцэгтээ заазуурдуулж, долоон настай хүүг хойд эцэг нь сэхээнд ортол зодоход, хүүхэд мориноос унаж нас барахад, жаахан охиныг төрсөн эх нь халуун хайчаар хайрахад Хүүхдийн төлөө үндэсний газар ямар ажил хийж, бяцхан үрсийн төлөө юу гэж дуугарав. Дахин хүүхдийн эрхийг зөрчсөн гэмт хэрэг гарахаас сэргийлж ямар арга хэмжээ авсан бэ?. Хүүхдээр овоглодог 700 гаруй байгууллага хаана байв. Үнэхээр энэ тохиолдолд Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг болох үндэсний хэмжээнд үйл ажиллагаагаа явуулдаг Хүүхдийн төлөө газраас ам асууж, ажлыг нь шалгах нь зүйтэй юм. Тав хүртэлх насны хүүхдийн эндэгдэл 2013 оны дөрөвдүгээр сард 117 болж, өмнөх оны мөн үеийнхээс найман хүүхдээр нэмэгдсэн тоо баримт байна. Жил ирэх бүр хүүхдийн эрхийг зөрчсөн гэмт хэргийн тоо өссөөр л байна.
Гэтэл Хүүхдийн төлөө үндэсний газраас ядаж л хороо, сум бүрт хүүхэд хамгааллын хамтарсан багийг байгуулж, иргэдийг идэвхтэй мэдээлэгч байлгах талаар арга хэмжээ авах ажлыг санаачилж чадахгүй байна шүү дээ. Уг нь хороо, дүүргийн нийгмийн байгууллагуудтай хүүхдийн асуудлаар жаахан л ойр ажиллавал хүчирхийлэлд өртөх хүүхдийн тоо буурах магадлалтай.
Гадны оронд бол хүүхдийг няслахад л хажуу айл нь холбогдох байгууллагад хандаж хүүхдийг улсын хамгаалтад шилжүүлдэг гэдэг. Түүн шиг хүүхдийн эрх зөрчигдсөн хэргийг тусгай утсанд даруй мэдээлж байх ажлыг хэлж байхыг идэвхтэй уриалвал ядаж л хүүхдийг тамлаж, зовоохоос урьдчилан сэргийлж чадах юм. Хүүхдийн эрх зөрчигдсөн хэргийг бүртгэдэг тусгай утсаа идэвхтэй ажиллуулах цаашлаад бүтэн нэг жил шинэчилдэггүй албан ёсны вэб сайтаа /http://www.nac.gov.mn// шинэчилдэг болмоор байна.
Хүний эрхийн байгууллагуудтайгаа нягт хамтарч ажиллахаас эхлээд Хүүхдийн төлөө үндэсний газарт хийх ажил их байна даа. Таван настай хүүхдийн асуудал бол ил болсон нь. Үүний цаана олон харгис эцэг, эх хүүхдээ зодож, тамлаж байгаа. Хүүхдийн эрхийн конвенцид хүүхдүүд өөрийн эрхээ мэдэж, шаардаж болох ба хүүхдүүд эцэг эх, багш болон бусад насанд хүрэгчдийн “өмч” бус хувийн болон нийгэм, эдийн засгийн эрхтэй гэдгийг онцгойлон тусгасан байдаг. Гэтэл монгол хүүхдүүд гэр бүлийн ядуурал, эцэг, эхийн арчаагүй байдал, томчуудын ашиг сонирхлын золиос болсоор л байна.
Хүүхэд бол -ХҮН! Тиймээс төрүүлж өсгөсөн гээд эцэг эх нь, ардын багш гээд багш нар, мах цусан төрөл юм гээд эмээ, өвөө, авга нагац, хол ойрын хамаатнуудын хэн нь ч "Алган боов" хүртээх эрхгүй. Хүүхэд бол томоогүй, энэ ертөнцөд нисэн ирээд танилцаж бүрэн дуусаагүй тэнгэрийн элч нар юм. Тэд алдана, хагална, эвдэлнэ. Торниж гүйцээгүй ч өөрийн гэсэн тархитай юм болохоор биднийхээр биш өөрийнхөөрөө хийх гэнэ. Тэр бүрд нь зодож шийтгэх эрх хэнд ч байхгүй. Эцэг эх байж чадахгүй, бяцхан амьтадыг зодохгүйгээр хүмүүүжүүлэх тархины бяргүй хүмүүс хүүхэддээ гар хүрдэг бол яг энэ өдрөөс болих хэрэгтэй. Хүүхдээс савраа тат. Эргэн тойронд чинь хүчирхийлэлд өсч өндийж байгаа хүүхэд байгааг мэддэг бол тэр бяцхан иргэний эрхийг хамгаалж дээр, дооргүй хөдлөх цаг нь болжээ.
Гэтэл Хүүхдийн төлөө үндэсний газраас ядаж л хороо, сум бүрт хүүхэд хамгааллын хамтарсан багийг байгуулж, иргэдийг идэвхтэй мэдээлэгч байлгах талаар арга хэмжээ авах ажлыг санаачилж чадахгүй байна шүү дээ. Уг нь хороо, дүүргийн нийгмийн байгууллагуудтай хүүхдийн асуудлаар жаахан л ойр ажиллавал хүчирхийлэлд өртөх хүүхдийн тоо буурах магадлалтай.
Гадны оронд бол хүүхдийг няслахад л хажуу айл нь холбогдох байгууллагад хандаж хүүхдийг улсын хамгаалтад шилжүүлдэг гэдэг. Түүн шиг хүүхдийн эрх зөрчигдсөн хэргийг тусгай утсанд даруй мэдээлж байх ажлыг хэлж байхыг идэвхтэй уриалвал ядаж л хүүхдийг тамлаж, зовоохоос урьдчилан сэргийлж чадах юм. Хүүхдийн эрх зөрчигдсөн хэргийг бүртгэдэг тусгай утсаа идэвхтэй ажиллуулах цаашлаад бүтэн нэг жил шинэчилдэггүй албан ёсны вэб сайтаа /http://www.nac.gov.mn// шинэчилдэг болмоор байна.
Хүний эрхийн байгууллагуудтайгаа нягт хамтарч ажиллахаас эхлээд Хүүхдийн төлөө үндэсний газарт хийх ажил их байна даа. Таван настай хүүхдийн асуудал бол ил болсон нь. Үүний цаана олон харгис эцэг, эх хүүхдээ зодож, тамлаж байгаа. Хүүхдийн эрхийн конвенцид хүүхдүүд өөрийн эрхээ мэдэж, шаардаж болох ба хүүхдүүд эцэг эх, багш болон бусад насанд хүрэгчдийн “өмч” бус хувийн болон нийгэм, эдийн засгийн эрхтэй гэдгийг онцгойлон тусгасан байдаг. Гэтэл монгол хүүхдүүд гэр бүлийн ядуурал, эцэг, эхийн арчаагүй байдал, томчуудын ашиг сонирхлын золиос болсоор л байна.
Хүүхэд бол -ХҮН! Тиймээс төрүүлж өсгөсөн гээд эцэг эх нь, ардын багш гээд багш нар, мах цусан төрөл юм гээд эмээ, өвөө, авга нагац, хол ойрын хамаатнуудын хэн нь ч "Алган боов" хүртээх эрхгүй. Хүүхэд бол томоогүй, энэ ертөнцөд нисэн ирээд танилцаж бүрэн дуусаагүй тэнгэрийн элч нар юм. Тэд алдана, хагална, эвдэлнэ. Торниж гүйцээгүй ч өөрийн гэсэн тархитай юм болохоор биднийхээр биш өөрийнхөөрөө хийх гэнэ. Тэр бүрд нь зодож шийтгэх эрх хэнд ч байхгүй. Эцэг эх байж чадахгүй, бяцхан амьтадыг зодохгүйгээр хүмүүүжүүлэх тархины бяргүй хүмүүс хүүхэддээ гар хүрдэг бол яг энэ өдрөөс болих хэрэгтэй. Хүүхдээс савраа тат. Эргэн тойронд чинь хүчирхийлэлд өсч өндийж байгаа хүүхэд байгааг мэддэг бол тэр бяцхан иргэний эрхийг хамгаалж дээр, дооргүй хөдлөх цаг нь болжээ.
Т.Энхэлээ
Сэтгэгдэл (22)