Хятадын хөрөнгө оруулалттай “Петрочайна дачин Тамсаг” компанийн монгол ажилчид ажил хаялтаа түр зогсоож, удирдлагуудтайгаа хэлэлцээр хийж байна. Гэсэн ч өчигдөр шөнийн 22.00 цаг хүртэл хуралдаад ямар нэгэн үр дүнд хүрээгүй байгаа юм. Хэлэлцээр хийх Хятадын талын удирдлагуудыг хүлээж байгаа бөгөөд энэ нь нэг талын цаг хожих гэсэн арга аж. Учир нь ямар нэг шийдвэр гаргая гэхэд эхлээд Хятадын талын нэгдүгээр хүн ирэх хэрэгтэй гэжээ. Ирсэн ч дахиад тэргүүн дэд Ерөнхийлөгч нь шийднэ гээд хойшлуулжээ.
Энэ хооронд олон хятад ажилчидтай үйлдвэрийн ажил хэвийн явагдаж байгаа бол монгол ажилчдыг хятадууд сүрдүүлсэн хэвээр байгаа юм. Өмнө нь мэдээлж байсанчлан монгол ажилчдыг ажлаа хийхгүй бол хэрэгт холбож, шоронд суулгана гэж сүрдүүлсэн. Харин орон нутгийн цагдаагийн ажилтан ирэхэд хоёр удаа буудуулсан гэх хятад ажилчин мэнд сууж байсан гэх. Мөн ажил хаялт эхэлсний дараа баахан хятадууд монгол ажилчдын байрыг дээрэмдэхийг завдсан байна. Энэ мэтээр өнгөрсөн хэд хоногт монгол ажилчдыг цалингаа нэмүүлэх гэсэн эсэргүүцлээ зогсоохыг шаардаж, дарамталсаар байна. Харин Дорнодын Засаг даргын зөвлөл ажил хаялт зарлаад зургаа хонож байхад өнөө өглөө хуралдаж “Монгол ажилдынхаа эрх ашгийг хамгаалж, дэмжиж ажиллах нь зүйтэй” гэсэн сүржин шийдвэрт хүрчээ. Гэсэн ч нөгөө эрх мэдэлтэй хятад тэргүүн дэд нь байхгүй учраас хэлэлцээр урагшлах боломжгүй болчихоод байгаа аж. Тиймээс гурав хоногийн дараа цалин нэмэх, ажлын цагийг багасгах талаар ямар нэгэн шийдвэрт хүрэхгүй бол монгол ажилчид дахин ажил хаяна гэдгээ мэдэгдлээ.
Энэ хооронд олон хятад ажилчидтай үйлдвэрийн ажил хэвийн явагдаж байгаа бол монгол ажилчдыг хятадууд сүрдүүлсэн хэвээр байгаа юм. Өмнө нь мэдээлж байсанчлан монгол ажилчдыг ажлаа хийхгүй бол хэрэгт холбож, шоронд суулгана гэж сүрдүүлсэн. Харин орон нутгийн цагдаагийн ажилтан ирэхэд хоёр удаа буудуулсан гэх хятад ажилчин мэнд сууж байсан гэх. Мөн ажил хаялт эхэлсний дараа баахан хятадууд монгол ажилчдын байрыг дээрэмдэхийг завдсан байна. Энэ мэтээр өнгөрсөн хэд хоногт монгол ажилчдыг цалингаа нэмүүлэх гэсэн эсэргүүцлээ зогсоохыг шаардаж, дарамталсаар байна. Харин Дорнодын Засаг даргын зөвлөл ажил хаялт зарлаад зургаа хонож байхад өнөө өглөө хуралдаж “Монгол ажилдынхаа эрх ашгийг хамгаалж, дэмжиж ажиллах нь зүйтэй” гэсэн сүржин шийдвэрт хүрчээ. Гэсэн ч нөгөө эрх мэдэлтэй хятад тэргүүн дэд нь байхгүй учраас хэлэлцээр урагшлах боломжгүй болчихоод байгаа аж. Тиймээс гурав хоногийн дараа цалин нэмэх, ажлын цагийг багасгах талаар ямар нэгэн шийдвэрт хүрэхгүй бол монгол ажилчид дахин ажил хаяна гэдгээ мэдэгдлээ.
Ер нь “Петрочайна дачин Тамсаг” компани Тамсагт хятад хүмүүсийг ажиллуулах сонирхолтой байдаг. Удахгүй мянга гаруй хятад ажилчид орж ирнэ гэх яриа ажилчдын дунд тархжээ. Монгол ажилчдыг эсэргүүцсэн дээр нь ажлаас нь гаргаад шинэ хүн авах санаа цухалзаж буйг үгүйсгэх аргагүй гэж эх сурвалж мэдээллээ. Хөдөлмөрийн хуулийн дагуу гадны хөрөнгө оруулалттай компанийн тодорхой хувийг монгол ажилчид эзлэх ёстой гэдэг. Тиймээс “Петрочайна”-гийнхан орон нутгаас дахиж ажилчин авах эс бөгөөс ажил хаялт зарласан 50 хүнийг ажиллуулах л болно. Угтаа асар их мөнгө эргэлдэж байдаг газрын тосны салбарын том компанийн хувьд тавьхан хүний цалинг нэмэхэд эрсдэлд орно гэж байхгүй. Харин ямар шалтгаанаар цалин нэмэх шаардлагыг эмзэгээр хүлээн авч, ажил хаяхад хүргэсэн нь сонин. Эсвэл монгол ажилчидгүй байсан ч манай ажил явсаар байх болно гэдгийг харуулах гээд байгаа хэрэг үү?
Тэд ийнхүү монгол ажилчдын хэлэлцээрийг сунжруулсаар, монгол ажилчидгүйгээр ажил нь үргэлжилсээр. Харин “Бид анхаарна” гэсэн Уул уурхайн яам, Газрын тосны дарга нар хаачив? Тэнд баахан хятадууд дунд дарамтлуулаад сууж байгаа монгол иргэдийнхээ талаар ямар арга хэмжээ авах гэж байна вэ?
Тэд ийнхүү монгол ажилчдын хэлэлцээрийг сунжруулсаар, монгол ажилчидгүйгээр ажил нь үргэлжилсээр. Харин “Бид анхаарна” гэсэн Уул уурхайн яам, Газрын тосны дарга нар хаачив? Тэнд баахан хятадууд дунд дарамтлуулаад сууж байгаа монгол иргэдийнхээ талаар ямар арга хэмжээ авах гэж байна вэ?
Сэтгэгдэл (4)