Сүүлийн үед Өвөрмонголын иргэд Монголын визийг дураараа олж өгч, БНХАУ-аас ажиллах хүч чөлөөтэй оруулж ирж байгаа тухай мэдээлэл ихээхэн дуулиан дэгдээж эхэллээ. Учир нь БНХАУ-аас ажиллах хүч чөлөөтэй оруулж ирнэ гэсэн зарын дагуу хэсэг эх оронч залуус явж эздийг нь илчилсэнээр энэ асуудал сөхөгдлөө. Тэдгээр өвөрмонголчууд БНХАУ-ын иргэдийг олон зуугаар нь оруулж ирж нэг хүнээс сая гаруй төгрөг хураан авдаг гэсэн юм. Тэгэхдээ “цагдаа болоод Гадаадын иргэн харьяатын асуудал эрхлэх газрынхан бидний талд байгаа. Санаа зоволтгүй. БНХАУ-ын ажилчин оруулж ирсэн танай байгууллагад бид шалгалт оруулахгүй байж чадна” гэх мэт олон том юм ярьсан байдаг. Монгол төрийг ингэж доромжилж байгаа Өвөрмонголын иргэдийг “Босоо хөх Монгол” бүлгэмийнхэн илэрүүлсэн талаараа саяхан хэвлэлийн бага хурал хийв.

    Тэдний ярианаас нэг зүйл ихээхэн анхаарал татаж байна. Монголын визийг чөлөөтэй олж өгч, цагдаа хийгээд Гадаадын иргэд харьяатынханыг аргалсан хэмээн мэдэгдэж буй өвөрмонголчууд “Дипломат 95” хэмээх төрийн өмчийн тэр тусмаа МУ-ын ГХЯ-ны мэдлийн байранд оффистой байжээ. Тусгаар тогтнолын талбайн хойно, “Бишрэлт” зочид буудалтай хаяа залгаа орших “Дипломат 95” хэмээх байрыг гадныхан андахгүй. Учир нь энэ байр бол ГХЯ-ны мэдлийн байр. Энд Монголын төрийн өмчийн ганц нэг аж ахуйн нэгжээс гадна гадаадын элчин дипломатууд байдаг. Тиймдээ ч гаднаа харуул хамгаалалттай, камертай. Зөвхөн гадныханд үйлчлэх зориулалттай татваргүй барааны дэлгүүртэй. Ийм чухал газар оффис өгөх хийгээд хүн оруулах эрхийг ГХЯ бүрэн мэддэг. Тэр тусмаа ГХЯ-ны сайдын зөвшөөрөлгүй энэ байранд ямар ч аж ахуйн нэгжийг оруулдаггүй гэж эх сурвалж мэдээллээ. Ийм газар өвөрмонголчууд байрлачихаад Монгол Улсын визийг хэдэн мянгаар нь даруулж, хятад ажилчдыг дураараа оруулж байгааг юу гэж ойлгох вэ? Үүнийг мэдээж өвөрмонголчууд дангаараа хийх ямар ч боломжгүй. Тиймээс ГХЯ-ны мэдлийн байранд суучихаад ийм хэрэг хийгээд байгаа нөхөдүүдийн цаана хамгийн түрүүнд ГХЯ-ны удирдлагууд байх өндөр магадлалтай юм. Түүнээс гадна нэг өвөрмонгол л гэхэд биедээ 10-аад гар утастай байсан гэж яригдсан. Нэг гадны хүн ийм олон гар утастай байна гэж юу гэсэн үг вэ? Тэгээд манай улсын хамгийн гайгүй гэгдэх 200 гаруй ордын А зөвшөөрлийг зарна гээд хувилчихсан хятадуудад зуучлах ажлыг амжуулж суусан нь бас нотлогдсон юм.  Сонирхолтой нь эдгээр 200 лиценүүдийн ихэнх нь Гадаад харилцааны сайд Л.Болдын гарын үсэгтэй байсан нь анхаарал татна. Тэрээр өмнө АМХЭГ-ын даргаар дөрвөн жил ажилласан юм. Тэгэхдээ л тийм лицензүүдийг олгож байж. Өнөөдөр Гадаад харилцааны сайд болсных нь дараа тус яамны мэдлийн байранд түүний гарын үсэгтэй лицензүүдийг дамлаад сууж байгааг бас юу гэж ойлгох вэ?

    Өөр нэг анхаарал татах зүйл бий. “Босоо хөх Монгол” бүлгэмийнхэний мэдэгдэж байгаагаар бол ГХЯ-ны мэдлийн байранд байсан өвөрмонголчууд алдарт Цогтын цагаан балгасыг лиценз болгоод авчихсанаа үзүүлжээ. Тэгээд түүнийгээ өндөр үнээр зарахаар танилцуулсан аж. Гадныхан Монголын баялагаас гадна түүх дурсгалын хосгүй газаруудыг нь лиценз хэлбэрээр худалдаж авчихаад зараад байгаа бололтой. Эцэстээ бид Цогтын цагаан балгасаа гадныханаас худалдаж авах нь л дээ. Үүнээс гадна өөр олон ийм түүхэн дурсгалт газруудыг лиценз нэрээр авсан байхыг үгүйсгэхгүй.

   Уг нь БНХАУ-аас ажиллах хүч авахыг Засгийн газар хуралдаанаар шийдвэрлэдэг. Ямар аж ахуйн нэгж хичнээн ажиллах хүч оруулж ирдэг тоо тодорхой байдаг. Гэтэл энэ нь албан ёсны ард түмэнд харуулах тоо болж таарлаа. Харин эрх мэдэлтнүүд ар хударгаар нь авлигал авч Хятад ажилчдыг бөөн бөөнөөр нь дураараа оруулж ирдэг болж таарах нь. МАН-ын үед л авлигал болохоо байсан тухай домог нийгэмд түгээмэл болсон. Тэгвэл энэ Засгийн үед төрийн мэдлийн байранд нь гадынхан суучихаад хууль, цагдаа, хил, гааль, гадаадын иргэд хариуцсан газрыг нь доромжлоод сууж байгааг юу гэж ойлгох уу? Харин ч авлигал хээл хахууль ил цагаандаа гарч байгаан биш үү?
Тиймээс энэ асуудлыг цагдаа, тагнуул, Гадаадын иргэд харьяатын газар шалгаж олон түмэнд үнэнийг мэдээлэх учиртай. Сүүлийн үед тун сайн ажиллаж байгаа АТГ-ынхан энэ асуудлын мөрөөр орох цаг боллоо.