Манай улсын эдийн засаг үндсэндээ элгээрээ мөлхчихөөд байгаа талаар эдийн засагчид ярьж байна. Үүний гол буруутанаар Н.Алтанхуягийн тэргүүлдэг Шинэчлэлийн засгийн газар тодроод байгаа. Улсын төсөв 20 хувиар тасарч, ам.долларын төгрөгтэй харьцах ханш 1600 давж, үнийн өсөлт улам хүчээ авч байна.  Харин энэ үед эдийн засагчид Н.Алтанхуягийн засгийн газарт хэд хэдэн чухал зөвлөгөөг өгөөд байна. Ер нь бонд болон төсвийн мөнгийг үр ашиггүй үрж, техник эдийн засгийн үндэслэлгүй зүйлд зарцуулан, уялдаагүй буруу бодлого явуулсан учраас л улсын эдийн засаг ийнхүү хүнд байдалд орсон гэж тэд дүгнэж байгаа юм.
    Мөн олон төсөл, хөтөлбөр хэрэгжилтийн явцдаа шаардлага хангахааргүй болж, эдийн засгийг унагаж байгаа тохиолдол ч байна.
   Тухайлбал орон сууцны найман хувийн хүүтэй зээл, сайд дарга нарын хэлээд байгаа шиг урт наслахгүй гэж эх сурвалжууд дуугараад эхэллээ. Өнөөдрийн байдлаар байрны үнэ 20-30 хувиар өссөн. Зах зээлд дөнгөж нэвтэрч эхэлсэн ипотекийн зээлийн тогтолцоог энэ удаад Засгийн газар, Төв банк хүч хавсран эрэлт, нийлүүлэлтийг давхар дэмжиж байгаа ч одоогоор орон сууцны метр.квадратын үнийг хазаарлаж чадахгүй байна. Үүний сул зайгаар нийлүүлэгч талаас орон сууцны үнийг хүссэнээрээ хөөсрүүлсээр.
   Өнгөрсөн зургадугаар сард найман хувийн хүүтэй орон сууцны зээлийн тууз хайчлах ёслол сүр дуулиантай эхэлснээс хойш хоёр сарын нүүрийг үзэж байна. Энэ хугацаанд гадаадаас орох хөрөнгө оруулалт буурсаар одоо бүр ч тодорхойгүй байдал үүсчихлээ. Анхнаасаа зах зээлд олигтой тоолчих валют байхгүй, тэр нь гадаадаас орж ирэх нь нэгэнт ховордчихсон байхад Засгийн газар олсон жаахан хөрөнгөө Төв банкаар дамжуулан арилжааны банкуудад тараачихсан байдаг.
     Асуудлын учир хаана байна вэ гэвэл орон сууцны найман хувийн хүүтэй зээлийг олгож эхлэх үед буюу өнгөрсөн зургадугаар сард ам.доллар 1392 төгрөг байсан. Харин одоо 1600 хол давчихлаа. Арилжааны банкууд бондын мөнгөөр орон сууны найман хувийн зээл төрөөж эхэлснээс хойш валютын ханш 15 хувиар өсчихөж. Тэгэхээр банкууд авсан зээлээ буцааж төлөхийн тулд ийм хэмжээний мөнгийг нэмж гаргахаас аргагүй болсонд байгаа юм.  
  Өнгөрсөн долоо хоногийн байдлаар л гэхэд валютын ханшийг далимдуулж орон сууцны үнийг 5-10 сая төгрөгөөр нэмсэн жишээтэй байна.
    Уг нь энэ орон сууцны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхийн тулд барилгын материалын нийлүүлэлтэд Засгийн газар Монгол банктай хамтран 350 гаруй тэрбум төгрөгийг гаргасан. Ингэхдээ ямар компаниудад 350 тэрбум төгрөгийн хуваагаад өгсөн талаар ямар ч мэдээлэл алга. Тус компаниудын нэрийг нууцлах биш ил болгох хэрэгтэй гэж иргэд Засгийн газраас шаардаж эхэллээ.   Үнэхээр байрны үнийг буулгаж чадахгүй бол энэ мөнгөө улсад буцааж өгөх хэрэгтэй.
Төсөв хүндэрсэн энэ үед ингэж ч болтугай зардлаа хэмнэх шаардлага энэ Засгийн газарт хэрэгтэй гэж байгаа юм.

   Барилгын материал үйлдвэрлэгч компаниудад олон сая төгрөгийн хөнгөлттэй зээл олгоод байхад орон сууцны үнэ нь эсрэгээрээ нэмэгдээд байгаа талаар эдийн засагчид болоод УИХ-ын гишүүд эхнээсээ шүүмжлээд эхэллээ. Тухайбал УИХ-ын гишүүн Р.Амаржаргал “8 хувийн зээл гэсээр байтал 80м2 байрыг баян хүн ч худалдан авч чадахгүй болтол үнэ нь өсжээ. Манай ажил нэг иймэрхүү л...” гэж хэлжээ.
    Анхнаасаа зөвхөн бэлэн болсон барилгад зээл олгоно гээд заачихсан байдаг. Гэтэл манайд баригдаж байгаа барилгууд нь хавар, зуныг дамнаж л баригддаг. Энэ хооронд ченжүүд нь ашиглалтад ороогүй барилгыг нь урьдчилж захиалаад үнийг нь хэд дахин хөөрөгдүүлж зарж байна.

   “Орон сууны зах зээлд мөнгө нийлүүлэх нь зөв боловч их хэмжээний мөнгө үнийн хөөрөгдөл бий болгож, цаашдаа хямрах эрсдлийг бий болгодог. Он гарснаас хойш Монгол банк бодлогын хүүгээ олон удаа буурууллаа. Өөрөөр хэлбэл, анх удаа бууруулснаас хойш үр ашиг нь сул байсан болоод л дахин дахин бууруулсан хэрэг. Их хэмжээний мөнгө зах зээлд гаргасан. Тэгэхээр одоо мөнгөний нийлүүлэлтийг хумих хэрэгтэй. Үгүй бол валютын ханшийн өсөлт улам даамжирч, төсвийн алдагдалтай харшсаар байдал хүндэрнэ” гэж эдийн ухааны доктор Ч.Хашчулуун хэлж байна.
 
    Ер нь тус зээлийг тооцоо судалгаа багатайгаар мөнгөний нийлүүлэлтийг нэмснээс өөрцгүй зүйл боллоо гэж ярих эдийн засагчид ч байна. Ингээд Н.Алтанхуягийн Засгийн газрын алдаатай бодлого, олон төсөл хөтөлбөрүүдийн нэг нь барилгын компаниудад 350 тэрбум төгрөгийг ямар ч хяналтгүйгээр тарааж орхисон хэрэг болж байна. Харин салбарын сайд нь “Иргэд тэвчээртэй байвал орон сууцны үнэ буурна” гэж хэлж байгаа юм. Бухын доодохыг харж үнэг турж үхнэ гэдэг шиг зургаан хувийн хүүтэй зээлийн орыг залгасан найман хувийн хүүтэй зээлийн үр дүн нь орон сууцны үнэ өсөх байсан гэж үү?