Чарльз Понзи 1882 онд мэндэлж, 1949 онд нас баржээ

Фрэнк Уильям Абагнель 1948 онд АНУ-д мэндэлжээ. Фрэнк Абагнель бол 1960-аад онд хуурамч чек үйлдэж, түүгээрээ таван жилийн турш 26 орон дамжуулан гүйлгээ хийж, 2,5 сая доллар завшсан нэгэн юм. Түүний амьдралаас сэдэвлэн бүтээсэн “Чаддаг юм бол намайг барь” уран сайхны киног уншигчид сайн мэдэх биз ээ. Тэр анхны луйвраа бага насандаа хийсэн бөгөөд эцгийнхээ мобайл карт ашиглан машин худалдан авч, шатахуун түгээгүүрийн газар хямд үнээр зарж байжээ. Эцэг нь энэ мөнгөөрөө төлбөрөө хийх ёстой гэдгийг тэр үед сайн ойлгоогүй байсан бөгөөд энэ үйлдэл нь эцэстээ луйвар хийх замруу түлхсэн гэдэг. Ээж нь түүнийг өсвөр насанд нь зөв замруу хөтлөхийн тулд дөрвөн сар өөр дээрээ байлгахаар шийдсэн байна. Ингээд тэр Нью-Йоркт нүүж ирсэнийхээ дараа луйврын үйл ажиллагаагаа явуулахын тулд ганцаараа амьдарч эхэлжээ. Фрэнкийн хамгийн алдартай залилангийн хэрэг нь банкны орлогын баримтыг хуурамчаар хэвлэж, нийт 40 мянган доллар авсан явдал юм. Хуурамч бичиг баримт ашиглан “Пэн Эм” онгоцны нисэгч хоёр жилийн турш хийж, дэлхий даяар чeлeeтэй аялсан байна. Онгоц газардах үед баригдсан боловч дүрээ өөрчлөн эмч болж, ямар нэгэн асуудал үүсгэлгүйгээр эмчийн ажлыг 11 сар хийсэн гэдэг. Мөн хуульч, багшаар ажилласан байна. Гэвч эцэстээ Францад баригдаж, шоронд 6 сарыг өнгөрүүлжээ. Түүний хэргийг Францаас Шведийн талд хүлээлгэн eгсөнөөр 6 сараас ч илүү хугацаагаар баривчлагдах болсон юм. Тэндээс амжилттай зугтаж, Америк руу аялахаар явж байгаад шоронд 12 жил хоригдох ял сонсчээ. Гэсэн хэдий ч шоронгийн нууц ажилтны дүрд зүсээ хувилан зугтаж амжсан байна. Тэр Нью-Йоркт байж байгаад дахиад л баригдаж, гянданд буцаад оржээ. Ердee тавхан жил ялаа эдлээд, АНУ-ын холбооны мөрдөх товчоо Засгийн Газрын эсрэг луйвар, залилангийн хэрэгт цалингүйгээр туслахыг санал болгосоноор дахин эрх чөлөөтэй болсон байна. Тэрээр одоо олон сая долларын хөрөнгөтэй бөгөөд “Abagnale and Associates” хэмээх санхүүгийн луйврын зөвлөгөө өгөх компанитай юм.

Чарльз Понзи 1882 онд мэндэлж, 1949 онд нас баржээ. Понзи АНУ-т суурьшсан Италийн цагаач бөгөөд улсынхаа түүхэн дэх хамгийн зартай луйварчин юм. Түүний нэр Понзи гэдгийг хүмүүс мэддэггүй бөгөөд өнөөдрийг хүртэл “Богино хугацаанд мөнгө хийгч” гэдэг нэрээрээ алдаршжээ. Түүний амьдрал худал хуурмагаар дүүрэн учраас намтарыг нь бүхэлд нь мэддэггүй аж. “Ром”-ын их сургуульд богино хугацаагаар суралцаж байгаад завсардсаныхаа дараа АНУ-ын Бостон хотруу халаасандаа 2 доллар 50 центтэй зугтаж ирж байсан гэдэг. АНУ-д ирсэн анхны жилүүдэд амьдралын хүнд хатуу болгоныг туулсаны эцэст нэгэн ресторанд ажиллах болсон ч удалгүй дампуурчээ. Дараа нь тэр Итали цагаагчдын ажиллуулдаг Канадын банкинд ажиллаж эхэлсэн байна. Түүний мэдлэг чадвар тэнд олон зүйлийг хийж гүйцэтгэхэд тусалжээ. Харамсалтай нь банк мөнгөө хулгайд алдсанаар хувьцаа эзэмшигчид нь хувьцаагаа татаж, хeрөнгө оруулагчдаа алдсан юм. Банкны эзэд Мексик рүү зугтаж, Понзи ажилгүй хоцров. Хуурамч чек үйлдсэн хэргээр олон жилийг шоронд өнгөрүүлж байхдаа тэрээр баяжих арга замаа тодорхойлсон байна. Нэгэн удаа шоронгийн гаднах амьдралд хөл тавьснаар, шуудангийн захианы хариу болох купоныг гадаадаас авах арга бодож олжээ. Тэр гадаадаас купоныг маш бага үнээр худалдан авч, /учир нь дайны дараа Vнэ нь тогтвортой байсан / АНУ-д буцаан зарсанаар 400 хувийн ашиг олж болохыг ойлгожээ. Энэ нь хуулийн дагуу хийгдсэн байна. Понзи найзууд, танилууд болон хVмVVсийг шуудангаар дамжуулан ашиглаж, 90 хоногийн дотор хоёр дахин eсгeж өгнө хэмээн мeнгe татаж эхэлсэн. Ингээд тэр дээд зиндааны хүн болохын тулд өөрийн брокер диллерийн компаниа байгуулжээ. Маш богино хугацаанд их хэмжээний хөрөнгe оруулалт авч, тансаг байшинд амьдарч байсан юм. Тэр итгэмээргүй их бэлэн мөнгө авч явдаг байсан боловч санхүүгийн тайландаа би мөнгө угааж байгаагүй, хурдан хугацаанд алдсан гэж мэдээлсэн байна. Түүний авсан доллар бүр тeлж барахгүй өрөнд оруулжээ. Мөнгийг аль болохоор эргэлдүүлж байсан ч Понзи эцэстээ дампуурчээ. Удалгүй хүмүүс түүнийг сэжиглэж, хэвлэлд сөрөг нийтлэл гарах болсон юм. Хүмүүс түүнээс мөнгөө шаардаж эхэлсэн. Дараа нь холбооны агентлагаас Понзигийн оффисийг хааж, татан буулгажээ. Тэндээс ямар ч хувьцааны баримт олдоогүй бeгeeд хүмүүсээс авсан бүх мeнгee алдсан байв. Түүний алдсан мөнгө хэдэн арван сая доллараар хэмжигдэнэ. Понзи шуудангийн системийг ашиглан залилан хийсэн хэргээр шоронд оржээ. Тэндээс нэг удаа зугтсан боловч ялаа эдэлж дуусгахаар шийдээд өөрөө буцаад орсон гэдэг. Эцэстээ Итали руугаа буцаж, ядуу тарчиг амьдарч байгаад 1949 онд нас баржээ.

Жозеф Вил 1877 онд төрж, 1975 нас эцэслэжээ. Жозеф Вил буюу “Шар жаал”
тухайн үеийнхээ хамгийн нэртэй луйварчин байсан юм. Тэр 8 сая доллар
хулгайлсан нь нэр нь цуурайхад нeлeeлжээ. Анх өр цуглуулах ажил хийж
байгаад хамтран ажиллаж байгаа хүмүүс нь өрөө цуглуулаад, мөнгөнийхөө
багахан хэсгийг хадгалдагийг мэдэж авсан байна. Вилд мөнгөнийх нь бага
хэсэг ирдэг учраас илчилдэггүй байлаа. Тэрээр мөн хуурамч гэрээ ашиглан
эмэгтэйчүүд, морин уралдаанд оролцогчид болон гэнэн итгэмтгий олон
нийтийг залилсан юм. Тэр ахиж дэвших тусмаа хувийн мэдээллээ өөрчилж,
нэгэн eдeр доктор Хенри Рьюл болжээ. Геологочдийн аяллыг зохион
байгуулсан томоохон газрын тосны төлөөлөгч хэмээн хуурамч баримт
бүрдүүлж, түлшний хөрөнгө оруулалт нэрээр их хэмжээний бэлэн мөнгө авсан
аж. Маргааш нь “Elysium Development” компаний захирал болж, гэм зэмгүй,
итгэмтгий хүмүүст газар амлаж, төлбөр нэрээр мөнгө завшжээ. Тэр
долларыг яаж хуулбарлахаа сайн мэддэг, хүмүүсийг сонирхлыг өдөөсөн зүйл
амладаг байсан учраас маш сайн химич байсан хэмээн таамагладаг. Тэр
долларыг олон хувь хэвлэж, нэгийг нь унагатал цагдаа хүрээд иржээ.
“Надтай холбоотой хүмүүс болон бусад луйварчид ямар нэгэн зүйл авахыг
хүсэхээрээ бусад хүмүүсийг юу ч биш гэж бодож эхэлдэг” гэж Вил
намтартаа бичиж байжээ.
Виктор Лустиг 1890 онд мэндэлж, 1947 онд нас баржээ. Тэрээр Эйффелийн
цамхагийг зардаг эр гэж алдаршжээ. Тэр Бохемиад тeрсeн боловч хожим нь
Парис руу нүүж, Парис, Нью-Йоркийн хооронд олон удаагийн аялал хийсэн
зальтай эр болжээ. Анх 100 доллах хэвлэдэг багаж хүмүүст үзүүлж, луйвраа
эхлүүлсэн байна. Нэг асуудал нь, тэр хүүүст тэрхүү багаж нь зургаан цаг
тутамд ганцхан доллар хэвлэдэг гэжээ. Энэхүү багажийг авахын тулд түүнд
олон хүн тус бүр нь 30 мянган доллараас багагй мөнгө өгч байсан гэдэг.
Vнэн хэрэгтээ, багажин дотор хоёр ширхэг жинхэнэ 100 долларын дэвсгэрт
нуусан бөгөөд нэгэн удаа машиныг цохиход, ганцхан хар цаас гарч иржээ.
Худалдан авагч нар үүнийг нь мэдэхэд Лустиг тэдний мөнгийг аваад
явчихсан байжээ.
1925 онд дайнаас эргэн ирсэнийхээ дараа Францад, Парис хотын
Эйффелийн цамхаг хосгүй зүйл болж байв. Лустиг сонин дээрээс энэ тухай
уншаад, хамгийн шилдэг санаагаа олсон гэдэг. Засгийн газрын
зөвшөөрөлтэйгээр цамхгийг дууриалган хийсний дараа, тэрээр хуучин металл
борлуулагч зургаан залуутай зочид буудалд нууцаар уулзжээ. Парис хот
энэ цамхгийг хадгалах боломжгүй учраас хаягдал болгохгүйн тулд зарах
хэрэгтэй гэж тайлбарлаад, нууц уулзалтаараа цамхгийг нүүлгэх энэ санааг
мэдвэл олон нийт бухимдах учраас бүгдээрээ ирээдүйд нууцаар уулзалт
гэрээ хийх ёстой гэж тэр ярьсан байна. Энэ нь итгэмээргүй санагдаж байгаа
ч, тухайн үед цамхгийг барьсан нь түр зуурын гэсэн ойлголт байсан бөгөөд
энэ үйл явдал цамхгийг барьснаас хойш 18 жилийн дараа болжээ. Лустиг
цамхгийг аялуулахын тулд лимузин машин хөлөглөсөн борлуулагч нарыг
авчээ. Тэдний нэг болох Эндри Поиссон тVVнд ятгуулж, их хэмжээний мeнгөө өгчээ. Тэрээр луйвардуулсанаа мэдээд цагдаад хэлэхээсээ маш их ичсэн байна.
Энэ хооронд Лустиг мөнгийг аваад зугтжээ. Нэг сарын дараа тэр Парист
эргэн ирж, луйврын ажлаа дахин хийсэн. Энэ үед цамхгийг зарсан тухай
цагдаад мэдэгдсэн боловч Лудвиг зугтаж амжжээ. Яг энэ Vед Лудвиг Ал
Капониг 50 мянган долларын хeрeнгe оруулалт хамтарч хийхийг ятгасан
байна. Тэр мөнгөө зооринд хадгалчихаад хоёр сарын дараа буцаж ирэхэд
хэлэлцээрээ цуцлачихсан байв. Капони Луистиг түүнд итгэл хүлээлгэж, 5000
доллар eгсeн нь сэтгэлийг нь хөдөлгөжээ. Лудвиг 1934 онд хууран
мэхлэсэн хэргээр ял сонссон байна. Тэрээр гэм буруугаа мэдVVлж, Алкатразад 20
жил хоригдох ялаар шийтгүүлсэн байна. 1947 онд Миссурид байдаг
Спрингпилдийн шоронд байхдаа уушгины хатгаагаар нас баржээ.

Жеорж Паркер 1870 онд тeрж, 1936 онд нас баржээ. Паркер Америкийн
түүхэн дэх цуутай луйварчдын нэг юм. Тэр Нью-Йоркийн олон нийтийн
дурсгалт газруудыг хайхрамжгүй жуулчдад зардаг байсан юм. Түүний дуртай
газар бол Брүклиний гүүрийг зарж байсан. Тэр хэдэн жилийн турш долоо
хоногт хоёр удаа зардаг байжээ. Замын хяналтын тэмдэглэгээ нь хүмүүсийг
ятгах сайхан завшаан болж байжээ. Нэгээс илүүгүй цагдаа гүүрэн дээрээс
юм худалдаж авдаг хүмүүсийг хөөх ёстой гэж хэлдэг байв. Мөн Мэдисоны
талбайн цэцэрлэг, Эрх чөлөөний хөшөө, Грантын бунхан, Урлагийн музейг
заржээ. Жеорж зарахдаа маш олон арга хэрэглэдэг байсан. Тэрээр Грантын
бунхаг зарахдаа ач хүүгээ зогсоодог байв. Тэнд ёстой чимээгүй вант улсаа
байгуулсан гэхэд болно. Зарах хууль ёсны эрхтэй, хуулийн дагуу өмчилж
байгаа гэдгээ нотлохын тулд хуурамч баримтуудыг үйлдвэрлэсэн юм. Паркер энэ
луйвраа гурван газар амжилттай явуулж, ятгаж чадсан байдаг. 1928 оны 12
сарын 17-нд ятгалгаа явуулж байгаад бүх насаараа хоригдох ял сонсчээ.
Тэрээр амьдралынхаа сүүлийн 8 жилийг торны цаана өнгөрүүлсэн бөгөөд
соёлын өвийг бусдад дамжуулан ашигласан юм: “Хэрвээ чи итгэвэл, би чамд
гүүр заръя” гэж хэлсэн үг нь алдартай.
Сэтгэгдэл (2)