
Өнгөрсөн долоо хоногт Засгийн газрын сайдууд хөдөө орон нутагт ажиллаж зарим нь аймгуудын битүү захуудын нээлтэнд оролцсон гэдгийг Ерөнхий сайд уулзалтын эхэнд онцоллоо. нийтдээ гурван аймаг битүү захтай болсон байна. Мөн Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг өчигдөр Орхон аймагт ажиллаад ирсэн тухайгаа товч дуулгалаа. Тэрбээр уг аймагт ажиллах үеэрээ Эрдэнэт үйлдвэрийн ажилтай танилцсан байна. Эрдэнэт үйлдвэр өнгөрсөн онд шахааны бизнесийг цэгцэлж, импортыг орлох бүтээгдэхүүнийг дэмжиж эхэлсэн байна. Ингэснээр 2013 онд тус үйлдвэр бараа бүтээгдэхүүний үнийн зөрүүнээс 38 тэрбум төгрөгийг хэмнэсэн аж. Тодруулбал, Эрдэнэт үйлдвэрийн агуулах гэж барааны цуглуулга шиг газарт хэзээ хэн хэрэглэх Эрдэнэтийн барааны агуулах гэж баахан барааны цуглуулга хэзээ хэн хэрэглэх нь тодорхойгүй байсан нийтдээ скалданд 130 гаруй тэрбум төгрөгийн бараа бүтээгдэхүүн материал байсныг 30-аад тэрбум төгрөгөөр багасгажээ.
Эрдэнэт үйлдвэр белазийн нэг ширхэг дугуйг 85 сая төгрөгөөр худалдаж авдаг байсныг 48 сая төгрөг болгосон байна. Нэг тн хүхэрт натрийн үнэ 680 доллар байсан бол 570 доллараар худалдаж авдаг болжээ. Мөн тус үйлдвэр 2011 онд импортоор 227 тэрбум төгрөгийн худалдан авалт хийжээ, үүний 8 хувийг нь дотоодын үйлдвэрлэгчдээс авч байна. Харин өнгөрсөн онд хийсэн нийт худалдан авалтын 15 хувийг дотоодын үйлдвэрийн бүтээгдэхүүн эзэлжээ. Энэ онд импортыг орлох бүтээгдэхүүний эзлэх хувийг 40 хувьд хүргэнэ гэсэн зорилт тавьж ажиллаж байгаа аж. Үүнийг Ерөнхий сайд өөрийн зүгээс сайшааж байгаагаа илэрхийллээ.
Харин валютын ханшийн өсөлт болон эдийн засагч үүсээд буй нөхцөл байдлын талаар “Монгол банк”-ны Ерөнхийлөгч Н.Золжаргал доорх тайлбарыг хэллээ. Түүний хэлж буйгаар валютын ханш өссөн нь хэд, хэдэн шалтгаантай гэлээ. Тухайлбал, сүүлийн таван жил дараалан гадаад худалдааны алдагдал ихтэй явж ирсэн төдийгүй экспортоо дэмжиж байгаагүй. Зөвхөн алт тушаалт гэхэд л жилдээ 3 тонноор буурсан байсан. Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт 2012 оны сүүл үеэс буурсан зэрэг нь ийнхүү эдийн засагт ачаалал өгсөн гэж тодорхойллоо. Гэхдээ 2014 оны эхний хоёр сарын эдийн засгийн үзүүлэлтийг авч үзвэл нааштай мэдээллүүд харагдах болсон. Жишээ нь, 2013 оны эхний хоёр сард гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт 214 сая ам.доллар байсан бол 2014 оны хоёр сарын байдлаар 280 сая ам.доллар болж өмнөх жилийнхээс өссөн дүн гарч байгаа гэв.
Уулзалтын үеэр "Монгол банк"-ны Ерөнхийлөгч Н.Золжаргалтай хийсэн ярилцлагыг удахгүй хүргэх болно.
Эрдэнэт үйлдвэр белазийн нэг ширхэг дугуйг 85 сая төгрөгөөр худалдаж авдаг байсныг 48 сая төгрөг болгосон байна. Нэг тн хүхэрт натрийн үнэ 680 доллар байсан бол 570 доллараар худалдаж авдаг болжээ. Мөн тус үйлдвэр 2011 онд импортоор 227 тэрбум төгрөгийн худалдан авалт хийжээ, үүний 8 хувийг нь дотоодын үйлдвэрлэгчдээс авч байна. Харин өнгөрсөн онд хийсэн нийт худалдан авалтын 15 хувийг дотоодын үйлдвэрийн бүтээгдэхүүн эзэлжээ. Энэ онд импортыг орлох бүтээгдэхүүний эзлэх хувийг 40 хувьд хүргэнэ гэсэн зорилт тавьж ажиллаж байгаа аж. Үүнийг Ерөнхий сайд өөрийн зүгээс сайшааж байгаагаа илэрхийллээ.
Харин валютын ханшийн өсөлт болон эдийн засагч үүсээд буй нөхцөл байдлын талаар “Монгол банк”-ны Ерөнхийлөгч Н.Золжаргал доорх тайлбарыг хэллээ. Түүний хэлж буйгаар валютын ханш өссөн нь хэд, хэдэн шалтгаантай гэлээ. Тухайлбал, сүүлийн таван жил дараалан гадаад худалдааны алдагдал ихтэй явж ирсэн төдийгүй экспортоо дэмжиж байгаагүй. Зөвхөн алт тушаалт гэхэд л жилдээ 3 тонноор буурсан байсан. Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт 2012 оны сүүл үеэс буурсан зэрэг нь ийнхүү эдийн засагт ачаалал өгсөн гэж тодорхойллоо. Гэхдээ 2014 оны эхний хоёр сарын эдийн засгийн үзүүлэлтийг авч үзвэл нааштай мэдээллүүд харагдах болсон. Жишээ нь, 2013 оны эхний хоёр сард гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт 214 сая ам.доллар байсан бол 2014 оны хоёр сарын байдлаар 280 сая ам.доллар болж өмнөх жилийнхээс өссөн дүн гарч байгаа гэв.
Уулзалтын үеэр "Монгол банк"-ны Ерөнхийлөгч Н.Золжаргалтай хийсэн ярилцлагыг удахгүй хүргэх болно.
Т.Хулан
Сэтгэгдэл (1)