Хууль, хяналтын байгууллагын хамтарсан баг нийтдээ 603 тэрбум төгрөгний хохиролтой Нэмүү өртөгийн албан татварын падаан хуурамчаар үйлдэх тохиолдлыг шалгаж байхад хэд хэдэн ноцтой хэргүүд илэрчээ.  Тухайлбал, Нэмүү өртөгийн албан падаан хуурамчаар бичүүлж тендер авдаг, татвар төлөхөөс зайлсхийж нэмүү өртөгийн падаан хуурамчаар бичүүлдэг хэргүүд илэрсэн байна. Үүнд,  Татварын ерөнхий газар болоод Улсын бүртгэлийн газрын албан тушаалтнууд ч  татагдан шалгагдаж  байгаа аж.

Тэгвэл дээрх хэргүүдийг шалгах явцад бас нэгэн хууль бус үйлдэл илчлэгдсэн байна. Тодруулбал, гадаадаас ажиллах хүч оруулж ирэх нэрийдлээр улсыг хохироож байсан гэмт үйлдлийг илрүүлжээ.

Өөрөөр хэлбэл, гадаадаас ажиллах хүч оруулж ирдэг компаниуд хуурамч бичиг баримт бүрдүүлж байсан хэргийн мөрөөр ЭЦГ-ын Эдийн засгийн гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтсийнхэн шалгаж, зарим компанид эрүүгийн хэрэг үүсгэсэн байдаг.  Гэвч үүнийг зарим нэр  бүхий байгууллагууд илт үгүйсгэж байсан ч цагдаагийн байгууллагаас “үнэн , бодит” гэдгийг нотолж байгаа юм.

ЦЕГ-ын хэвлэл мэдээллийн төвийн ахлах байцаагч, цагдаагийн ахмад Ё.Лхагвасүрэнгээс хэргийн талаар тодруулахад “Сүүлийн үед БНХАУ, БНВУ, БНАСАУ-ын иргэд Монгол улсад ажиллахаар олон тоогоор ирж байгаа бөгөөд уг гадаадын иргэдтэй холбоотой гэмт хэрэг зөрчлүүд ихээр бүртгэгдэж байна. Үүнтэй холбоотой ЦЕГ-ын зохион байгуулалттай гэмт хэрэгтэй тэмцэх газар 2012-2014 оны хооронд Хөдөлмөрийн яамны харьяа Хөдөлмөр эрхлэлт үйлчилгээний төв болоод аж ахуй нэгж байгууллага нь бусад холбогдох баримт бичгийг хуурамчаар үйлдэж дээрх гурван улсын иргэдийг олноор нь зохион байгуулалттайгаар, хууль бусаар Монгол Улсад оруулж ирж, хөдөлмөр эрхлүүлж байсныг нь илрүүлэн шалгаж байна. Уг хэрэгт төрийн байгууллагын албан тушаалтнууд холбоотой эсэхийг шалгаж байна. Мөн энэ хэрэгт Эрүүгийн хуулийн 233 дугаар зүйл буюу хуурамч бичиг баримт, тамга тэмдэг үйлдвэрлэх ашиглах, 158.1 зэргээр эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаж байна. Хэрэв хэрэгт төрийн албан хаагчид буруутай нь тогтоогдвол хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг 5-50 дахин нэмэгдүүлсэн төгрөгөөр торгох буюу 5 хүртэлх жилээр хорих ял онооно” гэв.

Харин ХАХНХЯ-наас дээрх хэргийг тодруулах гэсэн боловч “Манайх энэ тал дээр тайлбар өгөхгүй.  Хөдөлмөр эрхлэлт үйлчилгээний төвөөс асууж лавла” гэсэн юм. Харин ажиллах квотын талаар тодруулахад “Гадаадын иргэн харьяатын квотыг тогтоохдоо манай яамны сайд 30 доош хүнийхийг баталж өгдөг. Харин 30 дээш хүн оруулж ирэх бол Засгийн газраас шийдвэрийг гаргадаг” гэсэн юм.

Тиймээс манай сурвалжлах баг дээрх төвийг зорьж тайлбар авах гэсэн боловч энэ хэргийн талаар ам нээх  нэг ч албан тушаалтан байсангүй.

Уг нь ажилчид нь энэ хэргийн талаар мэдэж байгаа боловч дарга нарын зөвшөөрөлгүй юм ярьж болохгүй гэдгээ хэлж байв. Харин зөрчил гаргасан дээрх хэлтсийн даргыг удтал хүлээсэн ч албан өрөөндөө ирсэнгүй.
Уг нь Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөл дээр гадаадын иргэд нэг улсаас хэд байх вэ гэсэн квот байдаг аж. Тодруулбал, нэг улсын иргэд тухайн улсын хүн амын 5.1 хувиас хэтрэхгүй байна гэсэн тоо баримт байдаг байна.

Гэтэл компаниуд заасан квотын дагуу бусад улсаас ажилчид оруулж ирдэг ч танил тал, хуурамч бичиг баримтан дээр тулгуурлаж янз бүрийн аргаар тэдгээр иргэдийг ашиг олох хэрэгслээ болгодог байна. Өөрөөр хэлбэл, хуулийн дагуу ажиллах хүчин оруулж байгаа юм шиг цаасан дээр бичүүлээд, илүү хүн авчирж бусад компаниудад зуучлах нэрийдлээр худалддаг байна. Улмаар улсад төлөх татвараа ч худал бичиг баримтаар багасгадаг жишиг тогтжээ.
Тухайлбал, 150 ажилтантай компани 30 ажилчин оруулж ирнэ гэсэн квот байдаг. Гэтэл нэг ч барилга барьж үзээгүй хэрнээ нэр дээрээ компанитай этгээд 150 ажилтантай хэмээн бичиг баримт бүрдүүлж,  квотыг нь авч 30 хүн гаднаас оруулж ирдэг байна. Улмаар бусад компаниудад зардаг нь нотлогджээ. Мөн жуулчны визээр гаднаас иргэд оруулж ирж, бусад компанид зуучлан ашиг олох тохиолдол ч гардаг байна.

Энэ хэрэгт олон компаний нэр холбогдож байгаа ба их хэмжээний мөнгө  ч яригдаж байгаа гэдгийг цагдаагийн байгууллагаас онцолж байна.

Харин улсад төлөх татвараас зайлсхийж, хуурамч бичиг баримт бүрдүүлж, квотоо худал бичүүлсэн газруудын хэрэг нийгэмд нэлээн том цар хүрээг хамрах төлөвтэй.  Учир нь тухайн хэрэгт олон тооны байгууллага, компаниудаас гадна төрийн албан хаагчид ч холбогдсон юм.

"Цуврал 1"