Хятадын нийт хүн амын 75.8 хувь нь хятад үндэстэн авлигаас ангид засгийн газрыг байгуулж чадаж байна хэмээн харж буйг тогтоожээ.
Манай улс 2006 онд Авлигын эсрэг хуулийг баталж, дараа жил нь АТГ-ыг байгуулж, авлигыг цэвэрлэнэ гэснээс хойш найман жил өнгөрчээ. Хоёр засаг солигдсон энэ урт хугацаанд АТГ үнэхээр авлигатай тэмцсэн үү гэдэг асуултад хариулахад бэрх юм. Учир нь тэд юу хийсэн бэ гэдэг хэнд ч тодорхой бус байна.
Харин манай урд хөршийнд хоёр жил хагасын өмнөөс авлигатай тэмцэж эхэллээ. Хятадын ерөнхийлөгч Ши Жинпин 2012 оны сүүлээр засгийн эрхийг авснаас хойш авлигын түвшнийг 0 хувь хүргэх зорилготой кампанит ажлын эхлүүлэв. Улс орон болон намыг сүйрүүлж буй авлигыг хэрхэн цэвэрлэдгийг харуулна хэмээн амласан Ши Жинпин үнэхээр авлигыг цэвэрлэх улс төрийн шуургыг эхлүүлжээ.
Гурван жил хүрэхгүй хугацаанд Ши Жинпин авлигын хорт хавдрыг хэрхэн эмчилж байгаа тухай хэдхэн үр дүнг өгүүлье.
1. Хурган дарга нар ба төрийн албан хаагчдыг шалгах- Авлигын эсрэг аяныг эхлүүлснээс хойш жилийн дараа буюу 2013 он гэхэд БНХАУ-д нийт 182 мянган төрийн албан хаагчийг шалгажээ. Эдгээрээс 2133 хүнд холбогдох 1650 авлигын хэрэг үүсгэсэн бөгөөд 1406 хүнд намын болон захиргааны хариуцлага хүлээлгэсэн байна. Энэ бол үнэтэй бэлэг авсан, тансаг хурим болон оршуулгын ёслол хийсэн, албаны мөнгөөр үнэтэй аялал хийсэн, үндэслэлгүйгээр гадаад томилолт зохион байгуулсан, төрийн машиныг хувьдаа ашигласныхаа хариуд ял авсан хүмүүс юм.
2. Дунд шатны дарга нар- Ши Жинпин дунд шатны дарга нарыг ч зүгээр өнгөрүүлсэнгүй. Ардын их хурлын 18 төлөөлөгч авлигын хэргээр ажлаас чөлөөлөгдсэн байна. Харин 16 нь саналаараа хэргээ хүлээж ажлаа өгчээ.
3.Улс төрийн барууд- Авлигын эсрэг хувьсгал Хятадын улс төрийн “бар”-уудыг ч номхотгож чаджээ. Чунцин хотын коммунист намын хорооны дарга асан Бо Силай, тэрбумтан Лю Хан, Нийгмийн аюулгүй байдлын сайд асан Чжоу Юнкан, Армийн генерал гээд олон том баруудын хэргийн илчилж, заримыг холбогдох хүмүүсийн хамт цаазаар авч, заримынх нь хөрөнгийг улсад хурааж олон жилийн ял оноосон байна.
4.Төрийн өмчит компаниудын захирлууд- Өнгөрсөн хугацаанд төрийн өмчийн компаниудын 70 гаруй гүйцэтгэх захирлуудыг шалгалтад оруулсан байна. Харин энэ сард “China National Petroleum”, “China National Offshore Oil Corp”, “China Huaneng Group”, “State Grid Corp of China” болон “China Mobile Communications Corp” зэрэг төрийн өмчит компаниудын 26 гүйцэтгэх захирлыг нэмж шалгахаар төлөвлөж байна.
5.Мужийн дарга нар- Жи Шинпин бүх муж, аймгийн дарга нарыг шалгаж байна. Одоо ердөө Бээжин, Шанхай, Жилин, Фужиан, Төвд, Шинжаан болон Ниншиа Хуй хотын дарга нарыг шалгаагүй үлджээ.
6. Дотроосоо цэвэрлэх ажиллагаа- Түүний кампанит ажил эрх баригчдыг дотроосоо өөрсдийгөө цэвэрлэхэд хүргэж байгаа юм. Нэр хүндээ өсгөх зорилгоор амбицтай албан тушаалтнууд авлигын хэрэгт холбогдсон мэргэжил нэгтнүүдийнхээ мэдээллийг Ши Жинпинтэй хуваалцаж байна. Мөн шалгагдаагүй үлдсэн хүмүүсийг ч хурдан шалгахыг шамдуулах болжээ. Дээрх долоон хотыг хурдан шалгахыг Зежиань хотын экс дарга санал болгож, шаардлага хүргүүлснээс үүнийг харж болно.
7. Харьд зугтсан эрхмүүд- Ши Жинпин авлигын эсрэг цэвэрлэгээг хүн бүрт тэгш үйлчлэх ёстой хэмээх зарчим баримталж байна. Тэрээр шалгалтаас айж олон тэрбумыг аваад АНУ-д зугтсан эрхмүүдийг зүгээр өнгөрөөсөнгүй. Өнгөрсөн наймдугаар сард АНУ-ын албаныхантай уулзаж тус улсад их хэмжээний хөрөнгө цагаачилсан Хятад иргэдийн тухай мэдээлэл солилцох, тэднийг баривчлахад хамтран ажиллах гэрээ хийжээ. Энэхүү гэрээг цаашид хэд хэдэн оронтой хийхээ ч гарласан юм.
8.Авлигачдын гэр бүл ба хамсаатнууд- Гэр бүл гэдэг ойлголтыг Ши Жинпин шалгалт бүр дээр мартаагүй байна. Тэрээр авлига авсан нь нотлогдсон хэн бүхний гэр бүл, хамаатан садныг үлдээхгүйгээр шалгаж, өмч хөрөнгийнх нь угсаа гарлыг тодорхойлж байгаа юм. Үүний ачаар намын дарга нарын гэр бүлийн гишүүдийн тансаг хэрэглээ өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд 14.7 хувиар буурчээ хэмээн олон улсын санхүүгийн шинжилгээний “Fitch” агентлаг мэдээлсэн байна. Харин хурал чуулганд зарцуулах мөнгө 53 хувь, гадаад аялалын зардал 39 хувь, албаны машин худалдан авах зардал 10 хувиар буурсан байна.
9. Зохион байгуулалтын ажлууд- Энэ их шалгалт, баривчилгаа, зохион байгуулалт, шинэчлэлийн цаана бидний дурдаагүй маш олон ажил бий. Хамгийн сүүлд буюу өчигдөр л гэхэд Ши Жинпин хөрөнгө орлогын мэдүүлгээ худал бөглөсөн төрийн албан хаагчид болон төрийн өндөр албан тушаалтнуудыг аудитын шалгалтад оруулах захирамж гаргасан юм.
Хятадын ард түмний итгэл: Хятадын Нийгмийн шинжлэх ухааны академийн судалгаагаар тус улсын нийт хүн амын 75.8 хувь нь Ши Жинпиний ажлыг хятад үндэстэн авлигаас цэвэр засгийн газрыг байгуулж чадаж байна хэмээн харж буйг тогтоожээ. Тэр тусмаа төрийн албан хаагчдын 93.7, олон нитийн үйлчилгээний ажилчдын 88, салбарын мэргэжилтнүүдийн 73.1 болон бусад категорид хамаарах хүмүүсийн 75.8 хувь нь авлига үндсээрээ устаж байна гэж итгэж буйгаа хэлжээ.
Монголын ард түмний итгэл: Гэтэл манай АТГ өнгөрсөн найман жилийн хугацаанд ийм шинэчлэл, тийм ажил хийсэн гэх гарт баригдаж, нүдэнд үзэгдэх юм даан ч алга. АТГ-ын авдрын ёроолыг ухвал атга гурил л гарч ирнэ. Экс ерөнхийлөгч асан Н.Энхбаяр, Газрын тосны газрын дарга агсан М.Амарсайхан, УИХ-ын гишүүн Дондог тэргүүтэй хэдэн нөхдийг барьж хорьсон гэхээс өөр “гурил” алга. Гэхдээ эдгээр баривчилгаанууд Ши Жинпинийхтэй адил бүх нийтийг хамарсан шалгалтаас гарсангүй. Харин хэн нэгний даалгавар мэт хаанахын хэнбэгуайг ч гэнэт л баривчлаад явчихдаг.
Хятадад Авлигатай тэмцэх хороо авлигыг гурван жилд юу ч үгүй шахуу шүүрдэж байна. Бүр ширхэг ч тоос үлдээхгүй гэдгээ амласан. Гэтэл манайд АТГ авлигатай найман жил тэврэлдэж байна. Сүүлдээ Авлигатай тэмцэх газар уу? Авлига төвлөрүүлэх газар уу? гэдгийг ялгахаа байлаа.
АТГ шилэн дансандаа бичсэнээр 2014 оны хоёрдугаар улиралд л гэхэд 120 тэрбум төгрөг зарцуулахаар төсөвлөжээ. Хэдэн хүн ажилладаг, хэр их санхүүжилттэй нь тодорхойгүй, хийсэн ажил нь бүр ойлгомжгүй АТГ байх шаардлага байна уу?
Харин манай урд хөршийнд хоёр жил хагасын өмнөөс авлигатай тэмцэж эхэллээ. Хятадын ерөнхийлөгч Ши Жинпин 2012 оны сүүлээр засгийн эрхийг авснаас хойш авлигын түвшнийг 0 хувь хүргэх зорилготой кампанит ажлын эхлүүлэв. Улс орон болон намыг сүйрүүлж буй авлигыг хэрхэн цэвэрлэдгийг харуулна хэмээн амласан Ши Жинпин үнэхээр авлигыг цэвэрлэх улс төрийн шуургыг эхлүүлжээ.
Гурван жил хүрэхгүй хугацаанд Ши Жинпин авлигын хорт хавдрыг хэрхэн эмчилж байгаа тухай хэдхэн үр дүнг өгүүлье. 1. Хурган дарга нар ба төрийн албан хаагчдыг шалгах- Авлигын эсрэг аяныг эхлүүлснээс хойш жилийн дараа буюу 2013 он гэхэд БНХАУ-д нийт 182 мянган төрийн албан хаагчийг шалгажээ. Эдгээрээс 2133 хүнд холбогдох 1650 авлигын хэрэг үүсгэсэн бөгөөд 1406 хүнд намын болон захиргааны хариуцлага хүлээлгэсэн байна. Энэ бол үнэтэй бэлэг авсан, тансаг хурим болон оршуулгын ёслол хийсэн, албаны мөнгөөр үнэтэй аялал хийсэн, үндэслэлгүйгээр гадаад томилолт зохион байгуулсан, төрийн машиныг хувьдаа ашигласныхаа хариуд ял авсан хүмүүс юм.
2. Дунд шатны дарга нар- Ши Жинпин дунд шатны дарга нарыг ч зүгээр өнгөрүүлсэнгүй. Ардын их хурлын 18 төлөөлөгч авлигын хэргээр ажлаас чөлөөлөгдсэн байна. Харин 16 нь саналаараа хэргээ хүлээж ажлаа өгчээ.
3.Улс төрийн барууд- Авлигын эсрэг хувьсгал Хятадын улс төрийн “бар”-уудыг ч номхотгож чаджээ. Чунцин хотын коммунист намын хорооны дарга асан Бо Силай, тэрбумтан Лю Хан, Нийгмийн аюулгүй байдлын сайд асан Чжоу Юнкан, Армийн генерал гээд олон том баруудын хэргийн илчилж, заримыг холбогдох хүмүүсийн хамт цаазаар авч, заримынх нь хөрөнгийг улсад хурааж олон жилийн ял оноосон байна.
4.Төрийн өмчит компаниудын захирлууд- Өнгөрсөн хугацаанд төрийн өмчийн компаниудын 70 гаруй гүйцэтгэх захирлуудыг шалгалтад оруулсан байна. Харин энэ сард “China National Petroleum”, “China National Offshore Oil Corp”, “China Huaneng Group”, “State Grid Corp of China” болон “China Mobile Communications Corp” зэрэг төрийн өмчит компаниудын 26 гүйцэтгэх захирлыг нэмж шалгахаар төлөвлөж байна.
5.Мужийн дарга нар- Жи Шинпин бүх муж, аймгийн дарга нарыг шалгаж байна. Одоо ердөө Бээжин, Шанхай, Жилин, Фужиан, Төвд, Шинжаан болон Ниншиа Хуй хотын дарга нарыг шалгаагүй үлджээ.
6. Дотроосоо цэвэрлэх ажиллагаа- Түүний кампанит ажил эрх баригчдыг дотроосоо өөрсдийгөө цэвэрлэхэд хүргэж байгаа юм. Нэр хүндээ өсгөх зорилгоор амбицтай албан тушаалтнууд авлигын хэрэгт холбогдсон мэргэжил нэгтнүүдийнхээ мэдээллийг Ши Жинпинтэй хуваалцаж байна. Мөн шалгагдаагүй үлдсэн хүмүүсийг ч хурдан шалгахыг шамдуулах болжээ. Дээрх долоон хотыг хурдан шалгахыг Зежиань хотын экс дарга санал болгож, шаардлага хүргүүлснээс үүнийг харж болно.
7. Харьд зугтсан эрхмүүд- Ши Жинпин авлигын эсрэг цэвэрлэгээг хүн бүрт тэгш үйлчлэх ёстой хэмээх зарчим баримталж байна. Тэрээр шалгалтаас айж олон тэрбумыг аваад АНУ-д зугтсан эрхмүүдийг зүгээр өнгөрөөсөнгүй. Өнгөрсөн наймдугаар сард АНУ-ын албаныхантай уулзаж тус улсад их хэмжээний хөрөнгө цагаачилсан Хятад иргэдийн тухай мэдээлэл солилцох, тэднийг баривчлахад хамтран ажиллах гэрээ хийжээ. Энэхүү гэрээг цаашид хэд хэдэн оронтой хийхээ ч гарласан юм.
8.Авлигачдын гэр бүл ба хамсаатнууд- Гэр бүл гэдэг ойлголтыг Ши Жинпин шалгалт бүр дээр мартаагүй байна. Тэрээр авлига авсан нь нотлогдсон хэн бүхний гэр бүл, хамаатан садныг үлдээхгүйгээр шалгаж, өмч хөрөнгийнх нь угсаа гарлыг тодорхойлж байгаа юм. Үүний ачаар намын дарга нарын гэр бүлийн гишүүдийн тансаг хэрэглээ өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд 14.7 хувиар буурчээ хэмээн олон улсын санхүүгийн шинжилгээний “Fitch” агентлаг мэдээлсэн байна. Харин хурал чуулганд зарцуулах мөнгө 53 хувь, гадаад аялалын зардал 39 хувь, албаны машин худалдан авах зардал 10 хувиар буурсан байна.
9. Зохион байгуулалтын ажлууд- Энэ их шалгалт, баривчилгаа, зохион байгуулалт, шинэчлэлийн цаана бидний дурдаагүй маш олон ажил бий. Хамгийн сүүлд буюу өчигдөр л гэхэд Ши Жинпин хөрөнгө орлогын мэдүүлгээ худал бөглөсөн төрийн албан хаагчид болон төрийн өндөр албан тушаалтнуудыг аудитын шалгалтад оруулах захирамж гаргасан юм.
Тэнд тэмцэж ялж байхад, энд тэврэлдсээр ядарч байна
Хятадын ард түмний итгэл: Хятадын Нийгмийн шинжлэх ухааны академийн судалгаагаар тус улсын нийт хүн амын 75.8 хувь нь Ши Жинпиний ажлыг хятад үндэстэн авлигаас цэвэр засгийн газрыг байгуулж чадаж байна хэмээн харж буйг тогтоожээ. Тэр тусмаа төрийн албан хаагчдын 93.7, олон нитийн үйлчилгээний ажилчдын 88, салбарын мэргэжилтнүүдийн 73.1 болон бусад категорид хамаарах хүмүүсийн 75.8 хувь нь авлига үндсээрээ устаж байна гэж итгэж буйгаа хэлжээ. Монголын ард түмний итгэл: Гэтэл манай АТГ өнгөрсөн найман жилийн хугацаанд ийм шинэчлэл, тийм ажил хийсэн гэх гарт баригдаж, нүдэнд үзэгдэх юм даан ч алга. АТГ-ын авдрын ёроолыг ухвал атга гурил л гарч ирнэ. Экс ерөнхийлөгч асан Н.Энхбаяр, Газрын тосны газрын дарга агсан М.Амарсайхан, УИХ-ын гишүүн Дондог тэргүүтэй хэдэн нөхдийг барьж хорьсон гэхээс өөр “гурил” алга. Гэхдээ эдгээр баривчилгаанууд Ши Жинпинийхтэй адил бүх нийтийг хамарсан шалгалтаас гарсангүй. Харин хэн нэгний даалгавар мэт хаанахын хэнбэгуайг ч гэнэт л баривчлаад явчихдаг.
Хятадад Авлигатай тэмцэх хороо авлигыг гурван жилд юу ч үгүй шахуу шүүрдэж байна. Бүр ширхэг ч тоос үлдээхгүй гэдгээ амласан. Гэтэл манайд АТГ авлигатай найман жил тэврэлдэж байна. Сүүлдээ Авлигатай тэмцэх газар уу? Авлига төвлөрүүлэх газар уу? гэдгийг ялгахаа байлаа.
АТГ шилэн дансандаа бичсэнээр 2014 оны хоёрдугаар улиралд л гэхэд 120 тэрбум төгрөг зарцуулахаар төсөвлөжээ. Хэдэн хүн ажилладаг, хэр их санхүүжилттэй нь тодорхойгүй, хийсэн ажил нь бүр ойлгомжгүй АТГ байх шаардлага байна уу?
Д.Идэр
www.24tsag.mn
www.24tsag.mn





















































Сэтгэгдэл (18)