АН, МАН Засгийн эрх мэдлийг хуваасан шигээ сонгуулийг зохион байгуулах тендерийг ч бас хуваагаад эхэллээ. Сонгуулийн санал өгөх хуудсыг МАН-ын угшилтай “Мөнхийн үсэг” компани авчээ.

АН, МАН Засгийн эрх мэдлийг хуваасан шигээ сонгуулийг зохион байгуулах тендерийг ч бас хуваагаад эхэллээ. Хууль зүйн сайд Ц.Нямдорж УИХ-ын чуулганы үеэр Л.Гүндалай гишүүнтэй маргахдаа АН-ын гишүүн, сайд асангийн эзэмшдэг групп цахим иргэний үнэмлэхийн тендерийг хууль бусаар авсан гэсэн томоос том фактыг амнаасаа унагасан. Энэ нь ирэх сонгуулийг будлиангүй болгох “автоматаар санал тоолох” ажиллагаа эхнээсээ хуудуудтай явагдаж байгааг нийтэд зарлав. Тэгвэл сонгуулийн санал өгөх хуудсыг МАН-ын угшилтай “Мөнхийн үсэг” компани авчээ. Тус компаний захирал асан, өдгөө ТУЗ-ын даргаар ажиллаж байгаа Б.Батцэцэг нь МАН-ын тун идэвхитэй гишүүн юм. Идэвхитэйгээр барахгүй Нийгмийн Ардчилал Монголын Эмэгтэйчүүдийн Холбооны дэд ерөнхийлөгч. Мөн МАН-ын ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ү.Хүрэлсүхийн зөвлөх. Нэг үгээр хэлбэл “Мөнхийн үсэг” томоос том хөшүүрэгтэй компани юм. Хууль зүйн сайд Ц.Нямдорж сонгуулийн санал тоолох ажиллагаа болон цахим иргэний үнэмлэхийг хариуцан ажиллаж байгаа тул энэ компанид тендерийн эрх ямар замаар очсон тухай дүр зураг аяндаа бууж ирж байх шиг. Сонгуулийн санал тоолох хуудсын тендерийг хэзээ зарласан, нийт хэдэн төгрөгийн гэрээ хийсэн зэргийг тодруулахаар бид "Мөнхийн үсэг" ХХК-ий ТУЗ-ын дарга Б.Батцэцэг рүү утас цохисон боловч тэрбээр илт булзааруулан хариулт өгсөнгүй. Түүнд хариулах хариулт байсангүй юу? Эсвэл хариулах ёсгүй байв уу?
Хууль зүйн сайд болон СЕХ-ныхон сонгуулийн санал тоолох машиныг Монголд нийлүүлэхээр болсон АНУ-ын “Dominion Voting Systems” компани сонгосон гэж тайлбарлаж байгаа юм. Гэсэн ч энэ бол хангалтгүй тайлбар. Энэ тендер хэзээ зарлагдсан, хэдэн компани оролцсон гэх зэрэг нээллтэй мэдээлэл хэрэгтэй байгаа юм. Сонгуулийг машинаар тоолох нь тийм ч баталгаагүй гэдгийг ОХУ-ын ерөнхийлөгчийн сонгууль бэлхэн харуулсан билээ. В.Путины талынхан санал тоолох хуудсыг машинд хэд хэдээр нь зэрэг хийж байгаа нь камерт ил тод бичигдснийг интернэтээр олон арван хүн харсан. Тиймээс ч В.Путиныг эсэргүүцэгчдийн эгнээ өргөжсөөр байна. Тэгвэл бид ирэх УИХ-ын сонгуулийг булхайгүй явуулах гол хөшүүрэг гэж үзэж байгаа цахим иргэний үнэмлэх, санал тоолох машин, саналын хуудасдаа гайгүй сайн хяналт тавих хэрэгтэй болжээ. Үгүй бол саяхан МоАХ-ны залуучуудын анхдугаар чуулган дээр Хэнтий аймгийн төлөөлөгч “... зэвсэг бариад босохоос өөр аргагүй” гэж хэлсэн үг биелэх магадлалтай. Нэгэнт МАН, АН хоёр сонгуулийн санал тоолох ажлыг найртай сайхан хувааж авсан тул үүний төлөөсөнд хариуцлагаа ч бас хамт үүрэх болж байна. Үүнийг эртнээс нэхэж, ой тойндоо саная.
Сэтгэгдэл (1)