Японы сэтгүүлч Хараюүки Айкавагийн бичсэн нийтлэлд Монголын талаас ГХЯ-ны зөвлөх А.Ундраагийн нэр байн байн гарч байсан билээ. Түүний нэр дурдагдаад зогсохгүй цөмийн хог хаягдлыг булшлах талаар Засгийн газар хичээн ажиллаж байгаа гэж хэлсэн. Түүнээс хойш цөмийн энергийн асуудал яригдах болгонд тэрбээр хэвлэлээр гардаг болсон. Дуусдаггүй яриа нэвтрүүлгээр орж УИХ-ын гишүүдтэй мэтгэлцсэн, олон улсын хурал зөвлөгөөн зохион байгуулсан гэх зэргээр энэ салбарт хийсэн ажил цөөнгүй. Энэ мэтээр түүнийг “таньдаг” болж байгаа ч намтрыг нь бид мэдэхгүй. Тиймээс А.Ундраа гэж хэн бэ гэдгийг танилцуулъя.

   Агваанлувсангийн Ундраа. Улаанбаатар хотын Налайх дүүрэгт 1973 онд мэндэлжээ. Боловсролтой уурхайчин, багшийн гэрт төрсөн тэрбээр гүнзгийрүүлсэн сургалттай дунд сургуулийн анхны төгсөгчийн нэг МУИС-т физикч мэргэжил эзэмшжээ. 1996 онд Итали улсад Физикийн дээд энергийн олон улсын төвд нэг жилийн дипломын ажил хийсэн. 1998-2002 оны хооронд Америкийн Каролина мужийн Ралэйн их сургуульд докторын зэрэг хамгаалжээ.

    Дараа нь Стэнфортын их сургуулийн олон улсын хамтын ажиллагаа хариуцсан төвийн зочин профессороор ажиллаж байсан юм. Шинжлэх ухаан, эрдэм шинжилгээний зүтгэлтэн А.Ундраагийн гэр бүл мөн л судлаачид, эрдэмтэд байдаг аж. Нөхөр Дүгэрсүрэнгийн Дашдорж доктор зэрэгтэй. Том хүү Д.Балжинням нь Стэнфордын их сургуулийн оюутан. Гурван дүүтэй бөгөөд бүгд эрдмийн зэрэгтэй. Хүдрээ, Идрээ, Индраа гэдэг аж.

   Монгол улсад “МонАме” хэмээх шинжлэх ухааны төв байгуулсан, захирлаар ажилладаг. www.monamescience.org Олон улсын ураны хөгжил, цөмийн эрчим хүчний эргэлт, цөмийн задрал, хамгаалалтаар судалгаа хийдэг. Нийтлэл, тэмдэглэл, шүлэг яруу найраг сонирхдог.

   Улс төр болон төрийн албанд 2008 оноос эхлэн оржээ. ГХЯ-ны тусгай үүрэг гүйцэтгэгч байсныхаа дараа сайд Г.Занданшатарын зөвлөх болсон. Энэ үед түүний нэр Японы болон дэлхийн хэвлэлээр цөмийн хог хаягдал булах байгууламжийн асуудалтай холбогдон тарж эхэлсэн юм. Харин саяхнаас ЭБЭХ-ний яамны зөвлөхөөр ажиллаж байгаа. Энэ нь түүний цөмийн эрчим хүчний асуудал дараагийн шатандаа орсны илэрхийлэл ч байж болох. Хэрэв үнэхээр ерөнхийлөгч хүртэл цөмийн эрчим хүч ашиглахгүй гэж НҮБ-ын чуулганд хүртэл хэлж байгаа нь үнэн бол А.Ундраагийн ажил хэрэг энэ хүрэхгүй. ГХЯ-ны тусгай үүрэг гүйцэтгэгчээс буцаад цөмийн судлаач, эрдэмтэн гэдэг карьер дээр буух байсан билээ.

   Америкийн судалгааны төвдөө хамгийн залуу эрдэмтэнд тооцогддог бөгөөд 34-36 настайдаа ажиллаж байжээ. Харин энэ салбараар Монголдоо анхны мэргэжилтэн гэхэд болно. Манай улс ураны нөөцөөр дэлхийд 13-т ордог, 65 сая тонн урантай гэдэг. Гэхдээ болзошгүй нөөц нь нэг сая гаруй тонн гэж үздэг. Тэрбээр цөмийн эрчим хүчний судалгаа хийдэг байсан бол хожим бодлогын судалгаа хийж эхэлснээр төрийн өндөр албан тушаалд ажиллах боломжтой болсон аж.

  Ингээд зогсоогүй Монголын цөмийн энергийн газрын дарга болох санаархалд хэт автсан тухай хэвлэлээр гарсан. А.Ундраа өөрөө дарга болж чадахгүй болохын цагт нөхөр Д.Дашдоржийг ч зүтгүүлсэн гэж дээрх нийтлэлд дурдсан байна.

     Мөн өөр нэг блогч Амарлин хэмээх иргэн түүнийг “Бусад орны тухай судалгаа, бэлтгэл ажил хангаагүй байж цөмийн энергийн салбар луу ханцуй шамлан орсон юм уу” гэж асуусан. Учир нь А.Ундраа уг иргэнд хандсан захидалдаа “Хятадын талаар бичвэл сайн байна. Ялангуяа, Юмэн, Жианөүан, Ланзхоу, Баотоу дах facility-гийн талаар судлах хэрэгтэй байгаа юм. Одоогоор энэ талаар судлах хүн хүчний бололцоо манайд муу байгаа” гэж хэлж байжээ.

    Энэ мэтээр түүний хийж байгаа ажил, хийсэн ажлыг тоймлон өгүүлж болох юм. Харин яг одоо хийж байгаа ажлыг нь уншигч та асуухыг хүсвэл undraa98@gmail.com мэйл хаягаар нь холбогдохыг зөвлөе.