-
2017 оны 8 сарын 15
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Туркменстан Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Чинар Таджиевна Рустамоваг өнөөдөр хүлээн авч уулзлаа.
Уулзалтын эхэнд Элчин сайд Ч.Рустамова Туркменстан Улсын Ерөнхийлөгч Гурбангулы Бердымухаммедовоос Монгол Улсын Төрийн тэргүүнээр сонгогдсонд нь баяр хүргэн Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулгад ирүүлсэн талархлын захидлыг гардууллаа. Мөн ирэх есдүгээр сард Туркменстан Улсын нийслэл Ашхабад хотноо болох Азийн тоглолтын урилгыг гардуулсан юм.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга хариу талархал илэрхийлээд, төлөвлөсөн ажил их байгаа тул Азийн тоглолтод оролцож амжихгүй гээд Монгол Улсаас оролцох баг тамирчдаа дэмжинэ гэдгээ илэрхийллээ.
Тус наадамд нийт 64 орны баг тамирчид оролцох бөгөөд Монгол Улсаас 183 тамирчин оролцохоор болсон нь БНХАУ-аас оролцох тамирчидтай эн тэнцэх тоо юм гэдгийг Элчин сайд Ч.Рустамова онцолж байлаа.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга энэ 2017 онд хоёр орны хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 25 жилийн ой тохиож буйг тэмдэглээд, ирэх 4 жилд Монгол Улс, Туркменстан Улсын уламжлалт харилцааг өргөжүүлэн хөгжүүлэхэд хамтран ажиллана гэдгээ илэрхийлэв. Туркменстан Улс байгалийн баялгаа зохистой ашигладаг туршлагыг Монголын тал анхаарч үзэх, тус улс сүүлийн жилүүдэд эрчимтэй хөгжиж, 134 тэрбум ам.долларын хөрөнгө оруулалт хийх том төслүүд зарлаж байгаа нь мөн анхаарч судлахуйц ажил мөн гэдгийг тэмдэглэв.
Туркменстан Улсын талаас Монгол Улсад БНХАУ-ын нутгаар дамжуулан байгалийн хий нийлүүлэх боломжтой, мөн Монгол Улсаас мах авах боломжтой зэрэг ажил хэрэгч саналуудыг илэрхийлж байв. Монголын ноолууран бүтээгдэхүүн ч гадаад зах зээлд эрэлттэй байгааг Элчин сайд Ч.Рустамова онцолсон юм.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга бизнесийн салбараас төрсөн хүн Монгол Улсын Төрийн тэргүүн болсны хувьд Туркменстаны талаас ажил хэрэгч саналууд тавьж буйд талархал илэрхийлэв.
Уулзалтын төгсгөлд Элчин сайд Ч.Рустамова Туркменстан Улсын Ерөнхийлөгч Гурбангулы Бердымухаммедов Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулгыг тааламжтай цагтаа Туркменстан Улсад айлчлуулахаар урьсан болохыг уламжлав. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга урилгыг талархан хүлээж авлаа.
-
2017 оны 8 сарын 15
Том намд том “дайн” дэгдэж байх зуур нэг угшилтай МАХН-д жижиг гэлтгүй асуудал нь дуулиан болж гишүүд дэмжигчдийнх нь анхаарлын төвд оржээ. Тус намыхан байс гээд л хуулиар бол авилга харин тэднийхээр бол авлага авдаг. Гэвч хяслантай юм шиг нөгөөхөө авч байгаад газар дээрээ баригддаг нь тус намыхны ёс болсон гэлтэй. Хоёр ч үйлдэл нь шүүхээр тогтоогдож, шийдвэрлэгдэв.
-
2017 оны 8 сарын 15
Цагдаагийн Ерөнхий Газрын Эрүүгийн Цагдаагийн Албанаас Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 2017 оны ээлжит сонгуульд
-
2017 оны 8 сарын 15
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Монголын бизнесийн зөвлөлөөс “Blue sky” зочид буудалд зохион байгуулсан гадаад, дотоодын хөрөнгө оруулагчид болон бизнес эрхлэгчдийн уулзалтад өнөөдөр оролцлоо.
Уулзалтын эхэнд зохион байгуулагчдын зүгээс Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга бол татвар төлж, хүмүүс цалинжуулж, аж ахуй эрхэлж ирсэн туршлагатай хүн гэдгийг онцлон уулзалтад оролцогчдод түүнийг товч танилцуулав.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга уг уулзалт дээр хэлсэн үгэндээ “Эрхэм бизнес эрхлэгчид, ажил хэрэгч анд нөхөд, хатагтай, ноёд та бүхэнд энэ оройн мэнд хүргэе.
Монголын бизнесийн зөвлөл сар бүр ийм уулзалт зохион байгуулдаг. Энэ уулзалтыг зохион байгуулж байгаа Монголын бизнесийн зөвлөлийнхөнд талархал илэрхийлье. Миний бие Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөр сонгогдож тангараг өргөөд 34 хонож байна. Үүнээс хойш анх удаа олон нийтийн байгууллагынхантай уулзаж байна.
Бизнесийн зөвлөлийн уулзалт нь Монгол Улс дахь хөрөнгө оруулалтын гадаад, дотоод орчин, хууль зүйн орчинг зохистой болгох талаар хуралдаж байгаа гэж ойлгож байна. Хөрөнгө оруулалтын талаар, хууль эрх зүйн орчинг сайжруулах талаар та бүхнээс бас санал гарна гэж найдаж байна.
Сая болсон Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгууль бол Монгол Улс дахь гадаадын хөрөнгө оруулалт, бизнесийн орчинг сайжруулах, тогтвортой бодлого гаргах, бизнесийн хумигдсан орчинг дэлгэрүүлэх, томруулах хүсэлт ард түмэнд байгааг илэрхийлсэн гэж бодож байна.
Нэгдүгээрт, гадаад бодлогын тал дээр олон санал ирдэг. Монгол Улс нэгдмэл гадаад бодлоготой байх ёстой гэсэн зарчим дээр би хатуу байна. Ерөнхийлөгчийн бодож байгаа гадаад бодлого, Гадаад харилцааны яамны бодож байгаа гадаад бодлого гэсэн зүйл байхгүй.
Сонгуулийн үеийн, нам хоорондын асуудал, олон ургалч үзэл зэрэг бол манай дотоод асуудал юм. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн хувьд миний бие Засгийн газартайгаа гадаад бодлого дээр нэгдмэл бодлоготой байна. Гадаад орнуудын Элчин сайд нар, гадаадын хөрөнгө оруулагчдын төлөөлөл уулзалтад ирсэн учраас би гадаад бодлогын асуудлыг нэгдүгээрт ярьж байгаа юм.
Хоёрт, бизнесийн орчинг өргөжүүлж, хумигдсан бус, дэлгэрүүлж томруулсан дотоод эдийн засгийг тэлэх бодлогыг Засгийн газартайгаа ярилцаж, хамтарч хэрэгжүүлнэ. Миний бие бизнес эрхлэгчийн хувьд 1990 онд нийгэм солигдсоны дараа ганзагын худалдаанаас үйлдвэрийн захирал хүртэлх дунд давхаргын замыг туулсан. Ийм учраас бизнес эрхлэгчид надтай нэг сэтгэлтэй, хамтарч ажиллана гэсэн бодолтой байгаарай гэж хэлье.
Бизнесийг судалгааны үндсэн дээр хийдэг гэдгийг бизнес эрхлэгчид та бүхэн сайн мэднэ. Өнгөрсөн хугацаанд би гурван удаа УИХ-д сонгогдож хууль тогтоогчоор ажилласан. Энэ хооронд хоёр удаа Засгийн газарт орж ажилласан. Энэ туршлага, судалгаан дээрээ үндэслэж хэдэн санал хэлье.
Зам тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайдаар 2008-2012 онд дөрвөн жил ажилласан. Ингэхдээ Монголын 21 аймгийг Улаанбаатартай авто замаар холбох зураг төслийг Азийн хөгжлийн банкны санхүүжилтээр хийлгэсэн. Энэ бол нэлээд том ажил. Мөн Замын-Үүдээс Алтанбулагийг холбосон 1100 км хурдны авто замын зураг төсөл, судалгааг хийлгэж батлуулсан. Энэ бол БНХАУ, ОХУ-ын хоорондын худалдааны эргэлтэд хамгийн дөт зам. Уралын нуруунаас нааших ОХУ-ын иргэд, Замын-Үүдэд төвлөрсөн худалдааны эргэлтийн хооронд маш богино хугацаанд худалдаагаар хангах транзит төсөл юм.
Бизнес эрхлэгчид, хөрөнгө оруулагчдад судалгааны үндсэн дээр зураг төсөл хийгдсэн ийм бэлэн материал байгаа гэдгийг би үүгээр хэлж байгаа юм.
Өөр нэг том төсөл бол төмөр замын төсөл юм. Монгол Улс далайд гарцгүй, хоёрхон хөрштэй. Ийм нөхцөлд төмөр зам бол Монгол Улсын бизнесийн орчинг томруулж сайжруулахад хамгийн том гарц учраас УИХ-аар 2010 онд төмөр замын төслийг оруулж батлуулсан. Энэ нь эхний ээлжинд 460 км төмөр зам, түүн дээр 1800 км, нийтдээ Монгол оронд ОХУ, БНХАУ-ыг холбосон гурван хөндлөн транзит, нийт 5000 орчим км төмөр замын зураг юм.
Үүний 1800 орчим км төмөр замын ажлын зургийг судалгаатай нь хамт “Маккензи” гэдэг компаниар хийлгэсэн. Агаарын замын хувьд бодлогыг нь гаргасан учраас би энд бизнесийн тал дээр ярих зүйл байхгүй.
Мөн 21 аймгийн төвийг шинээр төлөвлөж, зураг төсөл гаргах ажил руу орсон. Эхлээд Баянхонгор аймгийг жишиг болгохоор тус аймгийн төвийг шинээр байгуулах зураг төсөл рүү орсон. Зуун мянган айлын орон сууц хөтөлбөр мөн эхлээд явж байна. Мөн дагуул “Майдар хот” гэж 400 мянган хүн амьдрах шинэ хотыг Улаанбаатар хотын ойролцоо байгуулахаар Германы өндөр түвшний архитекторчдоор зургийг нь зуруулж бэлэн болгосон. Хөрөнгө оруулахад бэлэн байна.
Дараагийн салбар бол ХАА. ХАА бол манай орхигдсон бөгөөд хамгийн том салбар. Өнөөдөр 60 сая малтай гэдэг боловч мах, арьс, ноос, ноолуураа зарж чадахгүй байгаа. Би үүнийг мартагдсан салбар гэж байгаа юм.
Би Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн хувьд Засгийн газартай хамтарч ХАА-н салбарыг бодлогын хувьд уул уурхайтай зэрэгцэхүйцээр гаргаж ирнэ гэсэн үзэл бодолтой байна. Жил бүр бид 10 сая орчим ширхэг арьс ширийг хагас боловсруулж буюу бараг түүхийгээр нь, нэмүү өртөг шингээлгүй экспортолдог.
Дэлхийн ноолуурын 30 хувийг Монгол Улс түүхий эдээр нь гаргадаг гэдэг боловч өнөөдөр энэ салбар бодлогын хэмжээнд дэмжигдээгүй. Дандаа арилжааны зээлээр ноолуурын үйлдвэрүүд ажилладаг учраас босч хөл дээрээ зогсоход хэцүү. Ихэнх ноолуурыг түүхийгээр БНХАУ руу экспортолдог.
Арьс шир боловсруулах үйлдвэрийн судалгааг Испанийн дизайнер, архитекторчдоор хийлгэсэн. Нийтдээ 300-400 сая орчим ам.доллараар жилд 10 сая орчим ширхэг арьсыг хагас боловсруулж, түүнээс бэлдэц бэлдэж Европ руу экспортолно гэсэн бэлэн төсөл бий.
Хөрөнгө оруулагчид, бизнес эрхлэгчдийг тодорхой бодлогын хэмжээнд урт удаан наслуулах зорилготойгоор Засгийн газартай хамтарч ажиллана гэсэн хатуу бодолтой байна. Учир нь, өнөөдөр манай бизнесийн орчин маш хумигдмал, улс төр, бизнесийн бүлэглэлүүд үүсчихсэн байгаа.
Үүгээр яриагаа өндөрлөж, асуулт, хариултад оръё” гэлээ.
Уулзалтын үеэр бизнес эрхлэгчид, хөрөнгө оруулагчид Монгол Улсын Ерөнхийлөгчтэй чөлөөтэй ярилцаж, олон асуултад хариулт авсныг товчлон хүргэе.
Оролцогчдын зүгээс Монгол Улсын татварын орчин ойлгомжгүй, олон улсын татварын стандарттай зөрчилддөг. Энэ асуудалд Ерөнхийлөгчийн байр суурь ямар байгааг сонирхлоо. Энэ тухайд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга “Ажилгүйдэл, ядуурал гамшгийн хэмжээнд хүрсэн. Энэ асуудлыг шийдэхэд хөрөнгө оруулалт чухал. Гэтэл дотоодын хөрөнгө оруулагчдыг татварын бодлогоор дэмжих шаардлага гардаг. Хамгийн гол нь, татварын бодлого ойлгомжтой, тодорхой байх ёстой. Хөрөнгө оруулагчдын хувьд хөгжсөн орнуудад дөхөж очоосой гэж энэ бодлогын тухайд хүлээлт байгаа байх. Тэдний хүсч байгаа энэ асуудалд анхаарч хамтраад саналаа тусгаад хуулийн төсөл санаачлаад ажиллаж болох юм” гэв.
Монгол Улсын макро эдийн засгийг хэрхэн дүгнэж байгаа болон Монгол Улсын эдийн засаг сэргэсэн эсэх талаархи асуултад Монгол Улсын Ерөнхийлөгч хариулахдаа “Том бизнесийн орчин манайд алга, эдийн засгийн орчин маш хумигдмал байна. Үнэндээ манай эдийн засаг сүүлийн 20-иод жил унтаа байна, сэргээ ч үгүй, унаа ч үгүй. Нүүрсний үнээс л хамаарсан үзүүлэлт. Нүүрсний үнэ өсөхөөр эдийн засаг өслөө, нүүрсний үнэ унахаар Монголын эдийн засаг уналаа гэж үзэх бол өрөөсгөл ойлголт. Саяын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн сонголт бол Монголын эдийн засгийг сэргээгээч гэсэн сонголт гэж ойлгож байгаа. Энэ танхимаас бүгдээрээ эдийн засаг сэргэнэ гэсэн итгэл үнэмшилтэй гарцгаана шүү. ”
Уул уурхайн эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын талаар Монгол Улсын Ерөнхийлөгч ямар бодлого баримтлах тухайд мөн оролцогчид сонирхсон юм. “Уул уурхайн салбарыг дэмжинэ. Стандартын технологи, стандартын гэрээ хэлцэл л байх ёстой гэсэн зарчим баримтална. Уул уурхайн салбарт маш их хэмжээний мөнгө яригдаж байдаг учраас улстөрчдийг худалдан авч өөрсдөдөө ашигтай шийдвэр гаргуулах, авлига өгөх гэх мэт асуудлаас болгоомжлох хэрэгтэй гэж үзэж байна” хэмээн Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга хариулав.
-
2017 оны 8 сарын 14
УИХ-ын Тамгын газрын төсөл хэлэлцүүлэгч баг өнөөдөр (2017.08.14) Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн талаарх зургаа дахь хэлэлцүүлгийг Өвөрхангай аймгийн Хархоринд суманд зохион байгууллаа.
Өвөрхангай аймгийг гурван бүсэд хувааж хэлэлцүүлгийг зохион байгуулж байгаа бөгөөд говийн бүсийн хэлэлцүүлгийг Баянгол суманд, төвийн бүсийн хэлэлцүүлгийг Арвайхээр хотод зохион байгуулсан билээ.
Хангайн бүсийг хамарсан өнөөдрийн хэлэлцүүлэгт Өвөрхангай аймгийн Хархорин, Зүүнбаян-Улаан, Бат-Өлзий, Хужирт, Есөнзүйл сум, багийн Засаг дарга, Засаг даргын Тамгын газрын ажилтнууд, ИТХ, ИНХ-ын төлөөлөгчид зэрэг албан хаагч болон сум, багийн иргэдийн төлөөлөл зэрэг 111 хүн ирсэн байлаа.
УИХ-ын Тамгын газрын зөвлөх Б.Мөнхцэцэг, ахлах зөвлөх С.Доржханд, Үндсэн хууль судлаач, Монгол Улсын Бага хурал, УИХ-ын гишүүн асан Ц.Товуусүрэн нар төслийн талаарх таван багц асуудлын хүрээнд танилцуулга хийсэн юм.
Хэлэлцүүлэгт иргэдийн төлөөлөл өргөнөөр оролцож, уг төслийн талаар санал, бодлоо чөлөөтэй хуваалцлаа. Тухайлбал, Есөнзүйл сумын нэгдүгээр багийн иргэн Ч.Ганхүү “Багийн Засаг даргыг сонгодог байхыг санал болгож байна” гэсэн бол Хархорин сумын ИТХ-ын тэргүүлэгч Д.Лхагвабуд “Төрийн албан хаагчдын ачааллыг жигд болгож, багийн Засаг даргыг төрийн албан хаагч болгох хэрэгтэй” гэх саналуудыг хэлж байлаа.
Өвөрхангай аймагт болсон гурван бүсийн хэлэлцүүлэгт иргэдээс олон давтагдаж байгаа хэд хэдэн саналд: Хоёр танхимтай парламент байгуулж, хууль тогтоох байгууллага хоорондын хяналтыг сайжруулах, УИХ-ын гишүүнд нэр дэвших иргэний хуульд заасан насыг 5-10 жилээр нэмэх, томилогддог болон сонгогддог албан тушаалтныг, тухайлбал, УИХ-ын гишүүн, бүх шатны Засаг дарга нарыг эгүүлэн татах эрхийг ард түмэнд олгох, хариуцлага тооцох, Үндсэн хуульд улс төрийн намын тухай шинэ заалт нэмэх зэрэг асуудлыг хөндөж байлаа. Харин Засгийн газрын түвшинд одоогийн төсөлд дурьдагдсан таван яамны нэрийг Үндсэн хуульд зааж оруулахыг учир дутагдалтай, нэрлэвэл бүх яамдыг нэрлэх үгүй бол тоог нь тогтоож цаашид арваас илүүгүй яамтай байхыг онцолж байв. Мөн одоогийн төсөлд байгаа Засгийн газрын гишүүдийн гуравны нэг нь “давхар дээлтэй” байж болно гэснийг Ерөнхий сайдаас бусад нь “давхар дээл”-тэй байхыг хориглох санал иргэдээс олон гарч байсан юм.
Өвөрхангай аймгийн бүсчилсэн гурван хэлэлцүүлэгт нийт 459 иргэн оролцож, 398 иргэн саналын хуудас бөглөсөн байна гэж УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээлэв.
-
2017 оны 8 сарын 14
Монгол Улсын сайд, ЗГХЭГ-ын дарга Ж.Мөнхбат Бүгд Найрамдах Турк Улсын Гааль, худалдааны дэд сайд Фатих Чифчи нарын төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзаж, эдийн засаг, бизнесийн хамтын ажиллагаа болон хамтран ажиллах ямар шинэ орон зай байгаа зэрэг асуудлаар санал солилцлоо.
Монгол Улсын сайд, ЗГХЭГ-ын дарга Ж.Мөнхбат “Монгол-Турк хоёр улсын хамтын ажиллагаа ялангуяа, эдийн засаг, бизнесийн хамтын ажиллагаа шинэ шатанд гарах шаардлага зүй ёсоор гарч байна. Худалдааны эргэлтийг 250 сая ам.долларт хүргэх зорилт байгаа. Хоёр улсын ХАҮТ, бизнесийн танилцах уулзалт, форум зохион байгуулахад Засгийн газрын зүгээс дэмжлэг үзүүлэхэд бэлэн.
Турк улс арьс, нэхий шир боловсруулалтаараа дэлхийд өндөр түвшинд ордог. Монгол Улс арьс шир, түүхий эд элбэгтэй. Энэ тал дээр хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх боломжтой. Мөн Монгол Туркийн хамтын ажиллагаанд хөдөө аж ахуй, зам тээвэр, аялал жуулчлал, хөнгөн үйлдвэр, хөрөнгө оруулалт гэсэн голлох 5 салбар байгаа гэж харж байна” гэлээ.
БНТУ-ын Гааль, худалдааны дэд сайд Фатих Чифчи “Бид Монгол Улсын гааль, худалдааны байгууллагатай хамтарч ажиллах, үйл ажиллагааг нь төгөлдөржүүлэхэд хувь нэмрээ оруулахад бэлэн. Мөн жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн хүрээнд гар урлал зэрэг салбарт хамтран ажиллах боломж бий” гэлээ.
Хоёр улсын Засгийн газар хоорондын комиссын хурал ойрын хугацаанд болох товтой байгаа. Энэ хурлаар өнөөдрийн ярилцсан асуудлуудыг хэлэлцэж, ажил хэрэг болгох боломжтойг талууд хэлж байлаа гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
-
2017 оны 8 сарын 14
Хэлэлцүүлгийг нээж Дундговь аймгийн ИТХ-ын дарга С.Сүхбаатар хэлсэн үгэндээ “Манай аймгийн хувьд сумдыг бүсчлэн Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцүүлгийг гурван суманд зохион байгуулж, ард иргэдэд танилцуулна. Эрдэнэдалай, Сайнцагаан, Говь-Угтаал сумдад хэлэлцүүлэг болох юм. 1992 онд Үндсэн хуулийг шинэчлэн батлахад бидний дийлэнх нь хүүхэд байсан бол өнөөдөр эрийн цээнд хүрч Үндсэн хуульдаа нэмэлт, өөрчлөлт оруулахад санал бодлоо өгөх боломжтой болжээ” хэмээн онцлов.
Хэлэлцүүлгийг УИХ-ын Тамгын газрын Эдийн засгийн байнгын хорооны зөвлөх Ж.Батсайхан хөтөлж, зөвлөх Л.Батмөнх, Д.Мягмарцэрэн, Н.Мөнхзэсэм нар хуулийн төслийн нэмэлт, өөрчлөлтөд тусгасан Улсын Их Хурал, Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Монгол Улсын Засгийн газар, Шүүх эрх мэдэл, Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж түүний удирдлага сэдвээр илтгэл, танилцуулга хийлээ. Тухайлбал, зөвлөх Ж. Батсайхан “Бид одоогийн мөрдөж байгаа ардчилсан Үндсэн хуулийг 25 жил даган мөрдөж байна. Энэ хугацаанд Үндсэн хуульд зохих ёсны өөрчлөлт оруулах талаар бүх төвшинд ярьсан. Тодруулбал, улс төрийн намууд, төрийн болон төрийн бус байгууллагууд удаа дараа эрдэм шинжилгээний бага хурал хийсэн. Өмнө нь УИХ-ын гишүүд хэд хэдэн удаа Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төслийг санаачилж байсан. Хамгийн сүүлд 2015 онд УИХ-д нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг өргөн барьсан. 2016 онд шинэ Засгийн газар үйл ажиллагааны хөтөлбөртөө Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах талаар тусгасан. Энэ хүрээнд Засгийн газраас анх Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах ажлын хэсгийг Ерөнхий сайдын захирамжаар байгуулж ажиллуулсан юм. Ажлын хэсэг бүх аймаг, орон нутагт уулзалт зохион байгуулж, судалгаа хийж, санал, дүгнэлт гаргасан. Үүний зэрэгцээ УИХ-ын гишүүд Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн талаар ажлын хэсэг байгуулан ажиллаад, УИХ-аас Зөвлөлдөх санал, асуулгын тухай хуулийг баталсан. Уг хуулиар улс орны эрх ашигтай холбоотой томоохон асуудлаар ард нийтийн дунд санал, асуулга явуулах зорилготой. Ялангуяа Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулахаар бол юун түрүүнд ард нийтийн дунд санал, асуулга явуулахаар тусгасан. Энэ хүрээнд Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг долоон үе шаттай хэлэлцүүлэхээр шийдвэрлэсэн юм. Одоо тав дахь шатны хэлэлцүүлэг болж байна” гэлээ.
Хэлэлцүүлгийн үеэр Эрдэнэдалай сумын иргэн С.Мөнхбаатар “Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах цаг нь болсон. Миний хувьд Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн 60.2 дугаар зүйл заалтыг дэмжиж байгаа. Учир нь, баг, хорооны Засаг даргыг ард иргэдээсээ сонгодог нь олон талын сөрөг үзүүлэлттэй болох нь харагдаж байна. Хэн олон ах, дүүтэй нь багийн Засаг даргаар сонгогдож байна. Тиймээс цаашид сумын Засаг дарга нь багийн даргаа сонгодог болох нь зөв гэж үзэж байна. Мөн багийн Засаг дарга нь боловсролтой, төрийн мэргэшсэн албан хаагч байх хэрэгтэй” гэсэн юм.
Хөдөө орон нутагт нутаг дэвсгэр засаг захиргааны асуудлаар шийдвэрлэх маргаан нэлээдгүй байдаг юм байна. Энэ талаар Адаацаг сумын иргэн Н.Лхагваа “Сүүлийн үед сумд хооронд газрын маргаан их гарах боллоо. Энэ нь нүүдэлчин бидэнд нэлээд төвөгтэй болж эхэлж байна. Хил залгаа аймаг, сумдад энэ төрлийн маргаан их гарч байгаа учраас Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтөөр энэ асуудлыг шийдвэрлээсэй гэж хүсч байна” гэсэн бол Эрдэнэдалай сумын иргэн А.Дашдаваа “Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн 57 дугаар зүйлд Улсын чанартай хот байгуулах гэж тусгасныг дэмжиж байна. Томоохон хотууд эдийн засаг, төсвөө бие даан бүрдүүлдэг. Улсын чанартай хот байгуулах нь олон талын ач холбогдолтой. Иймээс цаашид томоохон, хүн ам ихтэй аймаг, сум хот болох хэрэгтэй. Энэ томоохон хотууд нь оршин суугчдадаа үйлчилдэг, захирагчийн ажлын албатай байвал сайн байна” гэлээ.
Хэлэлцүүлэгт Хулд, Луус, Дэлгэрхангай, Эрдэнэдалай, Адаацаг сумын төрийн захиргаа, нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын ажилчин, албан хаагч, ард иргэд зэрэг нийт 150 гаруй хүн оролцож саналаа хэллээ гэж УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
-
2017 оны 8 сарын 14
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга өнөөдөр Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах ажлын хэсгийн гишүүн, УИХ-ын гишүүн Д.Лүндээжанцан, Г.Занданшатар, Ж.Батзандан нарыг өнөөдөр хүлээн авч уулзлаа.
-
2017 оны 8 сарын 14
УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүүг намаасаа хөөгдсөн гэх мэдээлэл гарсан талаар бид мэдээлсэн билээ. Доляа Чимэддорж гэх иргэн өөрийн фэйсбүүк хуудсаараа дамжуулан
-
2017 оны 8 сарын 14
УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүүг намаас нь хөөсөн тухай Доляа Чимэддорж гэх иргэн өөрийн фэйсбүүк хуудсаараа дамжуулан мэдээлсэн.
-
2017 оны 8 сарын 14
УИХ-ын Тамгын газрын төсөл хэлэлцүүлэгч баг Өвөрхангай аймгийн хоёр дахь бүсчилсэн хэлэлцүүлгийг өнөөдөр (2010.08.13) Арвайхээр хотод зохион байгууллаа.
Хэлэлцүүлэгт Өвөрхангай аймгийн Арвайхээр, Нарийнтээл, Хайрхандулаан, Баруунбаян-Улаан, Уянга, Тарагт, Өлзийт сумдын төрийн захиргааны болон нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын албан хаагч, иргэдийн төлөөлөл хүрэлцэн ирсэн юм.
Хэлэлцүүлгийг нээж Өвөрхангай аймгийн Засаг дарга Г.Ганболд, УИХ-ын Тамгын газрын Мэдээлэл, хяналт шинжилгээ, үнэлгээний хэлтсийн дарга Б.Эрдэнэбилэгт нар үг хэллээ.
Аймгийн Засаг дарга Г.Ганболд хэлсэн үгэндээ, “УИХ-аас Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлаар тогтоол гаргаж улс орны хэмжээнд ард нийтээрээ санал асуулгыг зохион байгуулж байгаа билээ. Өвөрхангай аймгийн говийн бүсийн хэлэлцүүлгийг Баянгол суманд, төвийн бүсийн хэлэлцүүлэг Арвайхээрт зохион байгуулж байгаа бол хангайн бүсийн хэлэлцүүлгийг Хархорин суманд зохион байгуулна” гэдгийг дурдаад орон нутагт тулгардаг Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах зайлшгүй шаардлага байгааг онцолсон юм.
Дараа нь УИХ-ын Тамгын газрын зөвлөх Б.Мөнхцэцэг Монгол Улсын Үндсэн хууль оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн хэлэлцүүлгийн зорилго, дэг, хуулийн төслийн танилцуулга хийх сэдвийн талаар танилцуулав. Үргэлжлүүлэн төсөл хэлэлцүүлэгч баг Үндсэн хуулинд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн талаархи багц сэдвүүдийг танилцуулж, иргэд сонирхсон асуултдаа хариулт авч, саналаа илэрхийлсэн юм.
Тухайлбал, Өвөрхангай аймгийн Баруунбаян-Улаан сумын иргэн н.Жамбал “УИХ Хяналтын түр хороо байгуулна гэж юу гэсэн үг вэ; Баг, сумдын Засаг даргыг томилоход ямар шалгуур тавигддаг вэ; Ерөнхийлөгч УИХ-ыг тараах санал гаргаж болох уу?” гэдгийг асууж Ажлын хэсгээс хариулт авсан юм.
Өвөрхангай аймгийн Баруунбаян-Улаан сумын есдүгээр багийн иргэн, Ардын Их Хурлын депутат асан Ц.Төмөр-Очир “Зөвхөн Ерөнхий сайдыг “давхар дээл”-тэй байхыг дэмжиж байна. Мөн шүүгчийн насыг нэмж байгааг дэмжихгүй байна. Хуулийн төсөлд УИХ-ын гишүүнд хариуцлага тооцдог зүйл заалтуудыг оруулмаар байна” гэлээ.
Мөн Хайрхандулаан сумын зургаадугаар багийн иргэн С.Болооч “Хуулийн төсөлд төрийн албыг мэргэшсэн, тогтвортой ажиллуулах талаар заалт байхгүй байна. Авлига авсан төрийн албан хаагчдад хариуцлага тооцдог байхыг санал болгож байна” гэлээ.
Өвөрхангай аймгийн Хайрхандулаан сумын ИТХ-ын дарга П.Алтанган “Бусад орнууд Үндсэн хуульдаа нэмэлт, өөрчлөлт оруулахад хэрхэн ажилладаг вэ? Ерөнхий сайдын эрх мэдлийг дөвийлгөсөн хуулийн төсөл байна” гэж байв.
Түүнчлэн Баруунбаян-Улаан сумын Засаг дарга Д.Баатарчулуун багийн Засаг даргыг томилж, сумын Засаг даргыг сумын иргэд сонгодог байхыг, мөн Ерөнхийлөгчийн бүрэн эрхийн хугацааг зургаан жил, Улсын Их Хурлын бүрэн эрхийн хугацааг таван жил байх саналтай байгаагаа хэллээ..
Харин Арвайхээр хотын тавдугаар багийн иргэн Ч.Чинбат “Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагыг хуулийн төсөлд ямар нэрээр тусгаж байгаа вэ?” гэсэн асуулт асууж, хариулт авсан юм.
Улсын Их Хурлын даргын 78 дугаар захирамжаар байгуулагдсан Ажлын хэсэг Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлыг долоо хэмжиж, нэг огтлох зарчмын дагуу Монголын нийгэм дэх Үндсэн хуулийн ач холбогдлыг хэвээр хадгалах, Үндсэн хуулийн үндсэн бүтцийг эвдэхгүй, харин улам бэхжүүлэх шаардлагатай гэж үзэж Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг боловсруулаад байгаа юм.
Ийнхүү төсөл хэлэлцүүлэгч багийн Өвөрхангай аймгийн хоёр дахь бүсчилсэн хэлэлцүүлэг амжилттай өндөрлөлөө. Дараагийн хэлэлцүүлэг маргааш (2017.08.14) Өвөрхангай аймгийн Хархорин суманд үргэлжилнэ гэж УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээлэв.
-
2017 оны 8 сарын 14
Үйл явц өрнөж байтал цагдаагийн байгууллага гэнэт нүсэр баривчилгаа хийв. Албан бус эх сурвалжийн мэдээлж байгаагаар энэ хэрэгт холбогдуулан өнгөрсөн пүрэв гаргийн үүрээс эхлэн нийт зургаан хүнийг баривчилжээ. Шүүх хурал нь баасан гарагт болж,
-
2017 оны 8 сарын 13
УИХ дахь Ардчилсан намын бүлэг ээлжит бус чуулган зарлан хуралдуулах шаардлагатай хэмээн үзсэн.
-
2017 оны 8 сарын 11
Улсын Их Хурлын Тамгын газраас зохион байгуулж буй Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн талаархи ээлжит хэлэлцүүлэг өнөөдөр (2017.08.11) Завхан аймгийн Тосонцэнгэл суманд зохион байгуулагдлаа.
-
2017 оны 8 сарын 11
УИХ-ын гишүүд Ж.Эрдэнэбатын тэргүүлсэн Засгийн газрыг огцруулах саналд гарын үсэг зурж эхэлсэн талаар бид мэдээлсэн.
-
2017 оны 8 сарын 11
Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг улс, орон нутгийн хэмжээнд хэлэлцүүлсээр байгаа билээ.
Энэ хүрээнд УИХ-ын Тамгын газар, УИХ-ын НББСШУ-ны байнгын хорооноос зүүн гурван аймаг буюу Хэнтий, Сүхбаатар, Дорнод аймагт төслийг хэлэлцүүлсэн бол өнөөдөр (2017.08.11) Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг хэлэлцүүлэх ажлыг Нийслэлийн Баянзүрх дүүрэгт эхлүүллээ.
Хэлэлцүүлэг дэгийн дагуу явагдсан бөгөөд төслийн талаарх дэлгэрэнгүй танилцуулгыг УИХ-ын НББСШУ-ны байнгын хорооны Ахлах зөвлөх Л.Лхагвасүрэн хийлээ.
Дараа нь иргэд сонирхсон асуултаа асууж, хариулт авсан юм. Тэдний асуултад Улсын Бага Хурлын гишүүн асан, Үндсэн хууль судлаач Д.Ламжав, УИХ-ын Тамгын газрын Эрх зүйн шинжилгээний албаны Ахлах зөвлөх П.Амаржаргал нар хариулсан.
Асуулт, хариултын явсны дараа иргэд саналаа илэрхийллээ. Тухайлбал, баг хорооны Засаг даргыг тухайн дүүрэг, сумын Засаг дарга нар томилох асуудлыг нухацтай авч үзэх, УИХ-ын гишүүдэд хариуцлага тооцох заалтыг боловсронгуй болгох асуудлыг хөндөж байлаа.
Тухайлбал, Баянзүрх дүүргийн иргэн Д.Алтангэрэл “Монголын ард иргэд 27 жил нам дагаж, гэр бүлээрээ, үр хүүхдээрээ талцан суудаг боллоо. Миний гол хүсэх зүйл бол Үндсэн хуульд байгаа намын тухай заалтыг авч хаямаар байна. Монгол хүн гэдэг утгаараа нэг нь нийтийнхээ төлөө ажилладаг асуудлыг шийдмээр байна” гэсэн саналыг хэлж байв.
Мөн энэ үеэр төсөлд тусгаагүй саналыг ч иргэд олноор хэлж байсан бөгөөд тэд саналаа саналын хуудас бөглөхдөө бичиж өгөх боломжтойг Ахлах зөвлөх Л.Лхагвасүрэн хэлсэн юм.
Ийнхүү Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн талаарх хэлэлцүүлэг Нийслэлийн Баянзүрх дүүрэгт эхэлж, энэ сарын 14-нөөс 25-ныг хүртэл тус дүүргийн 28 хороонд төслийн талаарх хэлэлцүүлгийг үргэлжлүүлэн зохион байгуулах юм хэмээн УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
-
2017 оны 8 сарын 11
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Халтмаагийн Баттулга өчигдөр /2017 оны 8 дугаар сарын 10/ МҮОНРТВ-ийн “Цаг үе, үзэл бодол” нэвтрүүлэгт оролцож ярилцлага өглөө. Уг ярилцлагыг бүрэн эхээр нь хүргэж байна. Нэвтрүүлгийг сэтгүүлч А.Бүрэнбаатар хөтлөн явуулав.
-Өнөөдөр манай студид Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга хүрэлцэн ирсэн байна. Танд үдшийн мэнд хүргэе.
-Оройн мэнд хүргэе.
- Ажлаа аваад удаагүй ч манай нэвтрүүлэгт оролцохоор хүрэлцэн ирсэнд танд үзэгчдийнхээ өмнөөс талархал илэрхийлье.
-Баярлалаа.
- Та ажлаа аваад яг нэг сар болж байна. Өнгөрсөн 30 хоногийн хугацаанд та чамгүй ажил амжуулсан гэж мэдрэгдлээ. 60 тэрбум төгрөгтэй холбоотой асуудлыг шалгаж өгнө үү гэж та хууль хяналтын байгууллагад хандсан. Мөн оффшор бүст байгаа мөнгийг эргүүлэн авч ирэх 49 хоногийн хугацааг өгсөн. Энэ хоёр шийдвэрийг гаргахад улс төрийн ямар нэгэн шийдэл байв уу?
-Баярлалаа. Тангараг өргөөд энэ наймдугаар сарын 10-нд 30 хонож байна. Асуултад хариулахаас өмнө жаахан оршил ярих уу. Ерөнхийлөгчийн ажил өглөөний мэдээгээр эхэлдэг юм байна. Өглөөний мэдээн дээр Монгол орны өнцөг булан бүрт болсон үйл явдлыг бүгдийг он, сар, өдөр, цагтай нь оруулж ирдэг юм байна. Тэнд түймэр гарч байна. Энд зуд, тэнд ган болж байна гэдэг ч юм уу, мэдээлэл ирдэг юм байна. Мэдээг харж байхад ний нуугүй хэлэхэд Монгол Улсын өнөөгийн нөхцөл байдал хүнд байна.
Эдийн засаг нь ч, сахилга бат нь ч тэр. Ган гачиг, тариа буудай, хадлангаа авч чадахгүй байгаа талаар мэдээллүүд орж ирж байна. Энэ мэдээ зөвхөн надад ирдэггүй юм байна. Ерөнхийлөгч, УИХ-ын дарга, Ерөнхий сайд гээд төрийн гурван өндөрлөгт ирдэг юм байна. Энэ мэдээ нөгөө хоёрт маань адилхан ирж байгаа байх.
Би дотроо юу гэж бодож байна вэ гэхээр ийм хүнд үед яагаад манайхан амраад байдаг юм бол оо. Уг нь ингэж амраад баймааргүй мэдээллүүд ирж байна л даа. Тухайлбал, эрүүл мэнд, ажилгүйдэл, гэмт хэрэг, ядуурлын тухай гээд мэдээллүүд байна.
Энэ жил сонгуулийн жил байлаа. Хэд хэдэн сонгууль өглөө. Энэ жил олигтой зун болсонгүй. Гантай жил мал таргалахгүй. Мал тэвээрэг байхгүй учраас энэ өвөл яах вэ. Хадлангаа яах вэ. Мал оторлох асуудал гэж байна. Монгол Улс нэг онцлог нь хөдөө аж ахуйн орон. Тиймээс ХХААХҮ-ийн сайдыг дуудаж өнөөгийн байдал, цаг үеийн мэдээлэл авсан. Хаа очиж П.Сэргэлэн сайд ажлаа нэлээд мэддэг хүн шиг санагдсан. Хийж байгаа дүгнэлт, ирүүлж байгаа мэдээ нь тэгж харагдаж байна.
Одоогийн эрх баригчид Засгийн газраа эрчимтэй ажиллуулаач ээ. Харж байхад энэ хүнд үед хоорондоо талцсан байдалтай байна. Хэдхэн монголчууд ийм байж болохгүй. Гурван бүлэглэл нь гурвуулаа хоорондоо талцаад байж болохгүй. Тиймээс би Ерөнхийлөгчийн хувьд оршил маягаар ярьж байгаа юм.
60 тэрбумын хувьд хоёр сонгууль дамнан яригдсан. Монгол Улсын өнөөгийн төр, засгийн албан тушаалыг урьдчилан зарж мөнгө босгодог гэдэг нь дээрээ ямархуу сахилга баттай байгааг тэр бичлэг харуулж байгаа юм.
Бид 96 жилийн түүхтэй МАН-ыг аав ээж, эмээ өвөө нарын нам гээд хүндэлсэн маягаар сонгодог. Энэ институцижсан байж магадгүй нам маань ийм зүйл яриад сууж байна. Ийм төлөвлөгөө гаргаад, намын дарга нь тэнд асуулт, хариулт хийгээд сууж байна гэдэг нь өнөөдрийн бидний эмгэнэл. Энэ нь намын эмгэнэл биш, Монгол орны өнөөгийн төр, засагт хүмүүс итгэхгүй болсон том дүр зураг бууж байна.
Тиймээс 60 тэрбумын асуудлаар АТГ-ын удирдлагыг хоёр ч удаа дуудаж уулзлаа. “Та нар яагаад энэ асуудал дээр ажиллахгүй байгаа юм бэ” гэж хэллээ. Энэ мэдээллүүд шууд мэдээлэгдээд байсан болохоор нөхцөл байдлыг л асуусан. 60 тэрбумын асуудал урт ажил байх. Яагаад гэвэл 3000 гаруй хүний албан тушаалын ажил яригдсан байгаа юм. Тэр бүгдийг байцааж, авсан уу, өгсөн үү гээд яригдах юм шиг байна лээ. Миний хувьд энэ үйл ажиллагааг таслан зогсоох, намуудын санхүүжилтийн асуудлыг хуульчлах, нарийн болгохоос эхлээд олон ажил гарч ирэх юм байна.
Оффшорын хувьд, Монголын төрд яагаад хүмүүс ийм идэвхтэй шургалдаг болсон бэ гэхээр улс төрд орж байгаад хүмүүс баяждаг болж. Энэ бодит болсон. Жирийн бизнес хийдэг дундаж давхаргын хүмүүс хөдөлмөрлөөд байгаа хэрнээ өрөнд ороод байдаг. Компаниа хаахаас өөр аргагүй. Татвар, цагдаа, хууль хүчний байгууллагаас дарамт, шантааж ирдэг. Тиймээс би сонгуульд орохдоо энэ хоёр асуудлыг ил болгоно гэж орж байсан. Үүнийг ил болгоосой, төр, засгийн дээр байгаа завхарлыг тодруулж ил болгоосой гэж намайг сонгосон байх гэж боддог. Энэ том асуудлуудаа цэгцлэхгүйгээр доод шатанд өнөөдөр бид шударга ёс ярих боломжгүй. Иргэд шударга ёсыг л өнөөдөр хүсч байна.
Түүнээс биш өнөөдөр өлсөөд үхэж байгаа хүн алга. Малын буян байна. Ерөөсөө л дээрээ ийм байхад бид доороо яах юм. Улс төрд орж ирж баяжсан хүмүүс гадаадад хөрөнгөө нуудаг. Үүн дээр 49 хоногийн хугацаа өгч байгаа юм. Энэ хугацаан дотор хууль бусаар олсон мөнгөө оруулж ир гэж байгаа юм.
-Оффшор бүсээс мэдээлэл авах амаргүй гэдэг. Эндээс үнэн бодит мэдээллийг яаж гаргаж ил болгох вэ?
-Янз бүрийн арга бий. Саяхан Пакистаны Ерөнхий сайд оффшор бүст хөрөнгөтэй гээд манайхантай зэрэг зарлагдсан юм билээ. Англид хүүхдүүдийнхээ нэр дээр байртай гэдгээр огцорч байна. Мөн германууд таван сая еврогоор 11 сая хуудас цаас “Панамын пеперс”-аас аваад ажиллаж байна. Энэ мөнгөний л ажил. Гүйцэтгэх ажил юм шиг байна лээ. Гэхдээ энэ бүхнийг нарийн яриад яах вэ. Ажилладаг хүмүүс нь ажиллах байх. Монгол Улсын Засгийн газар буюу Ерөнхийлөгч, прокурор нь үүнийг хүсэх ёстой. Өмнө нь хүсэлт явуулж байгаагүй юм билээ.
-49 хоногийн хугацаа өгсөн. Энэ хугацаа дуусаад яах вэ?
-Өмнө нь бидэнд Оффшорын хууль байгаагүй. Нэгэнт хууль байхгүй юм чинь гээд улстөрчид хөрөнгө мөнгөө тэр бүст хадгалж байсан байж болно. Хуульгүй байсан учраас тэдэнд хоног хугацаа өгч байгаа санаа юм.
-Таныг УИХ-ын гишүүн, сайд байхад санаачилсан төслүүд зогссон. Хэзээ хөдлөх вэ. Энэ тал дээр таныг юу хийх бол гэж хүлээж байгаа?
-Тийм харж байгаа. Миний гол мөрөөдөл бол Монгол Улс бүтээн байгуулалтаар хүн бүр ажилтай, завгүй болох, хаашаа ч харсан хүн ажил, төрөлтэй байх гэдгийг мөрөөдөж явдаг. Сонгуулийн үеэр ч хэлсэн. Миний өмнө нэг л мөрөөдөл үлдсэн. Монгол Улс өнөөдөр хумигдсан эдийн засгаа тэлэх цаг болсон. Одоо бол тендэр гэдэг бизнес л байна. Өөр юм байхгүй. Дотоодын зах зээл нь жижиг. Хоёр хөрш рүү бүтээгдэхүүн гаргая гэхээр гаалийн татвар нь өндөр байдаг. Өнөөдөр Төрийн тэргүүн болсон болохоор хоёр хөрш рүү нэн тэргүүнд Монголд үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүний гаалийн татвар дээр ажиллах ажлыг эхлүүлнэ.
-
2017 оны 8 сарын 11
Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбатын Засгийн газрыг огцруулахаар УИХ дахь МАН-ын гишүүд гарын үсэг цуглуулж эхэлсэн талаар бид мэдээлэл хүргэж байсан билээ.
-
2017 оны 8 сарын 11
УИХ-ын Тамгын газрын төсөл хэлэлцүүлэгч баг өнөөдөр (2017.08.10) Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн талаархи хэлэлцүүлгийг Өмнөговь аймгийн Сэврэй суманд зохион байгууллаа.
Хэлэлцүүлэгт тус аймгийн Сэврэй, Булган, Баяндалай, Гурвантэс болон Ноён сумын Засаг дарга, багийн Засаг дарга, ИТХ-ын тэргүүлэгчид, багийн ИНХ-ын дарга нар болон нутгийн иргэд оролцлоо.
Хэлэлцүүлгийг нээж Өмнөговь аймгийн Засаг даргын орлогч дарга С.Мөнхбаяр хэлсэн үгэндээ “Манай аймгийн хувьд зүүн, баруун, төвийн гэсэн гурван бүсэд хувааж Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн хэлэлцүүлгийг зохион байгуулахаар шийдвэрлэсэн. Өнөөдөр баруун таван сумыг хамарсан бүсийн хэлэлцүүлэг эхэлж байна” гээд энэхүү төслийн хэлэлцүүлэгт өндөр ач холбогдол өгч, идэвхтэй оролцохыг хүслээ.
Сэврэй суманд болсон тус хэлэлцүүлэгт нь УИХ-ын гишүүн Н.Амарзаяа оролцсон бөгөөд тэрбээр “Үндсэн хуулийг боловсруулж, баталж байсан үеэс хойш 25 жилийн өнгөрсөн бөгөөд энэ хугацаан дахь нийгэм, эдийн засаг, улс төрийн өөрчлөлтөөс хамаарч Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах зайлшгүй шаардлага үүсч байна. Монгол Улсын Үндсэн хуулинд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах түүхэн цаг үе ирж, та бид үүнд гар бие оролцох боломж тохиож байна.
УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар гишүүд Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлыг дэмжиж, ардчилсан, шударга, ил тод, нээлттэй байх зарчмыг баримтлан ард иргэдийнхээ санал бодолд тулгуурлан нэмэлт, өөрчлөлт оруулах шийдвэрийг гаргасан. Энэхүү төсөлд хувь хүний эрх ашиг, үзэл баримтлалтай холбоотой асуудлыг хөндөөгүй.
Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах журмын тухай хууль, Зөвлөлдөх санал асуулгын тухай хууль болон Монгол Улсын Их Хурлын 2017 оны 24 дүгээр тогтоолын дагуу Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлаар хоёр үе шаттайгаар зохион байгуулсан Анхдугаар зөвлөлдөх санал асуулгын тайланг үндэслэн Зөвлөлдөх зөвлөлөөс УИХ-д зөвлөмж гаргасан. Уг зөвлөмжийг үндэслэн УИХ-ын 2017 оны 78 дугаар захирамжаар байгуулагдсан ажлын хэсгээс боловсруулсан Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг бүх нийтээр хэлэлцүүлэхээр болсон юм.
Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлд 6 багц сэдвийн хүрээнд Та бүгд санал өгөх юм. Тодруулбал, Монгол Улсын Их Хурал, Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Монгол Улсын Засгийн газар, Төрийн алба, Шүүх эрх мэдэл, Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлага сэдвийн хүрээнд саналаа өгөх төдийгүй Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлд тусгагдаагүй асуудлаар ч саналаа өгөх боломжтой” гэдгийг хэллээ.
Ноён сумын Сайран багийн иргэн Д.Шинэхүү
Хэлэлцүүлэг төсөлд тусгагдаж буй дээрх таван багц асуудлын дэлгэрэнгүй танилцуулгаар үргэлжилсэн юм. Үүний дараа иргэд асуулт асууж хариулт авсны дараа саналаа хэллээ. Тухайлбал, Ноён сумын Сайран багийн иргэн Д.Шинэхүү “Ардын Их Хурлын тухай асуудал Зөвлөлдөх санал асуулгаар яригдаж байсан. Энэ асуудал төсөлд тусгагдаж байгаа юу?” гэдгийг лавласан бол Баяндалай сумын Наран багийн иргэн Ц.Галсандорж “Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт орох цаг нь болсон. Ялангуяа Засгийн газрын эрх мэдэл хязгаарлагдмал байна. Ерөнхийлөгч нэг заавар өгдөг, УИХ нэг тогтоол гаргадаг гэх мэтээр. Энэ төслөөр Засгийн газрын тогтолцоог зөв болгож, төрийн албанд томилох хүмүүсийн шалгуурыг өндөр, насны хязгаартай байхыг дэмжиж байна” гэлээ.
Баяндалай сумын Наран багийн иргэн Ц.Галсандорж
Сэврэй сумын Сайншанд багийн иргэн Ц.Буддорж
Сэврэй сумын 1-р багийн иргэн Ч.Огтбиш
Мөн Үндсэн хуульд хүний эрхийн тухай асуудлыг тодорхой заах өгөх, “давхар дээл”-ийг дэмжихгүй, ерөнхий боловсролын системд Үндсэн хуулийн талаар зааж,хүүхэд багачуудад системтэйгээр эрх зүйн боловсрол олгодог байх, төрийн албан хаагчдын хариуцлагыг сайжруулах, Үндсэн хуулийг зөв хэл найруулгатай бичихэд анхаарах зэрэг саналыг иргэд тавьж байлаа.
Өмнөговь аймагт зохион байгуулсан бүсчилсэн хэлэлцүүлгийг дүгнэж УИХ-ын Тамгын газрын төсөл хэлэлцүүлэгч багийн ахлагч Б.Мөнхцэцэг “Өмнөговь аймгийн хэмжээнд нутгийн захиргаа болон төрийн 170 гаруй албан хаагчдад Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн талаар танилцуулга хийж, сургалт зохион байгуулж гарын авлагаар хангалаа. Аймгийн хэмжээнд 370 гаруй хүн санал асуулгын хуудас бөглөсөн.
Өмнөговь аймгийн иргэдээс гол төлөв УИХ-ын гишүүн, шүүгч, Ерөнхийлөгчид нэр дэвших иргэний хуульд заасан насыг 5-10 жилээр нэмэх, УИХ-ын бүрэн эрхийн хугацааг таван жил болгох зэрэг саналыг иргэд дэвшүүлж байлаа” гэлээ.
Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг ард нийтээр дэмжиж УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар батлагдсанаар төрийн эрх мэдлийн институци хоорондын харилцан хяналт, тэнцвэрт байдал сайжрах, Засгийн газар тогтвортой үйл ажиллагаа явуулах нөхцөл бүрдэж, засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгжийн хуваарь оновчтой болох, төрийн хариуцлага сайжрах, нутгийн өөрөө удирдах ёсыг бэхжүүлэх эрх зүйн орчин бүрдэх юм.
Ийнхүү Өмнөговь аймгийн гурван бүсийг хамарсан хэлэлцүүлэг амжилттай өндөрлөлөө.
УИХ-ын Тамгын газрын төсөл хэлэлцүүлэгч баг нөгөөдөр (2017.08.12) Өвөрханг
-
2017 оны 8 сарын 10
Улсын Их Хурлын Тамгын газраас зохион байгуулж буй Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн талаарх ээлжит хэлэлцүүлэг өнөөдөр (2017.08.09) Баян-Өлгий аймгийн Толбо сумын Соёл гэгээрлийн төвд боллоо.
Хэлэлцүүлэгт Баян-Өлгий аймгийн Засаг дарга А.Гыльмхан, Толбо сумын Засаг даргын орлогч М.Еркинбек нар болон Толбо, Буянт, Алтай, Булган, Дэлүүн сумын нийт 127 иргэд, олон нийт оролцов.
Баян-Өлгий аймгийн Засаг дарга дарга А.Гыльмхан хэлэлцүүлгийг нээж хэлсэн үгэндээ, “Монгол Улс түүхэндээ дөрвөн удаа буюу 1924, 1940, 1960, 1992 онд Үндсэн хуулиа баталж байсан байна. 25 жилийн өмнө Монгол Улс Үндсэн хуулиа батлахад нэг сая 200 мянган хүн амтай байсан. Өнөөдөр Монгол Улсын маань хүн ам гурван саяд хүрээд байна. Нийгэм, эдийн засаг, улс төрийн өөрчлөлтөөс хамаарч Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах зайлшгүй шаардлага үүсч байгаа юм. Сүүлийн үед Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудал багагүй яригдсан. 1992 онд Монгол Улс Үндсэн хуулиа батлахдаа ард түмнээрээ хэлэлцүүлж, нийт хүн амын 75 хувийн саналыг тусгаж байжээ. Энэ удаа ч та бид Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлд саналаа өгөхөөр ирээд байгаа билээ. Баян-Өлгий аймгийн хувьд төслийн хэлэлцүүлгийг бүсчилсэн хэлбэрээр гурван удаа явуулж, сум орон нутгийн иргэдийг өргөнөөр хамруулахаар төлөвлөөд байна” гэж байлаа.
Мөн энэ үеэр Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн хэлэлцүүлгийг орон нутагтаа үргэлжлүүлэн зохион байгуулах аймаг, сумын Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурал, Засаг даргын Тамгын газар, төрийн захиргааны байгууллагын 65 сургагч багш нарыг бэлтгэж, ном гарын авлагаар хангасан юм.
Улсын Их Хурлын Тамгын газрын ажилтнууд Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төсөлд тусгагдсан “Монгол Улсын Их Хурал”, “Монгол Улсын Ерөнхийлөгч”, “Монгол Улсын Засгийн газар”, “Шүүх эрх мэдэл”, “Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлага” гэсэн сэдвээр танилцуулга хийж, хэлэлцүүлэгт оролцогч иргэдийн сонирхсон асуултад хариулав.
Иргэдийн зүгээс Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлд баг, хороо, тосгоноос гадна сумын Засаг даргыг дээд шатны удирдлагаас шууд томилж болох уу, сумын Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын төлөөлөгчдийн гуравны нэгийг төрийн албан хаагчаар бүрдүүлдэг байсан тэр журмыг сэргээж болох уу, шүүгчийг Ерөнхийлөгч батламжлах болсноор эрхийг нь хязгаарласан асуудал болсон эсэх, Ерөнхийлөгчийн засаглалтай болох асуудлыг төсөлд тусгаагүйг илүүтэй сонирхов.
Улсын Их Хурлын Тамгын газрын ажилтнууд хариултдаа, Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлд сум, дүүргийн Засаг даргыг шууд томилох асуудал хөндөгдөөгүй. Сум, дүүргийн Засаг даргыг дээд шатны удирдлагаас шууд томилох саналтай байвал Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн талаархи саналын хуудаст бичиж болно.
Мөн Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс Улсын дээд шүүхийн шүүгчийг томилохоор Улсын Их Хуралд танилцуулж дэмжсэнийг, бусад шүүхийн шүүгчийг томилохоор Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн санал болгосныг Ерөнхийлөгч 72 цагийн дотор батламжилна. Ерөнхий шүүгчийг Улсын дээд шүүхийн нийт шүүгчдийн хуралдаанаас шүүгчдийн нь дотроос зургаан жилийн хугацаатайгаар сонгоно. Энэхүү шийдвэрийг Ерөнхийлөгч 72 цагийн дотор батламжилна гэж төсөлд тусгасан байгаа. Ард түмнээс сонгогдсон төлөөллийн байгууллагаар дамжин шүүгчийг томилох нь ардчилсан, шударга байх зарчимд илүү нийцэх юм. Харин Ерөнхийлөгчийн засаглалтай болох асуудал төслийн хүрээнд хөндөгдөөгүй сэдэв хэмээн хариулсан.
Асуулт, хариулт дууссаны дараа Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн талаар иргэд, олон нийт саналаа хэлэв. Хэлэлцүүлэгт оролцогчдын олонхи нь Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг дэмжиж байлаа.
Тухайлбал, Баян-Өлгий аймгийн Булган сумын дөрөвдүгээр багийн иргэн Х.Зейнел “Ерөнхийлөгч, хууль тогтоох байгууллагын хооронд зөрчил гардаг учраас Ерөнхийлөгчийн зарим эрхийг хязгаарлах нь зөв гэж бодож байна. Үүнийг би бүрэн дэмжиж байгаа. Сонгуулийн дараа төрийн алба бужигнадаг. Тиймээс Үндсэн хуульдаа төрийн албыг тогтвортой байлгах асуудлыг оруулж ирснийг дэмжиж байна. Түүнчлэн баг, хороо, тосгоны гэж хязгаарлахгүйгээр сум, аймгийн Засаг дарыг шууд томилдог болох хэрэгтэй. Тэгэхдээ төрийн албанд ажилласан жил, боловсролын түвшин гээд бусад шалгуур үзүүлэлтийг тавьмаар байна” гэж байсан бол Толбо сумын иргэн М.Хурмангаз “Баг хорооны Засаг даргыг шууд томилох болсныг дэмжиж байна. Цаашлаад аймаг, сумын Иргэдийн төлөөлөлөгчдийн хурлын гуравны нэгийг төрийн жинхэнэ албан хаагчдаар бүрдүүлэх саналыг Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлдөө тусгах саналтай байна” гэж байлаа.
Үргэлжлүүлэн хэлэлцүүлэгт оролцсон иргэдээр саналын хуудас бөглүүлэн, бичгээр санал авлаа. Төслийн хэлэлцүүлэг маргааш Баян-Өлгий аймгийн төвд үргэлжилнэ хэмээн УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
