Нийгмийн даатгалын шимтгэлийг хоёр хувь нэмэх асуудалд тавьсан Ерөнхийлөгчийн хоригийг УИХ-аар хэлэлцэж, хүлээн авсан ч үлдсэнийг нь боломжгүй гэж үзсэн юм. Энэ талаар Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга З.Энхболдоос тодрууллаа.
-Ерөнхийлөгчийн тавьсан хоригтой холбоотой асуудлыг хэлэлцэж, хоригийн нэгийг хүлээн авлаа. Та энэ талаар ямар байр суурьтай байна вэ?
-Ерөнхийлөгч төсөвтэй холбоотой дөрвөн хориг тавьсан. Тодруулбал, ирэх оноос эхлэн 2021, 2022 оныг дамжих 386 барилга барих асуудалд хориг тавьсан юм. Учир нь дараагийн Их хурлын хийх ёстой ажлыг хийгээд байгаа байхгүй юу.
Жишээлбэл, Байгалийн түүхийн музейн барилгын ажил ирэх онд эхлээд 2022 онд дуусна. Үүнд 94 тэрбум 460 сая төгрөг зарцуулна. Улсын Драмын театрт 54 тэрбум 712 сая төгрөг зэрэгт 386 барилгад тавьсан хоригийг хүлээн авсангүй. Хэд хоногийн өмнө Байгалийн түүхийн музейн барилгыг нураасан. Цаана нь үлдсэн барилгыг нураалгахгүйн тулд төсвийг нь хориглосон юм.
Нураагаад шинээр барих барилгуудад 350 гаруй тэрбум төгрөг зарцуулна. Мөн НДС-ийн төсвийн орлого, зарлага дээр тавьсан хоригийн орлогыг аваад зарлагыг нь аваагүй. Орлогыг авна гэдэг нь ирэх оны нэг сараас нэмэгдэх хоёр хувийн шимтгэл байхгүй. Зарлагыг орхисноор даатгалын сангийн алдагдал 174 тэрбум төгрөгөөр өснө гэсэн үг. Зарлага нь гардгаараа гарах ч орлого байхгүй. Тавдугаарт, Ирээдүй өв сангийн дагаж мөрдөх журамд бүхэлд нь хориг тавьсан. Энд корпораци байгуулахгүйгээр Сангийн яам удирдах асуудлыг буруу гэж үзэж байгаа. Учир нь Сангийн яамаар удирдуулахгүй гэж гаргасан хуультай. Гэтэл төсвийн цоорхой нөхдөг Сангийн яамаар удирдуулна гээд корпорацийг байгуулахгүй өдий хүртэл яваад байна. Гэтэл хууль нь хэрэгжээд байдаг. Үүнийг бас хүлээж авсангүй.
-Одоо ОУВС-тай тохиролцоно гэсэн үг үү?
-Энэ манай улсын дотоодын асуудал учраас гаднын байгууллагын үгээр төрийн ажлыг явуулж болохгүй. Ард түмэндээ ОУВС-ийн удирдлагийн үгээр улс орноо удирдана гэж хэлэхгүйгээр сонгуульд орсон шүү дээ. Тэгэхээр МАН-ын хийх ёстой ажил.
-НДС-ийн алдагдлыг хэрхэн бууруулах вэ?
-Алдагдлаа яаж нөхөх нь мөн л 65 хүний асуудал.
-Өмгөөллийн тухай хуульд ямар үндэслэлээр хориг тавьсан юм бэ?
-2012 онд Хуульчийн эрх зүйн байдлын тухай хууль батлагдаад Хуульчдын холбоо гэдэг байгуудлагад өмнө нь Хууль зүйн яам өгдөг байсан лицензийг шилжүүлэх, шалгалт авах зэрэг эрхийг өгөн зургаа дахь жилдээ ажиллаж байна. Гэтэл Хуульчдын холбоо хэрэггүй. Зарим эрхийг Өмгөөлөгчдийн холбоонд өгье гэж байна. Ингэж үзэмжээр хандаж болохгүй. Өмгөөлөгчдийн холбоо бий болсноор зүгээр үйл ажиллаагаа явуулж байсан Хуульчдын холбоог татан буулгах гэж байна. Сайдын аашнаас хамаарч Хуульчдын холбоо ажлаа хийхгүй байж болохгүй. Хуульчдын холбоог татан буулгаснаар хуулийн салбарт ухралт болно. Хуульчийн эрхүйн байдлын тухай хууль 2012 онд батлагдсан. Монголд хуулиар байгуулагддаг төрийн бус байгууллагууд цөөхөн бий. Тэдний нэг нь Хуульчдын холбоо. Гэтэл гэв гэнэт Өмгөөлөгчдийн холбоо гэж байгуулаад, түүнд зориулсан хууль батлаад өмнө нь хийсэн ажлуудыг үгүйсгэж болохгүй. Төр хэнтэй хамтарч ажиллаж, ямар залгамж халаатай байхаа өөрөө мэдэх учиртай. Зүв зүгээр ажлаа хийж байгаа байгууллагын бүтэц рүү халдах нь буруу. Өмгөөллийн хууль батлах замаар Хуульчдын холбооны ажлыг Өмгөөлөгчийн холбоонд өгөх гэж байгаа зүйлийг жишээ авч тайлбарлавал мэс засал, нарийн мэргэжлийн гээд бүх салбарын эмч нарын асуудлыг зөвхөн шүдний эмч хариуцахтай зүйрлэж болно. Шүдний эмч бол шүдээ л мэдэхээс биш бусад эрхтэн тогтолцооны асуудлыг мэдэхгүй шүү дээ. Өмгөөлөгчийн холбоо яг үүнтэй адил" гэлээ.
Б.Лхам
Сэтгэгдэл (15)