зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.10.14
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
COP17
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • COP17
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Ц. Цолмон: Сонгуулийн тогтолцоо хоёр нүгэлтэй хүний аль бага нүгэлтэйг нь сонго гэсэн тулгалт байж болохгүй

2019-12-16
0
ЖИРГЭХ

УИХ-ын сонгуулийн тухай хуулийн төслийг парламент хэлэлцэж байгаатай холбогдуулан хуульч Ц.Цолмонгийн байр суурийг сонирхлоо.


-Сонгуулийн хуулийг УИХ хэлэлцэж байна. Ер нь ямархуу төсөл харагдаж байна вэ?

-Үнэндээ төсөл нь яг ямар шатанд яваа талаар надад тодорхой мэдээлэл алга. Сонгуулийн тогтолцоон дээрээ л зөвшилцөж байна гэж ойлгож байгаа. Бодвол УИХ хуулийн хугацаанд нь багтаад энэ долоо хоногтоо батлах байх.

-Тогтолцооны хувьд Монголд аль нь тохиромжтой гэж үздэг вэ. Одоо бол 50:26 гэсэн холимог мажоритар тогтолцоогоор сонгууль явуулах төсөл ороод ирлээ ш дээ.

-Өнгөрсөн 29 жилийн хугацаанд УИХ-ын долоон удаагийн сонгууль явуулсан. Миний санаж байгаагаар мажоритар, холимог, хувь тэнцүүлсэн гээд сонгуулийн бүх тогтолцоог янз бүрийн хэлбэрээр л туршиж үзсэн. Гэвч өнгөрсөн сонгуулиудыг бодоод үзэхэд өмнөх дөрвөн жилийн хугацаанд эрх баригчид хэрхэн ажиллав, эдийн засаг нийгмийн амьдралд өөрчлөлт гарсан уу, иргэдийн хүлээж байсан асуудлуудыг шийдэж чадсан уу гэдэг л үр дүнд шууд нөлөөлдөг. Би хувьдаа ингэж ойлгодог.

-Гэхдээ тогтолцоо сонгуулийн үр дүнд нөлөөлнө биз дээ?

-Мэдээж нөлөөлнө. Харин хамгийн чухал шийдвэрлэх хүчин зүйл болохгүй л болов уу. Сонгууль гэдэг товчхондоо дөрвөн жилийн дараа сонгогчид засгийн эрхэнд байгаа улс төрийн хүчинд дүнгээ тавьж байна л гэсэн үг. Зарим сонгуулиар ард түмэн эрх баригчдад маш муу дүн тавьсан нь жишээ олон. Үүний үр дүнд УИХ-д үнэмлэхүй олонхи бий болдог.

Ер нь бол сонгуулийн насны иргэдийг ангилаад үзвэл тав л хувааж болохоор харагдаад байгаа. 20 орчим хувь нь намын гишүүнчлэлтэй, яаж ч байсан өөрийн намаа л сонгоно. Дахиад 20 хувь нь нэр дэвшигчийг хувь хүн талаас нь харж байгаад гайгүй гэж бодсон хүндээ саналаа өгдөг. Дараагийн 20 хувь нь нам, хүн хоёрыг хамтад нь саналаа өгдөг. Харин үлдсэн 40 хувийн тал нь сонгуулийн яг өмнө тулгаж байж сонголтоо хийдэг бол тал нь сонгуульдаа оролцдоггүй. Энэ бол маш энгийн ойлгомжтой ангилал болов уу.

Харин сүүлийн жилүүдэд энэ харьцаа өөрчлөгдөөд сонгуульд ордоггүй иргэдийн хувь хэмжээ ихсээд байгаа. Мажоритар тогтолцоо үүн дээр нэрмээс болно. Тэгэхээр сонгуульд ялж байгаа хүмүүс нийт сонгогчдын маш бага хувиар л сонгогдож гарч ирж байна гэсэн үг. Тухайлбал одоогийн УИХ-ын гишүүдээс сонгуульд оролцсон иргэдийн хамгийн ихдээ цөөхөн хэдэн хүн 40 орчим хувийн саналаар сонгогдсон. Ихэнхи нь 30 хувь, хамгийн бага нь 25 хувийн саналаар л сонгогдсон. Сонгуулийн насны иргэд биш шүү, сонгуульд оролцсон иргэдийн хувиар гаргасан албан ёсны судалгаа. Тэгвэл үлдсэн иргэдийн эрх ашгийг яах вэ гэж бодож тогтолцоогоо бодох ёстой.

-Тэгээд тэр нь ямар тогтолцоо юм бэ?

-Жинхэнэ утгаар нь сонгуулийн шинэчлэл хийнэ гэж байгаа бол тогтолцоотойгоо зууралдаад байх биш, иргэдийн сонгуулийн оролцоог хангах тал дээр УИХ төвлөрөх ёстой. Яагаад гэвэл одоо иргэдийн сонгох эрхийг баталгаажуулах талаар яг юу хийсэн юм бэ. Шүүмжлэл л яваад байдаг болохоос гарц хэн нь ч хэлэхгүй л байгаа шүү дээ.

-Таныхаар гарц нь юу юм бэ?

-Би хувьдаа иргэдийн улс төрийн идэвх муудаж байгаа гэдгийг иргэдэд сонгох сонголт байхгүй болоод байгаагаас болоод байна уу даа гэж хардаг. Хоёр нүгэлтэй хүний аль бага нүгэлтэйг нь сонго гэдэг англи хэлц үг байдаг байх аа. Ийм байдлаар тулгалт хийвэл хэн дуртай байх вэ дээ. Тийм учраас УИХ-ын гишүүнээр сонгуулийн насны иргэдийн 50-иас дээш хувийн санал заавал авч байж сонгогддог тогцолцоог бий болгох нь зөв. Хэрэв хэн нь ч олон санал авахгүй бол хамгийн бага санал авсан нэр дэвшигчдийг ангилж доороос нь хасаад дахин сонгууль явуулах зарчмаар ядаж сонгуульд оролцсон иргэдийн 50-иас дээш хувийн саналаар сонгогддог тогтолцоонд шилжих нь зөв. Яг л Ерөнхийлөгчийн сонгууль шиг гэсэн үг. Тухайн тойрог дээрээ л 50-иас дээш хувийн санал авсан хүн гарч ирэхгүй бол дахин санал хураалтаар хамгийн олон санал авсан хоёр хүнээс ялагчийг тодруулах зарчим руу шилжих ёстой. Одоо техник технологи хөгжиж байгаа үед сонгууль явуулах хүндрэлтэй асуудал биш. Энэ нэг талаас нэр дэвшигчид өөрсдөө сайн ажиллах, нөгөө талаас иргэдийн эрхийг баталгаажуулах, тэдний улс төрийн оролцоог нь сайжруулах, том зургаараа ардчиллыг бэхжүүлэхэд чухал хэрэгтэй гэж бодож байна.

 

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсад төрийн айлчлал хийхээр мордлоо
Цэцийг цэгцэлье, цэгцлэхдээ Г.Баясгалангаас эхэлье
Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн шүүгч бус гишүүнд нэр дэвших тухай хүсэлт хүлээн авч эхэллээ
ГХЯ: "Atticus Partners” гэх байгууллагатай хамтран ажиллаж байгаагүй
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (11)

  • зочин (202.131.233.10)
    60 чавганц уралдвал нэг нь түрүүлнэ гэсэн зарчмаар сонгогдож ирсэн гишүүдээ нэг харчих даа. одоо бүр дордсон ард түмэн сонгоогүй хүн нам-р түрий барьж гарч ирнэ. би лав дахиж арай бага идсэнд нь санал өгч чадахгүй
    2019 оны 12 сарын 17 | Хариулах
  • зочин (192.82.76.148)
    Энэ Цолмон чинь Ми Энхболд хужаагийн бөгсийг арчиж явсан нөхөр байхаа.
    2019 оны 12 сарын 17 | Хариулах
  • Зочин (103.111.68.3)
    цолмон энхбаяр дарваан халтар цогоо гурав лав биш шүү
    2019 оны 12 сарын 17 | Хариулах
  • Хуульчид (202.126.88.217)
    Цолмон, Энхбаяр, Сүхбаатар зэрэг залуучууд УИХ-д байх ёстой шүү
    2019 оны 12 сарын 17 | Хариулах
  • Зочин (64.119.21.100)
    Түрэмгийлэн дарангуйлагч ман намаас нэр дэвшсэн хэнийг ч гаргаж болохгүй ,ирэх сонгуулиар төрөөс бүрмөсөн арчиж хаяцгааяа
    2019 оны 12 сарын 16 | Хариулах
  • Зочин (192.82.76.143)
    МАН энэ Цолмон, Энхбаяр нар шиг залуустаа одоо боломж гаргаж өгөх хэрэгтэй.
    2019 оны 12 сарын 16 | Хариулах
  • Төрболд (202.126.88.217)
    Энэ УИХ ч утгаа алдлаа даа, ганц ажил хийгээсэй.
    2019 оны 12 сарын 16 | Хариулах
  • ЗОЧИН (66.181.185.161)
    Харин тиймээ тогтолцоог өөрчлөх хэрэгтэй даанч эд нар өөрсдөдөө зориулсан хууль батлаад бусдын үгийг сонсохгүй юм даа сумын сонгууль ямар инээд болдог гэж санана 900 сонгогчоос 170-210 хүний санал авсан нь сонгогдоод байдаг энэ чинь 25 хувь ч хүрэх гүй байна бүх шатанд сонгуулийн тогтолцоог өөрчлөх нь чухал
    2019 оны 12 сарын 16 | Хариулах
  • Zochin (66.181.170.73)
    Yag l khelj dee. Odoo ch yumiig uls ornii tuluu bish khuviin erkh ashgiin tuluu l khiideg bolj dee. Iim yum meddeg bolovsroltoi khymyysee ene tur eruusuu ashiglakhgyi yum daa.
    2019 оны 12 сарын 16 | Хариулах
  • УИХ (202.126.89.200)
    Сонгуулийн тогтолцоог боловсронгуй болгох нь зүйтэй. Попуудаас салах хууль хэрэгтэй бна,
    2019 оны 12 сарын 16 | Хариулах
  • иргэн (202.179.24.141)
    Одоогийн тулгаж байгаа хувилбар нь хоёр нүгэлтэй хүний хоёуланг ядахдаа их нүгэлтэйг нь сонго гэсэн тулгалт болчхоод байна
    2019 оны 12 сарын 16 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Үндэсний төлбөрийн системийн зөвлөлийн ээлжит хурал боллоо
    14 цаг 57 мин
  • FMC, Business Conference арга хэмжээнд 1000 орчим бизнесийн салбарын манлайлагчид оролцлоо
    15 цаг 1 мин
  • Монгол Улс ISO-гийн Ерөнхий чуулганд оролцов
    15 цаг 5 мин
  • Ц.Түмэнбаяр: Нэг монгол гэрийг 6 сая төгрөгөөр дулаалж, Улаанбаатарын утааг 50 хувиар бууруулна
    15 цаг 43 мин
  • Өнөөдөр "Гамшгийн эрсдэлийг бууруулах олон улсын өдөр" тохиож байна
    16 цаг 33 мин
  • Хоёрдугаар ээлжийн цэрэг татлагыг энэ сарын 17, 18, 19-ний өдөр зохион байгуулна
    17 цаг 28 мин
  • “Томчуудын мэдлэг-Багачуудын бамбай“ хамтарсан уулзалтыг зохион байгууллаа
    19 цаг 0 мин
  • Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсад төрийн айлчлал хийхээр мордлоо
    19 цаг 42 мин
  • Г.Ялалт: Хугацаат цэргийн алба хаагчдад мэргэжил эзэмшүүлнэ
    19 цаг 57 мин
  • ХАМАС бүлэглэлийнхний суллах гэж буй Изриалын 20 амьд иргэн
    20 цаг 27 мин
  • CNN: Изриалчууд Палестины 2000 хоригдлыг гэрт нь буцаана
    20 цаг 34 мин
  • Цэцийг цэгцэлье, цэгцлэхдээ Г.Баясгалангаас эхэлье
    21 цаг 36 мин
  • Талибанчууд Афганистаны засгийн эрхэнд гарснаас хойших хамгийн ширүүн тулаан боллоо
    22 цаг 3 мин
  • Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн шүүгч бус гишүүнд нэр дэвших тухай хүсэлт хүлээн авч эхэллээ
    22 цаг 5 мин
  • Хөвсгөл аймгийн зарим сумдаар 9 см цасан бүрхүүл тогтжээ
    22 цаг 30 мин
  • "Өндөр аварга" П.Бүрэнтөгсийн тухай 24 баримт
    22 цаг 40 мин
  • ГХЯ: "Atticus Partners” гэх байгууллагатай хамтран ажиллаж байгаагүй
    23 цаг 0 мин
  • ТББХ: Ерөнхий сайдыг огцруулах эсэх асуудлыг өнөөдөр хэлэлцэнэ
    23 цаг 7 мин
  • Энэ долоо хоногт ордуудын амьдрал хэрхэн өрнөх вэ?
    23 цаг 14 мин
  • ӨНӨӨДӨР: Монголын хүний нөөцийн салбарын үндэсний зөвлөгөөн болно
    23 цаг 30 мин
  • Японы анхны эмэгтэй Ерөнхий сайд болж байгаа Санае Такайчи гэж хэн бэ?
  • Маргаашаас худалдаалах ХАГАС КОКСОН түлшний тухай 10 баримт
  • Монголчуудын оролцож буй "Physical: Asia" шоуны тухай бид юу мэдэх ёстой вэ?
  • Удахгүй эхлэх "Алтан цом"-ын төлөөх барилдааны ОНЦЛОГ
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн "Нийт шүүгчийн III чуулган"-д хэлсэн 24 эшлэл
  • Дэлхий нийтийн үзэн ядалтын бай болоод буй Изриал улсын тухай 24 баримт
  • "Өндөр аварга" П.Бүрэнтөгсийн тухай 24 баримт
  • Цэцийн дарга Г.Баясгалангийн шүүгээнд хав дарагдсан УИХ-ын гишүүдийн “хэрэг”
  • СУРВАЛЖИЛГА: Сумаас амжилтын гараагаа эхэлсэн тив, дэлхийн медальтан
  • Д.Амарбаясгалан: Г.Занданшатар дарга аа, өөрийнхөө хийсэн оффтейк гэрээнүүдээ өөрөө тайлбарлаарай
  • Г.Занданшатар УИХ-ын даргаар ажиллаж байхдаа нүүрсний оффтейк гэрээг нууцын зэрэглэлд авснаа мартсан бололтой
  • MCS групп мэдэгдэл гаргажээ
  • Бор тээг. Хар будаг
  • Ерөнхий сайдын хувь заяаг дэнслэх ТББХ-ны гишүүд
  • Н.Түвшинбаярын амьдралаар баримтат кино хийнэ
  • Хагас коксон шахмал түлшийг борлуулж эхэллээ
  • БӨХ: Өнөөдрийн барилдаанд хэн түрүүлэх вэ?
  • ТББХ 14.00 цагт хуралдаж, Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудлыг хэлэлцэнэ
  • Д.Амарбаясгалан: Маш олон гишүүдийг олон шалтгаанаар дарамталж байна
  • Богдхан уулын дугуй цагаан дээрх “Хангарьд”-ын хөшөөг шинэчиллээ
  • MCS групп мэдэгдэл гаргажээ
  • Д.Амарбаясгалан: Маш олон гишүүдийг олон шалтгаанаар дарамталж байна
  • Дэлхий нийтийн үзэн ядалтын бай болоод буй Изриал улсын тухай 24 баримт
  • Д.Амарбаясгалан: Г.Занданшатар дарга аа, өөрийнхөө хийсэн оффтейк гэрээнүүдээ өөрөө тайлбарлаарай
  • Японы анхны эмэгтэй Ерөнхий сайд болж байгаа Санае Такайчи гэж хэн бэ?
  • Маргаашаас худалдаалах ХАГАС КОКСОН түлшний тухай 10 баримт
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганаар "2026 оны төсөв"-ийн хүрээний мэдэгдлийг хэлэлцэж байна
  • Хагас коксон шахмал түлшийг борлуулж эхэллээ
  • Монголчуудын оролцож буй "Physical: Asia" шоуны тухай бид юу мэдэх ёстой вэ?
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн "Нийт шүүгчийн III чуулган"-д хэлсэн 24 эшлэл
  • Богдхан уулын дугуй цагаан дээрх “Хангарьд”-ын хөшөөг шинэчиллээ
  • Г.Занданшатар УИХ-ын даргаар ажиллаж байхдаа нүүрсний оффтейк гэрээг нууцын зэрэглэлд авснаа мартсан бололтой
  • ТББХ 14.00 цагт хуралдаж, Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудлыг хэлэлцэнэ
  • Ерөнхий сайдын хувь заяаг дэнслэх ТББХ-ны гишүүд
  • Цэцийг цэгцэлье, цэгцлэхдээ Г.Баясгалангаас эхэлье
  • Л.Мөнхбаатар: Эр хүн эргээд уулзах нүүртэй, дахиад уулзах даваатай амьдарвал зүгээр
  • Улаанбаатар хотод энэ онд 100.9 км авто замыг бүрэн шинэчиллээ
  • Бор тээг. Хар будаг
  • Ирэх онд 30 км борооны ус зайлуулах шугам угсарна
  • Удахгүй эхлэх "Алтан цом"-ын төлөөх барилдааны ОНЦЛОГ
24 баримт
  • "Өндөр аварга" П.Бүрэнтөгсийн тухай 24 баримт
  • Удахгүй эхлэх "Алтан цом"-ын төлөөх барилдааны ОНЦЛОГ
  • Монголчуудын оролцож буй "Physical: Asia" шоуны тухай бид юу мэдэх ёстой вэ?
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн "Нийт шүүгчийн III чуулган"-д хэлсэн 24 эшлэл
  • Дэлхий нийтийн үзэн ядалтын бай болоод буй Изриал улсын тухай 24 баримт
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото COP17 Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК