24tsag.mn-ээс Монголын тухай гадны хэвлэлүүдэд тэр дундаа уул уурхайн салбартай холбоотой цаг үеийн асуудлаар ямар өнцгөөс харж, ойлгож, бичиж байгааг цувралаар хүргэдэг. Энэ удаад "Рейтерс" агентлагийн цахим хуудаснаа гарсан анализийг орчуулан мэдээлж байна.
Р.Фриидланд тоглоомноос гарав
Дөрөвдүгээр сарын 18-нд "Айвенхоу Майнз"-ын 13 ТУЗ-ын гишүүдийн 11-ийг Рио Тинто томилж Роберт Фриидланд гүйцэтгэх захирал, ТУЗ-ын даргын албан тушаалаас огцорсон. Энэ үйл явдлыг олон улсын зарим шинжээч "Фриидланд нь "Рио Тинто"-той өрсөлдсөн Оюу Толгойг удирдах тэмцээнд ялагдсан нь энэ" гэж дүгнэсэн юм. Харин Монголын хэвлэл мэдээллээр "Фриидланд олж болох бүх мөнгөө олчихоод Монголоос сугараад гарч байна" гэх маягаар бичиж байсан.
"Айвенхоу Майнз"-ын удирдлагын багт өөрчлөлт оруулах сонирхолтойгоо "Рио Тинто" компанийнхан өнгөрсөн 12-р сард 49 хувиас дээш эзэмшилтэй болох эрхтэй болмогц зарласан билээ. Дөрөвдүгээр сарын 18-наас эхлэн "Айвенхоу Майнз" болон түүний эзэмших компаниудын хувьцааны үнэ өссөн нь энэ санхүүжилтын тухай мэдээтэй холбоотой.
"Айвенхоу" ч биш, "Тинто" ч биш "Чалко" гэдэг нэр чих дэлсэв
"Айвенхоу Майнз"-ын 58 хувийн эзэмшлийн "СаутГоби" нь "Оюу Толгой"-той ямар ч хамаагүй тул "Рио Тинто"-гийн ашиг сонирхлоор уу, ямар зорилготой зарагдах болсон нь тийм ч сонин биш. Харин БНХАУ-ын "Чалко" гэгч төрийн өмчит компанид зарагдах болсон нь тус улсын зарим УИХ-ын гишүүний эсэргүүцлийг төрүүлж, дөрөвдүгээр сарын 16-ны өдөр Монголын Ашиг малтмалын газраас Овоот Толгойн үйл ажиллагааг зогсоо гэж тушаахад хүргэсэн юм. Энэ нь тус улсад улс төрийн эрсдэл их байгааг баталлаа.
Монголын ХМХ-үүдэд "Овоот Толгой"-г ашиглах эрхийг "Чалко"-д зарвал экспортынх нь нүүрсний үнийг Хятадын талаас захирч, монополь болж улмаар энэ нь Монгол Улсын үндэсний аюулгүй байдалд нөлөөлнө гэж үзэж, бичсэн.
Тэгвэл гадны ихэнх хэвлэл өөр өнцгөөс харж байлаа. "СаутГоби"-гийн олборлолтын ажлыг Монголын төрөөс зогсоосныг Монгол-Хятад улсын хоорондох түүхэн харьцаа, нөгөө талаас Монголын төрийн шийдвэр нь бодлого дээр бус айдас, хардлагад үндэслэсэн шийдвэр гэж тайлбарлажээ.
"Чалко" яагаад Монголын нүүрсийг сонирхох болов?
"Чалко" хөнгөн цагаан боловсруулах үндсэн үйл ажиллагаатай бөгөөд зардлынхаа гуравны нэгийг цахилгаанд зориулдаг. Эрчим хүчний хямд эх үүсвэртэй болох сонирхол нь Монголын нүүрсийг сонирхоход хүргэв. Нөгөө талаас хөнгөн цагаанаас өөр бизнес эрхлэх зорилготой. "Чалко"-гийн ашиг 2010 оноос хойш 70 хувиар буурсан нь хөнгөн цагааны үнэ унасантай холбоотой ч хямд эрчим хүчээр хангагдах нь ирээдүйн зардлаа ач холбогдолтой.
"Чалко"-гийн Монголын уул уурхайн салбарт орох оролдлогын дараа тус улсын гадаад харилцааны сайд Г. Занданшатар үндэсний аюулгүй байдалд нөлөөлж болзошгүй салбарт гадаадын хөрөнгө оруулалт яаж хийх ёстой хуулийн төслийг УИХ-даа өргөн барьсан. Тодорхой хууль, дүрэм журамгүй байдал нь Монголчуудад тулгамдсан асуудлыг түр шийдэх эрсдлийг дагуулж, хөрөнгө оруулахад учрах улс төрийн эрсдлийг өсгөж байна. Тиймээс бүх зүйлийг тодорхой болгох нь Монголчууд, гадаадын хөрөнгө оруулагчдад хэн хэнд нь ашигтай.
Р.Фриидланд тоглоомноос гарав
Дөрөвдүгээр сарын 18-нд "Айвенхоу Майнз"-ын 13 ТУЗ-ын гишүүдийн 11-ийг Рио Тинто томилж Роберт Фриидланд гүйцэтгэх захирал, ТУЗ-ын даргын албан тушаалаас огцорсон. Энэ үйл явдлыг олон улсын зарим шинжээч "Фриидланд нь "Рио Тинто"-той өрсөлдсөн Оюу Толгойг удирдах тэмцээнд ялагдсан нь энэ" гэж дүгнэсэн юм. Харин Монголын хэвлэл мэдээллээр "Фриидланд олж болох бүх мөнгөө олчихоод Монголоос сугараад гарч байна" гэх маягаар бичиж байсан.
"Айвенхоу Майнз"-ын удирдлагын багт өөрчлөлт оруулах сонирхолтойгоо "Рио Тинто" компанийнхан өнгөрсөн 12-р сард 49 хувиас дээш эзэмшилтэй болох эрхтэй болмогц зарласан билээ. Дөрөвдүгээр сарын 18-наас эхлэн "Айвенхоу Майнз" болон түүний эзэмших компаниудын хувьцааны үнэ өссөн нь энэ санхүүжилтын тухай мэдээтэй холбоотой.
"Айвенхоу" ч биш, "Тинто" ч биш "Чалко" гэдэг нэр чих дэлсэв "Айвенхоу Майнз"-ын 58 хувийн эзэмшлийн "СаутГоби" нь "Оюу Толгой"-той ямар ч хамаагүй тул "Рио Тинто"-гийн ашиг сонирхлоор уу, ямар зорилготой зарагдах болсон нь тийм ч сонин биш. Харин БНХАУ-ын "Чалко" гэгч төрийн өмчит компанид зарагдах болсон нь тус улсын зарим УИХ-ын гишүүний эсэргүүцлийг төрүүлж, дөрөвдүгээр сарын 16-ны өдөр Монголын Ашиг малтмалын газраас Овоот Толгойн үйл ажиллагааг зогсоо гэж тушаахад хүргэсэн юм. Энэ нь тус улсад улс төрийн эрсдэл их байгааг баталлаа.
Монголын ХМХ-үүдэд "Овоот Толгой"-г ашиглах эрхийг "Чалко"-д зарвал экспортынх нь нүүрсний үнийг Хятадын талаас захирч, монополь болж улмаар энэ нь Монгол Улсын үндэсний аюулгүй байдалд нөлөөлнө гэж үзэж, бичсэн.
Тэгвэл гадны ихэнх хэвлэл өөр өнцгөөс харж байлаа. "СаутГоби"-гийн олборлолтын ажлыг Монголын төрөөс зогсоосныг Монгол-Хятад улсын хоорондох түүхэн харьцаа, нөгөө талаас Монголын төрийн шийдвэр нь бодлого дээр бус айдас, хардлагад үндэслэсэн шийдвэр гэж тайлбарлажээ.
"Чалко" яагаад Монголын нүүрсийг сонирхох болов? "Чалко" хөнгөн цагаан боловсруулах үндсэн үйл ажиллагаатай бөгөөд зардлынхаа гуравны нэгийг цахилгаанд зориулдаг. Эрчим хүчний хямд эх үүсвэртэй болох сонирхол нь Монголын нүүрсийг сонирхоход хүргэв. Нөгөө талаас хөнгөн цагаанаас өөр бизнес эрхлэх зорилготой. "Чалко"-гийн ашиг 2010 оноос хойш 70 хувиар буурсан нь хөнгөн цагааны үнэ унасантай холбоотой ч хямд эрчим хүчээр хангагдах нь ирээдүйн зардлаа ач холбогдолтой.
"Чалко"-гийн Монголын уул уурхайн салбарт орох оролдлогын дараа тус улсын гадаад харилцааны сайд Г. Занданшатар үндэсний аюулгүй байдалд нөлөөлж болзошгүй салбарт гадаадын хөрөнгө оруулалт яаж хийх ёстой хуулийн төслийг УИХ-даа өргөн барьсан. Тодорхой хууль, дүрэм журамгүй байдал нь Монголчуудад тулгамдсан асуудлыг түр шийдэх эрсдлийг дагуулж, хөрөнгө оруулахад учрах улс төрийн эрсдлийг өсгөж байна. Тиймээс бүх зүйлийг тодорхой болгох нь Монголчууд, гадаадын хөрөнгө оруулагчдад хэн хэнд нь ашигтай.
