Сүүлийн цагдаагийн байгууллагын алба хаагчидтай холбоотой таагүй мэдээлэл ар араасаа хөврөх боллоо. Тухайлбал, цагдаагийн алба хаагч хүн амины гэмт хэрэгт холбогдсон тохиолдол нэг сар хүрэхгүйн хугацаанд хоёр удаа гарсан нь нийгмийн түгшээгээд авсан гэхэд болно. Тэгвэл Цагдаагийн ерөнхий газрын даргын дэргэдэх зөвлөлийн хурлаар сахилга, хариуцлагын ноцтой зөрчил гаргасан алба хаагч болон тэдний удирдлагад хариуцлага тооцоод зогсохгүй, энэ асуудлыг уг суурь руу чиглэсэн шийдвэрийг гаргасан байна. Энэ тухай Цагдаагийн ерөнхий газрын Хэвлэл мэдээллийн төвийн дарга, цагдаагийн хошууч Б.Баатархүүгээс тодрууллаа.
-Цагдаагийн алба хаагч гэмт хэрэгт холбогдох тохиолдол мэр сэр гарах боллоо. Тэгвэл сахилга, хариуцлага алдсан алба хаагчдад ЦЕГ-ын даргын дэргэдэх зөвлөлөөр ямар шийтгэл оноохоор болов. Хурлынхаа талаар?
- Цагдаагийн байгууллагын хууль, бүтэц зохион байгуулалт түүнийгээ дагаад өдөр тутмын үйл ажиллагаанд мөрдөгдөж байгаа журам, зааврууд бүгд шинэчлэгдэж, өөрчлөлт, шинэчлэлт хийгдээд явж байсан. Харамсалтай нь цагдаагийн алба хаагч сахилга, хариуцлагын ноцтой дутагдал гаргалаа. Гэхдээ тухайн хоёр хэрэг цагдаагийн мэргэжлийн үйл ажиллагаатай холбоотой биш гэдгийг хэлье.
Зөвлөлийн хурлаар цагдаагийн албанд орох гэж буй хүмүүсийн шалгуурыг өндөрсгөж, ажил мэргэжлийн ур чадвараас гадна хувийн зан харьцаа, гэр бүл, найз нөхдийн хүрээлэл гээд бүгдийг нь нарийн судалж байж энэ эгнээнд нэгтгэдэг болъё гэдэг шийдвэрийг гаргалаа. Цагдаагийн байгууллагын Хүний нөөцийн бодлогын бичиг баримтыг Р.Чингис дарга томилогдохдоо боловсруулаад ажил хийгдээд явж байгаа.
-Тэгэхээр цагдаагийн байгууллагад шинээр орох иргэдийг илүү өндөр шалгуураар авдаг болно гэсэн үг үү?
-Цагдаагийн байгууллагад анх ажилд орох гэж байгаа хүмүүсийг үнэн, худал ярьж байгаа эсэхийг нь тогтоодог полиграфийн аппаратаар шалгадаг болъё. Хувийн байдал, гэр бүл найз нөхдийг сайтар судалдаг байсан дээхнэ үеийн шалгуурыг бүр нарийсгаж хэрэглэе. Цагдаагийн байгууллагын боловсон хүчний сонгон шалгаруулалтад реформ хийхээр болоод байна.
-Шинээр орох алба хаагчдаас гадна одоо үүргээ гүйцэтгэж буй алба хаагчдад энэ шийдвэр нөлөөлнө биз дээ?
-Томилогдоод үүрэг гүйцэтгэж байгаа алба хаагчдаа ч өөрийнх нь тохирох ажилд ажиллуулж байна уу гэдгийг эргэж харна. Алба хаагчдын мэргэжлийн ур чадвар, харилцаа, ёс зүй өнөөдрийн нийгэмд тавигдаж байгаа цензурт хүрч байна уу гэдгийг алба хаагч нэг бүрээр үнэлж, дүгнэх ажлыг эхлүүлэх гэж байна. Энэ шат, шатны дарга удирдлагуудад ч хамаатай. Алба хаагчдаа нэг бүрчлэн шалгаж, үнэхээр манай алба хаагчид ажлын ачааллаас бол стрестээд байна уу, үүнийг даван туулах ямар арга зам байна уу гэдгийг авч үзнэ. Эсвэл угаас ёс зүйгүй нэгэн хүн орчихоод цагдаагийн нэр хүндийг унагаад байгаа юм биш биз. Өмнө нь ноцтой зөрчил гаргаад эргээд орсон нөхөр цагдаад эргэж ажиллаж байна уу гээд буруу зүйл байвал түүнээс зоригтойгоор салж илүү чадварлаг боловсон хүчнээр эгнээгээ өргөжүүлэх ажлыг хийнэ.
-Ингэснээр халаа, сэлгээний асуудал яригдах нь гэж зарим хүмүүс хардах байх?.
-Үүнийг халаад, сэлгээд байна гэж ойлгож болохгүй. Өнөөдөр нийгэм өөрөө хөгжөөд, соёлжоод, иргэдийн эрх зүйн ухамсар дээшилж боловсроод байна. Гэтэл манай цагдаа хөл нийлүүлэн хөгжиж чадаж байна уу?. Ер нь цагдаагийн байгууллагын хүний нөөцийн асуудлыг цогцоор нь авч үзэх шаардлагатай болжээ. Цагдаагийн байгууллагын дотоод хяналт шалгалтаар олон хэргийг илрүүлж байна. Самрын хэрэгт холбогдсон алба хаагч, замын цагдаа нар, хэрэг шалгаж байхдаа бусдаас шан харамж авсан алба хаагчид хариуцлага хүлээсэн. Цагдаа бол нэр хүндтэй алба. Энэ албанд алдаа гаргаж байгааг олж илрүүлэхийн төлөө явж байгаа юм. Хууль сахиулах үүрэгтэй энэ эгнээнд хууль зөрчигч, буруу хүнийг байлгахыг хүсэхгүй.
-Албанд үнэхээр таарч, тохирохгүй хүн байвал шууд чөлөөлөгдөх үү?
-Тэр алба хаагч алдаатай байвал сургалтад хамруулах, мэргэжил арга зүйн чадварыг дээшлүүлэх зэргийг хийх нь мэдээж. Ингээд засрахгүй бол шаардлагатай арга хэмжээг авна. Гэхдээ өнөөдөр зөвхөн үүнийг эхлүүлэх шаардлагатай байна гэдгийг ярилцаж шийдвэрлэсэн. ЦЕГ-ын тэргүүн дэд даргаар ахлуулсан ажлын хэсэг гарч, төлөвлөгөө, бүх зүйл гараад ирэхээр илүү тодорхой болно.
Энэ бүхнээс цагдаагийн байгууллагад хяналт суларсан байсан гэхээсээ илүүтэй чангаруулах шаардлагатай юм байна гэж ойлгосон нь зөв байх.
-Цагдаагийн байгууллагын хүний нөөцөд реформ хийнэ гэлээ. Ер нь хүний нөөц, бүтэц орон тоо ямар байдаг юм бэ?
-Ер нь зуун мянган хүн тутамд тэдэн алба хаагч байх ёстой гэх мэт шалгуур үзүүлэлтээр бол манай цагдаагийн алба хаагчийн тоо хангалтгүй. Цагдаагийн байгууллагын хүний нөөц олон жилийн өмнө баталсан чигээрээ явж байгаа. Гэхдээ улсын хүн амын тоо гурван сая гарлаа. Цаашид бүтэц, орон тоо нэмэгдээд явах байх.
Д.Дуулим
Сэтгэгдэл (8)