Өнгөрөгч долоо хоногт Нийслэл хотод олон үйл явдал өрнөсөн "онцлох" өдрүүдээр дүүрэн байв.

Далай ламын айлчлалаас эхлүүлэн цас мөс, хальтиргааг тойрсон шуугиан, Тусгаар тогтнолын баярыг бүх нийтээр тэмдэглэн өнгөрүүллээ.

Өвлийн эхэн сар дөнгөж гарч буй энэ үед хүйтний эрч эрс чангарсан нь улс даяараа  "цас, мөс-хальтиргаа"-ны тухай хэлэлцэж сандралдав.  Цас, мөсийг арилгах  тухай Хотын даргын захирамжинд ахлах ангийн сурагч, оюутан, цэргүүд хамрагдсан нь олонхийн шүүмжлэлийг дагууллаа. 

 Хүний хүчээр цэвэрлэхийг илүүд үзсэн нийслэлийн дарга нар өөрсдөө мөс цохиж, цас цэвэрлэж байгаа зургаа оруулж байсан нь саяхан. Харамсалтай тэдний бодсончлон замын хальтиргаа гулгаа арилсангүй.

Хальтиргаа гулгааны улмаас өдөрт 200-300 хүн бэртэж гэмтэж байна гэж албаныхан мэдээлж буй юм. Өөрөөр хэлбэл, нийслэл  мөсөн коток болж хувирсан гэхэд хилсдэхгүй.

Түүнчлэн ихэнх хөдөө орон нутагт өвөлжилт хүндэрч зудын байдалд орж өвөлжилт хүндрээд байгаа юм. Тухайлбал, Увс аймаг, Бая-Өлгий зэрэг аймагт хүйтний эрч чангарч зудын байдалд байна.

Хэний урилгаар ирсэн нь тодорхойгүй Далай багшийн айлчлал өнгөрсөн өдрүүдэд үргэлжлэв. Тэрбээр ирсэн зорилгоо номын авшиг хүртээх, номын айлчлал гэж тодорхойлж байгаа юм.  Түүний айлчлалыг улс төрийн зорилготой, мөнхүү X Богдыг тодруулах гэж ирсэн гэх таамаг олны анхааралд өртөж Монголын бурхан шашинтнуудыг хоёр тал болгосон.

Энэхүү таамаг батлагдаж Дээрхийн гэгээн XIV Далай лам энэ сарын 24-ны өдөр Их тэнгэрийн аманд хийсэн  хэвлэлийн бага хурлын үеэрээ X Богд нялх байгаа гэдгийг дуулгаснаар албан ёсоор айлчлалаа өндөрлүүлсэн.

Түүнчлэн хөхөө өвлийн хүйтэнд Далай ламын айлдах номын сургаалийг сонсох гэсэн сүсэгтэн олон Буянт-Ухаа цогцолборт хоорондоо дайтах шахуу үйл явдал болсоныг хэвлэлийнхэн мэдээлж байсан юм. 

Харин энэхүү номын айлчлалаас шалтгаалж  Хятадын талаас  дөрвөн томоохон уулзалтыг тодорхойгүй хугацаагаар хойшлуулсан юм. Үүнд нь Шадар сайд У.Хүрэлсүхийн айлчлал, Гадаад харилцааны сайд Ц.Мөнх-Оргилын айлчлал, ОХУ-Монгол-Хятад улсын зам тээврийн сайдуудын уулзалт, Монгол-Хятадын парламентчдын уулзалтууд багтжээ.

Энэхүү үйл явдлыг Хятадаас хараат бус тусгаар улс гэдгээ баталсан үйл явдал боллоо гэж зөвтгөх нэг нь байхад хоёр улсын харилцаанд сэв суулгасан явдал гэж буруутгах хүмүүс бишгүй байлаа.

Энэ долоо хоногт Засгийн газар хуралдаж Улс тунхагласны баяртай холбогдуулан бүх нийтээр баасан гаригт амрах болсон мэдээлэл олны анхаарлын төвд орсон юм.

Түүхэн баяр нь энэ жил бямба гаригт тохиож байгаа тул ийн нөхөж амрахаар болсон. Харин энэ шийдвэр зарим иргэний дургүйг хүргэсэн бол бусдынх нь хувьд хүйтэн, хальтиргаатай үед нэг өдөр ч гэсэн гэртээ өнжих нь хэмээн хөөр болсныг энд онцлоё

Соёл урлагийн салбарт нэгэн онцлох үйл явдал болж өрнөсний нэг нь энэ сарын 25-ны өдөр Цэргийн дуу бүжгийн эрдмийн чуулгын 84 дэх жилийн өвөл цагийн нээлтийг угтлаа. Өөрөөр хэлбэл, "Өнгөрсөн одоо, ирээдүй"  симфони найрал хөгжмийн тоглолт Офецериудын ордонд болж өнгөрсөн юм.

Өвлийн эхэн сарын жаврыг үргээж ард түмний сэтгэлд хоногшсон ая дууг утсан хөгжмийн хамтлаг, цохиур хөгжим, цахилгаан хөгжим, бөмбөрийн хамтлаг хоршиж өөр өөрийн өнгө аясаар үзэгч олонтойгоо мэндчилэв. Тэд  дуу, бүжигээрээ зочдынхоо сонорыг мялааж сэтгэлийн утсыг хөндөж чадсан юм.

Хөгжмийн зохиолч З.Хангалын тань руу нүүж явна, Зууны манлай дуучин Б.Сарантуяагийн дуулсан "Хэн юм бэ" , Төрийн шагналт хөгжмийн зохиолч Э.Чойдогийн хөгжим “Жалам хар”, Ардын уран зохиолч С.Дашдооровгуайн "Анхны хайр"  "Намар" , "Сэтгэлийн эгшиг" зэрэг олон сайхан ая дууг  энэ үдэш эгшиглүүлсэн юм.

Эргэх дөрвөн улирал ээлжилхэд хүн бүрийн сэтгэл хувьсан өөрчлөгдөж, өөр өөрсдийнхөөрөө дүгнэж байдаг. Зарим нь алтранхан байх шаргал навчсыг нь харж намар цагаас эрч хүч авч, догдолдог байхад өөр нэг нь навчисаа гүвэх нүцгэн моддын сэрчигнээн, жиндүү салхинд гуниглаж даарах нь бий.

Харин "UBS" телевизийн тал бүрийн авьяастай гэх хөтлөгч Э.Гантулгын хувьд зуны улирал өвөрмөц содон байхад намарыг үгүйсгэл гэж үздэг ажээ. Түүний хувьд өвөл бүх зүйлийн шинэчлэл гэнэ. Учир нь зуны сайхан бүхнийг намар үгүйсгэж байхад өвөл бүхнийг шинэчилдэг гэж энэ үеэр өөрийн бодлоо үзэгч олонтойгоо хуваалцсан юм.

Бидний  өнөөдөр хэлсэн үг, хийсэн үйлдэл бүр өнгөрсөнд түүх болон үлдэж байхад маргааш руу тэмүүлсэн сэтгэл ирээдүйг бүтээдэг билээ. Мөн "Яг одоо" гэсэн бүгд маань энэ л цагт одоо үед оршдог гэдгийг хөгжмийн зохиолч Л.Балхжавын "Хиймор тэтгэсэн аялгуу" -гаар тоглолт өндөрлөлөө.

Б.Цэцэг