Монголчуудын нүүдэлчин ахуй соёл, Монгол наадгайг түгээн дэлгэрүүлэхийг зорьж буй “Нүүдэлчин Сэрэхүй” брэндийн үүсгэн байгуулагч О.Маралмаатай ярилцлаа.
-“Нүүдэлчин сэрэхүй” брэнд хэдэн онд үүсгэн байгуулагдсан бэ? Нүүдэлчин ахуйг харуулсан бүтээгдэхүүнүүд нүдэнд туслаа.
-Бид 2008 оноос эхлэн үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Үүсгэн байгуулагдаад арав гаруй жил болжээ. Монгол оюун, Монгол наадгай, нүүдэлчин соёлыг дэлгэрүүлэхийг зорьж энэхүү брэндийг үүсгэн байгуулсан. Хувь хүнд зориулсан бүхий л зүйлсийг урлаж байна даа.
-Брэндийн нэг онцлох зүйл нь Монгол наадгай бололтой. Наадгай тоглоомыг яагаад урлах болов?
-Бидний урлаж буй наадгай тоглоомууд өвөг дээдсээс уламжлагдаж ирсэн, хадны сүг зураг дээр хүртэл байсан Монгол наадгайнууд юм. Эдгээр наадгай тоглоомуудыг бид судалгааны үндсэн дээр хийдэг. Нийт 500 гаруй нэр төрлийн наадгай байгаагаас 100 орчим наадгайг хийж эхлээд байна. Одоо цагт хэрхэн хялбар тоглох вэ гэдэг талаас нь ажилласан. Байгалийн чулуу, мод зэргээр хийсэн хөлөгт наадгайнууд бий.
-Түүхийн талаас нь их судалгаа хийдэг байх нь ээ?
-Тийм ээ. Түүхийн судалгаа их хийдэг. Хаадын өмнөх үеэс эхлээд судалж эхэлсэн. Монгол наадгай тоглосноор хувь хүн биеэ засахад суралцаж, өөртөө итгэлтэй байдлыг олж авдаг. Нэг ёсондоо тоглоомоор дамжуулан сургалт явуулж, мэдээлэл өгч байгаа юм.
-Энэхүү наадгайны талаар танилцуулахгүй юу?
-Энэхүү наадгайг “Олон санаа” хэмээн нэрлэдэг. Зургаан хүн тоглох боломжтой. Тэмээгээ өөрийн гэр рүү аваачиж тоглоно гэсэн үг л дээ. Морь буусан нүүдлээрээ урагш явна. Тоглоом тоглоход хүмүүсийн бүхий л зан авир харагдаж эхэлдэг. Тоглох явцдаа уурлана, инээнэ, хэрэлдэх нь ч бий.
-Таны хувьд өнөө үеийн залуус ёс заншил, өв уламжлалаа хэрхэн тээж байна вэ? Тэр тусмаа наадгай тоглоомоор тоглох сонирхол хэр байна гэж хардаг вэ?
-Залуучууд маань нэг үеэ бодоход ёс заншил, уламжлалаа мэддэг болсон. Монгол дээл хувцаснаас эхлээд Монгол гэсэн зүйлсээ хэрэглэдэг болжээ. Арван жилийн өмнөхийг бодвол үнэхээр өөр болсон байгаа нь ажиглагддаг. Наадгай тоглоом гэхэд өмнө нь тоодоггүй байлаа. Харин одоо бол наадгай тоглоомоор тоглодог болсон. Наадгай тоглоомуудыг ойлгоод, худалдаж авъя гэдэг болжээ.
-“Амар байна уу” үзэсгэлэнд бүтээгдэхүүнээс гадна тоглоом тоглуулж байна шүү дээ. Хүмүүс их тоглож байна уу?
-Улсаас маш сайхан боломж олгож байгаад баяртай байна. Үзэсгэлэнгийн нэг сарын турш Монгол наадгайг илүү их таниулахыг зорьж байна. Хүмүүс бараа бүтээгдэхүүн сонирхохоос гадна наадгай тоглоомуудыг их тоглож байна.
-Монгол дээлийн тухайд үнийн мэдээллийг хуваалцахгүй юу?
-Бид зөвхөн тухайн хүнд зориулсан дээл, хувцсыг урладаг. Бүгдийг гараар урладаг учир ажиллагаа их ордог. Үнийн хувьд дээл иж бүрнээрээ нэг сая 500 мянган төгрөгөөс эхэлж байна. Хүрмийн тухайд 250 мянган төгрөгөөс эхлээд янз бүрийн үнэтэй. Тухайн хүнд зориулсан цорын ганц бүтээлийг бид урладаг даа.
-Одоогоор хэдэн хүн ажиллаж байна вэ?
-Гар урлаачид гэвэл тав, зургаан гэр бүл хамтарч бүтээгдэхүүнүүдээ урладаг. Жил ирэх тусам ажилчдын тоогоо нэмсээр л байна. Захиалга ихтэй үед ажилчид хүрэхгүй бол дүү нараа гуйгаад туслуулдаг.
-Цагаан сарын бэлгийн ямар багцууд гаргасан байгаа вэ?
-Сар шинийн баярт зориулсан олон багц гаргасан. Айл өрх бүр Чингис хааны зургийг залах Ерөнхийлөгчийн зарлиг гаргасан шүү дээ. Тиймээс гаргасан багцуудад маань Чингис хааны эш хөргийг оруулах боломжтой. Мөн мөнгө хадгалах гахайны оронд хишгийн авдрыг багцууддаа оруулсан. Дээрээс нь наадгайнууд бий. Нэг багцад тухайлбал, аавд нь зориулсан хэтэвч, ээжид нь зориулсан жижиг цүнх, хүүхдүүдэд нь зориулсан наадгай тоглоом, түлхүүрийн оосор багтсан гэр бүлийн багц бий. Гэр бүлийн багц 60 мянган төгрөгөөр худалдаалагдаж байна.
-Үзэсгэлэн худалдаанд хүмүүсийн хөл хөдөлгөөн их байна уу?
-Ажлын цаг дуусаад хүмүүсийн хөдөлгөөн нэмэгдэж байна. Цагаан сар дөхөхөөр бүр их нэмэгдэх байх.
-Ярилцсанд баярлалаа.
-Баярлалаа.
Д.Батчулуун