Цэвэгжавын Батбаатарын яруу найраг Монголын уран зохиолын нэгэн үеийн ая дан. Түүний шүлгүүд яруу найргийн дугуйлангийн залуусын цээжний бал болж, хоороор уншигдах нь ч бий. Ц.Батбаатарын "Зэрлэг согоо эргэж харах мэт" яруу найргийн түүвэр олны хүртээл болоод он цагийг туулжээ. Тэгвэл түүний хоёр дахь түүвэр "Эртний дуу шиг жигүүртэй шүлгүүд" нэрээр хэвлэгдсэн байна. Энэ үйл явдлыг тохиолдуулан яруу найрагч Ц.Батбаатарын таван шүлгийг хүргэж байна.
ЦЭЦЭГЛЭЖ АМЖААГҮЙ
Уймарч согтсон өдрүүдээ нулимсгүй үлдээе
Уучилж бүгдийг нь ойлгох хүн олдоно
Цөхөрч зовсон өдрүүдээ ч хавар гэж нэрлэе
Цөмөөрөө гэнэн явсныг хайрлах хүн ч олдоно
1992.Өвөл
БОДИСАДЬВА
Дурантай бууны цуст загалмайн голд
Туранхай согоо тугалаа долоон эрхлүүлнэ
Аав нь удахгүй олзтой ирнэ ээ
Анчны эхнэр хүүхдээ хуурайлж саатуулна
Өнчирч төөрөх зурагтай гөрөөсний бяцхан төл
Өлбөрч зовох тавилантай хүний халуун бүлээс
Өрөвдөж хэнийг нь аварвал ээж минь хүүгээ өршөөх вэ?
1994.Зун
ДУРСГАЛ
Барахын аргагүй жимсийг би чамд үлдээлээ
Бас дээр нь мартаад хамгийн сайхан зуныг
Бараг л хайртай болсныгоо хэлчих дөхсөн шөнийг
Баяртай бүсгүй минь...бүгдийг нь чамд үлдээлээ
Хааяа нэг ганцаардвал харуусал дурсах нэрийг
Хаа хамаагүй бороо шивэрсэн ч дагаад л урсах нулимсыг
Хагацъя даа...би чамд үлдээж байна.
1996.Намар
ДУУ-1
Гадаа намрын шөнө цав цагаан бороотой...
Газрын хүнд хэтийдсэн намуухан дуу эгшиглэнэ.
Согтчихоод бас жаахан гутарч явсан болохоор
Сонсоод сууж чадсангүй ээ...амандаа дагаж аяллаа.
Солгой буруу хоолойтой ч хүний л халуун сэтгэлтэй...
Согтуу хөлчүү нь хамаагүй ээ... бусдын л ижил нулимстай...
Дуулаад мартаж чадахгүй Монгол ардын зовлон минь
Дураараа ямар мөнхийн ингэж амьдрах биш дээ...
"Элс манхан нутагт эмгэн буурал ээжтэй ..."
Энэ юуны дуу вэ... хүний дуу мөн үү...
Элин халих дүүлэх жигүүртэний дуу биш үү..
Ээрэм холд зэрэглээтэх алсын бараа ч юм уу
Энд уймарч суугаа залуу нас минь ч юм уу...
Энгийн адууны унага нь гүйж ирдэг газраас
Ээжийгээ хотоос санахаараа дуу захиаллаа гэв үү...
Хэл мэдэхгүй адгууснаас нууж уйлмаар санагдлаа.
Хэний дуу вэ энэ....хүний дуу мөн үү...
***
Ахиад би танайхаар хэзээ ч шагайхгүй гэж
Хор шарандаа шидээд гарсан хаалгануудыг
Ахин тогшихоор, ахин тогшихоор зогсож байна
Хорвоогийн өөдөөс бардаж дайрсан амаараа
Бахыг нь хангахаар зүрхэлж ядан зогсож байна
Хоолой зангирам харалган тэнэг үгнүүдийг
Ахин сонсохоор өвдөг чичрэн зогсож байна
Одоохон энэ хаалгыг тогшихоос өмнө
Омогтой шазруун үе минь эргэн ирдэг ч болоосой
Шалавхан энэ хаалгыг тогшихоос өмнө
Шамбалын гэгээн ертөнцөө нээгээд өгдөг ч болоосой
Уур хилэндээ саваад гарсан хаалгануудыг
Уучилж чадахгүй нулимсаа залгиж тогшсондоо би.
Унтаад сэрээгүи айлын харанхуй цонхон дээр
Уймраа хаврын цагаан цас бударсан даа
Уйлаад гарсан цайлган багын гоморхлоо
Эгцэлж харалгүй газар ширтэн аргадсаар
Уяхан замба тивийн наран гийсэн шуранхайн доор
Энэхэн дэлхийнхээ араншин бүхэнд дассан даа, би.
