
Хүний эрх, хуулийн тэгш хэрэгжилтийн төлөө уйгагүй тэмцсэн түүн шиг
эмэгтэй Монголд тодроогүй. Хахир өвлийн хүйтэнд гудамжинд хоолой мэдэн
хашгирч, уйлж дуулж, баривчлагдаж үгээ хэлж, үсээ зулгаалгаж явсан
түүний сураг сүүлийн жилүүдэд улам бүдгэрсээр буй. Гэртээ уймарч суудаг
тэтгэврийн хэдэн хөгшдийг хөөрөгдөж, тэдний нэрийг барьж улс төр хийлээ
хэмээн чичлүүлж явсан түүний ардчиллын түүхэнд оруулсан хувь нэмрийг
учир мэдэх хүмүүс хэлдэг. Манай сайт энэ удаагийн “Фэйслүүк” буландаа
МАЧХ-ны тэргүүн Г.Баасангийн амьдралыг харуулахыг зорилоо.
Хүний эрх, хуулийн тэгш хэрэгжилтийн төлөө уйгагүй тэмцсэн түүн шиг эмэгтэй Монголд тодроогүй. Хахир өвлийн хүйтэнд гудамжинд хоолой мэдэн хашгирч, уйлж дуулж, баривчлагдаж үгээ хэлж, үсээ зулгаалгаж явсан түүний сураг сүүлийн жилүүдэд улам бүдгэрсээр буй. Гэртээ уймарч суудаг тэтгэврийн хэдэн хөгшдийг хөөрөгдөж, тэдний нэрийг барьж улс төр хийлээ хэмээн чичлүүлж явсан түүний ардчиллын түүхэнд оруулсан хувь нэмрийг учир мэдэх хүмүүс хэлдэг. Манай сайт энэ удаагийн “Фэйслүүк” буландаа МАЧХ-ны тэргүүн Г.Баасангийн амьдралыг харуулахыг зорилоо.
Гурван настай Баасан охин. Түүнийг багадаа эршүүд, гэр орныхоо ажилд тусалдаг охин байсан гэлцдэг. Гэхдээ хэн ч түүнийг том болоод хүний эрхийн төлөө тэмцэгч болно гэж төсөөлөөгүй биз.
Сагсны хүүхдүүд гэр бүл болсон нь. Түүний ханийг Л.Батдорж гэдэг. Хар багаасаа Гандангийн гудамжинд сагс тоглож өссөн бацаанууд зургадугаар ангиасаа хагацаж чадахаа больсон хос болжээ. Баасанг есдүгээр ангид байхад дурлалт хархүү нь цэрэгт явж, буцаж ирсний дараа буюу 1981 онд Л.Батдоржийнх гэдэг айл өрх тусгаарласан байна.
Шаварчин. Үргэлж гэр орныхоо төлөө гэдэг Г.Баасан охин долдугаар ангиасаа эхлээд л зуны амралтаараа цалинтай ажил хийжээ. Ажил хийсний гор нь сургуулиа төгсөхөд нь гарч, хуваарь авч чадаагүй байна. Нэг жил өнжих зуураа барилга дээр шаварчин хийж явсан нь түүнийг ямар эршүүд охин байсныг харуулах биз. Харин дараа жил нь Багшийн сургуульд элсэн оржээ.
Баасан авгай. 2005 онд Г.Баасан МАЧХ-ны тэргүүнээр сонгогджээ. Тэр үедээ хэвлэлийн баатар болж байсан түүнийг Баасан авгай хэмээн нэрлэх болсноос хойш эдүгээ найм дахь жилтэйгээ золгож байна.
Бурхны оронд төрийн сүлд. Г.Баасан гэрийнхээ хойморт бурхан тахилаас илүүтэй төрийн сүлдээ дээдлэн залжээ. Тэрбээр олон удаа баривчлагдаж явахдаа алтан соёмбот төрийн сүлдэндээ залбирч байжээ.
Хоёр өрөө байр. 2006 оны 12 дугаар сар түүнийг сорьсон өдрүүд байв. Баривчлагдаад 12 дугаар сарын есний өдөр гарч ирсний маргааш нь түүнд Хүний эрхийн дээд шагнал хүртээв. Энэ шагналыг дагалдаж Г.Баасанд хоёр өрөө байр олгожээ. Тэрбээр тэмцлийнхээ үеэр 14-21 хоногоор таван удаа баривчлагдаж байжээ.
Халуун ам бүл. Л.Батдоржийнх нэг охин, хоёр хүүтэй. Тэдний халуун ам бүл найман жилийн турш ээж, эхнэрийгээ есөн жороороо дуудуулж явахад нь хамгаалж, сэтгэлийн хат өгч байсан биз.
Хачин сонин хобби. Г.Баасан архи ууж, тамхи татдаггүй. Гэсэн хэрнээ төрөл бүрийн архины шил, тамхи шүдэнзний хайрцаг цуглуулж ханаа чимэх дуртай. Бас хатгамалаар ч гэрээ гоёно.
Харин мужаан Л.Батдорж гэрийнхээ бүх тавилгыг өөрөө урладаг аж.
Хаана явна вэ? “Шударга иргэдийн фронт”-ын Г.Арслан Төв бассейны дарга болж, Иргэний хөдөлгөөний Ж.Батзандан төрийн түшээгээр сонгогдсон бол О.Магнай Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газрын том дарга болсон. Харин тэмцэгч Г.Баасан хаана явна вэ? Тэргүүн Баасан МУИС-ийн Хууль зүйн сургуулийг бакалавр зэрэгтэй төгсөж, магистрт суралцаж яваа аж. Бас сайн дураараа өргөдлөө өгч, Н.Алтанхуяг сайдын орон тооны бус зөвлөхийг цалингүйгээр хийх болсон байна.
Ахмадын байгууллагыг толгойлоод ажиллачихвал гэсэн битүүхэн бодолтой Г.Баасангийн хүсэл бүтвэл тэтгэвэр тэтгэмжийн бодлогод өөрчлөлт оруулахад онцгой анхаарах гэнэ.
Д.Идэр
www.24tsag.mn
Сэтгэгдэл (59)