- Берденбек Улаанбаатарт ошоод ик баян болж. Єрєєндєє чалан кивс дэвсэж ханандаан олон ном єрж. Тэднийд хоёр чилэн хайрцаг байна. Нэг чилэн хайрцагт нь алтан мєнгєн загас тоглоод, нєгєє чилэн хайрцагт нь єнєє муу Хавлааш дуулаад л...
---Улаанбаатарт ирээд буцсан казак євгєн Єлгийд очоод танилдаа хуучилж байна.
- Берденбек Улаанбаатарт ошоод ик баян болж. Єрєєндєє чалан кивс дэвсэж
ханандаан олон ном єрж. Тэднийд хоёр чилэн хайрцаг байна. Нэг чилэн
хайрцагт нь алтан мєнгєн загас тоглоод, нєгєє чилэн хайрцагт нь єнєє муу
Хавлааш дуулаад л...
---Нэг хvн адуу эрж яваад айлд ирж хоножээ. Гэрийн эзэн гар чангатай
хvн юмсанжээ. Хоноц ирэхээр нь зориуд шингэн бантан хийж єгчээ.. Тэгээд
хоноцдоо:
- Та нэрэлхэлгvй сайн идээрэй. Идэж байна уу, идээрэй, идээрэй гэж найр тавьсан дvр vзvvлтэл.
- Ууж байна аа. Ууж байна. уулгvй яахав гэжээ.
---Галт тэрэгнээс хоцорсон нэг залуу замын хажууд хоцорсон фермертэй уулзав.
- Би 6 цаг 45 минутын галт тэргэнд амжиж суух гэсэн юм. Танай тариалан дундуур явахад татгалзахгvй биз?
- Яалаа гэж татгалзах вэ дээ. Харин замдаа манай бухтай тааралдвал та 6 цаг 15 минутын галт тэргэнд ч амжина.
---Хотын ганган хvvхэн машинтайгаа vнээний фермийн ойролцоо явж таарчээ. Тэгтэл нэг зvйл хараад ихэд гайхсан болохоор хэрэг болгож фермийн малчин эртэй уулзаад асууж байна гэнэ. -Хєєе, танай тэр vнээ чинь яагаад эвэргvй байгаа юм бэ? -Юу? Аан тэр vv... Нэгнээ гэмтээх гээд байхаар бид нар заримдаа хєрєєдчихдєг юм. Бас заримдаа хvчлээр устгах нь бий. Тэр бvv хэл бvр мухар vvлдрийн vхэр ч гэж бий. Харин таны тэр заагаад байгаа vнээ мухар байгаагийн vндсэн шалтгаан нь vнээ биш морь болохоор л эвэргvй байгаа юм шvv дээ. Дугаар 230(320)
---Хоёр нєхєр гахайн анд явжээ. Маргааш нь нэг нь асар том бодон
vvрчихсэн ганцаараа ирж байна гэнэ. Найз vгvй байгааг харсан ойр хавийн
хvмvvс цуглан асууж байна гэнэ:
-Хєєе, ингэхэд Балдан яасан бэ?
-Зам зуур гэнэт бие нь муудаад эндээс хоёр км-ийн цаана унаад єгсєн.
-Чи тэгээд Балданг хаячихаад нэг муу бодонгийн мах vvрээд ирж байгаа юм уу?
-Тэгээд єєр яах байсан юм бэ? Балданг хэн ч хулгайлаад явахгvй нь мэдээж биз дээ?
---Тємєр замын сvйрэл гарчээ. УИХ-ын гишvvд суулгасан тусгай
vйчилгээний галт тэрэг осолд орсон юм байж. Аврагчид ослын газар нисдэг
тэрэг хєлєглєн иртэл нутгийн иргэд осолд орсон бvх гишvvдийг
оршуулчихсан байна гэнэ.
- Юу? Тэгээд vнэхээр бvгдээрээ vхчихсэн байсан юм уу?
- Мэдээж. Гэхдээ зарим нь єєрсдийгєє vхээгvй, амьд байна гэдэгт биднийг
итгvvлэх гэж оролдсон л доо. Гэхдээ та нар ямар улс тєрчдийг мэдэхгvй
биш дандаа л худлаа ярьж байдаг хvмvvс шvv дээ...
---Хотын ганган хvvхэн машинтайгаа vнээний фермийн ойролцоо явж
таарчээ. Тэгтэл нэг зvйл хараад ихэд гайхсан болохоор хэрэг болгож
фермин малчин эртэй уулзаад асууж байна гэнэ.
-Хєєе, танай тэр vнээ чинь яагаад эвэргvй байгаа юм бэ?
-Юу? Аан тэр vv... Нэгнээ гэмтээх гээд байхаар бид нар заримдаа
хєрєєдчихдєг юм. Бас заримдаа хvчлээр устгах нь бий. Тэр бvv хэл бvр
мухар vvлдрийн vхэр ч гэж бий. Харин таны тэр заагаад байгаа vнээ мухар
байгаагийн vндсэн шалтгаан нь бол vнээ биш морь болохоор л эвэргvй
байгаа юм шvv дээ.
---Хоёр євгєн залуу цагийнхаа элдэв явдлыг дурсан бэлчээр дээр сууна.
-Ээ, хєєрхий би яг энэ бэлчээр дээр анх удаагаа эмэгтэй хvнтэй унтаж
байж билээ. Мєн ч олон жилийн ємнє болж дээ. Тэр хvvхнийг Думаа гэдэг
байсан санагдаж байна. Гэвч одоо санаад байхнээ ажил яг дундаа явж
байтал гэнэт ээж нь хvрээд ирдэг байгаа.
-Yгvй байлгvй дээ, тэгээд яасан? Юу гэж хэлсэн?
-Yмбvv!
---Хvнсний ногоо тариалдаг компаний захирлын єрєєнд ажилтан нь хар гvйхээрээ дайран орж ирэв. -За Балдан захирлаа цаана чинь болохоо байлаа шvv. Энэ зэргэлдээх саалийн фермийн хараал идсэн vнээнvvд манай талбай руу дайрч ороод байцаа, ногоог ч ёстой нэг цєлмєж єгч байна даа.... -Думаа минь, Думаа минь битгий сандар. Дэмий шуугиан тарьж хvмvvсийн анхаарлыг татах хэрэггvй. Харин байгаа бvх хvмvvстээ нэг нэг хувин бариулаад тэр хэдэн vнээнvvдийг саагаад бай, саагаад бай...
---Сумын засаг даргаас сэтгvvлч асуув: - Танай сумын ногоонбvс яагаад дандаа хожуул болчихсон юм бэ? - Тэр чинь социализмын vеийн ой мод байсан учраас цємийг нь тайраад тvлчихсэн. Одоо шинээр ногоон бvс байгуулж байна гэжээ.
---Євгєн алтан загас барьжээ. Тэгээд болох ёстой юм болдгоороо болж загас намайг тавьж явуулбал гурван хvслийг чинь биелvvлнэ энэ тэр гээд, євгєн ч уухайн тас зєвшєєрч. Эхний хоёр хvсэл нь энэ онигоонд хамаагvй тул “илагсая”: Гурав дахь хvсэл: -Би “Болор” архиар шээдэг болмоор байна. -ОК! Євгєн гэртээ ирж эмгэнээ дуудаад учир байдлаа хэлээд наргиж гарав. Маргааш єглєє нь эмгэн: -Алив євгєн минь шараа тайлмаар байна… -Мєн горьдов єє. Єнєєдрєєс эхлээд зєвхєн мєнгєєр, зєвхєн шилнээс нь єгнє.
---Хєдєєнєєс анх удаа хотод орж ирсэн залуу автобусаар явж байна гэнэ. Тvvний єєдєєс харсан суудал дээр хєх нь бараг ил гарахаа шахсан гvн ухлаадастай цамцтай бvдvvн хvvхэн тасралтгvй бохь зажлан сууна. Хєдєєний хvv єєрєє ч мэдэлгvй єєдєєс нь тас гєлрєєд суучихаж. Тэгсэн нєгєє хvvхэн єєрийг нь тас ширтсэн хєдєєний залууг явуулах санаатай: -Яасан шvлсээ гvд гvд хийтэл нь зажлаад л таалагдаж байна уу аан? гэвэл нєгєєх нь харин чавга шиг улайснаа: -Нєгєє юу л даа. Хэрэв таныг vнээ байсан бол овоо сvvтэй vнээ байх байж дээ гэж бодоод л гэх нь тэр.
---Оросын алс бєглvv нурагт орших тосгон. Єглєє нь орос эхнэр эртлэн босч гэр орныхоо хамаг ажлыг амжуулаад хуруугаа нугалан тоолж байна гэнэ. -За байз єглєє босоод чи чинь галуугаа хоолоочихсон. Yнээгээ саачихсан. Гахайгаа бордчихсон. Хоолоо хийчихсэн. Усаа авчихсан. Тvлээгээ хагалчихсан. Самовараа халаачихсан. Самогоноо нэрчихсэн. Yсээ янзалчихсан... Yгvй энэ нэг л юм дутаад байна даа. За байз юу билээ? Юу билээ.... Єє нээрээ нєхрєє шаагаагvй юм байна ш дээ...
---Зах зээл эхэлсээр зурагт радио гарахаа байж, сонин л бvр ч хvрэхээ байсан алс холын бєглvv нутгаас нэг эр хотод иржээ. Ирээд хотын хєгжилтэй танилцан троллейбусаар явж байтал нь нэг хар арьстай нєхєр ороод иржээ. Янз нь аав нь негр, ээж монгол байсан бололтой. Гэвч газрын мухраас ирсэн манай эр энэ бvхнийг мэдэлгvй шууд л тэнд цугласан олныг цочтол нь: -Пєєх тэр хараа сармагчин ороод ирлээ ш дээ гэж хашгарах нь тэр. Мэдээж хэрэг ингэж хэлvvлчихээд зvгээр зогсдог монгол хvн гэж байхгvй болохоор нєгєє эр бєєн юм болж эцэст нь хєдєєний эртэй хоёул цагдаагийн газар иржээ. Цагдаа яав, ийм энэ тэр гэж асуусанд манай эр: -Манай нутагт радио, зурагт, сонин хэвлэл битгий хэл хvvхдийн сурах бичиг ирэлгvй хорь гаруй жил болж байна. Би энийг чинь хvн гэж яаж мэдэх юм бэ гэсэн хариуи єгчээ. Цагдаа нар мань эрд хvний гарал vvсэл, хар арьстнуудын талаар баахан лекц уншаад эцэст нь: -Хар арьстай ч гэсэн монголын иргэн, адилхан эр хvн. Чи наадахаасаа уучлалт гуй гэв. Нєгєє эр ч уухайн тас бєєн уучлалт гуйж єєрийнхєє харанхуй бvдvvлгийг харааж баахан юм болжээ. Тэгтэл хар арьст монгол иргэн: -Хєгшєєн, би чамайг, ойлгож байна зvгээр дээ гэж дуусаагvй байтал хєдєєний эр: -Yгvй бас энэ сармагчин чинь ярьдаг байсан юм уу гэх нь тэр.
---Гадаадын хэсэг уулчид Монголын Алтайн хязгаар руу явган аялалаар явжээ. Бvтэн єдєржин явсаар орой тийш сєхєрч унатлаа л ядарцгааж. Газарчин: -Одоо бvгдээрээ энэ гуалингаар хавцлын нєгєє талд гараад л шууд очих газраа хvрнэ. Тэнд хоол, унд, майхан бvгд бэлэн хvлээж байгаа гэв. Жуулчид хартал 500 метрийн єндєр ёроолгvй гэмээр хавцал байх бєгєєд нєгєє талд гарахын тулд зєвхєн тэр гуалингаар дамжиж гарахаас єєр аргагvй. Бvгд гуалин дээрээ халтирч 500 метрийн єндрєєс унаж гамбир болохоос айн дэмий л харахаас цаашгvй зогсоцгооно. Гэтэл хавцлын нєгєє талд хэдэн хонь туусан нэг євгєн хvрч ирээд хонинуудаа нэг нэгээр мєрлєн гуалин дээгvvр гараад байна гэнэ. Тэгтэл жуулчид: -Євєє, бид нарын яг ингээд мєрлєєд гуалин дээгvvр зєєж цаад эрэг дээрээ гаргаад єгєєч. Нэг хvнээс 2000 тєгрєг єгье. Та 20 мянгатай болно ш дээ гэж гэнэ. Євгєн зєвшєєрч жуулчдыг мєрлєн гуалин дээгvvр гарч эхэлжээ. Тэгсээр хамгийн сvvлчийн жуулчныг єргєж явтал хєгширсєн хvн юм хойно яах аргагvй хєл нь чичрэн, эцэж цуцсандаа гуйвж дайвж эхэлжээ. Хариугvй жуулчинтайгаа хамт ундагийн даваан дээр євгєн хєєп гээд жуулчнаа хавцал руу шидчихээд хээв нэг жуулчид дээр хvрээд ирж гэнэ. Жуулчид ч яанаа ийнээ болцгоож: -Яанаа, євєє та яаж байгаа юм бэ? Одоо яанаа? Гэвэл цаадах нь тоосон шинжгvй: -Аа зvгээр дээ хvvхдvvдээ, євєєд нь хоёр мянган тєгрєг илvv байна уу дутуу байна уу ялгаагvй шvv дээ гэж тайвшруулжээ.
---Хотод очиж суралцаад ирсэн залуухан эр Кавказын ууланд байх тєрєлх тосгондоо эргэн иржээ. Баярласан аав нь найр хийв. -За хvv минь би чамайг хот явдаг тэр єдєр би энэ дарсыг дарсан юм. Єнєєдєр хоёулаа энэ дарсаа хамтдаа уунаа… -Аав аа хэрэггvй ээ баярлалаа, би оргилуун дарс ууя. -За хvv минь энэ ирэг чамайг хот явдаг тэр єдєр гарсан юм. Єнєєдєр би энэ хонийг гаргаж сайхан шорлог хийлээ. Хvv минь сайн ид. -Аав аа баярлалаа, хэрэггvй, надад чихэр байхад л хангалттай. Хэсэг хугацааны дараа хvv нь найрын ширээний араас босч гадагшаа гарав. Аав нь ханан дээр єлгєєтэй буугаа шvvрэн хvvгийнхээ араас гарах гэтэл хvмvvс: -Наадах чинь чиний хvv шvv дээ чи буугаар яах гэж байгаа юм бэ? -Суугаараа шээж байвал нэг мєсєн нам буудчихаад ирье.
---Сумын тєв. Євєє эмээ хоёр гудамжинд нарлан сууж байна гэнэ. Євгєн нь эмээдээ залуугийнхаа явдлаас ярьж байна гэнэ. -Би зэргэлдээ сумын Думаа гэж хvvхэнд vгvй мєн их хайртай байж билээ. Одоо хvртэл санаанаас гардаггvй юм. Тэр маань одоо хаана явдаг болдоо? -Хар малаа тэр Думаа чинь би л байна шvv дээ…
---Улаанбаатар-Дарханы зам. Хоёр чероки жип, хоёр бенц 600, гурван форд жип гэсэн бєєн боосуудын цуваа 200 гаргаад жийж байна гэнэ. Гэтэл эргэлт тойров уу vгvй таяг тулан зам хєндлєн гарч яваа эмгэн гараад ирж. Эхэнд явсан хоёр чероки жийп тоормозлосон ч эмгэнийг мєргєєд зам хєндєлдєн онхолдтол хоёр бенц 600 араас нь мєргєн замын хажуу руу єнхєртєл, гурван форд жийп ээлж дараалан мєргєлдєн дээрээс нь унаж бєєн дэлбэрэлт, тvймэр дэгдэх нь тэр. Гэтэл бєєн тvймэр дундаас цус нєжиндєє хутгалдсан эр зам дээр мєлхєж гарч ирээд эргэж харснаа: -Лагг vхдэг эмгэн бэ гэж санаа алджээ
---Нэгэн панк эр дэлхийн панкийн холбоонд элсэх єргєдлєє бичжээ. Тvvнд нь “Би бол жинхэнэ панк. Хэзээ ч биеэ угаадаггvй, хамгийн их хиртэй нь. Миний vс маш урт тэгээд бас заваан. Энэ хувцасаа гэхэд л би бараг бvтэн жил солихгvй ємсєж байна. Бvр одоо захиа бичиж байгаа цаасаараа би бєгсєє арчсан юм шvv” хэмээсэн байв. Гэтэл хэсэг хугацааны дараа тvvнд татгалзсан хариу иржээ. “Сонсож бай залуу минь. Жинхэнэ панк чинь бєгсєє ч арчдаггvй юм. Чи тэнцсэнгvй” гэсэн байжээ.
---"Хєнхєр" хэмээх Гомбодорж заан нэг удаа атан тэмээг урдаас нь хvчтэй нударч суулгаад хvvдээ "Миний хvv орсон бууртай тааралдвал ємнєєс нь ингээд нударчихаж байгаарай. Тэмээ гэдэг амьтан чинь хvчтэй нударчихад л нулимс нь гоожоод хvзvv нь гилжийгээд явчихдаг юм" хэмээн захижээ.
---Цэнд-Аюуш заан Гачууртад хаданд явж байтал нэг бурхи єдрийнхєє идшинд гарчихсан хошгирч байна гэнэ. Тарваганы маханд нугасгvй мань хvн ойртож очвол буутай буугvй аргалж болмоор санагдаҗ. Тэгээд цагаан дотуур ємдєє тайлж даллаад нэлээд дєхєж явтал гэнэт машины дуу гарахаар нь эргээд хартал яах аргагvй машин ирж явна гэнэ. Заан сандрахдаа ємдєє ємсєхтэй манатай нэг километр орчим гvйсээр бартаатай газар нуугджээ. Мань эр зугтаж явахдаа машины бvхээгт улаан хувцастай хvvхэн сунаж унатлаа инээж байхыг харсан гэдэг.
---Улсын заан Тулгаа нэг нутгийнхаа Гонгоо гэдэг алдартай бєхийн тухай "Эгнэшгvй хvчтэй Гонгоо гуай залуудаа шинээр хийсэн 12 эсгийг ус нь хатаагvй байхад давхарлаж vvрээд явдаг байсан гэдэг. Тvvнийг босоход гутлын ул нь ханзраад vлдсэн байдаг. Одоо "УАЗ-469"-д устай 12 эсгий ачвал дугуй нь тэсэхгvй дээ" хэмээн урлагтай нь аргагvй ярьсан гэдэг
---Хоёр жvдоч дивааажинд жvдо байдаг эсэх талаар ярилцаж байжээ. Тэгээд хэн эхэлж тэнд очсон нь нэгэндээ жvдо байгаа эсэхийг хэлэхээр тохирч.
---Нэгэн монгол жvдо сонирхогч дахиад л тэмцээн vзэхээр гэрээсээ гарах гэж байж. Эхнэр нь ихэд уурлаж
-Дахиад л жvдо юу? Тэр Риоко Тамурад чи надаас илvv хайртай байлгvй!
-Тэгж ярих юм бол Хашбаатарын Цагаанбаатарт ч би чамаас илvv хайртай байх оо.
---Бурхан чєтгєр хоёр там, диваажингийн алинд нь шилдэг жvдочид байгааг vзэхээр тэмцээн зохиох болжээ. Гэтэл бурхан ихэд инээд алдаж
---Монгол улс анх удаа гvний шумбалтын дэлхийн аваргад оролцож гэнэ. Дэлхийн рекордын эзэн Португалийн тамирчин Нуно Гомес шумбаж явна.
---Дархан аварга Д.Дамдин хєдєє зочлоход бєхєє дээдэлдэг монгол тvмний ёсоор гэрийн эзэд алдарт аваргад идээний дээдийг барьжээ.
---Дархан аварга Бат-Эрдэнэ Хэнтий аймгийн наадамд барилдаад буцаж явж байгаад замдаа тєєрч гэнэ. Тэгээд нэг хоньч хvvтэй тааралдаад зам асуухаар уулзажээ.
