БОНХЯ-ны Ой хамгаалал, ойжуулалтыг зохицуулах хэлтсийн  дарга Ц.Банзрагчтай ярилцлаа.

- Шинээр гарсан журмын гол онцлог нь юу вэ?      

- Байгаль орчин, ногоон хөгжлийн сайд, Сангийн сайдын хамтарсан А-96/71 тоот тушаал 2013 оны гуравдугаар сарын 29-ны өдөр гарч “Ойжуулалт, ойн аж ахуйн арга хэмжээг төлөвлөх, зохион байгуулах, санхүүжүүлэх, таримал ойг үнэлэх, улсын ойн санд худалдан авах, өмчлүүлэх журам”-ыг баталсан. Энэхүү журмын гол зорилго нь ойжуулалт, ойн аж ахуйн арга хэмжээний ажлыг төлөвлөх, зохион байгуулах, гүйцэтгэлийг шалгаж хүлээж авах, тэдгээрийг санхүүжүүлэх, иргэн өөрийн өмчлөлийн болон эзэмшлийн газартаа, ойн нөхөрлөл, аж ахуйн нэгж, байгууллага эзэмшлийн газартаа өөрийн хөрөнгөөр тарьж, ургуулсан таримал ой, модыг үнэлэх, улсын ойн санд худалдан авах, өмчлүүлэх, ойн санд шилжүүлэх харилцааг зохицуулахад чиглэж байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл иргэн, аж ахуйн нэгжийн  хувийн хөрөнгийг ойжуулалтын ажилд зарцуулах хэд хэдэн хөшүүргийг шинээр бий болгосноороо онцлог болжээ. Тухайн иргэн, нөхөрлөл, ААН, байгууллага нь өөрийн хөрөнгөөр ойжуулалт  хийвэл төр худалдаж авах юм. Гэхдээ тодорхой газруудад тарьж ургуулсан мод, бий болсон ой, төгөл, зурвасыг худалдан авна.

- Тодорхой газар гэхээр хаана тарьсан ой, мод, төгөл байх юм?

- Тухайлбал, мод бэлтгэсэн талбай, ойн түймэр, хөнөөлт шавж болон бусад байгалийн гамшигт өртсөн талбайд тарьж ургуулсан ой, мод, Усны ундарга, гол мөрний эх, эрэг дагуу болон баян бүрдийг хамгаалах зорилгоор тарьж ургуулсан ой, мод, Хээршилт, цөлжилт, элсний нүүлтээс хамгаалах зорилгоор тарьж ургуулсан төгөл ой, ойн зурвас, “Ногоон хэрэм”-ийн үндсэн чиг зурвасын дагуу тарьж ургуулсан ой, модыг үнэлж, худалдан авна.

- Тухайн газруудад тарьж ургуулсан ой, модоо худалдая гэвэл хаана хандах вэ? Ойжуулсан талбайн хэмжээ, модны тоо хэд байхыг журманд заасан уу?

- Иргэн, аж ахуйн нэгж байгууллага өөрсдийн хөрөнгөөр тарьж ургуулсан ой, мод, төгөл, зурвасаа төрд үнэлүүлж худалдах хүсэлтээ сум, дүүргийн засаг даргын саналыг авч аймгийн Байгаль орчны газарт ,аймгийн Байгаль Орчны Газар нь БОНХЯ-нд  уламжилж салбарын яам тодорхой шалгууруудыг үндэслэн дүгнэлт гаргаснаар энэ журам хэрэгжих юм.  Төрд худалдах таримал ойн хэмжээ 0,5 га- гаас багагүй, ойт хээрийн бүсэд 0,5 га-д 700, тал хээрийн бүсэд 500, говь цөлийн бүсэд 300-аас багагүй цаашид ургаж амьдрах чадвар бүхий таримал модтой байх ёстой аж. Хэрвээ ойжуулсан талбай 0,5 га-д хүрээгүй эсхүл 0,5 га-д байгаа модны тоо дээрхи заасан хэмжээнээс цөөн байвал таримал модыг тоолж үнэлнэ. Гэхдээ худалдаж авах модны тоо хамгийн багадаа ойт хээрийн бүсэд 450, тал хээрийн бүсэд 250, говь цөлийн бүсэд 150 ширхэгээс цөөнгүй байна. Журманд орсон бас нэг чухал заалт бол иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага өөрийн хөрөнгөөр өөрийн өмчлөлийн болон эзэмшил газартаа  тарьж ургуулсан таримал ой, модыг өмчлүүлэхээр тусгажээ.Үүнд тухайн иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагын 2003 оноос хойш тарьж ургуулж байгаа ой, төгөл, мод хамаарах юм байна. Өөрөөр хэлбэл иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага нь өөрийн өмчлөлийн болон  эзэмшил газарт тарьж, тордож, ургуулсан бяцхан төгөл, модондоо таримал ойг / модыг/ өмчлүүлсэн тухай  гэрчилгээ авснаар таны үл хөдлөх хөрөнгө нэгэн зүйлээр нэмэгдэж байгаа юм.