Газрын тосны газрын дарга асан Д.Амарсайхан хорих 461-р ангийн уулзалтын өрөөнд амьсгал хураасан талаарх харамсалтай мэдээллийг бид цаг алдалгүй та бүхэнд хүргэсэн.   Тэгвэл түүнийг тархины судасны хатуурал өвчтэй байсан талаар эх сурвалжууд хэлж байгаа ч ШШГЕГ-аас нойр булчирхайн үрэвсэлтэй байсан хэмээн няцаалаа.

Мөн уг хэрэгт иргэд Шүүх хуулийнхныг хийгээд АТГ-ын албан тушаалтнуудыг буруутгаад байгаа. Тиймээс хэрэг явдлын талаар ШШГЕГ-аас дөнгөж сая шуурхай мэдээлэл хийлээ. ШШГЕГ-ынхан өнөөдөр хорих 461 дүгээр ангид дотоод хяналт шалгалтыг хийж, хэрэг явдалтай танилцаад ирсэн билээ.

ШШЕГ-ын тогтоол гүйцэтгэх газрын дарга Б. Амардоржтой Газрын тосны газрын дарга агсан Д.Амарсайханыг хоригдож байгаад нас барсантай холбоотой асуудлаар ярилцлаа.

-Талийгаачийг нас бардаг өдөр яг юу болсон юм бэ. Эх сурвалжууд янз бүрийн тайлбар хэлээд байна л даа?
-Өчигдөр өдрийн 16.00 цагийн орчимд Цагдан хорих 461 дүгээр ангид цагдан хоригдож байсан А гэгч нас барсан харамсалтай явдал боллоо.
Энэ хүн 2014 оны дөрөвдүгээр сарын 15-ны өдрөөс нийт 28 хоног цагдан хоригдсон. Тухайн өдөр 15.00 цагийн орчимд өмгөөлөгч нь уулзах хүсэлт гаргасан. Үүний дагуу бид хорих ангиас уулзалтыг бариад аваачсан. Гэтэл уулзалтын хүлээлгийн өрөөнд ороогүй удаагүй байхдаа ухаан алдан унасан. Тиймээс бид эмнэлгийн яаралтай түргэн тусламж дуудаж, үзүүлсэн. Хорихын эмч болоод Түргэн тусламжийн 103-ын эмчид үзүүлсэн. Гэвч яаралтай тусламж үзүүлсэн боловч эмчилгээ авалгүй нас барсан.

-Д.Амарсайхан агсан хоригдож байхдаа эмчийн хяналтанд байсан уу. Яагаад эмнэлэгт хэвтүүлэхгүй байсан юм бэ?
-Энэ хүнийг  28 хоног хоригдох хугацаанд хариуцсан эмч нар нь 8 удаа үзэж байсан байдаг.  Мөн Био химийн холбогдох шинжилгээнүүдийг нь авсан байгаа.  Түүнчлэн өмгөөлөгч нь хоёр удаа хүсэлт гаргасан байдаг. Эхний удаа эмнэлгийн тусламж үзүүлэх буюу  эмчилгээ хийлгэхээр хэвтүүлэх хүсэлт тавьж байсан. Дараа нь эрүүл мэндийн байдлын тодорхойлолтыг гаргаж өгөөч гэж хүссэний дагуу холбогдох эрүүл мэндийн тодорхойлолтыг нь өгсөн байгаа.

-Эмч нар хэвтэн эмчлүүлэх шаардлагагүй гэж дээрээс тушаасан зүйл хэмээн ярьсан байсан?
-Бид ямарч байсан цагдан хорих төвийн эмнэлгийн зүгээс тухайн иргэний биеийн байдалд хяналт тавьж, шаардлагатай шинжилгээг авдаг байсан уу гэдгийг шалгасан. Мөн эмч нар тухайн үед авсан шинжилгээний хариугаар зайлшгүй хэвтэн эмчлүүлэх шаардлагагүй гэж үзсэн юм билээ. Бид бол гэнэтийн зүрх судасны хүндрэл үүссэн үү гэж ойлгож байгаа. Адаглаад нас барахынх нь гурван цагийн өмнө ах нь уулзахдаа үнэхээр бие муу байсан бол асуудал тавьж, өөрөө биеийн байдлаа хэлэх зүйл байх л байсан. Бичлэгийг харж байхад бие нь муудсан зүс царай нь өөрчлөгдсөн зүйл байгаагүй.  Эмч нар унасных нь дараа 4 минутын дотор очиж яаралтай бүхий л тусламжийг үзүүлсэн. Яаралтай түргэн 103 цаг орчимын дараа ирсэн.

-Талийгаач өмгөөлөгч, ар гэрийнхэнтэйгээ хэр уулздаг байсан юм бол?
-Хохирогчийн хувьд давхардсан тоогоор 25 удаа өмгөөлөгчтэйгээ уулзалт хийж, хууль зүйн зөвлөгөө авч байсан. Мөн холбогдох албан тушаалтны зөвшөөрлөөр найман удаа ар гэрийнхэнтэйгээ уулзсан байдаг. Хамгийн сүүлд өчигдөр 12.00 цагийн үед ахтайгаа түр хугацаагаар уулзсан. Энэ үеэр биед нь өөрчлөлт орж, өвдсөн зүйл гараагүй. Түүнчлэн хоригдох хугацаандаа өөрөө эмчийн хяналтанд байхдаа эмнэлгийн тусламж авах талаар хүсэлт гаргаж, хэлж байгаагүй юм билээ. Гэхдээ толгой нь өвддөг байсан учир ар гэрийнхнээсээ өвчин намдаах эм авч хэрэглэдэг байсан тохиолдлууд бий.

-Шалгагдаж, хоригдож байсан нь хамаагүй хүн амиа алдсан юм чин эрүүгийн хэрэг үүсгэж шалгана биз дээ?
-Цагдаагийн байгууллагаас энэ асуудалд эрүүгийн хэрэг үүсгэн, шалгаж байгаа. Албан ёсны нас барсан шалтгаан тодорхой хугацааны дараа тодорхой болно. Өнөөдрийн байдлаар урьдчилсан байдлаар задлан шинжилгээ хийж байна гэсэн. Үндсэн хариу гараагүй.

-Эрүүгийн хэрэгт тодорхой албан тушаалтан татагдсан уу?
-Цагдаа ямар байдлаар шалгаж байгааг бид  мэдэхгүй. Эрүүгийн хэрэг үүсгэсэн байгаа. Манайхаас бол хэн нэгнийг буруутгаж байгаа асуудал мэдэхгүй. Тухайн анги эмч, бүхий л нотлох баримт задлан шинжилгээний дүн зэрэг уялдаж шалгалтын ажиллагаа явагдах байх.

-Ар гэрийнхнийг нь талийгаачийг нас барсаныг мэдээд цагдан хорих төв рүү орох гэтэл оруулаагүй гэсэн. Энэ талаар?
-Ар гэрийн уулзалт эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийнхаа дагуу шүүгч, прокурорын зөвшөөрлийн дагуу л уулзаж байгаа. Энд ямар нэг хөндлөнгөөс оролцсон зүйл байхгүй.  Ер нь хүн нас барсан тохиолдолд хэргийн газрыг хамгаалалтанд авах ёстой. Энэ дээр бол цагдаагийн байгууллага үүргээ гүйцэтгээд явж байгаа.

-Тухайн хорих ангийн бүх зүйл камерт нотлох баримт болоод үлдэж байгаа биз дээ?
-Камерийн бичлэг мэдээж хийгдэж байгаа. Тэнд өмгөөлөгчтэйгээ уулзах гээд хүлээлгэн өрөөнд орж ирээд 5 орчим минут л болсон байдаг.

-Хорих ангийн эмч нарийн шинжилгээгээр ямар өвчтэй гэж гарсан байдаг юм бол. Яагаад батлан даалтад гаргаж эсвэл эмнэлэгт хэвтүүлэх үндэслэлгүй гэсэн юм бол оо?
-Хорих ангийн эмч нарийн шинжилгээгээр нойр булчирхайн үрэвсэлтэй гэсэн дүгнэлт гарсан байдаг. Энэ бол шууд  эмнэлэгт хэвтүүлэх үндэслэл биш гэж үзсэн байгаа.

- Цагдан хорихгүйгээр гадуур байцааж, шалгаж болоогүй юм уу. Хэрэг нь ноцтой байсан юм уу?
-Хорих асуудал бол шүүхийн асуудал. Шүүгчийн захирамжаар цагдан хорих, таслан сэргийлэх арга хэмжээг авч байгаа. Манай байгууллагаас ямар нэг санал дүгнэлт хэлэх үүрэг байхгүй. Нэгэнт шүүгчийн захирамжаар хоригдсон хүнийг бид хорих байранд холбогдох хууль дүрмийн дагуу хорих ёстой.

-Нас барах үед нь амнаас нь хөөс гарч байсан гэсэн. Энэ талаар?
-Тийм мэдээлэл бидэнд ирээгүй.

-Хэдийгээр эрхээ хасуулж цагдан хоригдож байсан ч тухайн хүн төрийн хамгаалалтанд байж байгаад амиа алдлаа?
-Энэ хүнийг 28 хоног хоригдох 8 удаа үзлэг хийсэн байдаг. Тэгэхээр цагдан хорих байранд өнөөдөр 708 хүн хоригдож байна. Тэгвэл нэг эмчид бараг 100 гаруй хүн оногдож байгаа. Тиймээс эмч нар нэг хоригдож буй хүнд 2-3 удаа заавал үзлэг хийдэг.  Тэгвэл найман удаа үзэхэд талийгаачийн эрүүл мэндэд ноцтой, эмнэлэгт хэвтүүлэхээр зүйл байгаагүй гэдгийг л хэлж байна.

-Ар гэрийнхэн нь эм оруулдаг гэлээ. Энэ ямар учиртай юм бэ?
-Эмч шалгаж үзээд оруулах шаардлагатай гэвэл оруулдаг. Эмчийн дүгнэлт, эрүүл мэндийн байдалд прокурор ч хяналт тавьж байгаа.

-Эмчид хэвтүүлэхгүй байх үүрэг даалгаварыг хэн нэг албан тушаалтан өгсөн гэх яриа байна?
-Эмч хүнээ үзээд хэвтүүлэх шаардлагатай,шаардлагагүйг өөрөө шийдэх ёстой. Хэн нэгнээс үүрэг даалгавар авах ёсгүй. Яахав цагдан хоригдож байгаа хүнийг гадны эмнэлэгт хэвтүүлэх бол урьдчилж заавал хэрэг бүртгэгч, мөрдөн байцаагчид бичгээр мэдэгдэх ёстой. Харин цагдан хорих төвийн эмнэлэгт хэвтэхэд тухайн хүн ийм өвчтэй байна хэвтүүлэх шаардлагатай байна танилцуулах хэрэгтэй.

-Хоригдож байх хугацаандаа талийгаач ямар нэг зөрчил дутагдал гаргаж байсан уу?
-Гаргаагүй. Тийм зүйл байхгүй.

-Шүүх шинжилгээний хариу хэзээ гарах бол?
-14 хоногийн дараа байх.

-Талийгаачтай хамт хэчнээн хүнийг цагдан хорьсон бэ?
-Хорих ангидаа гурвуулаа байсан. Хорин ангийн нөхцөл байдлыг камераар хянаж байдаг. Ямар нэг дарамт, шахалт байгаагүй.