Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газрын даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчийн баталсан “Урьдчилан сэргийлэх хяналтыг хэрэгжүүлэх тухай” удирдамжийн дагуу байцаагчид  Элсэлтийн ерөнхий шалгалтын үйл ажиллагаанд хөндлөнгийн хяналт тавин ажиллаж байгаа. Харин хөндлөнгийн шалгалтаар хэд хэдэн зөрчил, дутагдал илэрсэн байна. Тухайлбал “Энх орчлон” дээд сургууль дээр шалгалтыг сургалтын зориулалтын бус цайны газрын зааланд зохион байгуулж байжээ. Мөн “Политехник”-ийн коллеж дээр шалгалт өгч байсан хүүхдийн дээрээс  салхивч унаж, гэмтээсэн хэрэг гарсан тухай албаны хүмүүсээс мэдээлсэн. Түүнчлэн “Улаанбаатар-Эрдэм” их сургууль дээр хоёр материал дутуу ирсэн бол “ХААИС”-д болох шалгалтын материал тогтоол, протокол, лацгүй ирсэн байна. Үүнээс гадна “А” хувилбар нь хэвлэлийн алдаатай, сорилын зарим даалгавар дутуу хэвлэгдсэн зэрэг зөрчил илэрчээ. Мөн зарим хүүхэд өөрийнхөө оронд өөр хүн оруулж байгаад баригдсан зөрчил илэрсэн байна.  Энэ талаар МХЕГ-ын Боловсролын хяналтын улсын ахлах байцаагч Б.Эрдэнэчулуунаас дараах зүйлийг тодрууллаа.

-Элсэлтийн шалгалтын үеэр багагүй зөрчил, дутагдал илэрлээ. Үүний хариуцлагыг тооцох уу?

-Боловсролын үнэлгээний төв, зохион байгуулж байгаа сургууль, багш нартай хийсэн гэрээний дагуу хариуцлага тооцох байх.

-Тэгвэл Мэргэжлийн хяналтын газрын зүгээс ямар нэгэн хариуцлага тооцохгүй гэж ойлгож болох нь ээ?

-Бид зөвхөн хөндлөнгийн хяналт тавьж ажилладаг юм. Харин цаашид юун дээр анхаарах шаардлагатай вэ гэдэг тал дээр нь зөвлөгөө өгдөг.

-Бүх шалгуулагчаас монгол хэл, бичгийн шалгалт өгөх ёстой. Гэтэл зарим шалгуулагчид өгч чадаагүй гэсэн. Энэ талаар?

-Энэ сарын 14-нд явагдсан монгол хэл, бичгийн шалгалтад улсын хэмжээнд 38 мянга 342 хүүхэд хамрагдах байсан. Гэвч 36 мянга 775 хүүхэд буюу 95.9 хувь нь хамрагдлаа. Улмаар нийслэл, орон нутгийн хэмжээнд монгол хэл, бичгийн шалгалтыг  1400 хүүхэд өгч чадаагүй. Гэхдээ шалгалтаас ямар хоцорсон хүүхдүүдээс монгол хэл, бичгийн шалгалт дахиж авахаар болсон байгаа. Үүнээс гадна бусад төрлийн шалгалтаа огт өгөөгүй 1000 гаруй хүүхэд бий. Тухайлбал, Орос хэлний шалгалтад 3226 хүүхэд хамрагдахаас 2992, англи хэлний шалгалтад 27 мянга 321 хүүхэд хамрагдахаас 26 мянга 435, химийн шалгалтад 9641 хүүхэд хамрагдах байснаас 9291 нь тус тус хамрагдсан.

- Элсэлтийн ерөнхий шалгалтын журамд монгол хэл, бичгийн шалгалт өгөөгүй шалгуулагч дараа дараагийн шалгалтадаа орох эрхгүй гэж тусгасан байгаа. Тэгэхээр дээрх 1400 хүүхэд сонгосон хичээлийнхээ шалгалтыг өгч чадаагүй гэсэн үг үү?

-Үгүй ээ, бүгд өгсөн. Тухайн үед нь нөхцөл байдлыг харгалзан үзэж Боловсрол, шинжлэх ухааны яам болон Боловсролын үнэлгээний төвөөс бусад хичээлийн шалгалтад нь оруулах эрх өгсөн байна лээ.

-Тэд ямар шалтгаанаас болж монгол хэл, бичгийн шалгалтадаа хамрагдаж чадаагүй юм бол?

-Олон шалтгаан бий. Тухайлбал, Багш болон эцэг, эхчүүдийн зүгээс хайхрамжгүй хандсан байгаа юм. Хүүхдүүдэд шалгалт өгөх байр, дээд сургуулийн байршил болон чиглэлийн тээврийн хэрэгслийн  маршрутыг зааж өгөөгүйгээс хүүхдүүд төөрч, хоцорсон. Мөн Элсэлтийн ерөнхий шалгалтад орох материалын бүрдэлт дутуу зэрэг шалтгаанаас хоцрох тохиолдол гарсан.Ер нь цаашид Боловсролын үнэлгээний төвөөс шалгалт өгч байгаа хүүхдүүдэд мэдээлэл сайн өгч байх хэрэгтэй. Мөн сургалтын зориулалтын гэрэлтүүлэг, агааржуулагчтай, эрүүл, аюулгүй байдлыг хангасан байранд зохион байгуулах шаардлагатай байна.