Нийслэлийн Засаг даргын зөвлөлийн ээлжит хуралдаан боллоо. Хуралдаанаар Хотын гэрэлтүүлгийн өнөөгийн байдал тулгамдаж буй асуудлын тухай, “Төрийн архив, албан хэрэг хөтлөлтийн үйл ажиллагаанд мэдээллийн технологи нэвтрүүлэх үндэсний хөтөлбөр”-ийг хэрэгжүүлэх, Нийслэлийн шилдэг менежменттэй ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэгт индексийн урамшуулал олгох журмын талаар хэлэлцлээ. Мөн Нийслэлийн эдийн засаг, нийгмийг 2017 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэлийн хэрэгжилтийн явц, 2018 оны үндсэн чиглэлийн төсөл, Нийслэлийн Боловсролын байгууллагуудын хүртээмж, шаардагдах хөрөнгө оруулалтын судалгааны тухай, Томуу томуу төст өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх, бэлэн байдлыг хангахад авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээний талаар Нийслэлийн Засаг даргын удирдлагын зөвлөлийн өнөөдрийн хуралд холбогдох албаныхан танилцуулав.

“Хүн амьдралынхаа 90 орчим хувийг дотоод орчин буюу ажлын байр, гэрийн нөхцөлд өнгөрүүлж дотоод орчны агаараар амьсгалдаг. Дотоод орчны агаарыг бохирдуулж байгаа эх үүсвэрт гадаад орчны агаарын бохирдол, гэрт гал түлэх, эрүүл ахуй, ариун цэврийн хангалтгүй байдал, тамхины утаа, барилгын материал болон тавилга, агааржуулалт зэрэг олон хүчин зүйл нөлөөлдөг. Эдгээр орчны агаарыг бохирдуулагч эх үүсвэрүүдээс бий болсон нүүрстөрөгчийн дутуу исэл, азотын давхар исэл, тоосонцор, дэгдэмхий органик нэгдлүүд нь арьс, амьсгалын замаар хүний биед нэвтэрч уушгины хатгалгаа, бага жинтэй төрөлт, уушгины хавдар үүсэхэд нөлөөлөх хүчин зүйл болоод байна.

Тиймээс Томуу, томуу төст өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх, бэлэн байдлыг хангах, дэгдэлтийн үед авч хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа нь санхүүгийн нөөц шаардсан, төсөв зардал ихтэй тул эрүүл мэндийн байгууллагууд өөрийн нөөцөөрөө даван туулах боломжгүй байдаг. Иймээс дотоод орчны агаарын бохирдлыг бууруулах орчны агаар цэвэршүүлэгч төхөөрөмж, нэмэлтээр шаардлагатай ор авах, өрөөнүүдэд тусгаарлах зай талбай бэлдэх зэрэгт төсөв хөрөнгө шаардлагатай байна” хэмээн нийслэлийн Эрүүл мэндийн газрын дарга Л.Төмөрбаатар танилцууллаа.

Харин Нийслэлийн эдийн засаг, нийгмийг 2017 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэлийн хэрэгжилт энэ сарын 25-ны байдлаар 70 гаруй хувьтай явж байгаа талаар НЗДТГ-ын Бодлого төлөвлөлтийн хэлтсийн дарга Г.Өлзийбаяр танилцуулав. Тэрбээр “Нийслэлийн эдийн засаг, нийгмийг 2017 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэлийн хэрэгжилт өнөөдрийн байдлаар 70.6 хувьтай явж байгаа. Энэ он дуустал хэрэгжүүлж дуусах хугацаа бидэнд бий. Нийслэлийн эдийн засаг, нийгмийг 2018 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэлийн хэрэгжүүлэх арга хэмжээ бүрийн шалгуур үзүүлэлт, хүрэх түвшин, шаардагдах санхүүжилтийг Засгийн газрын 2016 оны 249 дүгээр тогтоолын дагуу боловсруулсан. Нийт 26 зорилтын хүрээнд 489 арга хэмжээг хэрэгжүүлхээр тусгаад байна. Мэдээж энэ оны ажил үргэлжлүүлэх, шинээр хийгдэх ажил ч орсон байгаа. 2018 онд бид нийгэм рүү чиглэсэн олон ажил хийхээр тусгасан бөгөөд иргэдийнхээ хөгжилд түлхүү анхаарах болно” гэв.

Зөвлөлийн хуралдааны төгсгөлд нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч С.Батболд “Нийслэлийн эдийн засаг, нийгмийг 2018 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэлийн төслийг илүү чамбайруулмаар байна. Манай баг өмнөх засгаас харьцангуй олон залуусаас бүрдсэн. Тиймээс та бүхэн илүү шинэлэг, содон санаануудыг олж, ирэх жилийн үндсэн чиглэлд оруулах шаардлагатай байна. Ирэх долоо хоногт энэ асуудлыг хэлэлцээд НИТХ-ээр хэлэлцүүлнэ. Томуу томуу төст өвчний дэгдэлт ихэсхээс өмнө эийслэлийн Эрүүл мэндийн газар урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг яаралтай авах ёстой. Дүүрэг бүрийн эмнэлгийн удирдлагууд дотоод орчны агаарын бохирдлыг бууруулах орчны агаар цэвэршүүлэгч төхөөрөмжийн талаар сайтар судлах хэрэгтэй байна” гэлээ гэж нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Цахилгаан шугам тоноглолд засвар үйлчилгээ хийх энэ сарын хуваарийн дагуу өнөөдөр Баянзүрх дүүргийн

09:00 цагт: Финляндын Гадаад хэргийн яамны санхүүжилтээр “Финляндын ФЛОМ байгууллагын Монгол дахь Төлөөлөгчийн газар” ОУБ,

​2017 оны 09 дүгээр сарын 30-наас 10 дугаар сарын 04-нийг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан төлөв

“Дэлхийн зүрхний өдөр”-т зориулан Шастины нэрэмжит Улсын III Төв Эмнэлэг Эрүүл мэндийн өдөрлөг зохион байгуулахаар болжээ.

​2017.9.29, БААСАН ГАРАГ / БИЛГИЙН ТООЛЛЫН: 9
НАМРЫН ДУНД ШАРАГЧИН ТАХИА САР
ЕСӨН УЛААН МЭНГЭТЭЙ ШАРАГЧИН ХОНЬ ӨДӨР

Өнөөдөр баруун аймгуудын нутгаар, 30-нд нутгийн хойд хэсгээр хур тунадас, нойтон цас орж, ихэнх нутгаар салхи шуургатай байхыг анхааруулж байна.

Өнгөрсөн долдугаар сарын 1-нээс Зөрчлийн тухай хуулийг мөрдөж эхэлсэн. Гэвч гурван сарын

​
Дэлхийн дөрвөн хүүхдийн гурав нь жил бүр хүчирхийлэлд өртөж байна. Энэхүү судалгааг баян, ядуу улсуудын аль алинд нь хийсэн бөгөөд

Хөвсгөл аймгийн Тариалан сумын Сэлэнгэ багийн “Нүхтийн үзүүр” гэдэг газар /сумын төвөөс урд зүгт 28 км-т/ иргэн 33 настай, эрэгтэй С нь энэ сарын 17-нд усанд осолдсон хэрэг гарсныг өмнө мэдээлсэн. Онцгой байдлын албан хаагчид тухайн өдрөөс нь эхэлж эрэн хайх ажиллагааг эхлүүлсэн ч арав хоног эрж хайсаар цогцсыг олоогүй байна.
Эрлийн ажиллагааг тус аймгийн Онцгой байдлын газрын зургаан алба хаагч, Булган аймгийн Онцгой байдлын газрын дөрвөн алба хаагч, орон нутгийн зургаан иргэн, нийт 16 хүн, зургаан техник хэрэгсэлтэйгээр зохион байгуулсан юм. Ингээд ар гэрийнхнийх нь хүсэлтээр эрлийг зогсоожээ.

УИХ-ын Төрийн байгуулалтын байнгын хороо маргааш хуралдахаар болжээ.

“Дэлхийн зүрхний өдөр”-т зориулан Шастины нэрэмжит Улсын III Төв Эмнэлэг Эрүүл мэндийн өдөрлөг зохион байгуулахаар болжээ. Тус өдөрлөг маргааш Д.Сүхбаатарын талбайд болох бөгөөд энэ үеэр Улсын III төв эмнэлэг, нийслэлийн зургаан дүргийн эмч нар ирж зүрхний даралт үзэх, эрүүл хооллолт, эмийн зөв зохистой хэрэглээний талаар 12:00-16:00 цагийн хооронд үнэ төлбөргүй мэдээлэл, зөвлөгөө өгөх аж.

Өдөрлөгийг ЭМЯ, Улсын III төв эмнэлэг, ХААН сан, Нийслэлийн Эрүүл мэндийн газар, Анагаахын Шинжпэх Ухааны Үндэсний Их Сургууль, Дэлхийн зүрхний холбооны албан ёсны гишүүн Монголын Зүрхний Холбоо хамтран зохион байгууж байна.

Авлигатай тэмцэх газраас томилогдсон ажлын хэсэг Зам тээврийн хөгжлийн яаманд ажилласан тайлангаа өнөөдөр хэлэлцүүллээ. Тайланг хэлэлцүүлэхэд Авлигатай тэмцэх газрын дарга, тэргүүн комиссар Х.Энхжаргал, Төрийн албаны зөвлөлийн дарга Б.Цогоо, Улсын ерөнхий аудиторын зөвлөх А.Энхбат болон Зам тээврийн хөгжлийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Ж.Бат-Эрдэнэ, тус яамны газар, хэлтсийн дарга нар, харьяа агентлагийн удирдах албан тушаалтнууд оролцлоо.

Авлигатай тэмцэх газрын Мэдүүлгийн бүрдүүлэлт, дүн шинжилгээний албаны дарга, ахлах комиссар Ц.Цэцэгдэлгэрэхээр ахлуулсан ажлын хэсэг Зам тээврийн хөгжлийн яам болон түүний харьяа агентлагуудын 2015 оноос хойшхи үйл ажиллагаатай танилцсан юм.

Тус яаманд төрийн захиргааны албан тушаалд гэрээгээр 9 хүн томилсон байх бөгөөд эдгээр 9 албан тушаалтан нь хувийн ашиг сонирхлын болон хөрөнгө, орлогын мэдүүлгээ хуульд заасан хугацаанд буюу тухайн албан тушаалд томилогдсоноос хойш 30 хоногийн дотор гаргаагүй хугацаа хоцроосон байна. Мөн салбарын хэмжээнд 5 хүний хувийн ашиг сонирхлын урьдчилсан мэдүүлгийг Авлигатай тэмцэх газраар хянуулалгүй албан тушаалд томилсон, яамны ажилтан, албан хаагчдын үр дүнгийн гэрээний урамшуулалд 2015-2016 онд 508 сая төгрөг зарцуулсан, ИНЕГ-т сүүлийн 3 жилийн хугацаанд удирдах болон гүйцэтгэх албан тушаалд нийт 469 албан хаагчийг ямар нэгэн сонгон шалгаруулалт зарлалгүйгээр шууд томилсон, тус салбарт боловсон хүчний халаа сэлгээ ихтэй, хувь хүний үзэмж болоод улс төр, намын харьяаллыг харгалзан томилох асуудал их гардаг, тендер шалгаруулалтыг хязгаарлагдмал тендер шалгаруулалтын журмаар зохион байгуулсан нь худалдан авах ажиллагааны тухай хууль тогтоомжийг зөрчсөн, зарим нэр бүхий тендерт өөр хоорондоо холбоо хамааралтай хоёр компанийг оролцуулсан байж болзошгүй, “Монголын хөлөг онгоцны бүртгэл” ХХК-ийн орлого төвлөрүүлэлт, зарцуулалт, гэрээний үүргийн биелэлтэд тавих хяналт сул, чиг үүрэг, статус нь тодорхойгүй байх тул холбогдох асуудлыг хууль тогтоомжид нийцүүлэх талаар Ажлын хэсгээс танилцууллаа.

Мөн тус яам, агентлагаас үзүүлж буй төрийн үйлчилгээг хөнгөн шуурхай, ил тод болгох, ялангуяа тусгай зөвшөөрөл болон улс хооронд ачаа, зорчигч тээвэрлэх зөвшөөрөл олгох үйл ажиллагааг цахимжуулах нэн шаардлагатай бөгөөд зарим ажил, үйлчилгээг мэргэжлийн холбоод, төрийн бус байгууллагад шилжүүлэх талаар судалгаа хийж хэрэгжүүлэх зайлшгүй шаардлага байгааг танилцуулсан..

Төрийн албаны зөвлөлийн дарга Б.Цогоо “Энэ мэт хууль зөрчсөн үйлдлүүдийг залруулах ёстой. Төрийн захиргааны албан тушаалд 9 хүн гэрээгээр ажиллаж байгаа нь төрийн албаны сонгон шалгаруулалтын зарчмыг зөрчсөн үйлдэл. Ийм явдал байж болохгүй. Авлигатай тэмцэх газрын ажлын хэсгүүдээс гаргасан санал, зөвлөмж, шийдвэрийг Төрийн албаны зөвлөл цаашид өөрийн хамаарах ажил үүргийн хүрээнд анхаарч, хамтран хэрэгжүүлэх болно. Төрийн албаны зөвлөл Авлигатай тэмцэх газар шиг ингэж төрийн бүх байгууллагууд руу орж ажиллахаар төлөвлөж байгаа. Энэ ажлыг эсэргүүцэж болохгүй. Энэ бол та нөхдийг хууль зөрчиж гэмт хэрэгт холбогдохоос сэргийлж байгаа арга хэмжээ шүү” гэж хэлэв. Ерөнхий аудиторын зөвлөх А.Энхбат “Зам тээврийн салбарт хуулиас давсан журам үйлчлээд байна. Яам болон агентлагийн 2015, 2016 оны төсвийн гүйцэтгэлд аудит хийсэн. Төсөв хэтэрсэн, хэтрүүлсэн асуудал байгаа. Хууль бусаар ажлаас халагдсан хүмүүсийн нөхөн олговорт 155.2 сая төгрөг зарцуулсан байдаг. Энэ мэт зөрчил олон байгаа учраас танай салбарт тусгайлан санхүүгийн болон эрсдлийн аудит хийх болно” гэлээ.

Авлигатай тэмцэх газрын дарга, тэргүүн комиссар Х.Энхжаргал “Энэ оны 7 дугаар сарын 1-ний өдрөөс хэрэгжиж эхэлсэн Эрүүгийн шинэ хуулиар авлига, албан тушаалын гэмт хэрэг нь хэлбэрийн бүрэлдэхүүнтэй болсон. Нийтийн албан тушаалтан албан үүрэг, бүрэн эрх, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, эсвэл зориуд хэрэгжүүлэхгүй байж өөртөө болон бусдад давуу байдал олгосон бол гээд хүлээлгэх ял шийтгэлийг заагаад өгчихсөн. Хэлбэрийн бүрэлдэхүүнтэй гэдэг нь заавал тодорхой хохирол шаардахгүй гэсэн үг. Тэгэхээр төрийн албан хаагчид аа, та бүхнийг авлига, албан тушаалын гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэхийн тулд бид энэ ажлыг зохион байгуулж байгаа юм. УИХ-аар Авлигатай тэмцэх үндэсний хөтөлбөр батлагдсаныг та бүхэн мэднэ. Энэ хөтөлбөрийг үндэсний хэмжээнд үр дүнтэй хэрэгжүүлэхийн тулд төрийн байгууллагууд ямар түвшинд байгааг үзэж харах нь бидний хоёр дахь зорилго. Бид та нарын мууг үзэх гэж, эсвэл ажил хийсэн болж нийгэмд харагдах гэсэндээ энд суугаагүй юм шүү. Шинээр гарсан хууль тогтоомжтой танилц, сургалт ав. Бид авлигатай тэмцэх ажлыг иргэд, олон нийтийн хяналтад өгөх бодлого хэрэгжүүлж байгаа. Танай салбарт 3 иргэн та нарын үйл ажиллагаанд хяналт тавьж ажиллана. Тэр хүмүүс бол Олон нийтийн хяналтын дэд зөвлөлийн гишүүд юм шүү” гэж хэлэв.

Авлигатай тэмцэх газрын ажлын хэсгүүд яам, агентлагт ажилласан тайлан, дүн мэдээндээ үндэслэн Засгийн газарт зөвлөмж өгөхөөр бэлтгэж байгаа юм. Зам тээврийн салбарын хэмжээнд дараах хэд хэдэн чиглэлээр зөвлөмж хүргүүлэхээр хэлэлцүүлгийн төгсгөлд шийдвэрлэлээ. Тухайлбал, Иргэний нисэхийн ерөнхий газрын одоогийн статусыг өөрчлөх, навигацийн орлогыг хянах, “Монголын хөлөг онгоцны бүртгэл” ХХК-ийн үйл ажиллагаанд санхүүгийн байгууллагаар мэргэжлийн үнэлэлт, дүгнэлт гаргуулах, хууль тогтоомжийн хүрээнд ил тод байдлыг хангуулах, гэрээт ажилтнууд олноор ажиллуулж байгааг хууль тогтоомжид нийцүүлэх арга хэмжээг авах, Засгийн газраас баталсан бүтэц, орон тооны тогтоолыг зөрчиж газар, хэлтсийн дор “Алба” гэсэн нэгж ажиллуулж удирдах албан тушаалтны орон тоог нэмж байгаа зөрчлийг арилгуулах зэрэг зөвлөмжийг Засгийн газарт хүргүүлэхээр тогтов.

Санхүүгийн зохицуулах хорооны өчигдрийн хуралдаанаар хэд хэдэн байгууллагын тусгай зөвшөөрлийг цуцалжээ. 2015 оны хоёрдугаар хагасаас хойш санхүүгийн тайлан ирүүлээгүй, үзлэг, шалгалтад санаатайгаар хамрагдаагүй, хуулийн дагуу шаардлага, сануулга өгч, үйл ажиллагааг нь гурван сар хүртэл хугацаагаар түдгэлзүүлсэн боловч зөрчил дутагдлаа арилгаагүй

“Бага хээр ҮЦК”
“Бумбат шигтгээ ҮЦК”
“Превалент ҮЦК” ХХК
“Сэлэнгэ түмэн ҮЦК”
“Финанс линк групп ҮЦК”
“Говийн ноён нуруу ҮЦК”,
Би Би Эс Эс ҮЦК,
Зюс капитал ҮЦК
Эм Даблью Ти Эс ҮЦК ХХК-уудын үнэт цаасны зах зээлд зохицуулалттай үйл ажиллагаа эрхлэх, “Капитал эстимэйт” ХХК-ийн даатгалын хохирол үнэлэгчийн үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрлийг хүчингүй болгосон байна.
Мөн хорооноос хөрөнгө оруулалтын менежментийн тусгай зөвшөөрөл авснаас хойш 1-3 жилийн хугацаанд хөрөнгө оруулалтын сангаа байгуулаагүй буюу үйл ажиллагаа огт явуулаагүй “Агниста инвест менежмент”, Бодь инвест менежмент ХХК-уудын болон зохистой харьцааны шалгуур үзүүлэлт болон дагаж мөрдөх үзүүлэлтийг хангаж ажиллаагүй, 2016, 2017 оны санхүүгийн тайлан ирүүлээгүй “Сити инновэйшн”, “Монголын багш нарын хөгжил”, “Ундрах актив” ХЗХ-дын тусгай зөвшөөрлийг гурван сар хүртэл хугацаагаар түдгэлзүүлжээ.

Стратеги Академи ТББ, “Нийгмийн Ардчилал” MОХ хамтран Монгол улсын ирээдүй, хөгжлийн түүчээ болох оюутан залуучуудын дунд “Мэргэжлээ хэрхэн сонгосон бэ” сэдвийн дор тэдний мэргэжлээ сонгосон шалтгаан, нийгмийн хэрэгцээ шаардлага, мэргэжил сонголтын дараах амьдралын зорилго, төсөөллийг тодруулах зорилгоор эссэ бичлэгийн уралдааныг Улсын болон хувийн Их дээд сургууль, МСҮТөвийн оюутан залуучуудын дунд зарлан 2017 оны 09 сарын 27 –ны өдөр нийт 200 гаруй эссэ ирсэнээс, удирдамжид заасны дагуу эхний гурван байр, тусгай байрыг шалгаруулав.
1-р байр МУИС, Философи- 4 курсын оюутан Б. Болдцэцэг, 2-р байр Санхүү Эдийн Засгийн Их Сургуулийн Маркетингийн удирдлага 1-р курсын оюутан Г. Баттуул, 3-р байр Монгол Улсын Боловсролын Их Сургуулийн Сэтгүүлзүйн 1-р курсын оюутан С. Ундармаа, Тусгай байр – ШУТИС- Үйлдвэр технологийн сургууль , дизайн тэнхим, Хувцас дизайны анги Э. Наранжаргал, Үндэсний батлан хамгаалах Их сургууль, Аюулгүй байдлын сургууль сонсогч Г. Дөлгөөн нар тэргүүлэв. Шилдэг эссэг Нийслэлийн ЕБС-ийн ахлах ангийн “Мэргэжлээ хэрхэн сонгох” талаар бодож суугаа 400 гаруй сурагчид ирж сонссон нь ихээхэн сонирхолтой үйл явдал боллоо.
Стратеги Академи ТББ, шилдэг шалгарсан эссэг 2017 оны 10 сард зохион байгуулагдах “Боловсролын шинэчлэлийн асуудал” эрдэм шинжилгээний хуралд оролцуулж, оюутан залуучуудын үзэл бодол, байр суурь, ирээдүйн зорилго, улс орны хөгжилд оруулах хувь нэмрийг нь дэмжих зорилготой олон арга хэмжээг зохион байгуулж ажиллана.

Нийслэлийн 378 жилийн ойг угтан, дүүргийн Засаг даргын үйл ажиллагааны хөтөлбөр, “Эко Налайх” хөтөлбөрийн хүрээнд “Алтан намар” ургацын баярыг өнөөдөр зохион байгуулж байна.

Нээлтийн үйл ажиллагаанд дүүргийн Засаг дарга Ч.Раднаабазар хэлсэн үгэндээ “Үржил шимт Налайхынхаа хөрсөнд олон төрлийн жимс жимсгэнэ, мод бут тарьж ургуулан үр дүнг нь хүртэж, иргэддээ дэлгэж байгаа та бүхэндээ талархал илэрхийлье. Өөрийн гараар тарьж ургуулсан жимс хүнсний ногоог хүнсэндээ хэрэглэнэ гэдэг бол хөдөлмөрлөсний ач тус юм. Дүүргийнхээ өрхийн үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлэх, ногоон байгууламжийг нэмэгдүүлэхийн тулд хамтдаа зүтгэцгээе” гэв.



Дүүргийнхээ үржил шимт газрын хөрсөнд хөдөлмөр зүтгэлээ шингээн тарьж ургуулсан жимс хүнсний ногоо, бод бутны дээжээсээ иргэд “Алтан намар” өдөрлөгтөө дэлгэн тавьж, худалдан борлуулж байна.

Өрхийн тариалалтыг нэмэгдүүлэн, хөрс, цаг уурын онцлогт тохирсон таримлыг тариалуулж, бүтээгдэхүүний гарцыг нэмэгдүүлэх, төмс хүнсний ногоо, жимс жимсгэнэ тариалах чиглэлээр аж ахуй эрхэлдэг иргэн, аж ахйн нэгжийн бүтээгдэхүүний борлуулалтыг дэмжих, иргэдэд эрүүл, баталгаатай хүнсний бүтээгдэхүүн нийлүүлэх, худалдан борлуулах сүлжээг боловсронгуй болгох, өвлийн хүлэмжийн аж ахуйг нэмэгдүүлж, иргэдийг амин дэмээр баялаг жимс, хүнсний ногоогоор тогтмол хангах боломжийг бүрдүүлэхийн тулд Засаг даргын үйл ажиллагааны хөтөлбөрт тусган хэрэгжүүлэн ажиллаж байгаа билээ.



Дүүрэгт Швейцарийн хөгжлийн агентлагийн Монгол ногоо төсөл, Гүүд Нэйборс олон улсын байгууллага, ХХҮХ-ийн “Ажлын байрыг дэмжих хөтөлбөр” энэ зорилтыг хэрэгжүүлэхэд үр дүнгээ өгч байгаа юм.

Алтан намар өдөрлөгт дүүргийн 7 хороо зохион байгуулалттайгаар оролцож, жимс, хүнсний ногооны үзэсгэлэн гаргаж байна. Өдөрлөгөөс шилдэг хороо, том ургац, залуу тариаланч, ахмад тариаланч, шилдэг бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгч аж ахуйн нэгж, иргэн, нөхөрлөл, бүлэг, энэ онд өөрийн эзэмшил газартаа хамгийн их мод тарьж ургуулсан иргэн гэсэн 8 номинациар шалгарууллаа.

-Шилдэг хороогоор 7 дугаар хороо

-Шилдэг бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгч байгууллагаар 2 дугаар хороо

-Хамгийн том ургацаар 25 кг хулуу тариалсан 3 дугаар хорооны иргэн П.Тодгэрэл

-Шилдэг тариаланчаар 6 дугаар хорооны тариаланч В.Дамдинбал

-Шилдэг ахмад тариаланчаар 1 дүгээр хорооны тариаланч П.Гантөмөр

-Шилдэг бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгч иргэнээр Б.Цогзолмаа

-Шилдэг нөхөрлөлөөр 7 дугаар хорооны Өсөн дэвжих нөхөрлөл тус тус шалгарлаа.



Мөн 2017 онд өөрийн эзэмшил газартаа хамгийн их мод тарьж ургуулсан 14 иргэн7 өрхийг шалгаруулан шагнаж урамшууллаа.

Зохион байгуулагчдын зүгээс өдөрлөгт идэвхтэй оролцсон аж ахуйн нэгж, иргэнд дүүргийн төв талбайд 10 хоног өөрийн тарьж ургуулсан жимс хүнсний ногоогоо худалдан борлуулах эрхийг олгох юм.

Дашрамд дурдахад ХХҮХ-ийн “Ажлын байрыг дэмжих хөтөлбөр”-ийн бүлгийн зохион байгуулалттайгаар хүнсний ногоо тариалах арга хэмжээнд зорилтот бүлгийн 60 орчим иргэнийг хамруулж, 3 га газарт төмс, 0.4 га газарт хүнсний ногоо, 114 м2 талбай бүхий 3 хүлэмжинд огурци, помидор, чинжүү зэрэг нарийн ногоо тариалж, өрхийн орлого нэмэгдүүлэх, хөдөлмөр эрхлэхэд нь дэмжлэг үзүүлжээ.

Хөтөлбөрт хамрагдсан иргэд өргөст хэмх 1500 кг, улаан лооль 1050 кг, чинжүү 70 кг, төмс 20 тн, манжин 2880 кг, лууван 1440 кг, хүрэн манжин 1440 кг, байцаа 3,2 тн ургац хураан авчээ. Өдөрлөгийн үеэр ХХҮХ-ээс зорилтот бүлгийн 100 өрхөд шинэ ногооны дээжээс гардуулан өгсөн юм гэж Налайх дүүргийн ЗДТГ-аас мэдээллээ.

БОАЖ-ын сайдын үүрэг гүйцэтгэгч Д.Оюунхоролтой цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа.

-МАН-ын бага хурал болж, Ерөнхий сайдад нэр дэвшигчээ тодрууллаа. Засгийн газрын гишүүн байсны хувьд Засгийн газраа огцруулж, шинэ Ерөнхий сайдыг тодруулж байгаа энэ үйл явцыг та хэрхэн дүгнэж байгаа вэ?

-МАН дүрмийнхээ дагуу Намын бага хурлаа хуралдуулж Ерөнхий сайдад нэр дэвшигчээ тодрууллаа. Манай нам ардчилалтай нам. Олонхийн шийдвэрээ хүлээн зөвшөөрөөд хамтран ажилладаг. Би 20 гаруй жил улс төрийн халуун тогоонд чанагдахдаа Ерөнхий сайдад нэр дэвшигч У.Хүрэлсүхтэй хамтарч ажиллаж байсан хүний хувьд түүнийг улстөрчийнх нь хувиар сайн мэднэ. Тиймээс төрийн ажлын залгамж чанарыг хадгалж, Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхийн төлөө хоёргүй сэтгэлээр зүтгэж ажиллана гэдэгт эргэлзэхгүй байна.

-Өнгөрсөн нэг сар орчмын хугацаанд Засгийн газрын сайд нар үүрэг гүйцэтгэгч болчихлоо. Танай яамны ажил хэвийн явагдаж байгаа юу?

-Төрийн ажил залгамж шинж чанараараа үргэлжлээд л явж байна. Засгийн газрыг огцруулсан ч үүрэг гүйцэтгэж байгаа Засгийн газрын гишүүд төрийн ажлыг тасалдуулахгүй хийх үүрэгтэй. Угаасаа төрийн ажилд хоёргүй сэтгэлээр хандаж сурсан бидний суурь хүмүүжил юм даа. Энэ засгийн газар өнгөрсөн 1.2 жилийн хугацаанд сайн ажилласан гэж боддог. Мэдээж алдаж оносон зүйл байгаа байх. Гэхдээ алд дэлэм алдаа байгаагүй гэж бодож байна. Цаг хугацааны шалгуураар аяндаа юу болсон бэ гэдэг нь дүгнэгдэнэ биз дээ. Хэдийгээр үүрэг гүйцэтгэгч болсон ч гэсэн манай яамны ажил хэвийн явагдаж байгаа. Төрийн нэг хором ч зогсох учиргүй.

–Засгийн газарт ажиллаж байгаа хүн бүр л сайн ажилласан гэж байхад огцруулах кноп дарсан нөхөд муу дүн тавьсан шүү дээ?

-Өр зээлээ төлж чадахгүй улмаас дампуурлаа зарлахад тулаад байсан эдийн засагтай, албан ба албан бус хэд хэдэн төсөвтэйн улмаас санхүүгийн хариуцлага сахилга бат алдагдсан, төр засагтаа итгэх иргэдийн сэтгэл санаа алдагдсан, гадаадын хөрөнгө оруулалт зогссон ийм л Засгийн газрыг бид хүлээн авсан шүү дээ. Энэ болгоныг засахын тулд улсын нэгдсэн нэг төсвийн бодлого хэрэгжүүлэх, төсөв санхүүгийн хариуцлага сахилга батыг чангатгах, Олон улсын валютын сантай хамтран ажиллах гэрээ байгуулах гээд олон арга хэмжээг хэрэгжүүлснийг та бүхэн мэдэх байх аа. Үүний үр дүнд эдийн засаг тогтворжиж өсөлт гарч, гадаад, дотоодын хөрөнгө оруулагчдын итгэл ч нэмэгдсэн. Монгол улсын нэр хүндийг ч олон улсад өсгөж чадлаа. Хасах 1.3 хувьтай байсан эдийн засгийн өсөлт өнөөдөр 5.6 хувь болсон нь ажил гайгүй явсны үр гэж бодож байна.

Энэ бүх ажлыг хийхэд эдийн засгийн хувьд ч улс төрийн нөхцөл байдлын хувьд ч амаргүй үе байсан. Олон улсын байгууллагуудтай гэрээ хэлцэл хийх, орон нутгийн сонгууль, Ерөнхийлөгчийн сонгууль гэх мэт улс төрийн шийдвэрүүд ч ажлын явцад бэрхшээл учруулж байсныг хэлэх нь зөв гэж үзэж байна.

-Танай яамны гол анхаарал хандуулсан чиглэл юу байв?

-Монгол орны байгаль экологийн тэнцвэр алдагдаж байна, уур амьсгалын өөрчлөлт, цөлжилт нэлээн хүчтэй явагдаж байна. Үүний нэг илрэл нь олон гол горхи мөрөн хатаж ширгэж байна. Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлын түвшин бусад улс орнуудтай харьцуулахад өндөр байна, мөн хотын хөрсний бохирдлын хэмжээ нэмэгдэж байна. Мөн Улаанбаатар хотын усан хангамжийн асуудал, цэвэрлэх байгууламжийг шинэчлэх ажил, үүнийг тойрсон олон асуудлууд байна. Үүнээс гадна Тусгай хамгаалалтай газар нутгаа бэхжүүлэх, хөрөнгө мөнгө татах, Олон ажлыг хийхээр төлөвлөсөн. Эдгээр ажлуудыг хийхэд төсөв санхүү хүнд байгаа учраас олон улсын байгууллагууд руу хандах, гадаад дотоодын төсөл хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлж хөрөнгө мөнгө татаж төлөвлөсөн ажлуудаа хэрэгжүүлэхийг зорьсон.

–Тарвага агнахыг хориглосон тухай мэдээлэл гараад байгаа. Ямар хугацаанд хориглох шийдвэр гарав?

-Тарвагатай аймгуудад тарваганы тооллого хийж, ашиглалт явуулах эсэхийг шийдвэрлэх чиглэлийг аймгийн Засаг дарга, Байгаль орчны газрын дарга нарт өгч, Засаг дарга нартай байгуулдаг гэрээнд тусгасны дагуу эхнээсээ аймгууд судалгаагаа хийж мэдээ, тайлангаа ирүүлж байгаа. Хууль бус анг таслан зогсоох, нөөцийн ашиглалтыг хариуцлагатай болгох үүднээс агнуурын бүс нутгууд байгуулан, зөвхөн агнуурын бүс нутагт ан агнах бодлогын арга хэжмээг авч байна. Энэ хүрээнд тарвага агнахыг 3 жилээр хориглосон шийдвэрийг гаргасан. Мөн түймрээс сэргийлэх зорилгоор хавар намрын хуурайшилттай үед бугын ясан эврийг ойгоос түүж бэлтгэхийг хориглосон байгаа. Манай яамны зүгээс Шинжлэх ухааны академи болон иргэний нийгмийн байгууллагуудтай ан амьтан ургамлын судалгаа шинжилгээ хийж, байнга хамтран ажилладаг. Амьтныг хамгаалах, ашигт шинж чанар бүхий амьтны нөөцийг тогтоох, зохистой тогтвортой ашиглалтыг явуулах мэдээлэлтэй болох чухал байгаа. 2017 оноос эхлэн ашигт чанар бүхий амьтнаас аргаль хонь, янгир ямааны тоо толгой, ашиглах нөөцийн судалгааг монгол орны хэмжээнд явуулах ажлыг эхлүүлсэн.

–Дэрэвгэр, жиргэрүүг түүх, экспортод гаргахыг хориглосон. Өмнө нь хориглох шийдвэртэй байсныг та зөвшөөрлийг эргээд олгосон гэх мэдээллүүд гарч байна?

-Иргэдийн яриад байгаа шиг нэг сайд тушаал гаргаад нэн ховордсон ургамлыг түүх, экспортлохыг зөвшөөрчихдөг юм биш гэдгийг сайн ойлгох хэрэгтэй. Тухайлбал, орон нутгийн удирдлагууд манай яаманд тухайн орон нутагт ургаж буй ховор ургамлын нөөцийн талаарх мэдээллийг ирүүлж, эрдэмтэд судлаачдын судалгаан дээр үндэслэн сайдын зөвлөлийн хурлаар цаашид хэрхэх вэ гэдэг шийдвэрийг гаргадаг. Сайдын зөвлөлийн хуралд эрдэмтэн, судлаачид, мэргэжлийн хүмүүс багтдаг юм. Дэрэвгэр жиргэрүүгийн хувьд асуудал яг л дээрх шат дамжлагаар орсон. Хуульд нэн ховор ургамал, тэдгээрийн гаралтай эд, зүйлийг судалгаа, шинжилгээнээс бусад зориулалтаар, эсхүл эцсийн бүтээгдэхүүн болгосноос бусад тохиолдолд гадаадад гаргахыг хориглосон байдаг. Иймд яамны зүгээс нэн ховор, ховор ургамлыг үйлдвэрлэлийн зориулалтаар түүж бэлтгэх, гадаад улсад гаргахыг дэмжихгүй, харин тарималжуулан гадаадад гаргах бодлогыг дэмжих бодлого баримталсан. Гэсэн ч энэ асуудлаар иргэдийн зүгээс маш их гомдол ирүүлж байгаатай холбоотойгоор сайдын зөвлөлийн хурлыг өнгөрсөн долоо хоногт хуралдуулж, ирэх оноос эхлэн дэрэвгэр, жиргэрүүг түүх, экспортлохыг хориглох шийдвэрийг гаргасан. Нөгөөтэйгүүр, сайдын албыг авсныхаа дараа Алтайн барагшуны тархац нөөц багасаж байгаатай холбоотойгоор түүнийг гадаадад гаргах зориулалтаар түүж бэлтгэх, түүж бэлтгэсэн барагшуныг гадаадад гаргахыг 2016 оны 04 дүгээр сараас түр хугацаагаар хориглох шийдвэрийг гаргасан.

–Соёмботой уулыг ухахыг хориглох шийдвэр гарсан гэгдээд байсан ч дахиад ухаад эхэллээ. Таны эрх ашиг байна, таныг тэнд хаус авсан гэх мэдээллүүд тархаад байгаа нь ямар учиртай юм бэ?

–Өмнөх сайд нарын үед тусгай хамгаалалттай газар нутагт олгосон зөвшөөрөлтэй холбоотой маргаантай асуудлууд их байсан. Хуульд нийцүүлэн тусгай зөвшөөрлийг нь цуцлахаас эхлээд боломжтой бүхий л арга хэмжээг авч байгаа. Энэ нь томоохон компаниудын эрх мэдэлтэй захирлуудад таалагдахгүй байгаагаас болж бишгүй л дайралт ирж байгаа нь ихэвчлэн нийгмийн сүлжээгээр илэрч байгааг та бүхэн мэдэж байгаа байх аа. Соёмботой уулыг ухсан асуудлын тухайд миний өмнө сайдаар ажиллаж байсан хүний зөвшөөрлөөр олгосон газрын асуудал байсан юм билээ. Аялал жуулчлалын зориулалтаар ашиглах эрх авсан энэ газрыг иргэн н.Төгсжаргал ухаж, барилгын суурь тавих ажлыг эхлүүлсэн ч тухайн үед нь тушаал гарган газар ашиглах эрхийн гэрчилгээг нь цуцалсан. Цаашлаад тухайн компани нь ухсан газраа нөхөн сэргээх ёстой гэдэг шийдвэрийг хүргүүлж, зөвшөөрлүүлсэн. Энэ асуудалд Богдхан уулын дархан цаазат газрын захиргааныхан хяналт тавьж ажиллах үүрэгтэй. Одоогийн байдлаар яаманд тус газраас ямар нэгэн зөрчил гаргасан асуудлыг ирүүлээгүй байна.

-Бүх сумдад алтны уурхай нээгдсэн тухай мэдээлэл гараад байна. Сумын Засаг дарга нь зөвшөөрөл олгож аман шийдвэрээр ийм байдал үүсээд байна гэх нь бий. Энэ тухай та юу хэлэх вэ?

–Ашигт малтмалын тухай хуульд тухайн нутагт дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулах гэж байгаа уул уурхайн компани баг, хорооны иргэдийн нийтийн хурлаас зөвшөөрөл авах ёстой тухай заалт бий. Сум, аймгийн Засаг даргаас эхлээд дур зоргоороо зөвшөөрөл олгочихдог асуудал байна. Нөгөөтэйгүүр, Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам, Ашиг малтмал, газрын тосны газар ашигт малтмалын зөвшөөрөл олгохдоо манай яамнаас санал авдаг баймаар байна. БОАЖЯ-ны зүгээс хүрэн эдийн засгаас ногоон эдийн засаг руу шилжих бодлогыг баримталж байгаа. Тэр ч утгаараа аялал жуулчлалын чиглэлийг хөгжүүлэх томоохон ажлыг эхлүүлээд байгаа. 2012 оноос хойш 10 гаруй хувиар буурч байсан гадаадын жуулчдын тоо 2017 оны эхний хагас жилийн байдлаар 182 мянгад хүрсэн нь 2016 оны мөн үетэй харьцуулахад 19,5 хувиар, аялал жуулчлалын салбарын орлого 32,6 хувиар тус тус өссөн үзүүлэлттэй байна. Бид энэ амжилтандаа урамшиж аялал жуулчлалын тухай хуулийг шинэчилэн боловсруулж салбарын нийгэм-эдийн засгийн үр өгөөжийг нэмэгдүүлэх, аялал жуулчлалын үйлчилгээний чанарыг сайжруулахаар ажиллаж байна. Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөрт аялал жуулчлалыг Баруун, Зүүн, Хангайн, Төвийн, Говийн бүсүүдэд бүсчлэн хөгжүүлэхээр заасны дагуу холбогдох судалгааны ажлыг эхлүүлсэн. Мянганы суут хүн эзэн Чингис хааны нутагт аялал жуулчлалын томоохон цогцолбор байгуулах зураг төслийн ажил эхэлсэн. Үүнд архитектурын 12 баг хамтран оролцож байгаа.

-Танай яаманд холбогддог нэг том асуудал бол яах аргагүй уул уурхайгаас үүдэлтэй гол мөрний бохирдол. Уг нь та нэлээн ширүүн шийдвэрүүд гаргаад тэмцээд л байх шиг. Гэтэл шүүмжлэл тасрахгүй юм. Шийдвэр хэрэгжихгүй байна уу, эсвэл салбар хоорондын бодлогын уялдаа муугаас болоод байна уу?

-Уул уурхайн салбар эдийн засагт чухал үүрэг гүйцэтгэж байгаа ч БОАЖЯ-ны зүгээс хариуцлагатай уул уурхайг төлөвшүүлж, экосистемийг хамгаалах, олборлолтод өртсөн газрыг тухайн аж ахуйн нэгжээр бүрэн нөхөн сэргээлгэж, дүйцүүлэн хамгааллын арга хэмжээ авах шаардлагыг хатуу тавьж ажиллах зарчим баримталж байна. Хууль зөрчин үйл ажиллагаа явуулж буй аж ахуйн нэгжүүдтэй Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам, Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газар, орон нутгийн засаг захиргаатай хамтран хатуу тэмцэл өрнүүлсээр байгаа. Ялангуяа, Архангайн Цэнхэр суманд Орхон голын эхэн дээр үйл ажиллагаа явуулж байсан компаниудын үйл ажиллагааг 2 сарын хугацаанд зогсоосны үр дүнд одоо Орхон голын урсгал хэвийн байдалд орсон байна. Хэнтий аймгийн Батширээт, Биндэр сумын нутагт Гутайн давааны орчимд шаардагдах баримт бичиггүй хууль бусаар үйл ажиллагаа явуулж, нөхөн сэргээх үүргээ биелүүлээгүй “Юу Энд Би” ХХК-ийн ашиглалтын зөвшөөрөл, Завхан аймгийн Тэс сумын Дооно багийн нутагт хайгуул хийх явцдаа эвдсэн газарт нөхөн сэргээлт хийгээгүй “Урд хутлаг-уул” ХХК-ийн хайгуулын тусгай зөвшөөрлийг цуцалсан. Туулын бургасыг их хэмжээгээр сүйтгэсэн “Зүүн баян рефайнери” компанийг байгалийн унаган төрхийг алдагдуулсан учир газар ашиглах эрхийг нь мөн цуцалсан. Ерөө гол дагуу 19 аж ахуйн нэгж үйл ажиллагаа явуулж байснаас 4 нь зөвшөөрөлтэй, 15 нь бичиг баримт дутуу байсныг илрүүлж, “Рич Мөнх” компанийн тусгай зөвшөөрлийг цуцалсан. Дээрхээс гадна Төв аймгийн Заамар, Булган аймгийн Бүрэгхангай суманд үйл ажиллагаа явуулж буй ААН-д шалгалт хийж, дүгнэлтээ Засгийн газрын хуралдаанд танилцуулж холбогдох арга хэмжээг авч байна. Таван аймгийн 10 гаруй сумын нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулж байгаа ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч 30 аж ахуйн нэгж, 20 бичил уурхай эрхлэгч, 80 гаруй хууль бусаар ашигт малтмал ашиглагчдыг хамруулан шалгалт хийж дүнг Засгийн газрын хуралдаанд танилцуулж зөрчлийг таслан зогсоосон.

НОГООН ЗЭЭЛИЙН САНГААР ДАМЖУУЛЖ МОНГОЛ УЛС 60 САЯ АМ.ДОЛЛАРЫН ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫГ ТАТСАН.

-Танай яам гадаадын хөрөнгө оруулалт, санхүүжилтийг нэлээд татах шиг боллоо. Энэ талаарх мэдээллийг өгнө үү?

-Сайд, яамны мэргэжилтнүүд гэдэг байгаль орчны салбарын бодлогыг тодорхойлж, дотоод гадаадад ажлаа танилцуулах замаар байгаль хамгаалах үйл ажиллагаандаа дэмжлэг авах учиртай. Бид гадаад хамтын ажиллагаандаа нэлээд анхаарал хандуулж ажилласны үр дүн эхнээсээ гарч байна. Одоогийн байдлаар манай яам гадаад санхүүжилттэй 32 төсөл хөтөлбөрийг 16 аймагт хэрэгжүүлж байна. Эдгээрийн нийт санхүүжилт нь 128 сая орчим ам. доллар болж байгаа бөгөөд зөвхөн 2017 он гэхэд бид 26 сая долларын санхүүжилттэй 5 төсөл эхлүүлсэн. Гадаадын хөрөнгө оруулалт татахад олон талт болон хоёр талын хамтын ажиллагааны томоохон байгууллагуудтай хариуцлагатай хамтран ажиллаж, тэдний найдвартай түнш болох хэрэгтэй байдаг. Өнгөрсөн долоо хоногт НҮБ-ын Байгаль орчны хөтөлбөрийн Гүйцэтгэх захирал Эрик Солхейм Монгол Улсад айлчилж, миний бие болон Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайдтай уулзаад буцсаныг та мэдэж байгаа байх. Айлчлалын гол үр дүн нь Монгол Улс НҮБ-ын Байгаль орчны хөтөлбөр, Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагаас санаачилсан “Цэвэр агаар амьдралын үндэс” олон улсын аянд нэгдэж буй анхны улс болсон явдал юм. Мөн агаарын бохирдлыг бууруулах олон улсын уулзалтыг энэ онд багтаан НҮБ-ын дэмжлэгтэйгээр Ерөнхийлөгчийн ивээл дор зохион байгуулахаар тохиролцсон. Эдгээр хамтын ажиллагаа нь санхүүжилт татахад чухал ач холбогдолтой байдаг.

-Иймэрхүү гадаадын хөрөнгө оруулалтын хүрээнд хувийн хэвшлийн байгууллагууд оролцох боломж бололцоо ямар байдаг вэ?

-Манай яам хувийн хэвшлийнхнийг ногоон хөгжлийн ажилд оролцуулах тал дээр маш амжилттай ажиллаж байгаа. Бидний санаачлагаар Монголын банкуудын холбоотой хамтран Ногоон зээлийн сан байгуулах бэлтгэл ажлыг хийж, нийт 60 сая ам.долларын санхүүжилттэй хүлэмжийн хийг бууруулах, уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох ажлыг дэмжих зээлийн хөтөлбөрийг эхлүүлээд байна. Үүнд бид Дэлхийн уур амьсгалын ногоон сан, Даян дэлхийн уур амьсгалын хамтын ажиллагааны сан, Европын сэргээн босголт, хөгжлийн банкны хөрөнгө оруулалт авч байгаа. Энэхүү зээлийн хөтөлбөрийг гардан хэрэгжүүлэх ажлыг Хас банк хийхээр шалгарч бид нээлтийн ажиллагааг хийгээд удаагүй байна. Энэ зээлийн хөтөлбөрт хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах, уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох талын бизнесийн үйл ажиллагаанд зээл олгох тул ногоон чиг хандлагатай хувийн хэвшлийн байгууллагууд оролцох бүрэн боломжтой.

Хөрөнгө оруулалтын бас нэг чухал төсөл бол Мянганы сорилтын корпорацийн II компакт гэрээний хүрээнд 350 сая.ам долларын хөнгөлөлттэй зээлээр төв цэвэрлэх байгууламжийн бохир усыг цэвэршүүлж, дулааны цахилгаан станциудад нийлүүлэх, Улаанбаатарын усыг хэмнэх ажил юм. Харамсалтай нь Засгийн газрыг огцруулснаас үүдэн төв цэвэрлэх байгууламжийн барилгын ажлыг гүйцэтгэхээр шалгараад байсан Хятадын компанийн гэрээ цуцлагдаж, дээрх төсөл гацахад хүрээд байна. Энэ асуудлаар хэдхэн хоногийн өмнө Мянганы сорилтын корпорацийн төлөөлөлтэй уулзаж, төслөө үр дүнтэй болгохын тулд төв цэвэрлэх байгууламжийг шинэчлэхэд шаардлагатай 300 сая ам.долларын санхүүжилтийг шийдэх санал тавьсан.

-Ногоон зээлийн сангийн талаар тодорхой мэдээлэл өгнө үү. Ямар шалгуураар хэнд, ямар хугацаатай олгох зээл вэ. Хэн хэрэгжүүлэх вэ?

-Монгол улс уур амьсгалын өөрчлөлтийн суурь конвенцыг хэрэгжүүлэх шинэ арга хэрэгсэл болж байгаа Парисын хэлэлцээрт 2016 онд нэгдэн орж, уг хэлэлцээрийн хүрээнд ажиллаж буй санхүүжүүлэгч байгууллагуудтай түншлэх талаар нэлээд хүчин чармайлт гарган ажилласан. БОАЖЯам нь НҮБ-ын Уур амьсгалын Ногоон сантай Монгол улсыг төлөөлөн хамтран ажиллахаар тохоон томилогдсон байгууллагын хувьд бусад яамд, олон улсын хөгжлийн болон банк санхүүгийн байгууллагуудтай хамтран эрчим хүч, хөдөө аж ахуй, дэд бүтцийг, ногоон хөгжил болон уур амьсгальд дасан зохицох бодлоготой уялдуулан хөгжүүлэх чиглэлээр хэд хэдэн төслийн санал боловсруулаад байна. Эдгээр төслүүд эхнээсээ хэрэгжиж буй нэг хэлбэр бол Ногоон зээлийн сан юм. Дээр хэлсэнчлэн Сан ажиллагаанд орсноор байгальд орчинд ээлтэй ногоон бизнес болон агаарын бохирдлыг бууруулах тоног төхөөрөмж, технологийг нэвтрүүлэх ажлыг итгэмжлэгдсэн Хас банкаар дамжуулан урт хугацаатай, хүү багатай зээлээр авах боломж бүрдэж байгаа юм. Зээлийн нөхцлийн талаар нарийвчилсан мэдээллийг иргэд ААН-үүд Хас банкнаас авах боломжтой.

-Агаарын бохирдлыг бууруулах ажил үр дүнд хүрч чадвал ногоон хөгжлийг цогцлооход томоохон түлхэц өгөх нь гарцаагүй. Улаанбаатарын утааны асуудлыг Нийслэлийн Агаарын бохирдлыг бууруулах газар гардан хариуцаж байгаа ч танай яамны зүгээс бодлогын ямар ажил хийсэн талаар асуухгүй өнгөрч болохгүй нь?

-Энэ чиглэлийн гол ажил бол 3-р сард Засгийн газраас баталсан Агаар, орчны бохирдлыг бууруулах үндэсний хөтөлбөр юм. Энэ хөтөлбөрийн хүрээнд бид байгальд ээлтэй, дэвшилтэт технологи бүхий дэд бүтэц, байгууламжийн чанар, хүртээмжийг нэмэгдүүлж, агаар, хөрс, усыг бохирдуулж байгаа яндангууд, нүхэн 00-ийн тоог бууруулах, түүхий нүүрсний хэрэглээг хязгаарлах зэрэг нэн яаралтай ажлуудаас гадна орон нутгийг хөгжүүлж хотын төвлөрлийг аажмаар сааруулах, байгаль орчны хуулийн хэрэгжилт, үүрэг хариуцлагыг чангатгах, стандартуудыг мөрдүүлэх зэрэг цогцоор нь гүйцэтгэх арга хэмжээнүүдийг ч тусгасан. Ингэж чадвал 2025 он гэхэд бид агаар, орчны бохирдлыг 80 хувиар бууруулах тооцоотой байгаа. Нөгөөтэйгүүр агаарын бохирдлыг бууруулах ажлыг санхүүжүүлэх механизмгүйгээр амжилтад хүрэх боломжгүй юм. Агаарын бохирдлын төлбөрийн тухай хуулиар бохирдлын 4 төрлийн төлбөр улсын төсөвд ордог. 2015 онд энэ хуульд өөрчлөлт орж орлогыг зориулалтаар нь ашиглахаа больсон байсан. Иймд яамнаас хуулийн дагуу төвлөрсөн орлогыг зориулалтаар нь агаарын бохирдлыг бууруулах арга хэмжээнд зарцуулах эрхзүйн зохицуулалтыг бий болгохын тулд “Агаарын бохирдлын эсрэг сан”-г байгуулах, хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төсөл боловсруулан Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцүүлж, УИХ-д өргөн барихад бэлэн болгоод байна.

-Агаарын бохирдлыг ярихаар дагаад хөрсний бохирдол, хог хаягдал заавал хөндөгддөг. Танай яам Хог хаягдлын тухай хуулийг шинэчлэн батлуулсан байх аа?

-Хог хаягдлын хуулийг шинэчилэн найруулж батлуулсан явдал бол олон мэргэжилтний хүч хөдөлмөр шингэсэн үнэхээр том ажил болсон. Гол нь тогтвортой хөгжил, ногоон хөгжлийн бодлоготой сайн уяж, олон улсад тавьдаг стандарт шаардлагад нийцүүлсэн сайн хууль болсон. Тухайлбал, олон улсад баримталж байгаа “Үүсгэгч нь хариуцах”, “Бохирдуулагч нь төлөх” зарчмыг нэвтрүүлж байгаа. Харин энэ зарчмыг хэрэгжүүлэх нарийн журам, заавар, жагсаалтыг боловсруулж батлуулах ажлыг одоо хийж байна. Шинэ хуулийг орон нутаг, олон нийт, иргэдэд сурталчилж, наадмын өмнө хоггүй цэмцгэр орчин бүрдүүлэх зорилгоор “Цэвэр сайхан орчин” нэг сарын аяныг 6-р сарын 1-нээс орон даяар зарлаж, 3945 гаруй га талбайн хогийг цэвэрлэн, 164 хогийн цэгийг бүрэн устгаж, 21.148 тонн хог хаягдлыг төвлөрсөн хогийн цэгт бөөгнөрүүлж чадлаа.

Хог хаягдлын шинэчилсэн найруулгын бас нэг чухал ач холбогдол бол аюултай хог хаягдлыг хадгалах, тээвэрлэх, устгах зохицуулалт хийж эдгээрээс үүдсэн эрсдлийг бууруулсан явдал юм. Тухайлбал, аюултай хог хаягдлын төвлөрсөн байгууламжийг барих ТЭЗҮ хийж, төслийг Улсын хөрөнгө оруулалтын хөтөлбөрт тусгуулаад байна. Яам уг байгууламжийг байгуулах 3 байршлын 37.5 га газрыг улсын тусгай хэрэгцээнд авах тогтоолыг боловсруулж, ойрын хугацаанд Засгийн газраар хэлэлцүүлнэ.

–Яам Мянганы сорилтын корпорацитай хамтран Улаанбаатарын усны хангамжийн асуудлаар ажиллаж байгаа гэсэн. Усны чиглэлээр өөр ямар ажлыг танай яам хийж байгаа вэ?

– АНУ-ын Мянганы сорилтын сангийн 2 дахь компакт гэрээний хүрээнд Улаанбаатар хотын усны эх үүсвэрийг нэмэгдүүлэх, хаягдал усыг цэвэрлэж үйлдвэрлэлд дахин ашиглах дэд бүтцийг бий болгох чиглэлээр төсөл боловсруулах, холбогдох судалгаа хийх талд хамтран ажиллаж байгаа. Дэлхийн дахинд тулгамдаж буй уур амьсгалын өөрчлөлт, дулаарлаас үүдэн усны эх үүсвэрийг хамгаалах, усыг хэмнэх ажил улс бүрийн Засгийн газрын зорилго болоод байна. Манай яам Ус бохирдуулсны төлбөрийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай багц хуулийн төслийг эцэслэн боловсруулж дуусч байна. Эдгээр хуулийг УИХ-ын намрын чуулганаар хэлэлцүүлж батлуулах төлөвлөгөөтэй.

ЭХ СУРВАЛЖ: Өдрийн сонин

Фото: Парисын загварын долоо хоногийн онцлох загварууд

Дэлхийн хүүхдийн загварын олимп болох “Top Teen Model of the Planet- 2017” тэмцээний Гран при цомыг монгол охин хүртжээ. Гүрж улсын нийслэл Батуми хотод энэ сарын 17-ноос 23-ны өдрүүдэд зохион байгуулсан уг тэмцээнд амжилттай оролцсон бяцхан моделиуд өнөөдөр эх орондоо ирлээ.

Дэлхийн 19 орны 36 модель оролцож, авьяас чадвараа сорьсон бөгөөд Монгол Улсаа төлөөлөн оролцсон баг нэгдүгээр байранд шалгарчээ. Харин бүх насны ангиллын Гран при шагналыг “Охидын мисс төв”-ийн “Шилдэг модель” Н.Эмүжин хүртсэн тухай мэдээг “Бяцхан мисс” олон улсын хүүхдийн байгууллагын тэргүүн Э.Оюунтунгалаг дуулгалаа.

Энэ удаагийн тэмцээнд “Seoul LBMA STAR AGENCY TOP 7”-ийн С.Түмэнжаргал, “Бяцхан мисс-2016” Улсын уралдаант тэмцээний “Шилдэг оролцогч”, “Охидын мисс төв”-ийн “Шилдэг модель” А.Маралгуа, Дорноговь аймгийн “Оны шилдэг хүүхэд”, “Охидын мисс төв”-ийн “Шилдэг модель” Г.Уянгадарь, Эрдэнэт хотын “ТОП” загвар өмсөгч Э.Охиноо, “Охидын мисс төв”-ийн “Шилдэг модель” Н.Эмүжин зэрэг үзэсгэлэнт таван бяцхан охид оролцжээ.

Өнөөдөр “Галзуу өвчинтэй тэмцэх дэлхийн өдөр”. Жил бүрийн есдүгээр сарын 28-ны өдрийг галзуу өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх мэдээлэл, зөвлөмж, сэрэмжлүүлгээр дамжуулан олон нийтийн мэдлэгийг дээшлүүлэх, энэ өвчинтэй тэмцэхэд гарч буй сүүлийн үеийн ололт амжилтуудыг онцолж тэмдэглэн өнгөрүүлдэг уламжлалтай юм.



Тухайлбал, жил бүр дэлхийн 100 гаруй улсын хүн эмнэлэг, мал эмнэлгийн үйлчилгээ хязгаарлагдмал газарт амьдардаг олон мянган хүн энэхүү аюулт өвчнөөр өвчилж нас бардаг гэсэн судалгаа бий. Тиймээс галзуу өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх ажилд олон нийтийн оролцоог нэмэгдүүлж, нохдын масс дархлаажуулалт, өртөлтийн дараах хүний дархлаажуулалт гэсэн гурван үйл ажиллагааг уг өвчний хяналтын программыг амжилттай хэрэгжүүлэхэд тусгаж байна.

Нийслэл хотын хүн ам жилээс жилд өсөн нэмэгдэж, иргэдийн 70 орчим хувь нь гэр хороололд амьдарч байгаа энэ үед эдгээр айл өрхийн тэжээвэр нохойноос гадна сүүлийн үед золбин муур, нохойн тоо толгой ихэссэн нь галзуу өвчний эрсдэлд өртөх аюулыг нэмэгдүүлж байгаа юм.

Иймд айл өрх бүр тэжээвэр нохойгоо галзуу өвчний эсрэг вакцинд хамруулах, хашаандаа тогтмол уях, мөн иргэд гудамж талбайгаар явахдаа анхаарал болгоомжтой байхыг сэрэмжлүүлж байна.

Үхсэн болон галзуу өвчний сэжигтэй мал, амьтан үзэгдсэн тохиолдолд:

Онцгой байдлын газар - 105,
Нийслэлийн мал эмнэлгийн газар – 70141401, 70141403, 70141407, 70141409,
Зоонозын өвчин судлалын үндэсний төв - 70282853,
Нийслэлийн зоонозын өвчин судлалын төв - 70210316,
Нийслэлийн эрүүл мэндийн газар – 11-320981 утсанд мэдэгдэнэ үү.







НИЙСЛЭЛИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ГАЗАР