
Ерөнхийлөгч асан Н.Энхбаярыг үргэлжлүүлэн хоёр сараар хорих болсон өчигдрийн шийдвэр улс төрийн ертөнцөд өрнөх олон сонирхолтой үйл явдлуудыг таслан зогсоов. Хамгийн эхэнд энэ оны зургадугаар сарын 28-нд товлогдсон УИХ-ын сонгуульд Н.Энхбаяр
өрсөлдөж чадахааргүй болсон явдал юм. Түүний хоригдох хугацаа зургадугаар сарын 26-нд дуусахад, нөгөөдрийнх нь 22 цагт сонгууль дуусна.
Ц.Элбэгдорж ерөнхийлөгчийн хэлснээр “Төрд хоёр дахь удаагаа танигдах” гэсэн Н.Энхбаярын эртнээс бэлтгэж ирсэн зорилго нуран уналаа. Нэгэнтээ өөрийнх нь тэргүүлж явсан нам нэрнээсээ ХУВЬСГАЛТ гэдэг үгийг хасах болоход дахин нам толгойлох гэсэндээ Н.Энхбаяр МАХН нэрээ авч үлдсэн. Шүүхээр батлуулах гэж шуугиулаад, гишүүдээ элсүүлэх гэж бужигнуулаад, улс даяар салбартай болох гэж хуйлруулж байлаа. Гэтэл одоо...
Орших уу, эс орших уу гэх асуулт МАХН-ыг чиглэв
УИХ-д олон суудалтай МАН, АН-ыг манан хэмээн тодотгож дахин гарч ирснээрээ МАХН гуравдахь хүчний байр суурийг эзлээд байв. Гэвч өнөөдрөөс эхлээд есөн долоо хоног шоронд хоригдох Н.Энхбаяр даргатай тус намын хувь заяанд хэн бүхэн эргэлзэхээр болчихлоо. Толгойгүй бие нүх рүү унаж хэмхэрэхээс уул руу мацаж мандах нь шударга ертөнцөд ховор үзэгдэл. 14 хоног хоригдоход нь өмгөөлөгчтэй нь ч тухтай уулзуулаагүй шоронд дахиад цаана нь хүлээх 54 хоногт намынхантай нь ярилцуулж сонгуульд бэлтгүүлэхгүй. Тиймээс МАХН шинээр дарга сонгож/үгүй бол Н.Удвалаар удирдуулж/ Н.Энхбаярыг түр мартаад үйл хэргээ үргэлжлүүлэх нэг зам бий. Эсвэл Н.Энхбаяр гэмгүй гэдгийг нотлуулж, үнэн ялах хүртэл хэдэн ч хамаагүй сонгууль өнжих өөр нэгэн сонголт байна.
Хэрэв эхний замыг бүрэн итгэлтэй сонгож явлаа гэхэд сонгуульд хүчтэй өрсөлдөгч байх уу, үгүй юу гэдэг хоёр зам бас гарч ирнэ. Энэ хоёр замын аль нэгнээс “шинэ” МАХН-ын гишүүн гэсэн үнэмлэхтэй байгаа хүмүүс өнгөрсөн жилүүдэд Н.Энхбаярыг дагаж байв уу, энхрий хайрт намаа дагаж байв уу гэдэг нь илэрхий болох учиртай. Гэсэн ч энэ намын хувь заяа цаашид хэрхэх вэ гэх хоёр сарын настай асуултын хариу тодорхойгүй хэвээр...
МАХН руу урвасан сэтгэл харьж эхлэв
Эрх баригч МАН-ын гурван гишүүн Н.Энхбаярыг баривчлагдах үед гэрт нь хамт байгаад, дивандуулсан. Түүнд гоморхож бантсандаа ч тэр үү, тэр үед Н.Энхбаярыг өрөвдсөндөө ч тэр үү МАХН руу орно гэж хайнгахан хэлж байлаа. Удсан ч үгүй тэд намынхандаа дуудуулж, хаалттай хуралдаж хэлэлцсэний эцэст үүрээр хэлсэн үгээ булзааруулж эхэлсэн. Тэр гурвын булзааруулалт энэ л үед баталгаатай араандаа орлоо. УИХ-ын сонгуульд удаа дараа сонгогдож ирсэн Ч.Улаан, Д.Тэрбишдагва, О.Чулуунбат нар толгойгүй нам руу орж толгойгоо цусдах хүмүүс биш. Тиймээс нэрээ сольсон эдүгээгийн намдаа үлдэх шийдвэртээ үнэнч хоцрох нь тодорхой болов.
Энэ мэтчилэн Н.Энхбаярыг мандуулахын төлөө эргэлт буцалтгүй ажиллаж байсан МАХН-ын зүтгэгсэд ч эхнээсээ халирч байна. Энхрий хайрт даргыгаа төрд гаргавал том албанд очих хүсэл биелэх байсан ч энэ бүхэн одоо үлгэр, зүүд, мөрөөдөл гэдэг үгтэй утга дүйн хоцров. Хүмүүс “гэртээ харьж” гэрийнхэн нь хүчээ нөөж эхэллээ.
Төр атгасан нам хүчээ нөөхөөр шуудрав
24 цагийн өмнө болсон хэрэг явдлын ард улс төрийн намуудын дотоод ертөнц намжиж эхэллээ. Тухайлбал, МАН дотор газар авч байсан хагарал арилж, АН дотор хүрээгээ тэлж байсан түгшүүр замхрав. Нэртэй, хүндтэй, намын нүүр болдог Ч.Улаан, Д.Тэрбишдагва, О.Чулуунбат нар намаа орхихоо больсноор өөр гишүүдийн сэтгэл ч үймрэхээ болино. Биеэ засаад гэрээ засчихвал төрөө засах ажилд ханцуй шамлан орох нь одоогийн МАН-ын байдал. Аз гэмээр үйл явдлаар гишүүдийнхээ “биеийг зассан” МАН-ынхан хоёр сарын хугацаанд сэтгэл амар намаа “засах” боломжтой. Ганц МАН ч биш бусад улс төрийн хүчинд Н.Энхбаярыг хорих шийдвэр сэтгэл амраах явдал боллоо.

Ц.Элбэгдорж ерөнхийлөгчийн хэлснээр “Төрд хоёр дахь удаагаа танигдах” гэсэн Н.Энхбаярын эртнээс бэлтгэж ирсэн зорилго нуран уналаа. Нэгэнтээ өөрийнх нь тэргүүлж явсан нам нэрнээсээ ХУВЬСГАЛТ гэдэг үгийг хасах болоход дахин нам толгойлох гэсэндээ Н.Энхбаяр МАХН нэрээ авч үлдсэн. Шүүхээр батлуулах гэж шуугиулаад, гишүүдээ элсүүлэх гэж бужигнуулаад, улс даяар салбартай болох гэж хуйлруулж байлаа. Гэтэл одоо...
Орших уу, эс орших уу гэх асуулт МАХН-ыг чиглэв
УИХ-д олон суудалтай МАН, АН-ыг манан хэмээн тодотгож дахин гарч ирснээрээ МАХН гуравдахь хүчний байр суурийг эзлээд байв. Гэвч өнөөдрөөс эхлээд есөн долоо хоног шоронд хоригдох Н.Энхбаяр даргатай тус намын хувь заяанд хэн бүхэн эргэлзэхээр болчихлоо. Толгойгүй бие нүх рүү унаж хэмхэрэхээс уул руу мацаж мандах нь шударга ертөнцөд ховор үзэгдэл. 14 хоног хоригдоход нь өмгөөлөгчтэй нь ч тухтай уулзуулаагүй шоронд дахиад цаана нь хүлээх 54 хоногт намынхантай нь ярилцуулж сонгуульд бэлтгүүлэхгүй. Тиймээс МАХН шинээр дарга сонгож/үгүй бол Н.Удвалаар удирдуулж/ Н.Энхбаярыг түр мартаад үйл хэргээ үргэлжлүүлэх нэг зам бий. Эсвэл Н.Энхбаяр гэмгүй гэдгийг нотлуулж, үнэн ялах хүртэл хэдэн ч хамаагүй сонгууль өнжих өөр нэгэн сонголт байна.
Хэрэв эхний замыг бүрэн итгэлтэй сонгож явлаа гэхэд сонгуульд хүчтэй өрсөлдөгч байх уу, үгүй юу гэдэг хоёр зам бас гарч ирнэ. Энэ хоёр замын аль нэгнээс “шинэ” МАХН-ын гишүүн гэсэн үнэмлэхтэй байгаа хүмүүс өнгөрсөн жилүүдэд Н.Энхбаярыг дагаж байв уу, энхрий хайрт намаа дагаж байв уу гэдэг нь илэрхий болох учиртай. Гэсэн ч энэ намын хувь заяа цаашид хэрхэх вэ гэх хоёр сарын настай асуултын хариу тодорхойгүй хэвээр...
МАХН руу урвасан сэтгэл харьж эхлэв
Эрх баригч МАН-ын гурван гишүүн Н.Энхбаярыг баривчлагдах үед гэрт нь хамт байгаад, дивандуулсан. Түүнд гоморхож бантсандаа ч тэр үү, тэр үед Н.Энхбаярыг өрөвдсөндөө ч тэр үү МАХН руу орно гэж хайнгахан хэлж байлаа. Удсан ч үгүй тэд намынхандаа дуудуулж, хаалттай хуралдаж хэлэлцсэний эцэст үүрээр хэлсэн үгээ булзааруулж эхэлсэн. Тэр гурвын булзааруулалт энэ л үед баталгаатай араандаа орлоо. УИХ-ын сонгуульд удаа дараа сонгогдож ирсэн Ч.Улаан, Д.Тэрбишдагва, О.Чулуунбат нар толгойгүй нам руу орж толгойгоо цусдах хүмүүс биш. Тиймээс нэрээ сольсон эдүгээгийн намдаа үлдэх шийдвэртээ үнэнч хоцрох нь тодорхой болов.
Энэ мэтчилэн Н.Энхбаярыг мандуулахын төлөө эргэлт буцалтгүй ажиллаж байсан МАХН-ын зүтгэгсэд ч эхнээсээ халирч байна. Энхрий хайрт даргыгаа төрд гаргавал том албанд очих хүсэл биелэх байсан ч энэ бүхэн одоо үлгэр, зүүд, мөрөөдөл гэдэг үгтэй утга дүйн хоцров. Хүмүүс “гэртээ харьж” гэрийнхэн нь хүчээ нөөж эхэллээ.
Төр атгасан нам хүчээ нөөхөөр шуудрав
24 цагийн өмнө болсон хэрэг явдлын ард улс төрийн намуудын дотоод ертөнц намжиж эхэллээ. Тухайлбал, МАН дотор газар авч байсан хагарал арилж, АН дотор хүрээгээ тэлж байсан түгшүүр замхрав. Нэртэй, хүндтэй, намын нүүр болдог Ч.Улаан, Д.Тэрбишдагва, О.Чулуунбат нар намаа орхихоо больсноор өөр гишүүдийн сэтгэл ч үймрэхээ болино. Биеэ засаад гэрээ засчихвал төрөө засах ажилд ханцуй шамлан орох нь одоогийн МАН-ын байдал. Аз гэмээр үйл явдлаар гишүүдийнхээ “биеийг зассан” МАН-ынхан хоёр сарын хугацаанд сэтгэл амар намаа “засах” боломжтой. Ганц МАН ч биш бусад улс төрийн хүчинд Н.Энхбаярыг хорих шийдвэр сэтгэл амраах явдал боллоо.
24tsag.mn