Бурхан говь нутагт үзэсгэлэнт нутаг, байгалийн баялагийг харамгүй өгсөн хэрнээ хамгийн дээд чандмань эрдэнэ болсон усыг түүнтэй харьцуулбал дэндүү багыг заяажээ.
    Бурхан говь нутагт үзэсгэлэнт нутаг, байгалийн баялагийг харамгүй өгсөн хэрнээ хамгийн дээд чандмань эрдэнэ болсон усыг түүнтэй харьцуулбал дэндүү багыг заяажээ.
    Иймд эртнээс нааш говийн иргэд усаа бараадан нүүдэллэн амьдарч, усаа шүтэж ирсэн уламжлалтай. Газрын доорхи баялагаараа дэлхий нийтийн анхаарлыг татах болсон говь нутгийн өмнө ундны усны хомсдол гээч аюул нүүрлэж болзошгүйд хүрээд  байна. Учир юу гэвэл Өмнөговийн ундны усны гол нөөц болсон Балгасын  улаан нуурыг “Эрдэнэс Тавантолгой”ХК-д  ашиглуулах тухай Засгийн газрын тогтоол гараад удахгүй нэг жилийн нүүрийг үзэх нь. Энэ тогтоолыг гарах сургаар л нутгийн иргэд эсэргүүцлийн дуу хоолойгоо өргөсөөр өдийг хүрсэн боловч  тодорхой үр дүнд  хүрсэнгүй.
    Өнөөгийн монгол орныг нэг уултай зүйрлэж үзье. Тэгвэл тэр уулын оройд эрх мэдэлтэн, өндөр албан тушаалтан, баячууд харин бэлд нь жирийн иргэд амьдардаг болж таарах нь. Уулын оройд бүх юм сайхан, хүмүүс нь элбэг хангалуун, юугаар ч дутахгүй  амьдардаг байхад  бэл хэсэгт өдрөөс өдөрт байдал доройтож, гол горхи хатан ширгэж, байгаль экологи нь сүйдэж, хүн ард нь ядран доройтож байгаа тийм л дүр зураг ажиглагдаж байна. Жирийн иргэд байгаа нөхцөл байдлаа хэлж ойлгуулахыг хүсэн оргил руу хэдий хүчтэй орилоод ч дуу нь үл хүрнэ. Тэд хичнээн шудрага хөдөлмөрлөөд, сурч боловсроод тэдний зэрэгт хүрч чадахгүй. Тэр оргилд гарах  шудрага зам гэж үгүй.  Нөгөө мөгөөрс нимгэн хоолойтны дуу нь хүрээгүй оргил, мөчит дөрвөн хөлтний мөр нь гараагүй оргил гэсэн шүлэг өөр нэг  утгаараа биелэлээ олоод байх шиг. Ийм л байдлаар өдөр хоног өнгөрсөөр байна. Нийгмийн аливаа асуудлыг оргилд сууугаа цөөнх шийдсээр, бид дагасаар дэндүү удчихаж. Говийн иргэдийг тал шигээ уужим сэтгэлтэй хүмүүс гэж шагшсаар ирсэн. Бид ч түүнийгээ батлах шиг аливаа асуудалд уужуу тайван хүлээцтэй хандсаар өдийг хүрчээ. Гэвч энэ асуудал дээр санал нэгдэн дуугүй сууж арай л боломгүй санагдана. Гүний ус гэдэг нэг шавхагдвал эргэн нөхөгдөх гэж хэдэн арав байтугай хэдэн зуун жилийн хугацаа шаарддаг. Гэтэл ховорхон тохиох цэнгэг усаа үйлдвэрлэлийн зориулалтаар ашиглуулчихаад бид юу бодож суух билээ. Говьд ус ховор байгаа жаахан усны дийлэнх нь  давс хужир ихтэй унданд ашиглах боломжгүй байдаг. Харин Балгасын улаан нуурын ус нь говийн бүсэд ховор тохиолддог эрдэс багатай цэвэр тунгалагаараа онцлог юм. Ийм ховор цэнгэг усыг нүүрс угаахад зориулчихвал дэндүү харамсалтай.  
    Тус нуурын газрын доорх усны ордын гидрогеологийн урьдчилсан хайгуулыг 1984 онд, нарийвчилсан хайгуулыг 1987 онд хийжээ. Судалгааны үр дүнд энэхүү ордын усны нөөцийг 465л/секунд буюу 40176м3/хоног гэж тогтоож.  Харин 2007-2008 онд “Шандын булаг” компани уг ордод нэмэлт судалгаа хийж газрын доорх усны нөөцийг нэлээд хэмжээгээр багасгасан буюу 150л\секунд гэсэн тооцоог гаргажээ. Байгаль цаг уурын нөлөөгөөр өөрчлөгдсөн байж болох ч дээрх зөрөөтэй хоёр тооцоо нь усны нөөцийг дахин сайтар судлах шаардлагатайг харуулж байна. Нөөцийн хэмжээ нь тодорхойгүй байхад их хэмжээгээр нь ашиглах шийдвэр гаргасан нь байгальд ямар сөрөг нөлөөлөл гарахыг тооцоолж үзээгүйтэй адил болж байгаа юм.
    Тиймээс засгийн газар энэхүү шийдвэрээ эргэн харж нутгийн иргэдийн эрх ашгийг хүндэтгэн үзээсэй. Биднээс алт, зэс, нүүрсийг маань авч болно бид түүнгүйгээр амьдарч чадна харин гагцхүү амьдралын чандмань эрдэнэ болсон усыг маань л булаахыг бид зүгээр хараад сууж чадахгүй.
    Мянган сайхан барилга бариад, үнэтэй машин хөлөглөлөө гээд уух усгүй бол бид яах билээ. Энэ байдлаараа бол бид ирээдүй хойчдоо ухсан нүх , усгүй газрыг өвлүүлэх болох нь. Оройтоогүй байгаа дээрээ ухаалгаар хандаж, өнөөдрийг биш маргаашийг харсан шийдвэр гаргаасай...