УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар 2015 оны Төсвийн тодотголыг хэлэлцэж байна. Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт, асууж үг хэлж дууслаа.
Тухайлбал,
УИХ-ын гишүүн Ё.Отгонбаяр "Боловсролын салбарын халаалтын өр хэрээс хэтэрлээ. Жилд 3-4 тэрбум төгрөгийн өр гарч байна. Энэ өрийг дарах мөнгө тодотгол дээр тусаагүй байна. Би уг асуудлаар гишүүдэд хүсэлт тавиад уг асуудлыг дэмжүүлээд Төсвийн байнгын хороо руу явуулсан. Гэтэл хэлэлцэж, санал хураагаагүй юм шиг байна. Намайг сайд байх үед урсгал зардлын хэмнэлтээс мөнгө гаргаад өрөө дардаг байсан. Одоо эдийн засаг хүндрээд хэмнэлтийн зардалгүй болсон учраас тэгэж болохгүй байна. Эрчим хүчний яамнаас төсөв батлагдсаны дараа тарифаа нэмж өр үүсгээд байгаа. Мөн аймаг бүр өөр, өөр үнэ тогтоож байна. Зарим аймаг дулааны жигтэйхэн их өртэй гараад зарим нь өргүй байна. Сургуулиуд маш их өртэй явж байгаад өрөө төлж чадахаа байгаад гал алдвал яах вэ. Сургуулиудаа хөлдөөвөл яах вэ?. Тэгэхээр олон жилийн өмнөх өрөө төлөөд явах ёстой. Мөн Булган аймагт 640 хүүхдийн сургууль баригдаж эхлээд дуусах дөхсөн. Тус барилгын ажлыг дуусгахад 200 сая төгрөг хэрэгтэй. Түүнийг нь тавиад өгчих гээд Төсвийн байнгын хороо руу санал явуулсан. Бас л хэлэлцээгүй байна. Тэгсэн мөртлөө шинэ юм дээр мөнгө тавьсан байх юм. Хуучин ажлуудаа дуусгамаар байна" гэлээ.
Түүний асуултад Төсвийн байнгын хорооны дарга Ч.Улаан хариулахдаа "Боловсролын салбарын байгууллагуудад өр үүссэн тухай санал байнгын хороон дээр ирсэн. Бүхэлд нь нэгтгээд үзвэл урсгал зардлыг 120 гаруй тэрбум төгрөгөөр нэмэгдүүлэх санал гаргасан. Төсөл дээр ийм боломж байхгүй учраас намын бүлгүүд татаж авсан" гэлээ.
Харин ажлын хэсгийн ахлагч Д.Ганхуяг:" Зарлага нэмэхгүй байх тодотгол хийгдэж байгаа. Байнгын хороон дээр цалингаас бусад асуудал дээр зардал нэмэхгүй гэсэн саналыг намын бүлгүүд гаргасан" гэв.
УИХ-ын гишүүн Ч.Отгонбаяр: "Зардал нэмэх тухай асуудал биш. Салбарт үүссэн өрийг ярьж байна. Өвөл энэ сургуулиуд хөлдвөл яах юм. Дахиад яриач. Намын бүлгүүд санал татаж аваагүй л гэсэн шүү дээ" гэв.
Д. Ганхуяг: МАН-ын бүлгийг татаж авсан гээгүй. Цалингаас бусад асуудалд зарлага нэмэхгүй гэж хэлсэн. Төсвийн тодотгол хийхэд уг асуудал орж ирээгүй.
Эрчим хүчний сайд Зоригт, Ё.Отгонбаяр гишүүний асуултад хариулахдаа "Тарифаа төсөв батлагдсаны дараа нэмж өр үүсгээд байна гэж байна. Үүнийгээ нягталж үзье. Аймгуудад эрчим хчүний үнийг тогтоодог зөвлөл ажилладаг. Түүнийг зохицуулах хорооноос шийддэг. Цахилгааны үнэ бол аймгуудад адилхан. Дулааны үнэ өөр байгаа. Зөрүүг дахин ярих ёстой" гэлээ.
УИХ-ын гишүүн Б.Бат-эрдэнэ: Иргэд аж, ахуй нэгжийн нуруун дээрх ачааг нэмэгдүүлнэ гээд байх юм. Онцгой албан татварын тухай батлагдвал ард түмэн л түүнийг нь төлнө шүү дээ. Та бүхэн алт ухаж болох бүх хуулийг баталж өгсөн. Урт нэртэй хуулийг үгүй болгосон. Тэгэнгүүт улсын төсөв бурзайгаад, сагсайгаад өгнө гэсэн хаана байна. Өнөөдөр улсын төсөв чинь нэг их наядаар тасраад байна шүү дээ. Уул уухайн компаниуд хэдэн арван тэрбум төгрөгийн өртэй байна. Оюутолгой л гэхэд 1.4 тэрбум долларын баримт сох дутчихсан. Тэгэхэд Д.Ганхуяг тэргүүнтэй хүмүүс нүдэн балай явж байна. Оюутолгойгоос 3.2 тэрбум төгрөгийн зөрчил илэрсэн. Гэтэл энэ мөнгөний талыг нь авчихвал төсөвт их нэмэр болно шүү дээ. Цалин хасна гэж ярихын оронд энэ өрөө аваач" гэлээ.
Түүний асуултад УИХ-ын гишүүн, Уул, уурхайн сайд Д.Ганхуяг хариулахдаа "Бүх хууль, тогтоомжийг бүгдээрээ ярилцаад л баталсан. Оюутолгойн хувьд нүүрсний үнэ дэлхийн зах зээл дээр 3 ахин унасан. Алт зэсний 20-30 хувиар унасан. Төмрийн хүдрийн үнэ нэг дахин буурсантай холбоотой. Урт нэртэй хууль хүчинтэй байгаа. Гол мөрний урсацын ойр, орчимд алт ухахгүй байгаа гэлээ" гэв.
УИХ-ын гишүүн Д.Тэрбишдагва: "Төсөв гэж заваарсан юм хэлэлцээд сууж байна. Ер нь чадамжгүй болсон УИХ цагаасаа эрт таръя. Бүгдээрээ улс төрийн зориг гаргаад УИХ-ын гишүүнээсээ татгалзаад тарцгаая. Ийм УИХ-тай. Тэгээд гишүүд нь бие, бие рүүгээ шүлсээ үсчүүлж дайрцгаадаг. Асуудал нь урагшлахаа больсон. Шинэлэг хүмүүст ажлаа өгвөл яасан юм гэсэн саналтай байна. Үүний оронд том, том бодлогоо ярилцах ёстой" гэлээ.
Т.Энхэлээ
Сэтгэгдэл (8)