

Энэ сэрдхиймээр гэмт хэргийн үр дүнд америкчууд иргэдийн буу эзэмших асуудалд анхаарлаа хандуулж, эрх зүйг шинэчлэх шаардлагатайг ухаарч байна. Хэтэрхий үнэтэй ухаарал байлаа гэж шүүмжлэх хүн цөөнгүй.
Ерөнхийлөгч Б.Обамагаас эхлүүлээд орон нутгийн конгресс, сургуулийн багш нар, эцэг эхчүүд гээд нийгэмд маш олон хүн буу ашиглах нөхцлийг чангатгах хэрэгтэй гэдгийг хэлж байна. Дэлхий дахины судалгаанаас үзэхэд Америкт нэг жилийн дотор хамгийн олон хүн буудуулж нас бардаг нь тогтоогдсон байна. Жагсаалтын дээгүүр Германд 194 хүн, Канадад 200 хүн суманд өртөж нас бардаг байхад АНУ-д энэ тоо 9484 байгаа нь бууны хяналтыг чангатгах шаардлагатайг илэрхийлнэ.
Тэр ч бүү хэл өнгөрсөн амралтын өдөр болсон хэргээс ч өмнө хүүхдүүд буудуулж нас барах нь их байсан гэх судалгаа бий. Жил бүр мянга мянган хүүхэд сумны бай болон хорвоог орхиж байгаа бөгөөд 2008-2009 онд нийт 5740 хүүхэд нас баржээ. Эдгээр хүүхдүүдийн 3892 /68 хувь/ нь алан хядлагад өртсөн бол 2320 /60 хувь/ нь хар арьст хүүхдүүд байсныг судалгаа харууллаа.
Энэ мэтээр АНУ-д хүмүүс бууг эзэмших эрхтэй, түүнийгээ ашиглах боломжтой байгаа цагт хүүхдүүд, эмэгтэйчүүд, гэмгүй хүмүүс ердөө л уурлаж галзуурсан нэгний гарын дор амиа тавих нөхцөл тасрахгүй гэдгийг улс төрч, сенаторууд ойлгов. Одоо бууг хязгаарлах, худалдааг танах, хэрэглээг хянах ажил эхлэх л үлдлээ.
Иргэд юу хэлэв?
Бид бууг ашиглах гэж гэртээ байлгадаггүй, өөрсдийгөө

Ийм шалтгаанаар иргэд буугаа хураалгах, хяналтанд буцаахаас татгалзаж байгаа ч энэ нь дээрх 20 хүүхэд, зургаан багшийн эмгэнэлт явдлыг үл ойшоож байгаа хэрэг биш гэж хэлж байна. Сум нь цэнэгтэй, гох дарахад л ямар нэг амь таслахад ямагт бэлэн бууг уураа хүрсэн, амиа хорломоор санагдсан үедээ Сэнди Хүүк сургууль руу дайран орж хүүхдүүдийг хүйс тэмтэрсэн 24 настай залуу шиг ашиглах сэдэл төрвөл яах вэ. Энэ сэтгэлзүйн тогтворгүй нөхцөл байдлыг иргэн бүр хянаж чадахгүйтэй адил төр ч иргэдийнхээ уурсал, бухимдалыг хянаж чадахгүй. Харин бууг хянах боломж бий.

Буу үйлдвэрлэгч “Фридом групп”-ын хөрөнгө оруулагч “Серберус Капитал Менежмент” компаний удирдлагууд хохирогч хүүхдүүд, багшийн ар гэрийнхэнд эмгэнэл илэрхийллээ. Тэд мэдэгдэл хийхдээ “Хөрөнгө оруулагчид бол хууль тогтоогч, улс төрч биш. Ердөө л хөрөнгө оруулалтын дүрмийг л баримталдаг” гэлээ. Тиймээс бууны хяналтын асуудлыг хөндсөн үндэсний хэлэлцүүлэгт бид оролцох нь учир дутагдалтай гэх тайлбарыг хийсэн байна. “Серберус” компани нь 2006 онд “Башмастер” компанийг худалдан авч “Фридом групп” болгож үйл ажиллагааг нь эрхэлж ирэхдээ хамгийн том буу үйлдвэрлэгч болж чаджээ. Энэ оны эхний найман сарын байдлаар тус компани 677.3 сая долларын ашиг олсон нь урьдны жилүүдээс 20 хувь үсэрсэн их ашиг авсан аж. Хохирогчдын ар гэр, хүүхдүүдийн эцэг эх, багш, хэрцгий хэрэгт сэтгэлээ уруулсан иргэд энэ компанийг хүмүүсийн амиар бизнес хийлээ хэмээн шүүмжилж байна.
Улс төрчид юу хийв?
Сүүлийн өдрүүдэд ерөнхийлөгч Б.Обама үнэхээр их бодолд автсан байгаа нь харагдаж байлаа. Тэрбээр бууны асуудалд хяналтыг сайжруулж, хэрэглээ худалдааг хязгаарлах талд бат зогссон болов уу. Нэгэнт бууж өгдөггүй, шударга улс төрч гэдгээрээ олны талархлыг хүлээж хоёр дахь удаагаа төрийн тэргүүнээр сонгогдсон тэрбээр олон мэдэгдэлдээ бууны хяналтыг сайжруулах хэрэгтэйг дурдаж байна.
"Тэд энэ хяналтаа өмнө нь анзаараад, чангатгаж чадсан бол өнгөрсөн амралтын өдөр 20 хүүхэд, зургаан багштайгаа харамсалтайгаар амиа алдах байсан болов уу?
Д.Идэр
www.24tsag.mn
www.24tsag.mn
Сэтгэгдэл (11)