Монгол улс цаазын ялгүй орон болсныг өчигдөр Хүний эрхийн үндэсний комиссоос зарлалаа. Манай улс Иргэний болон улс төрийн эрхийн тухай олон улсын Пактын Нэмэлт II Протоколд нэгдэн орох тухай хуулийг УИХ-ын чуулганаар соёрхон баталснаар цаазын ялгүй орнуудын эгнээнд багтах боллоо. Энэ протоколд 72 орон нэгдсэн байдаг аж. Ардчилсан нийгмийг бүрэн утгаар нь бий болгох, бэхжүүлэхийн тулд цаазаар авах ялгүй болгох нь хамгийн чухал алхам гэж олон улсын хүний эрхийн байгууллагууд үздэг ч олон оронд маргаантай асуудал хэвээр байгаа.       
   Дэлхий дээр нийт 96 орон цаазын ялыг албан ёсоор хориглосон байдаг бол Монгол улс нэгдсэнээр 97 орон боллоо. Тиймээс 58 биш 57 орон цаазын ял гүйцэтгэдэг орон хэмээн бичигдэх болж байна. “Эмнести Интернэйшнл”-ийн судалгаанаас харахад 2010 онд хамгийн олон хүн цаазалсан нь Хятад улс хэмээн бичигджээ. Хятад 2010 онд 5000, магадгүй түүнээс ч илүү хүнд цаазын ял оноож, гүйцэтгэсэн гэж хүний эрхийн байгууллагууд дүгнэсэн байна. Харин Иран 252, Хойд Солонгос 60, Йемен 53, АНУ 46 хүнд дээд хэмжээний ял оноосон байна. Африк болон Азийн орнуудад ийм төрлийн ялыг хамгийн их хэрэглэдэг.  Ази тивээс Хятад, Өмнөд Солонгос, Хойд Солонгос, Энэтхэг, Япон,  Малайз, Сингапур, Тайвань, Вьетнам зэрэг улсууд цаазын ялыг хамгийн идэвхитэй хэрэглэж байна.
    Энэ протоколд нэгдсэнээр Монгол улс Эрүүгийн хуулийн зарим зүйл, заалтанд өөрчлөлт оруулах хэрэгтэй болж байгаа юм.



   Иргэний болон улс төрийн эрхийн тухай олон улсын Пактын хоёрдугаар нэмэлт  протоколд нэгдэн орох тухай хуулийг Монгол Улсын Их Хурал 2012 оны 1 дүгээр сарын 05-ны өдөр баталж, Монгол Улс цаазаар авах ялгүй орон болсныг түмэн олноо сонордуулан мэдэгдэхэд таатай байна.

   Цаазаар авах ялыг гүйцэтгэхийг  түдгэлзүүлэх шийдвэрийг анх удаа гаргаж, хүний эрхийн төрийн болон төрийн бус байгууллагын санал санаачлагыг дэмжиж, нөр их хүчин чармайлт тавьж  ирсэн Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Цахиагийн Элбэгдорж, НҮБ-ын Эрүүдэн шүүхийн эсрэг хорооноос Монгол Улсын Засгийн газарт өгсөн болон олон улсын байгууллагуудаас удаа дараа гаргасан зөвлөмжийг  биелүүлж, нэмэлт протоколд нэгдэн орох хуулийг Засгийн газрын өргөн мэдүүлснээр баталсан  Улсын Их Хурлын дарга, гишүүдэд  Хүний эрхийн Үндэсний Комиссоос талархал илэрхийлж байна.