2011 оны 12 дугаар сарын 16-нд УИХ Сонгуулийн тухай хуулийг шинэчлэн  баталсан билээ. Энэхүү шийдвэр гарснаар ирэх сонгуулийг 48:28 буюу мажоритар давамгайлсан холимог хувилбараар явуулахаар болсон юм. Гэвч зарим улстөрийн хүчин болоод судлаачид, тэр ч байтугай жирийн иргэдийн эсэргүүцэл шинээр батлагдсан хуулийг тойрсонгүй. Нэг ёсондоо одоо хэр маргаантай байгаа сэдэв гэх үү дээ.
  2011 оны 12 дугаар сарын 16-нд УИХ Сонгуулийн тухай хуулийг шинэчлэн  баталсан билээ. Энэхүү шийдвэр гарснаар ирэх сонгуулийг 48:28 буюу мажоритар давамгайлсан холимог хувилбараар явуулахаар болсон юм. Гэвч зарим улстөрийн хүчин болоод судлаачид, тэр ч байтугай жирийн иргэдийн эсэргүүцэл шинээр батлагдсан хуулийг тойрсонгүй. Нэг ёсондоо одоо хэр маргаантай байгаа сэдэв гэх үү дээ.

  Нэр бүхий 17 иргэн ч энэ асуудлаар Үндсэн хуулийн Цэцэд хандсан юм. Сонгуулийн тухай хуулийн тодорхой заалтууд нь Үндсэн хуулийн хэд хэдэн заалтыг, тухайлбал, 21 дүгээр зүйлийн 2 дахь заалтыг зөрчжээ. 48:28 хэмээх хувилбар нь “Сонгуулийн насанд хүрсэн Монгол Улсын иргэн УИХ-ын гишүүнийг шууд сонгоно” гэсэн Үндсэн хуулийн тов тодорхой заалттай харшилж байна гэж үзсэн хэрэг. Нэгэнт Цэцэд гомдол ирсэн учраас энэ сарын 28-ны өдөр дээрх 17 иргэний долоогийнх нь гомдолд маргаан үүсгэж дунд суудлын хуралдаанаараа авч хэлэлцсэн. Улмаар Сонгуулийн тухай хуулийн тодорхой заалтууд Үндсэн хуулийн  нэгдүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн “Ардчилсан ёс, шударга ёс, эрх чөлөө, тэгш байдал, үндэсний эв нэгдлийг хангах, хууль дээдлэх нь төрийн үйл ажиллагааны зарчим мөн”, гуравдугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн “Монгол Улсад засгийн бүр эрх ард түмний мэдэлд байна. Монголын ард түмэн төрийн үйл хэрэгт шууд оролцож, мөн сонгож байгуулсан төрийн эрх баригч төлөөлөгчдийн байгууллагаараа уламжлан энэхүү эрхээ эдэлнэ”, 14 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсгийн “Монгол Улсад хууль ёсоор оршин суугаа хүн бүр хууль, шүүхийн өмнө тэгш эрхтэй байна”, 16 дугаар зүйлийн 9 дэх заалтын “Төрийн байгууллагад сонгох, сонгогдох эрхтэй”, 21 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн “УИХ-ын гишүүнийг Монгол Улсын сонгуулийн эрх бүхий иргэд нийтээрээ, чөлөөтэй, шууд сонгох эрхийн үндсэн дээр саналаа нууцаар гаргаж сонгоно” гэснийг тус тус зөрчсөн байна гэдэг дүгнэлт гаргасан юм. Хамгийн гол нь УИХ-ын 76 гишүүний 48-ийг нь шууд сонгоод үлдсэн 28-ийг нь намууд авсан саналынхаа хувиар шийднэ гэх маягийн хувилбарыг тулгуур хуультай харшилж байгааг тогтоосон хэрэг.

    Ийнхүү АН-ын шантаажлан байж, төрийн машиныг гацаах шахан байж зүтгүүлсэн “мэргэн гарц” нь Үндсэн хуулийн манаач дээр очоод бүдэрчихлээ.
 Тэр ч байтугай “Үндсэн хуулийн Цэцийн дүгнэлтийг УИХ-ын сонгууль болохоос зургаан сарын өмнө л УИХ хэлэлцэх хуультай. Асуудал энэ хугацаанд хамаарахгүй бол ямар нэгэн яриа байхгүй гэсэн утгатай заалтыг хууль тогтоогчид тусгаад амжсан. Тэгэхлээр та бүхний дүгнэлт  зорилгодоо хүрэхгүй юм биш үү” гэдэг асуултад Цэцийн гишүүд “Наадах чинь тухайн заалтыг оруулсан тэр гишүүдэд л хамаатай асуудал. Бид хуулиа л барина” гэдэг хатуухан үгээр хариу барина лээ.

    Юутай ч Цэцийн дүгнэлтийг УИХ 15 хоногийн дотор хэлэлцэх ёстой. Гэхдээ холимог хувилбараар сонгуулийг явуулбал гарцаагүй ялна гэж бүр яг таг итгэчихсэн яваа хүмүүс дээрх дүгнэлтийг няцааж, Үндсэн хуульд тайлбар хийх гэж янз бүрээр л зүтгэх байх. Эцсийн эцэст Үндсэн хуулийг зөрчих эрх хэнд байхгүй болохоор Цэцийн дүгнэлт хүчин төгөлдөр болж тун магадгүй билээ. Нэгэнт л ерөнхий хуулийн заалт бүрийг хянаж байдаг байгууллага шийдвэрээ гаргасан байхад муйхарлан зүтгэж цаг алдаж байснаас сонгуулиа хуучин хувилбараараа хийсэн нь дээр гэх үзэл санаа давамгайлна гэсэн үг юм уу даа.
Байдал ийн шийдэгдвэл АН-ын шаардаад байгаа парламентын болоод орон нутгийн сонгуулийг нэгэн зэрэг хийх санаархал ч утгаа алдах биз ээ. Ер нь орон нутгийн сонгуульд АН үнэмлэхүй ялж байсан түүх үгүй. Ялангуяа нийслэлийн ИТХ-д хэзээ ч олонхи болж байгаагүй. Тэдний улайран зүтгээд байгааг хоёр сонгуулийн зай холдсонтой холбож үзэж байгаагаас л  хайх хэрэгтэй болов уу. Харин энэ удаад нийслэлийг дүүрэгтэй нь, цаашилбал аймаг, сумдыг гартаа оруулаад авах нь тэдний хувьд том эрх ашиг.

  Тэгэхлээр хоёр өөр агуулгатай сонгуулийг хамтад нь явуулсны ач тус гэж лав байхгүй бөгөөд бөөн хөрөнгө, хүч шаардагдахаас эхлээд өөр олон сөрөг үр дагавар дагуулах эрсдэлтэй гэж үзэж буй зарим улстөрчдийн, тухайлбал МАН-ын байр суурь хуультай нийцэж байна гэсэн үг.